ci ‘foannis Gerfonïi Ep'tfiola 52
ïp fo rûm e f i r egnm n cetlorttm , M atth , f . i a . ftu'dif^enfante non
6tio. "Sed ita diceret pertinax ldolafra immolansfi-
lios fuos 6c Alias fuas dasmoniis. Pro quo poni-
tur quarta conditio: Revelatio Angelica live Pro-
phetica fuper aliquo quod bonis moribus obviaret,
nifi divina interveniret juflio live difpenfatio, tali»
non làùs adververterits quoniam addit Chriftus ,
propter ju f i i t t a m j fed ta n tx csecitatis e il ipfa mentis
iUTOgantia, tam fimilis eile vittutibus v u lt videri te-
mentas. Ceteriim numquid non obfeero reperiuntu
r oui de fuis etiam d e fa ä ib u s , negligentiis & ne- --------------H . H , ,
ceiîitatibus improbiffimè B ü m B i abfurdum d ie -A te r circumftanöonata eit aut elfe d é b e t, quodde.eq
tu fed ita glo rian tu r, ce rtè députantes fibi talia â revelationem ac cipienti, vel eis pro quibus fit re-
H IMHBmiI j t» i 1 __ ___j_____ rinn iirpur : oDortet enun ifr
Deo permitn, ne cum Paulo, magnitudorevelatio-
num aut virtutum eofdem extollat. E t vide quanta
confeientias arrogantis calamitas, quia nec hu-
miliatur, ribc ä fuis defe&ibus fpoliatur : nam quia
utili difpenfatiote fibi datos putat ftimulos negligen-
tiarum culpabilium 5 ut eis careat nequaquam eniti-
tur, quin potius in fuse perfe£tionis traducit argumentum.
QU a r tum fignum eft veritas, qua; dat confi-
gurationem 6c infcriptionem% legitimam. Eft
liamque facra Scriptura locus Vel officina ubi cunus
regius monetae fpirituaiis reconditurj quia fi in aliquo
vel minimo puncto denarius diferepet in fua ft
velatio , dubitare non liceat : oportet enixn uif
tam clare cognofcatur revelatio efle a Deo quam
clare feitur aliquid efle Scripturas facra; vel ratio-
ni conforme. E t in- hoc cafu maxime necefla-
rium eft donum quod Apoftolus vocat diferetio-
nem [pintHum. Quaeres quid agit hoc dqjjuni quod
diferetionem fpirituum appellamus ? Agit equi-
dem ut fapore quodam intimo 6c illuminations
quadam experimental! lentiat homo differentiam
inter veras revelationes 6c deceptorias illufiones.
Hoc tradit beatus Gregorius in Dialogis. Hoe
idem de leipfo beatus Bernardus in fuis miraculis
fatebatur. Sentiebat enim 6c ( ut fic dixerim)
guftabat interno quodam afflatu 6c odore quando
guratione 6c fuperferiptione ab hoc cuno R egis , ad faciendum miracula fibi virtus aderat^utpote
abique ulla dubitatione fulfatus eft. Attamen tanta b ad famtates operandum. Quemadiiiodum de Do-
- 1 ■ ' > 1 r 'r -J ------ -nino noftro Jefu Chnfto dicit eft nonnunquam iimilitudo denarii fall! ad verum, Evangelilta, quod
ut vix nifi a dobtiiflmis pofiit falfitas deprehendij
quia inter tot veritatis lineas ad fraudem pofitas,non
ftatim unus falfitatis pundtus femet aperit. Vifi funt
hseretici qui magnos Catholica: doccrina; compinge-
bant libros, ut iolam hserefim inter tot veritates la-
tenter infererent 6c cautiori efficaciorique fraude pu-
plicarent. Hrec res indicat ex quanta neeeflitate
tabs quarlibet moneta revelationum infoHtarum debet
a Theologis priulquam admittatur examinari, quoin
m pnccipue intereft inter veram 6c falfam Re-
ligionem, moreique concernens difeernere; Palam
eft infuper quarn perniciofa fit Scripture facra;
rejectio, 6c ad Antichrifti lufeeptionem prapara-
tio certiiflma. Hoc lignum quartum manifefte tra-
ditur in lege Deut. 13. 6c 18. E t pro elucidatione
majori placet hie' repetere quatuor conditiones ve-
ra: revelationis quoad veritatis infcriptio.nem alias
per me pofitas 6c pronunciatas in quadam collatione
de Angehs. 1
Prima conditio: Nullus Angelorum fanctorum five
Prophetarum quicquam efle futurum prsenunciat,
quin veraciter futurum fit in fenfu quern ipfe -vel
bpiritus fandhis intendebant. Sic non eft refponflim
damonum quia 6c fallunt 6c falluntur 6c haec conditio
habetur Deuter. 18. Si tacita cogitatione ref-
ponderis: quomodo pofliim intelhgere verbum quod
locutus eft Dominus r Sequitur relponfio. Hoc ha-
bebis fignum: fi quod in nomine Domini Propheta
ille prasdixit, 6c non evenerit, hoc Dominus non
locutus eft, fed per tumorem animi fui Propheta cpn-
finxit. Contra hoc videtur efle inftantia fortis de Jc
fenfit virtu tern de fe exifle 5 dum fanata eft millier
ex conta&u fimbrias veftimenti j alioquin
idem 6c alii fimiles nulla ratioue vifi fuiflènt ali-
quando excufabiles à temeritate aut à tentation#
divinæ peccato , dum ad operandum miracula femet
ingerebant. Auguftinus quoque refert in fuis
Confeflionibus Matrem fuam ifto modo inter veras
6c faites noéhirnæ quietis imagines 6c vifiones difl
crevifle. Cur igitur aliquis, fi régula univerfalis
aut dodrina certa 6c infallibilis nequeat tradi fli-
per hac materia, de diferetione fpirituum, aut dc
revelationum veritate, cum ifta res plus in expe-
rientia 6c conditionum particularium , quæ infini-
tæ funt, coneurfii qam in arte verfetur. Videa-
mus fimilem in re pari, immo longe faciliori dif-
ficultatem. Ridebunt ad exemplum forfan aliqui,
fed attendant ne femet irrideant. Petamus ab a-
liquo dari nobis fiib arte 6c dodrina univerteli
C per quam feiri poterit evidenter de feipfo vel a-
lio femper quando fomniis illuditur aut veris vi-
giliis exercetur. Attende imprimis quod vifiones
fbmniorum plerumque difeurfivæ fimt, rationales
6c fuper fe reflexæ : nam quærit homo fi
fomniat 5 utrinque infuper arguit 6c tandem de*
liberate concludit quod vigilat. Adde quod tanta
nonnunquam eft fbmnii ad vigiliam propinquita-
tis fimilitudo, ut hæfitet homo etam vigilans, ae
vite fecum retradans, fi tunc verè dormiebat
Rurfus apud quofdàm dormientium, prout feribit
Philofophus 6c experientia loquitur, vigilantium
operaain curfu, voce 6c aliis plurimis reperire eft,
Denique tot 6c tales aliquanao occurrunt fimilitu-
dines fbmnii ad vigiham, quod folum videtur exna
qui preedixit deftrudionem Ninivitanim, 6c de
Ifaia refpedii mortis Ezechiæ, 6c de Nathan. . ^ - *
Pro quo ponitur fecunda conditio : Si idipfum perientia ad difeernendum fufficiens. Interroga
quod Angelus aut Propheta prædixit non eomodo aliquem de vigilantibus quomodo feit an vigilat.
quod vocaliter prætendebatur eveniat, plus fliperD Refpondebit illico forte infultem hanc quæftionenî
hoc ä Spiritu fando revelationem/-accipiet de Pro-
tuamj fed urgere non definas, refpondebit flibf
phetia aut revelatione fic vel fic 'intelligenda., con-
tomachans, bene feio. Perfifte ultra 6c die, quomodo
ditionaliter , myftice , vel literaliter. Sic fadum
eft in Jona 6c Ifaia: alias debuiflent lapidari fecun-
dum legem Deuter. i8.fcriptam: hoc eft quod prius
äppellävi Deum reclamare vel contradicere, vel de
fuo intelledu falubriter informare. Tertio conditio:
Nihil bonis moribus aut finceras Fidei contrarium,
Angeli fandi & Prophetas veri pradicunt aut prse-
cipiunt : non fic dcemones vel Antichriftus quorum
figna dicuntur figna mendacii, quia ad mendacium
credenduminducunt. H x c conditio habetur, Deut.
13. Si quis inftet de prascepto 'dato Abrahs fuper
immolatione filii. Refponfio eft quod Deo jubente
bene feis ? dicit quod maxima eft inter
fbmnium fuuni 6c vigiliam diflimilitudo. Si fi-4
militudines varias adduxeris quas prastetigi-
mus , xftimo quod nullus fuse pefpohuoni alius
erit exitus quam ut dicat certe fc io , quia fic
experior. Sed perge ultra infiftere , 6c affer
quod fimilem crebro- fe habere judicat expe-
rientiam dum fomniat, credens fcilic^t loqui,
legere 6c audire, immb 6c non fbmniare. Ad
hsec quid ifte refpondebit, nifi dicere, vernru
e f t, 6c tunc decipior, Qiiod fi amplius protervire
6c contraniti volueris dicens, ita nunc 6 bone vir etiaoi
c 2 D e difiintfione ver arum vifionum à fa lfis . 54,
ti?a m^ tu fCailIlIemrmisc qmuiaammnqiuiaaimri iiog-nnonrvaasc. VViiddre*aa rt ipfe ‘ velatio. emne otnne miraculum,miraculum. omnis omnis amor amor oyrarini*;*
extaticus,
id u}tra obmutire aut fufficienter allegare valeat
omnis contemplatio, omnis faptus, omnis denique
ad liberandum pedes fuos ab hoc labyrintho, prseter
noftra interior exteriorve operatio, fi humilitas procedat
folam experimentalem notitiam ipfius vigilise , quae
6c comitetur 6c fequatur , fi nihil eam peri-
valde dilpar eft ä lomniis, fortior fcilicet atque luci-
mens mifeeatur ( crede mihi) fignum habent quod
dior, per quam non fe tam opinatur, quam feit 6c
ä Deo funt aut oono ejus Angelo, nec falleris. Si
inteiügit vigilare. Transferatur hsec fimilitudo
verb prodibtorum aliquod fumat originem a fuper-
quiE videtur puerilis ad rem fublimiflimam quse tracvelatio,.
bia, li ad eam pariendam induxerit, fufpebla habe
niturj comprimetur per eam, finon erro, infolens 4 omnia. Humilitatis ergo fignum fi perfekte nofee-
arroganfque humana c■u"r iofitas quo Fidei facra- retur , fnaftra. multiplicarentur alia j quoniam fumenta
fl non pénétrât, indignaturj quando nec quo-
tidiana puerilia 6c ludicra lùflicit attingere. Hæc
etiam nos confideratio cautiores efficiet, non in
revelationibus tantummodo fecernendis, fed in omnibus
generaliter noftris aétibus dijudicandis. O
quotiens fibi videtur homo fapiens , iibi juftus , fibi
humilis, 6c fibi d ic it} quia dives eft in vir-
tute 6c nefeit quia mifer eft 6c mifei-abilis 6c
pauper, 6c cæcus 6c nudus. Prævalet in vanita-
tè lua, 6c in multitudine fpiritualium divitiarum
luarum gloriatui' j dicit in exceffu fuo , non move-
bor in Aternum. Sed profebto alto fomno preflus falli-
tur, quia omnia hæcafpicitnon in luminofæ veritatis
vigilia, fed fub involucro Somniculofæ vanitatis ex-
peri tur. Hanc fraudem , tunc primum homo per-
cipit dum Deo propitio excitatur à fomno peccaperbia
6c, humilitas numiflna fpiritualium operatio-
num fufficienter condiftingunt. Hanc nihilominus ■
fubliflimimam parvitatem 6C paupertatem ditiflimam
fed in D eo , hanc tepientiflimam , , ut fic loquar ,
infipientiam quo fibi de fe diffidit, quo neminini fe
proponit, quas idcirco fuafibilis eft 6c nemini de-
trahens aut indignans , difponit omnia fuaviter.
Hanc inquam quifquis propria viitute , ftudio vel
indultria adipilci 6c fervare crediderit, errat pro-
cul-dubio, etiam fuperbiflimus eft: prasparat fe homo
ad eam, non negabo, fed ab eo folo gratis in-
funditur 6c cuftoditur , a quo omne donum optimum efi.
Jacob. 1. 17. 6c hoc feire 6c fentire jam magnum
Dei donum 6c humilitatis initium. Ecce Magiltri •
Venerabiles 6c fratres dilectiflimi, ecce quomodo
relapfus fum de quarto figno ad primum, ita eft
6c nihil invenit divitiamm fomniatarum in fed nunquam profedbo fatiscrebro, nunqu am verbis
manibus fuis. Fit hoc dum regreditur ad lumino- ß fufficientibus poteft apud nofti-am elationem perdi-
lum 6c præfulgidum diem humilitatis 6c fibi vigilat tiflimam inculcari laus hujus virtutis, nunquam niqui
vanitati dormiebat i videt tunc errorem fluum
6c ilium fecum diiique retraétans quod ipfe patieba-
tur quidve defipiat obftupefcit. Nam 6c verè fu-
perbum 6c arrogantem 6c tumidum aut aliter vitio-
lum fe fuifle deprehendit, quamquam aliter priîis e-
Xiftimabat. Quare fic ? quia mentiebatur iniquitas
fibi. Et quid mirum fi mentitur iniquitas fibi plus
quam fi fomnians de fomniis, 6c maniacus defuria,
6c ftolidus de fapientia corruptiflimè judicarint. Sic
eft plane quod vitiofi de propriis vitiis ut de tenaci-
tate parcus, de arrogantia luperbus perverse con-
jeéturant, 6c tanquam ’ acrifia percufli palpant in me-
ridie. Quamobremeluceflitquantum, immo quam nerpflârinm ultfni rnnfilii
mis fub pedibus reprehenfionis valet adveria fuper-
bia dejici, conculcari 6c conteri. O monltrumhor-
rendum ingens ! O portentuofifflmum fuperbiæ negotium!
Nam heu calcata reflurgit fortior, inftar
iabulofi Anthei, evulfa repullulat uberior, fua de-
mum recifione (velut hydræ poëticæ caput) redit1
foecundior •, fic ex fuo nedum contrario ut ex hu-
militate , ex fordibus, ex pallore, fed ex lua mor-1
te redivivageneratur. A t verb tandem reveitamur,:
fi placet, ad quartum fignum in quo eramus, quod-
diximus elle veritatem , quæ dat configurationem
legitimam monetæ noliræ fpirituali ; ubi, quasfo,
animaduertere nequaquam omittamus, quod aliqua
fic fe habere poflimt, ut quamvis non fint palam
6c directe obviantia five contraria divinæ Omnineceflärium
fit eis alien! conhlii ducatum habere 6c
fequi $ quia de fomniante aHus vigilans perfeefcius
judicat. Ideo v& foli, quia cum ceciderit non habet potential, quas per Scripturam tecram extollitur, quin
fib lev a m e m . Eccl. 4. io. Et va caco f i cmca eum du- Q abfblute poflint fieri j funt nihilominus rereilenda
cat impietas 6c illufio , quia ambo in foveam cadunt. tanquam inania 6c fatua , 6c divinas tepientia;
O formidandas ergo jugiter fi-audes quis non expa-
incongrua, nec cuneo veritatis legitime formata,
vefcat? O tellaces ubilibet mille deceptionum ten-
diculas, quis has evadet? Quis ardto tramite fic obf-
curo, fic obfeflb fecums ambulabit? Profedlo folus
ille beatus, 6c decies beatus, humilis 6c paupercu-
lus, qui Sapienti obediens femper eft pavidus , qui
in Dei timoré inftanter fe tenet ne cito fubverratur
domus P&fa fua. Putas ne fuerat hoc expertusqui dicit.
l. 104. Cufiodiens parvulos Dominus, humiliatus fim liberavit me. Denique hoc teftatur oraculum il-
lud di^ jne divinum 6c fempiternè memorandum, de
humilitatè Antonio monltratum. Conformiter ad
hoc jurat devotus Bernardus talium expertiffimus
fuper Gantica. Horn. 54. In veritate , inquit, didietjy
nihil <£que efficax ejfe ad vratiam Dei promerendam , re-
Unendam, recuperatjdam, quam fi omni tempore inventa-
ns coram Deo non altum fipere fed timere. Beatus homo
qui femper efi pavidus. Prov. 28.4. Hanc humilitatis
lucem quifquis intraverit, per medios tentatipnum
tequeos quantumlibet abfeonditos tutus incedet 5
fi'uftrà rugiet adverterius ut leoj frufti'à circumiet
fed aliunde protra&aj quemadmodiim fi quis
diceret fibi efle revelatum, quod totus mundus mo-
vebitur eras motu rebto -, quöd unus Angelus anni-
hilabitur, poftmodum recreabitur, non adducen-
do aliam utilitatem j quod quilibet Prælatorum debet
folus 6c nudus incedere 6c bajulare emeem
materialem fuper humeros fuos, alias tota peribit
Ecclefia. Talia inquam, velut delira 6c divina re-
yelatione indigna ftatim abjicienda funt. Nequee-
nim relucet tantummodo in divinis operibus poten-
tia ; fed bonitas 6c fapientia quam effudit fuper omnia
opera ejus. Omnia (inquit Pfalmifta) in fapientia
fectfii. Ptel. 104. Ad hoc refemir quod antea
dictum eft de narrationibus fupervacuis phantaftica-
rum apparitionum 6c de inutifi per eas temporiscon-
fumptione. Pro hoc valet quod habemus ex deter-
minatione Dobtorum 6c gloflàj Mattj|. 4. fluperillo.
Si filius Dei es, mitte te deorfùm. 1&iaäpCulum fi pia
utilitate aut neeeflitate careat, eo fufpeéhim
eft aut rejiciendum ficut fuilfet Cmfftum volare
quasrens quem devoret ; fruftrà infidiabitur in fpe- per aëra, 6c ut communiter finit magorum tecrile-
lunca fua ut rapiat pauperem 6c pauperculum 6c ga præftigia. Fuit noftris temporibus mulier in ta-
contritum j quoniam tibi domine derehclus efi pauper nbus famata fevelationibus, quam hoc fignum nifi
orphano adjutor es. Pfal. 10. .14. Hoc eft primum Fallor, delirafle convincit.
Pra2cipum fignum inter figna noftræ monetæ fpirituaiis
diferetivum. JVJonitiones omnes itaque m-
tnnfecæ , omnes inftin6tus vehementes, omnis re-
Tomi E 'Bars. I. D 2 Quin*