fufficit etiam quod fuftentetur de bonis Ecclefise cu-
jufcumque, 6c in hoc debet contentari: ficu t , a
■ fimili, dicitur de illo qui fervit Principi , pro Rc -
publica , quod debet & poteft recipere ftipendium
de aliqua alia Ecclefia pai'ticulari , licet eidern fpe-
cialiter non ferviat, & in fam e . Cum dilettws. De
Clericis non refidenttbus. Cum fills fimilibus.
tione Magifterii, non habeant Beneficia annexa ,
vel publiea ftipendiaj & ipfi, maxime in tribus Fa-
cultatibus , fcilicet Theologiæ , Decretorum, ôc
Medicinæ , à fcolaribus -, vel Baccalaureis collebtas
non recipiant, vel exigant j non eft illicitum fi à
Baccalaureis magiftrandis veftes percipiant, maxime
gratis,. ôc fpontè oblatas.
Dico quarto, quod efto quod ipfe non haberetde ^ Sexto. Quia hoc cedit ad honorem ipforumBacbonis
Ecclefiaflicis .ad fufficientiam fui flatus j ta-
calaureorüm, 6c non foliim ad utilitatem ipforum
Magiftroruni recipientium. Secùs autem effet, fi
pecunias reciperent, ficut vult facere Cancellarius >
quia in hoc non honorantur Baccalaurei, ficut ex
veftibus Magiftri : immo potiiis dehoneftantur,
6c indè eft quôd hujufmodi pecuniæclandeftinèdan-
tur, 6c recipiuntur, quod non eft fignum liberalise
6c gratuitæ donationis j fed eft occafio malæ fiifpi-
cionis. Igitur 6cc. Et hoc circa fecundan* conclu-
fîonem»
Tertia conclufio principalis fuit, quod efto quod
Cancellarius pro labore fuo aliquid exigere poflèt,
non tamen per modum per quem exigit: 6c iflapro-
baturj quia modus per quem tunc exigebat, quan-
do prædibtam quæftionem trabtavi^ erat ifte. Nam
ex eo quod Baccalaurei fecerantcertum juramentum
3 de non dando Cancellario} ipfe impediebat ÔC dif-
VJUCLUl UilUClt m u u iv i ii * “ ------ --------- ' I r? ferebat . eorum . Licentiam ------------- : pI ofteà ve--r--b-- -d---e- --m---a--l--o-
Magifter ratione Magifterii conferendi 3 6c tamen15 pejus procedendo 3 modum prædibtum aggravavit :
veftes qua: dantur Magillris, regulariter plus valent
quam illud quod petit Cancellarius. Ergo in hoc non
videtur reprehendendus 6cc.
Ad hoc dico quod hie eft magnadiffimilitudo, 6c
multiplex ratio diverfitatis.
Primo. Quia Magifterium non eft quid fpirituale,
ficut Licentia Theologia:, ut infra dicam : 6c ideo
recipere aliquid in lpfius adminiilratione, non habet
fpeciem fimonise, ficut recipere in adminiftratione
Licentia:. Non dico tamen quod Magiftri recipiant
pro ipfo Magifterio, nec etiam pro labore in ipfum
adminiftrando, faltem propne 6c principaliter, licet
fortè adminiculativè, 6c occafionaliter.
men in hoc non debet elle Judex 5 nec ad ipfum,
fed ad Papam, vel alium Judicem fuperiorem per-
tineret judicare, vel determinate quid 6c quantum
fufficeret ad fui flatus honeftatem : nec propter in-
digentiam deberet exigere, vel recipere , cum fit
fibi prohibitum -, nec propter hoc licite poflèt fui
Officii exercitium denegare,fed teneretur fuumoffi-
cium exercere, aut Beneficium dimittere 5 exem-
plo pauperum Curatorum, qui licet habeant pau-
perrima Bénéficia , tamen tenentur eis defervire,
vel ea dimittere. Igitur 6cc.
.Decimo. Arguebatur contra eamdem conclufio-
nem, quia Magiftri recipient vefles à Baccalaureis
magiftrandis, 6c hoc licite recipiunt, ratione fuila-
boris : ergo Cancellarius fimilirer poterit licite recipere
à Baccalaureis licentiandis, quia non minorem
videtur habere laborem , ratione Licentiæ, quam
Secundo. Quia Magiftri circa fuos Baccalaureos
magiftrandos non habent poft Licentiam judiciali-
ter cognofcere, nec de eorum fufficientia judicare:1-
6c ideo talium veftium , aut aliorum munerum re-
ceptio, veloblatio, non eorrumpit, aut pervertit
in eis judicium 5 fècus autem eft de Cancellario, cum
fit Judex 6cc. ut alias dictum eft.
Tertio. Quia Magiftri ex Officio fuo non tenentur
ad illos labores, feu abtus exercendos, quos habent
circa Baccalaureos per eos magiftrandos: Cancellarius
autem ex Officio tenetur ad licentiandum
Licentiates.
Quarto. Quia Magiftri pro prasdiblis laboribus,
6c actibus exercendis, non habent Beneficium, feu
publicum ftipendium , ficut Cancellarius : & ideo
pro ftipendio poffunt veftes recipere , feu aliud genus
muneris, 6c non ipfe: alias ipfe, ut dixi, pro
eadem opera haberet duplex ftipendium j contra ca- U
pitulum, Cum Ecclefia. extra, de Magiftris.
Quinto. Quia Magiftris non eft prohitum fic recipere,
ficut Cancellario : immo hoc eft eis a Jure
permifTum, feu conceffum : faltem aliis quam Theo-
logis conceffum eft quod poffint operas fuas lo-
eare Theologis,’ quod recipiant fuftentationem vita:
ex dobtrina, vel praedicatione: quia fecundum Ray...,
6c Oflienfem , fi Magifterio non fit annexum Beneficium
, poteft eolleelam pro fuis laboribus ac-
cipere, 6c in hoc omnes conveniunt} immo quod
quia licet dibtos Baccalaureos ad Aulam Epifcopi vo-
caverit, 6c eofdem tanquam dignos recommendave-
r it, 6c approbaverit pro Licentia concedenda j ex eo
tamen quia ab eis certum juramentum obfequiofum
exigit, quod ipfi præftare noluerunt, ipfe eifdem
Licentiam denegavit, 6c eos licentiare recufavit 6c
recufat.
Sed ad reprobandum iftum modum exigendi, très
propofitiones declaravi.
Prima eft, quod ifte modus fit illicites, 6c mul-
tiplicitcr fcandalofiis.
Secunda, efl propriè fimoniacus.
Tertia , quod fi Cancellarius hunc modum per-
tinaciter approbet, ipfe eft hæreticus cenfen-
dus.P
rincipale autem fundamentum omnium iftorum
flat in hoc j quia in adminiftratione rerum fpiritua-.
hum, ante ipfius rei fpiritualis adminiftrationem exigere
aliquod pretium temporale, ficut pecuniam, vel
juramentum obfequiofum , feu aliud quod poteft
pecuniâ appretiari j 6c hoc fie rigorôfè exigere,
quod non volenti dare denegetur ipfum donum fpirituale,
eft illicitum , 6c fcandalofum , 6c propriè
fimoniacûm, 6c hoc pertinaciter approbare eft hæ-
reticum. Modo fic eft in propofito , ut probavi
diffusé. Igitur 6cc. Pro hiis dare facit C ..............
Ad zApoftolicam. Defimonia.' 6ccaufa redditurinC....
in tantum: fupra4.6 ubi dicitur quod expreffiiis expri-
mit venditionis fpeciem , qui priùs recipit pretium,
quàm conférât rem pretiofam.
Contra hoc arguebatur : quia ex hiis fequitur
quod Univerfitas Parifienfis effet fimoniaca, 6c quod
Keblor, 6c omnes Facultates ipfius multipliciter com-*
mitterent vitium fimoniæ. Confequens videtur ab-
furdum, 6c eonfequentia declaratur per fimile. Nam
Rebtor, 6c Univerfitas, ab ipfis Baccalaureis Licen-.
tiatis ad Magifterium admittendis, ante Magifte-
*rium fi exigant certa emolumentapecuniaria,6ccer-1
ta juramenta obfequioft, ficut de honore Rebtoris,
6c de fecretis celandis, de Privilegiis obfervandis, 6c
hujufmodijunde fi Baccalaurei magiftrandi talianon
plus eft, dicit Oftienfis, 6c concordat Ray.......... , vellent dare, non effent admiffi ad Magifterium in
qubd fi fit annexum Magifterio Beneficium Eccle- dibla Univerfitate. Igitur 6cc^
fiafticum, aut publicum fakrium fie fuffieiens ad
vitam, quod nullam habeant indigentiam j licet ta*
men non debeant aliquid exigere : tamen gratis o-
blata, 6c fpontè, pommt fufeipere. 10. quaft.% —
frifeit. Cum ergo Magiftri hujus Univerfitatis, ra-
Confirmatur fpecialiter de Facultatc Theologiæ,
quæ, ficut 6c aliæ Facultates, non foliim prædibla-
exigit à Baccalaureis magiftrandis j fed etiam à Baccalaureis
ad lebluram Curfuum, vel etiam Sentcntia-
rum admittendis. Nam tales non admiterencur ad hu-
■ juf*
jufmodi lebluram , nm folverent certas burfas , 6c
facerent certa juramenta obfequiofa, fcilicetjde honore
Decani, Facultatis, 6c Magiftrorum 6cc. 6c tamen
non fic admittendo Baccalaureos, Facultas eft
Judex, 6c habet Judicis officium : unde 6c talis ad-
miffio ad legendum videtur elfe quædam Licentia
docendi in Theologia. Igitur ornnino fimile videtur,
ficut fupra dibtum e ft, de Cancellario. Igitur
6cc.
Secundo» ConfirmatUr : quia in Ecclefiis Cathe-
dralibus, 6c pluribus Collegiatis communiter nullus
recipitur, nifi priiis folvat quædam jura Ecclefia-
rum folvi confueta, 6c juret quædam juramenta obfequiofa
, ficut de honore Decani, ôc de fecretis, 6c
Privilegiis, dejuribus Capituli fervandis, vel hu-
jufmodi. Igitur à fimili, vel omnes tales Ecclefiæ
erant fimoniaeæ, quod eft abfurdum j vel Cancellarius
fic exigendo non eft fimoniacus. Igitur
6cc.
Tertio. Confirmatur : quia in quibufdam locis, ab
illo qui excommunicatus eft pfæexigitur ante pecu-
nia , 6c quandoque etiam juramentum de parendo
Mandatis Ecclefiæ, vel Judicis, antequam abfolva-
tur, nec aliter Abfolutionis Beneficium ei darctur.
Igitur in propofito, à fimili , vel à fortiori, Cancellarius
in fic exigendo, de fimonia non convincitur.
Igitur 6cc.
Pro fblutione iftorum argumentorum dico aliqua:
Et primo, quod non eft fimile de Rebtore Univerfitatis,
vel de ipfa Univerfitate, aut de quatuor Fa-
cultatibus ejus, refpebtu Baccalaureorum fuorum
magiftrandorum j 6c de Cancellario, refpebtu Baccalaureorum
licentiandbrum. Unde in hoc eft multiplex
diffimilitudo.
Prima eft : quia Licentia docendi in Theologia à
Cancellario data, eft poteftas, feu authoritas fpiritualis
, ut dibtum eft : fed Magifterium , etiam in
Theologia,non eft, ultra Licentiam prædibtam, a-
liqua authoritas fpiritualis, fed folùrn quidam honor,
feu quidam honoris gradus politicus., feu civilis
: unde Magifterium hujufmodi fe habet ad L icentiam
, ficut nuptiæ ad SacramentUm Matrimonii.
Et licet hujufmodi Sacramentum fit fpirituale, non
tamen hujufmodi nuptiæ} fed funt quædam folem-
nitas, ad honorem cc decorem Sacramenti : 6c fic
in propofito. Ideo Patet quod Univerfitas , vel a-
liqua Facultas, etiam fi venderetMagifterium,non
poflèt in hoc fimoniam committere, fed fblùm crimen
concuffionis , vel ambitûs} non epim debet
vendi Magiftratus, fèu Jura, quia non eft licitum ven-
dere gradus honoris , qui debentur virtuofis, in
fignum virtutis, fècundùm Philofophum. 4. Ethi-
corum.
Secunda diffimilitudo eft : quia Rebtor Univerfitatis
, 6c Facultas quælibet, refpebtu Baccalaurco-
rum, 6c generaliter refpebtu omnium fuorum fup-
pofitorum, habet quemdam politicum ordinem , 6c
ordinatam fuperioritatem, ratione cujus poteft recipere,
6c exigere à fuis luppofitis ilia quæ funt uti-
lia, 6c expedientia ad confervationem 6c tuitionem
fuæ politicæ Communitatis. Nam quælibet rite or-
dinata, 6c approbata Communitas, ab illis quos in
fuum confortium admittit, poteft, fècundùm fui flatus
exigentiam , onera rationabilia , five pecunia-
rum, five juramentorum, ficut fuis fubjebtis impo-
ncre, recipere, 6c exigere. Art... Cap. 1. de jureju-
rando. Lib. 6. Et in propofito, exigit Univerfitas, vel
Facultas quælibet à fuis Baccalaureis , non pro ipfo
Baccalaureate, vel Magifterio 5 fed pro ipfius con-
fervatione 6c tuitione. Hoc etiam modo , 6c pro
cadem ratione, exigunt quædam Ecclefiæ certa juramenta,
6c alia emolumenta ab illis qui volunt fuum
Collegium introire. Cancellarius verb, refpebtu Univerfitatis,
feu ejus fuppofitorum, non habet talem
politicum ordinem , feu fuperioritatem : alioquin
Appendix ad Tom. I.
client incorpore Univerfitatis plura capita non lub-
ordinata, quod eft monftruofum. Unde poftquam
Baccalaurei funt licentiati, ipfe., ratione Licentias
hujufmodi, nullam habet fuperioritatem fuper eofdem.
Igitur nec ab eis poteft talia onera cxi-
g ere> . . . .
Tertia diffimilitudo eft: quia Univerfitas prsedi-
bta, ad prsemifla onera exigenda habet Privilegium,
fcilicet de collebtis, vel contributionibus.levandis,
6c certis juramentis exigendis. Cancellarius autem
non.
Primo dico contra hoc: Univerfitas ultra Jus generate
, habet fpeciale Privilegium , ut dibtum eft.
Igitur 6cc.
Dico fecundo, qubd nec Univerfitas, nec Facul-
tas Theologian, quidquid fiat in aliis Facultatibus, a
licentiandis de novo magiftrandisinTheologia, pr£e-
exigit aliqua juramenta officiofa} fed folum poll Magifterium
, quando volunt intrare ad eorum congre-
gationem, vel confortium: cujus tamen oppofitum
affumitur in primo argumento j feciis autem eft de
Cancellario. Igitur 6cc.
Dico Tertio, qubd in exabtione juramentorum,
in ipfa adminiftratione rerum fpiritualium, quantum
®ad propofitumfufficit, poffunt tres conditiones con-
fiderari.
Prima. Utrurn exabtum juramentum deturiante,
vel poll rei fpiritualis adminiftrationem : 6c utrum
exigatur a Superiori, vel non. Unde, fecundum
Ray. , . . . . De Simonia, quidam dicunt:, 6c bene
, ficut dicit Gloffa, qubd ante elebtionem nulla
cautio, feu pabtio peti poteft, fcilicet ab illo qui eli-
gendus e ft, per fuos elebtores, fecundumGloflam,
6c fi praftatur , fimonia eft 5 quia videtur .facere
propter hoc ut eligatur. 8. ejuafiione tertia. Talia.
6c, ut non. Hugo fupra. 4. Capitulo. Hoc exigere eft
fimoniacum, 6c idem tenet Archidiaconus. Defure-
jurando. Cap. 1. Lib. 6. Similiter dicit Oftienfis ,
qubd ante promotionem non poteft cautio exigi,
bene po ll, fcilicet ilia quse Jure, vel antiqua con-
fuetudine approbatur , 6c quee eft licita 6c honefta.
8. qu&ft. Cap. Artardusi . cjuafl. Z. qua primo, Et,
V t non pradittiDoftores. Ethoc verum eft, dum ta-
i men ante promotionem pabtum non prasceflerit de
^ pr^ftando talem cautionem , ut in dibto Cap. <±Ar-
tardus. 6c, V t non. Oftienfis, in Summa de fimonia.
Cap. 3. Fiji ultra. Ubi excipit Superiorem: quia fecundum
eum, 6c alios Dobtores, ante confirmatio-
nem, 6c p o ll, bene poteft cautionem debitam exigere,
non foliim nudam, fed juratoriam,ut in Cap.
Significafii. de Elettionc. Sed, ut dicit , non ante
elebtionem , feu promotionem. Art. de Elettione Officii.
Quod autem dicit Ra y................. qubd ilia opinio
magis placet, quze dicit qubd per ouperiorem
poteft peti honefta cautio, 6c ante 6c poll elebtio-
nemj ut 2.6. Difiintlione. De Syracufana 1 o. quajlione 3.
Cap. ultimo. Gloffa non concordat cum Ray. . . . ,
ad hoc qubd poflit ante elebtionem cautio exigi ;
fed dicit qubd nec Pradatus, nec alius poteft exi*
D gere aliquam cautionem ab illo qui eligendus eft ante
elebtionem. E t Jura quae inducuntur ad contra-
rium, loquuntur de jam elebtis non eligendis, ut in
dibto Capitulo , Significafii. De jurejurando nullus
23. Diftinttione. Quamquam. 6c aliis, qua; loquuntur
de jam elebtis, feu confirmatis 3 6c haec opinio ve-
rior eft, fecundum Oftienlem. Et ideo ex hiis fequitur
qubd Cancellarius non poteft, fine fimonia,
exigere hujufmodi cautionem juratoriam , ante ipforum
Baccalaureorum promotionem , fcilicet ante
Licentiam, etiam fuppofito qubd eflet eorutn Superior
, 6c qubd hujufmodi juramentum non eflet contra
J us commune, vel Privilegium fpeciale, quod tamen
falfumeft, ut dixi.
Secunda conditio quse in propofito poteft circa
hujufmodi juramentum confiderari, eft utrum illud
C c c dc