Joanriis Gerforin E p fto la 76
75 . - , 8c ae hac iinione naturali per quam Deus commora-
tur in intimo animas rationalis, didtum iftud eft in-
telligendum. Qualiter autem illud fit accipiendum.
ZJmverjî quoque fupra fui créât i'opem in vit a contemplative
altitudine fublimati mum funt cum bac difica claritate,
immo ipfa claritas ipfi funt , atque cum eo quo vident &
quod vident lumine idem fiant; fatispatet ex prædidtis
mum didtum quod fxpe didtus Magifter cenfet calu-
mniandum 8c reprobandum videlicet. Illic fpiritus
eft fupra femetipfum tranflatus & Deo unificattts, gufians
videnfque in unitate vivida abyffus, in qua fife fecundum
ejje fuum increatum poffidet immenfas divitias qua ipfemet
eft juxta eum modum quo eas Deus guftat & vtdet: non
difcrepat a veritate fi redte intelhgatur 8c pie inter-
8c fpecialiter ex his quæ didta funt in ilia claufula : Ac ^ pretetur. Intelledbus enim horum verborum talis
fine intermiffionefit ipfa claritas quam accipit. Non enim quod quando fponfus coeleftis introducit fpon-
vult Audtor iite dicere quod fpiritus adhærens Deo fam iuam in cellam vinariam , ideft abyflum fuæ
-----— î-i — dulcedinisei concedit deguftare, tunc plenum gaudidium
8c perfedta deledtatio fponfæ , ideft menti de-
votæ propinantur, ex quibus totum defidcrium ejus
perfedte quietatur ; quia tunc introducitur in gaudi-
um Domini fu i, 8c in cubiculum genitricis fua, Cant.
3. 4. quod nihil aliud eft quam ipfa divina effentia
lub ratione objedti beatifici, 8c ut exemplar 8c idea
rationalis creaturæ: quia ut fic habet mentem rationalem
propriè quietare, tunc alfcquitur ubertatem
8c affluentiam divinæ gratiæ, à qua omnis fatietas 8c
gratiæ fcecunditas in animam derivatur j quia in cla-
ritatem verbi divini transformata deificatur , ubi
guftat immenfas divitias quæ ipfemet eft : quoniam
quidem anima infinitatem illius gaudii non compreper
amplexum unitivum 8c fupra fe raptus virtute ex-
tatici amoris fiat unus vel idem cum Deo fimplici-
ter fubftantiæ identitate | quia hoc eft impoffibile -,
fed fit unus cum Deo transformationis fimilitudine,
gratiæ que 8c beatitudinis participatione femidi amoris
amplexu 8c inhæfiône. E t hoc fatis innuit in his
verbis quæ poftea fubjungit, univerfi devoti fpiritus
unum cum Deo, profundo amoris defluvio funt effeEli non
quomodolibet quidem unum, fid idipfum quod eft ipfa tn
fe effentia D e i, eo modo quem deiftca beatitude requi-
rit. Et iftud idem multi fimdti Dodtores dixe-
run t, fcilicet beatus Dionyfius, Bernardus , Hugo
y ficut patet ex fupra allegatis : ficut in ipfa bea-
tiffima Trinitate à Patre Filius egreditur, ab utroque
Spiritus-fahdtus amor verus procedens connedtit hendit, fed tamen beatificam ejus identitatem raptim
Patrem 8c Filium, fie à fonte bonitatis fupemæ fa- apprehendit juxta modum fupra expofitum; Iftud
pientia unitiva procedens menti devotæ illapfà tan- maxime fit in raptu. Pro declaratione autem illius
ta unione ipfam connedtit fpiritui increato ut me- _ didti quod fubjungitur, gufians & videns immenfas di-
reatur ut unum dicatur elle cum ipfo. Hanc unio- “ vitias juxta eum modum quo eas Deus guftat & videt:
8c diligenter advertendum quod verbum æternum
eft quædam refedtio mentalis 8c quoddam gaudium
intelledtuale ipforum Angelorum 8c omnium beato-
rum, qui pari voto 8c concordia plenè poffident om-
nem thefaurum cæleftis fapientiæ 8c bonitatis divinæ
qui de torrente voluptatis continue potantur, 8c
ab ubertate fiiavitatis jugiter inebriantur 8c quia fon-
tem divinæ fiiavitatis in ea deguftant puritate objedti-
va qua Deus fruitur in fe ipfoj ideo dicit quodguftant &
vident immenfas divitas juxta eum modum quo eas Deus gufiat
dr videt. U t autem finem loquendi faciam 8c
textum cum glofla proferam.
Conclufio finalis omnium prædidtorum 8c expla-
natio præclara didtomm illius tertiæ partis de or-
nem petebat Chriftus cum dicebat : Rogo pater ut ipfi
unum fint ficut ego & tu unum fumus. Proinde ex his
verbis quæ fequuntur : vident infuper ,fentiunt & inventant
per hoc deificum lumen fe, fecundum effe vitamque
fuam increatam eamdem fore fimplicem divinttatis abyffum,
fatis milii concordare videtur fententia fandti Au-
guft. in lib. 6. confeffionum , ubi dicit,, Inde ad-
,, monitus redire ad meipfum, intravi in intima mea,
„ duce t e , 8c po tu i, quoniam fadtus es adjutor
„ meus 8c intravi 8c vidi qualicunque oculo animæ
„ meæ fupra eumdem oculum animæ meæ, fupra
„ mentem meam lucem Domini incommutabilem ,
„ nec ita erat fupra mentem meam ficut oleum fu-
„ pra aquam, nec ficut ccelum fupra terrain } fed
iüperior quia ipfe fecit me, 8c ego inferior quia natu fpiritualium nuptiarum ftat in ifto quod fandti
„ fàdtus film ab eo 5 8c qui novit earn novit æter- juxta vaticinium Ifaiæ Prophetæ in terra fua du-
„ nitatem, charitas novit earn. Ad cujus eviden- plicia poffidebunt, Ifaiæ 61. 7. quia fandti in patria
tiam eft fciendum quod creaturæ præexiftunt inç; dupliciter reficientur 8c beatificabuntur hoc modq:
mente divina five in Deo fimplicitcr 8c unicè , 8c quia vires 8c potentiæ rationales ad imagmem perti-
hoc quantum ad tria exemplaria fecundumrationem nentes,fcilicet memoria,intelligentia 8cvoluntasbi-
diftindta. Primo, præexiftunt creaturæ in divina ef- bent de fonte vivo in ea puritate objedtivc, ficut
fentia fecundum rationes fuas perfedfcionales, 8c quia Deus fua fontali bonitate fruitur in feipfo , 8c iftx
omnes perfectiones funt in Deo unitiffime -, ideo fie eædem vires fatiabuntur 8c inebriabuntur, 8c hoc ef-
fub omnimoda indiftinctione in effentia præexif- fentialiter gaudio fruitionis 8c guftu intelledtuali di-
tunt divina elfentialier , potentialiter 8c caufaliter. vinæ dulcedinis > ubi per efficaciam divini lumiuis
Secundo, præexiftunt in mente patema originali- abforptæ in divinæ fiiavitatis deguftatione , 8c am-
ter fecundum rationes fuas ideales, 8c ideo ibi puto plexu 8c inhæfiône confummati amoris fopientur 8c
apparet crcaturarum diftindtio fecundum rationem requiefcent ab omni operatione intelledtuali Ar ^
intelligendi. T e r t io , præexiftunt in verbo æter-
no tanquam in exemplari proprio, quantum ad rationes
fuas factivas 8c exemplares 8c ideo ibi apparent fi-
militudines rerum fub diftindtione perfedta. Eft
autem intelligeudum quod cum creatura dicitur in.
i f t i vires femper erunt adtivas 8c operofc 8c cum hoc
quiefcentes 8c otiofie, femper famelica^, femper fi-
turandas diverfis tamen refpedtibus. Iftud donum
quibufdam fandtis licet pauciffimis conceditui’ in hac
vita, ficut Paulo datum fuit in raptu , fed hoc non
Deo prasexiltere fecundum fimilitudinem fuam e-^ fixe, non immobiliter,fed raptim, tranfitorie8c flu-
xempiarem, non eft intelligendum quod ilia fimi- ficut - r-— fupra didtum J:a-— eft.~n- Iftius opinionis
«
lituao fit aliquod additum effentix , quia fic ali-
quod accidens caderet in Deum: fed ilia fimilitu-
do eft realiter ipfa divina effentia 8c ipfum verbum,
intelledtum tamen cum habitudine, prout eft imitabi-
le 8c participabile a creatura. Vult ergo Audfcor in
verbis pr^tadtis dicere quod quando mens rarionalis
rapitur in divine lucis aDyfliim, 8c fupra fe eleva-
tur, ftatim Deum fentit 8c invenit 8c experimentali
fuavitate deguftat, quod ipfa creatura non eft aliud
in Deo fecundum fuum ideale, quam ipfa creatrix
eflentia, prout dicit Anfelmus. Porro illud ultixibiliter,
fuit Audtor iftius libri de ornatu fpiritualium nuptiarum,
8c ejufdem opinionis arbitror fuifle beatum Diony-
fium, ficut patet infpicicnti librum fuum de mjftict
Theologia. E t huic opinioni ego adhæreo, fed non
pertinacifer, fi quid enim hie didtum videtur quod
appareat repugnare veritatibus Articulorum Fidei,
hoc totum revoco, 8c corredtioni fàndtæ Matris Ec-
clefiæ, in qua Chriftus fuam fandtiffimam audtori-
tatem transfundit, me 8c quicquid hie didtum eft?
fubmitto. Ad extremum hoc infero quod magifh'a
intelligendi eft experientia, prout fandti teftantur-
1-] E p ifl.f oannis Gerfdmi contraprxdittam defenfionem. 78
Et ille optime veritatem -ju^dicii novit!, .qui; earn non r.e;? non eft humanitatis fed deitatis. iEltimo taraeii
audiendo folum , fed guftando $c faciendo didicit: quod dodtrina ejus quantum ad intelledtum fuum in
nui enim vefitatil unitus eft, ex ipfa unione bene paucis caiuinniani patiatur, licet,forte qua;dampla-
novit quod bene fentit} quam vis euna., multi ..cor- nius 6c irreprehenfibilius potuiflet dixiffe. H x c didta
ripiant tanquam mentis, exceffurii paifum. ,-In taliA fufficiant contra eos qui doctrinam praxiidti viri vi-
i^trh materia qu£e folum per experientiam 8c gu- dentur calumniari.: fub corredtione tamen femper
melius feqtientiqm»
Sed dicet aliquis, quis eft ifte qui aufus eft os fiium
ponere in ccelum 8c refpondere Domino Cancellario
Parifienfi diferetiflimo 8c eruditiflimo viro? Fateor
chaiiflime quod ego fum minimus Clericorum 8cRe-
ligioforum , qui non fumdignus ut folvam corrigiam
calceamentorum Domini mei Cancellarii ,qui incom-
parabiliter vita , moribus 8c feijentiis me prsecellit:
Proteftor tamen, quod non oftentationisgratia, nec
quæ ioium &L
ftuiii cóghofcitur , magis eft credenaum 'his qui-
notitia experimentali hæc guftaverunt, quam his qui
folo lumine intelledtus 8c literarum ; ltudio pollent.
Hæc autem fapientia unitiva 8c anagogica quæ o-
miiem rationis apprehenfionem ttanfeendit, fola
divina immiflione perçipitur, quæ non'tantum af-
fedtuin fupra. fe erigit 8c amore extatico fpon-
fo altiflimo creaturam perfedtè- unit > fed infuper
in can turn elevat intelledtum, ut multo plus omni
prudentia8c cognitione.divinis fulgoribus illuftretur, temeritatis motu
quam aliquo ingenii exercitio valeat obtinei-i. E t jedtionibns tanti
motus audacia præfumpfî refpondere ob-
, obtineri.jeCtionibns tanti viri -, fed duo funt quæ me inqye-
non videntur mihi redtè fapere qui noluntquod rtmt 8c incitavcrunt ad feribendum ifta. Primumeft
aliquis de divinis feientiis différât, nififueritphyficis
8c naturalibus feientiis præditus 8c imbutus: inçon-
gruum enim videtur intantum naturæ defeire Audio
artis 8c folertiæ hominum, quod plus poflint
hominibus afferre quam gratia quæ repente agit,
fubito imprimit, infallibiliter docet, Scinhæfitanter
facit exiftere mentes in his quæ docet, 8c luce cla-
rius quæ aliis videntur ;obfcura demonftrat : ifta enim
fapientia 8c feientia quæ fola fandti Spiritus inquod
«emulator exiftens Paternæ traditionis, 8c zelum
gerens pro dodtrina Patris, non potui patienter fuf-
tinere ut ille liber quem perSpintum fanctum fpero
fiiiffe compilatum vilipenderetur, abjiceretur 8c con-
temptui haberetur. Secundum eft , quia annuens
piis precibus 8c defideriis Fratris Bàrtholomæi, qui
inftanter , prout quibufdam referentibus intellexi,
rogavit fibi intellea:um verborum illius tertiæ partis
libri de ornatu fpiritualium nuptiarum exponi ÔC refera-
Huxione perdpitur, cemffiina & amantiflîma com-^rij inftiti & kborayi in quantum potui diéta ter
‘ " " 1 v * ’ rr} ‘ ' tiæ partis præfiti^ libri explanare, 8c ad-quem intelledtum
effent capienda enodare. Si fcripft ut debui,
approba tu 8c tui. Si vero non ut debui, ignofee
Çhrifte tu 8c tui. Amen.
Finis libelll foannis de Schonhavia, in quo défendit dicta
fratris Joannis de Ruysbroech contra magiftrumfoanhem
de Çerfon Cancellarium Parifienfem.
E P I S T O L A
Magiftri Joannis de Gerfon ad Fratrem Bar^
tholomæum Carthufienfem, contra
prædidtam defenfionem.
probatiir, quia fine omni dubitatione 8c opinione
procedit, & omnem alterius difciplince levitatem
fcxcedit. Hanc dodtrinam prieclarce fapientire fibi
foli incrèata fapientia refervare voluit, ut feiat omnis
mortalis creatura quod eft Dodtor in coelo, quifp-
lam veram fapientiam folis eledtis fcholaribus per
cceleftes emimones 8c fuas claiitatis radios manifef-
tat, 8c omnes mundi fäpientes confutet j cum fim-
plex vetula vel idiota ad iftus fapientia unitivae con-
iürredtionem perfedtè poflit attingere, quam nulla
phyfica feientia vel moralis induftria apprehendit.
Qiue melius intelligimus, melius proferemus. Spiri-
tualis omnia dijudicat & ipfe d nemine judicatur. I . Cor.
1. i f . Patet ergo ex his quomodo fandtiffimi 8c ex-
cellentiflimi Dodtores qui in utraque fpecie contem-
plationis perfedti fuerunt, eadem docuerunt 8c fen-
lerunt quas tertia pars libri de ornatu fpiritualium nuptiarum
dögtaatizatj licet forte fub aliis verbis:
CG
autem refert diverfitas narrat io-,ns ubi eadem res
ratur j fieüt dicit beatus Auguftinus. Et ergo pras-
didta dodti'ina non eft abjicienda 8c eliminandaj fed
ubique fiiftineri poteft abfque periculo erroris tanquam
confona 8c conformis fandtorum Patrum tra-
ditionibus. Unde quia verba hujus libri ex fervido
affedtu 8c vigore dilectionis prolata fun t, non funt
tecipienda fecundum fenfum quem fecundum fonum
vocis videntur facere i fed fecundum fenfum pro quo
fiunt intelligenda funt 8c interpretanda 8c fecundum
materiam fubjedtam fenhonis ejus expetendi.
Ifta funt fpiritualia 8c myftica,8c ideo folis fpiritualibus
funtcomparanda 8c communicanda, ncc hujufmodi in
Scholis funt tradtanda.Sed efto quod prxdidtus Auctor
in aliquibus fo;te non ita dixilfet ficut aliqui vel-
lent,quoniam melius vel verius dici quiviffet,quas cura
de hoc? In opufeulis tractatorum multa corrigendaD.
inveniuntur. Si ad abjedtionem alicujus tradtatus
fufficeret aliquod didtum in eo corrigendum, pauci
tradtatus recipiendi effent. Negare non pofliim, nec
clebeo ait Auguftinus ficut in ipfis moribus meis x ita
multa efß in tarn m ult is opufeulis meis qua poffunt jufto.
judicio Cr nulla temeritate ailpari. Item idem. Tfoli
meis Uteris quafi Canonic is Scrip turis infèrvire, fed in illis
& quod non credebas, incknSlanter tibi inveniendum ere-
re> in' iß is autem quod cert um habebas , nifi cerium vel
certe intellexeris noli firmiter tenere. Non enim par auc-
toritas Scripture Canonical debetur 8c earum expofi-
üonibus. In omnibus bene agere 8c in nullo devia-
Ex tJfyCS. Cod. ViÜorino I06.
ratia tibi 8c pax virexemplojobc. i.ßmplex
& reblus & timens Deum. Oblata eft mihi nu-
per ficut nofti, grandis Epiftola tendens fal-
yare modos locutionum pofitos in tertia parte Tradtatus
cujufdam intitulati de ornatufpiritualium nupttarum :
quos ego modos alias pro Catholicx veritatis fince-
ritate fervanda apud animos minus inftmdtomm
Qftendi per Epiftolam tibidirectam non efle feivan-
dos. Sed quid agimus , quo nos inter tot occupat
io n s vertimüs ? Itaque' faciendi plures Libros vel E-
piltolas arguendo vel replicando nullus eft finis. Ste-
mus igitur infra limites Epiftolx prima; 8c per eonfi-
derationes aliquas, facili planoque ftilo fumptas, ex
eadem jullificatio fua monftretur.
NO B1 s ad certam regulam ioqui fas eft : pofita eft
illic fententiofiflima hx c veriflimaque Augufti-
ni fententia , qu«e tollit barb aram contufionem lin-
guarum ä facra dodtrina. Nam qualis altera eilet
efficacior via prohibendi «edificationem turris Davi-
dicce in bonum, quam fi fieret nominum vel termi-
rjorum pro libitu cujuflibet variatio : non enim tunc-
intelligeret unus alterum, fed in quadäm Babyionis
confuhone laberemur. Non ergo fufficienter excü-
fatur Audtor tradtatus illius per fuum defenforem,
qui fic ait. - Ei fifit aliquis error in diSHs fuis , ille folum
fiat in quid nominis \ nomina autem funt ad placi-
tum, & ideo talis error non eft magni ponderis. Si enim
fandti Dodtores ut Auguftinus 8c Hieronymus admififlent