xLiv G E R S O N I A N A. L I B E R III.
Epifioia #d Hanc admonitionem excipiunt, Epiftola dua,un<Lad OJmaldum Carthulienfem, inquapromittit
cattuiica- fo miflurura adeumOpulcula fua 6c Bonaventuras librum. Altera, in qua Seraphici hujus
tZßoiaUu’ Dobloris, Operumquc illiuselogium profequitur, 6c diitin&ionem formalem Scotiftarum acriter
dans inelti- impugnat. . : ‘
flcam Bon?- * Lxcerptum foquens continet Gerfonii de Operibus fuis Judicium , 6c de legendis antiquis Au-
ventuix °a toribus confilium. Reliant Epiftola Brugis Scripta anno 1400, Ecciefia: 6c Thcologia; rcforma-
<0pr,iiT tionem fpeblantes. , ' '' . ' x ' 1 ' ’ - • ' - ■'
¥txccrptum . + Hanc primam Tomi 1 Operum Gerfonii Partem claudunt Libri quatuor, de ConfolationeThco-
antiCwsdlS bogia, prosä 6c metro in formam dialogi (cripti, ad imitationem libri Boetiani de Confolatione
Doctonbus, Philofophia. Hos compofuit Gerfonius poit Concilium Conllamienfe anno 1418 in oppido Rathem-
bilu C berg, quo feceflerat, iram Ducis Burgundiac metuens. lnducit in iis, Volucercm nufitium ä fe milium
biatiuncuiis Ptrcgrino ad Joannem Monachumfratrem fuum Coeleltinorum Lugduni Priorem quem Monici no-
Epiftoi* minedefignat. Hujus Operis argumentum l'atisaccurateexpolitum habesejus initio: in eoautem
dus dc Re- interiores animi fui fenfus circadefinitional) veritatis 6c juftitia: egregie Gerfonius exprimit; 6c quo
Theologie. pa6to affe&us efle debeat Theologus vere Chriltianus humiliter exponit. Eminent in eoTra&a-
p. 120. tll Gerfonii Religio eximia, 6c eruditio fingularis : hie reperire eli aurea pnecepta, quibus infil
l de^m- tituatur perfebti Theologi,tumadfcientiam turn ad pietatem animus.Unoverbo, ejufmodi eft illud
foiaiione Opus,utillud Theologorum omnium manibus afodue verlari exoptandum eilet. Mira; infuper
T’‘-g!*izs. relegantia; ell 6c flolculis plenum, nec infertili vena currunt ejus carmina ad imitationem Boetia-
norum compofita. Atquc h#c de libris prim# Partis Tomi 1 Operum Gerfonii.
Par*-iif"' Secunda ejufoem Tomi Pars continet Trattatus adversus prophanas Superftitioncs, quae turn tem-
poris plurimum invaluerant. Imprimis Allrologia .tanto erat turn apud Prineipes in pretio, ut
de graviflimis negotiis confulerentur Allrologi, 6c de illis ex eorum refponlis llatueretur.
Triiogium Hanc fu per Hi tionem emendare cupiens Gerfonius, compofuit Librum Ajlrologia Theologizata,
Aßioiogise hoc eft reformat#, 6c ä foperllitione purgat# ope Theologian, in quo trigintapropolitionesaffert,
MtIOOSl- quibus Aftrologiam ab erroribus Religioni contrariis 6c fuperllitionibus liberare fe pofle putat:
p. i *j . quoniam non audet hanc difeiplinam quam pro foientia agnofcitoraninorejicere, rationesin-
veftigat, quibus aliquis Allrologia prudenter ac line peccato, falvä Fide 6c Religione Chri(liana,
interdum utatur. Scriplit illud Opus anno 1419, 6c Delphino unico .Regis ChriftianiflimiCa-
roli vi filio (qui deinde Rex fuit Carolus vn) tunc ex jure Regni Regenti dedicavit. Extat
in fine egregiaad Principem admonitio, de iis omnibus eliminandis fuperllitionibus, qu# Reli-
giooem ejus 6c Fidem vel minimum l#dere poflunt.
Ex Allrologia fluunt alia; obfervationes foperftitiof#, quas pariter Gerfonius fingularibus Opuf-
culis impugnat.
TMftjtu* Primum eft adversus corum foperftitionem, qui diem Innocentum infaußum ejfe credebant. Quam
contrafupet-vana fa hujufmodi opinio docet Gerfonius, fuciies efle ollendens omnes caufas quas afferri pof-
dieimnob- lent,propter quas infortunatus eilet ifle dies. Scriptus ell ifte libellus Lugduni, poll Librum
fervacio- Ajlrologia Theologizata.
*pag. 20}. Hoc Opufculum excipiunt alia duo ejufdcm generis 6c argumenti adversus Jacobum Ange-
adversüjUm $1 Medicum Montis-Peflulani, quorum prius Adversus ufum Numifmatis figurd Leonis infculpti ad
Doftrinam'. curandos morbos, datum eft Lugduni die 8 Decembris. Pofterius, Contra vanam& fuperfiitiofam
MedicTZcul- ^ erttm, ac^ certa quddam facienda, objcrvationem foriptum eft. Utrumque firmiflima continet placita
pemis in Religioni 6c rationi #que convenientia.
fiTam1*'* * Qi1’ fequitur Tra6latus excerptus eft ex Orationead licentiandos in Medicina, in qua, dafc^:
Leonis cum occafione,contra foperllitiofas obfervationes,»o/?^, inquit, tempeßate,proh nefits \ nimis & nimispMt/a-
teribus^pro kfaentes difleruerat. In id diverticulum e'o fact Hits lapfum fe profit etur, quo utthut fibivifum, & e'oquod
curatione in patrocimum hujus corruptela, qutdam adducere niiuntur in crimen Medicinam. ita. verb in eo Mar
~ 6. gjeas 6c Superllitiofas obfervationesexagitat, uthoc perleblo, nemo fanus6c pius ab iis non abr
Traöaius de horreat,
ned^eium, / A d fontentiam foam confirmandam, appofoitinfine Decretum Facultatis Theologias Parifien-1
contra Me- fis., coiitinens vig.inti leptem- Articulos, quibustotidem Idololatricae, Magic#,6c Supcrllitiolie ob-
p'zTii. forvationes dahmantur, datum die 19 Septembris anni 1389. Oratio verb e qua excerptum eft
» De errori-hoc fragmentum ,habita eil cum Lutetia; Cancellariatu.s Munere fungeretur , ante Concilium
ton'M'agi*'' Cönftantienfe, & forte Lugduni in lecefluj feorfum editum.'.
cam.p. 2roi' In alio Opufculo inquirens An liceat: Chnfiiano mitia rerum obfervare ex ccelefiium fiderum refchrimmo^
P£ß u » vana^6c illicita efle probat- Aftrolögorum placita.
initia ren-.m v *|* His Opufoulis fubjunximus Epifiolam Car din alt s Cameracenfis ad Gerfonium, qua laudat ejus de AJ-
«caieF Arologia Judicium. In his Opufoulis multa legere eft fingularia 6c curiofa circa Superllitiofas ob-
tium fe^-yationes j inter hasc egregium Philippi Regis Francor.um di£tum 6c fa£tum, qui cum reperta'
foifiet Imago quadam cerea, quam dice bant bapttz,atam C? execratam tali ter nomine fuo, ut ed deftruc-.
Cardftfair t^ ^ ex' *ple moreretur. fi’idebtmus, inquit pius Rex Eide plenus f f i potentior erit damon ad perdendum
Camcrac’cn- me»quam Ejeus ad falvandum: & hac dicens ceramprojection tgnem. p. 216. Sunt etiam in iis Opufoulis
loniunfde ^^Snes fontentias.morales 6c politic#, quas.cum magno frudlu memori# commendari poflunr.'
Aftroio’gia. . ^Tertia JPa/s hujus Tomi qomple&itur Trablatus ad Fidei Dogmata pertinentes. Hujus irti-
\ lz6' T itfo tepofoi.mus Traftatum, cujusiinferiptio eft} Compendium Theologia breve & utile, contitlens.
vit.s ill. E-Xpofitioncm, 1. Articulorum Etdei, 1. Decern P/raceptorum Legis. 3. Septem Sacramentorum Eeclefiai
SmPTheo-4‘ SePCem virtutum. f . Septem petitionum OratiomsDominica. 6. Septem donor um Spriritus SanEHO
logix.. 7' Oäo Beatitudinum. 8. Fitjorum tarn natura quam voluntatis. Hoc autem Opus quamvis fubt
p. *33. ' nomine (>ancellarii prodierit, ejus tarnen non left. |
Prfoium enim, in nullo. MS. Codice ipfi tribuitur. 2. Stylus Autoris ä Görfohii ftylo vald©'
r diverfus. 3. Methodus ac rerum exponendarum ratio diverfa. Verum etfi- Gerlonio perpe-'
ram aforibaturi quia tarnen Opus eft alicujus pretii, in quo multa font utilia6cpr#clara *tum ad
Fidei, turn ad morum Doblrinam fpeblantia perfpicueac dilucide expofita, haud contemnendurAI
illud efle duximus aut rejicieiidum, imo id coeteris hujus generis Operibus Gerfonii pr#figcndumj
utpote majoris molis 6c operas.
Eft'
G E R S O N I A N A . ' L l B E R I I I . x l v
Eft autem hujüs doblrina lana, 6c inftituendis iis quibus cura animarum incumbit aptiflima, ob
fimplicitatem orationis,di6lionis claritatem, rerum copiam , atque eorum quæ ad Præcepta 6c
pcccata pertinent folidam expofitionem à recentiorum Cafoillarum corruptelis maxime alienam.
Huic Operi geminum eft fed'brevius Opufculum tripertitum àGerfonio ciimParifiis eilet ad- opufculum
ornvit u m : Ut Cur at i minus inflruEli, inquir, aliquod Opusfolidum & upturn haberent, quod in toto vel per
partes diebtts Dominicis & Eefiivi* legere pqffentfuis plebibus, ut [cirent & intelligerent, ad quid & p.' 4I;,
propter quid & a quo fa ll a funtj quid infuper credere, quid agere, & quid omit tere divin d Lege tenenturs
<*r quemadmodum à peccato refurgerej
Frima Pars, poll Fidei formulam, continet expofitionenv brevem Decalogi. Sccunda'eft dc
Confeflione. Tertia exhibet exhortationes , interrogationes, orationes 6c obforvationes quæ
fieri poffunt ad hominem in articulo mortis pofitum» In eo Opere Gerfonius ftylum fuum
ad captum eorum in quorum gratiam erat confeblum accommodavit. Vifum eft autem adeo
utile illis ignorantiæ temporibus j utGallicani Epifoopi quamplurimi,inSynodisfuisid,ad inftiru-
tionem Presbyterorum 6c Fidelium elegerint^ac legendum populo .à Palloribus præfcripforint, 6c
fois Ritualibus inferuerint.
Huic’ fubjunximus Epiftblam ad Joannem Baßandum Coeleflinorum Provincialem , in hæc Traftatus de
verba Cantici Mariæ, Sufcepit Ifr del puerum fuum $ in qua Gerfonius fofoeptionis carnisä Verbo ,6c
juftitiæab homineoeconomiam exponit. In prima Parte, de donis Mariæ Virginicollatis,autquæ chiîftî!*1*
potuiflènt conferri, nec tarnen colîata fontj in altera , de quorumdam Spiritualium erroribus dif-pa8> 4ΰ‘
putat. Habet autem hæc Epiftola afcriptum annum 1426 6c diem oélavam Decembris. Tiaftatus de
Trablatus De Communione laïcorum fub utraque jpecie, editus eft in Concilio Conftantienfi an- Communio-
no 1417 die 20 Augufti,adversusBohemos,quineceflàriam elle contendebant utriufque fpeciei rumfubwra-
fumptionem,eamque rellitui acriter pollulabant. Hune multo aubliorem damus ex MS Codice fpecie.
Magillri de Targny Sacræ Facûltatis Thèologiæ Parifienfis Dobtoris, viri in rebus theologicis p‘ 4Î7‘
vertatiflimi. .--ü; • - ! . ï,opo0.i^
In eodem Concilio die 3 Aprilis anni fequentis, Gerfonius Scriptum obtulit Antonio Cardina- nesadverdu
li Veronenfi,cuidemandata erat hæc Caulk, adversùspropofitiones Matthæi Grabon Conventus M^th*?ca
Wifmarienfis Provinciæ Saxoniæ Ordinis Prædicatorum,Dioecefis Mersburgenfis, qui Begardos 8c G«bon.
Beguinas impugnaps, in oppofitos errores inciderat, Religionis ftatum nimis commendandojac pro- p‘ 407‘
pofitiones mulras protulerat, quæ vifæ font in communis Chriftianorum vitæ dedecus vergere.
. Scriptum hoc fequitur Judicium Car dm alls Cameracenfs, adverfùs doblrinam Matthæi Gra- Judicium
bon : tùm Libellus hujus Dominicani, cum 26 propofitionibus excerpt is, ac demumejus revocatio. Cameracenî
1 Extremum locum inter Gerfoniana, de Fidei Dogmatibus, Opera occupât, Libellus nunc recens jjsdepropo-
è Mf. Vibtorino erutus, in quo quæftionem hanc agitat, An Angeh & Beata Virgo & omnes Sanc- Mat^Gn-
ti ajfocient forpus Chrifii in Sacramento oAltaris. Hanc alleruerat Magifter quidam in A r t ib u s ,^ cP-'»6ï*
R e tlo r Scholæ Avicienfis, feu potius Anicienfisaut Podierifis. . Matr.UGra-
Gerfonius interrogatus utrùm hæc aflertio efl'et vera 8c ad populum prædicanda: Refpondet n°"'0^t470*
primo , non elle prædicandam ad populum, 6c prohibendum à Praélàtis ne id fiat. Deinden«excerpt*
propofitionem excutit,6c varios ejus fonfus impugnat. In hoc Libcllo font auædam notandà“ .e^*libcl*
circa modum quo Corpus Chrifti exiftit in Euchariftia: nec leviter prætereundum id quod Revocati-*
narrat de revocatione cujufdam Concionatoris, qui Parfois ad populum d;ixerat: Jlludquod vide-
tur oculis corporalibus in manibus Sacerdotis , hocefi HDm albedinem, non effe Chnftum vcl Corpus Chrifii. Giabon.474.
aSyllabum Operum quæ in Tomi 1. Appendice continentur ,ejus initio dedimus: nunc de fin- ïConcîufio-
gulis pauca dicamus. ne$, AnAn-
3 Primum inter ealocum obtinent Petri de AlliacoTra&atusduo in hæc verba: Attenditeafalfis ^lta
Prophetis , quorum occafionej-non rantùm de falfis Prophetis agit, fed etiam de omni genere fai- omnesSanc-
fæ Prophetiæ. H inc in fecundo adverfùs omnes divinationum fpecies fufèdifputat: m ul ta etiam corpus*
intèrmittit de natura, cognitione 6c opérâtionibus Angelorum ac dæmonum, nec non de Af- chrißi in
trologiæ futilitate. In his parergis prolixior fortafle videbicur : at pro fui temporis more AJurisI”*,*
hæc traólat, ponendo principia , 6c quæftiones plurimas in utramque partem agitatas difiol- z Tomi *•
vendo. ■ In his Traélatibus non parùm eruditionis, multùmquejudicij reperire eft. jrwr?deAi-
^ Sequitur brevius ejufdem Opufculum, cui titulum dédit: %ecommendatio Scriptura, in hæc J«“ de fii-
vérbaChrifti: Super hanc Petram adificabo Ecclefiam meam, quæ fie exponit, ut licèt non neget fuper TraaZuù"1*
Chriftum 6c fuper Petrum ædificatam eflè Ecclefiam: attamen per Petram illam fuper quam duoi-+s3-
ædificata dicitur Eccl^fla, intelligic-Sacram Scripturam , quam Ecclefiæ fundamentum efle 4 Efuidcm '
oftendit,quô nixa, omnes ad ver fames fi bi foperavit 6cfuperabit ipfa femper invibla. hoccè
Opufolum policum eft Ôcterfumyac multâ arte compbfitum. .1 ...... ■ .. . i Smp™*
P Magis ludicra 6c minus gravis eft fequens Oratio habita à Petro de Alliaco., initio curfus Bi- ^l'jufdctn
blici, in qua Doblrinam Chriftianam coeteris fricmiis præferendam elle docet. Hanc juvenis Prindpium
fecit , 6c pueritiam redolet feribendi ratio. > J
4 Sequuntur Quaftiones fubtiles de tribus fuppofitis in una natura fou de Trinitate, in quibus duo 0 Eufdcm*
tenet Ailiaceniis à vulgatis Thcologorum circa Trinicatemplacitis abhorrentia. Primum e f t , ^ 1^””
Perfonas non cpnftitui per relationes , fed per proprietates abfolutas. Alterum,Tres Perfonas q«*ßio-
efle tres res abfolutè : quæ quidem cùmîper tranfennam in priori Leblione protuliflet,explicat
in altera. ro i<: :: m -k x .. .■ mkhà n ' fiuuniusm-
7Nec minùç fubtilitcr agitât aliam quæftionem. Utrùm libertas créâtura ante & poft lapfum fe^o*com-
intïinfece fit aqualis?: libertatem confide rans non ratione abluum, fed ratione ipfius facultatis municabitis
quam à voluntaté non ^diftiriguit.ibLiLiM : i >i , i i 1*, .•.• ; : < *.
•Utilior eft fimul 6c planior aliaquæftio: Vtritm confcientia erronea exeufet à culpa? quam ta
men fobtiliflîmè. 6c acduiratifllmè-baûlat y ’verlatque in omnes partes Alliacenus. i7ibcîtatem ?
;i sp Hanc excipiunfduæde Dominio. ^ ^ w Chrißi donogerens poteftatem folus pojftt praeffe, 8c Utrùm raindoiïusin
Jure Divinopffjfit jufle^rie^. Egregiiè diftinguitdonum quôChriftus Domipüjus tribuit & "Vß Up!
Prælatis, à dono gratiæ46c juftitiam Dominii ,à jullitia perfonæj 6c oftendit contra Armacha-
• ƒ 3 num, Juseflio-’î -
«ientia etronea excafet à culpa <Jjy. “ 9 Ejufdcra quWßlo : Vtruin Ckriftt dmogertns (otejlntem. folus B p trMJß P- 9 Ejufdem: Vtritm indt-
Sh! in j „ , mvm p.ffi, j^ i f . t<s.