operari-, vilius autem impoffibile efle' caufam rei no-
bilioris. Quave virtures coelorum impofïïbileeftcau-
fare in nobis fapienciam , vel virtutes, vel bonos
mores, vel etiam quafcumqueartes, vel voluntatesy
cum omnia hare nobiliora lünt omnibus hujufmodi
qua; ipfi pohunt in ceel s.
Tertia ratio eil: quia virtutes coelorum ex quibus
fiiftt hujufmodi operationes , aut funt corporales,
788 Ex prasmiffis finaliter concludit qubd Seda; per-
ditionis 8c errores, atque vitia 8c peccata quibus
de jufto Judieio , sterna damnatio reddehda eft
nullatenus coeleftibus creaturis attribuenda funt,
quia nec naturaliter, nec voluntarie a bonis Dei creaturis
tantse Dei contumelias * tantasque perditiones
hominum effici poflunt, five creaturas if ts coeleftes
animats fint 8canimalia , ut ipfi opinantur, five
aut fpiritualesi fi corporales, igitur non poflunt na- * non. De omni verb Lege bona, omnique falutari
cfedulitate , nullatenus dubitandum eft quin fit
ab adore fonteque univerfali, ac primitivo bono*
rum, qui eft Deus Altiffimus.
Adhuc autem ad confirmationem omnium pras*
miflbrum, indupi poflént rationes ejufdem D od o 1-
ris, quas facit in Libro fuo De XJniverjo spartepritna^
contra Aftronomos, qui blafphemant contra boni-
tatem Dei Altiffimi, dicentes ; quofdam ex planetis
vel ftellis malos efle, 8c eos exprefie vocantes in-
fortunia, 6c attribuentes eis magnam partem inalo-
rum, quæ fiunt in hoc mundo, ut homicidia, fur-
ta, rixas, cædes, prælia, lites, 6c jurgia, 6c fraudes,
6c alia hujufmodi; hæc enim infamatio quam
fpecialiter duobus Planetis attribuunt, videlicet Sa-
turno 6c Marti, in blafphemiam diredè refunditur
Creatoris, ut diffuse probare riititur : 6c hancaliafi-
que multas quorumdam Aftronomorum, vel Mago-
um fuperftitiones, ibi rationibus variis perfequitur.
turaliter imprimere difpofitiones fpirituales, quia naturales
operationes per fimilitudinem funt; cum a-
gens naturaliter intendat dare quod habet, 6c affimi-
lare übi recipiens; manifeftum eft igitur quöd nec
L e g es, nec Seda;, nec alia hujufmodi, ex tälibus
educi poflunt, propter naturalem diffimilitudinem,
6c quia hasc nobiliora funt eis, cum impoffibile fit
in natura, ut caufa fit ignobilior caufato. Item corporales
virtutes non agunt, nifi per contradum a-
geniis, vel patientis, vel medii; quare in hiis quas
in antris, vel locis fubterraneis nafeuntur 6c degunt,
nihil poterunt virtutes hujufmodi , 6c ita non po-
terunt eos invitare ad mores, vel Leges, aut Se-
dagjjj ,Si verö dicatur virtutes ccelorum efl'e lpiritua-
lesy cbm tales virtutes non operentur intelligcndo,
imaginando, 6c defiderando primo apud fc , neccffc
ergo erit Ccelos intelligere primum , 6c defiderare
hi. ju 'modi impreffiones - .-o in hominibus. Et ex hoefe- n ' j r ■ o . « ^ . I---------—?—*
quitur, ut pnusdictum e it, quod fcienter 5cvolun- BTandem verb poftquam de ccelis 6c ftellis , 6c eatariè
mala prænominata, 6c non foliim bona imprimant
hominibus 6c animabus humanis, 6c etiam hujufmodi
operationes nec loco , nec tempore adju-
vantur, five impediunt-ur , ficut apparet in opera-
tionibus animarum noltrarum. Æquè enim intelli-
gunt, 6c æquè libéré volunt, æquè imaginantur 6c
defiderant in uno loco ficut in alio , 6c per confequens,
quælibet ftellarum æquè potens eft ad hujufi-
modi operationes in uno fitu vel loco , ficut in alio
quocumque. Æquè igitur in oitu , ut in occafuj
æquè in uno figno , ut in alio quocumque. Non ergo
locum habet apud nos domicilium, neque exal-
tatio , neque cafus , aut aliquid aliorum undecim,
quas hii non fapientes, fed fomniantes eis attribuunt.
Alioquin debihores dient intelledus 6c imaginatio,
,6c voluntas, 6c defiderium apud eos, quam apud
rum virtutibus multa tradavit utilia j concludit quód
virtutes cceleftes, non per modumquem putaverunt
Aftronomi, poflünt in L e g e s , vel Sedas 5 nec in
artes, aut diiciplinas y vel mores hominum fimiliter}
necinhonores, aut dignitates, principatus* vel di-
vinationes rerum hümanarum.
C A P I T U L U M V I .
Aliqua récitât quæ pradifttas rationes quodant
modo folvere videntur.
C E d quamvishuicopinionimultùmfavere videan-
tur dida Sandorum , ficut Auguftinus , Libre»
A j r • «Yt* . . , _ , De Civ...i.t..a..t e D—ei >, 6c plurium aliorum jj Ltaamnjie_nll ihUul juU fli-*
Ad confirmationem iftius r.ation.s multa fubdit,c modi conclufiq, 6c rationes hujus Dodoris ad eâm
<: qquuiibbuuss aalliiqquuaa nnoonn ffoolluumm vviiddeennttuurr pprroobbaarree pDrroopnoe-l Drobandam indnfl-n» in ll-rô w W&k
fitum quod in materia pndenti quasritury fed ultra
hoc etiam reprobare videntur magnam partem A-
ftronomiee de judieiis. Hoc autem facere non eft
prafends intenfionis > ideoque de illis pertranfeo:
nam ad ca , ^fecundüm Aftronomos, 6c jam dari pof-
fet probabilis refponfio.
Quarta ratio e ft : quia aut ifta; conftellationes five
ftellarum >pofiuones * funt figna tantum iftorum
eventuum inferiorum, aut funt figna 6c caufiefimulj
li figna tantum, aut erunt commutantia res de ne-
•oofiiiate , aut non. Si fic ; cum jgituiyipfa figna
neceflaria funt, hoc eft, quse adverti, yel mutari,
nullo modo poflunt, erunt ipfi cventus immu-
tabiles, 6c inadverfabiles, 6c ita omnia de necefli-
tate cvenient mortalibus. Si vero.funt figna 6c cau-
fas iftorum eventuum* cumin fe neceflaria:fint, e-
runt eventus.. ex; neceffitate. neceflarii. Motus enim
ccelorum concqmitantur eventus inferiores, 6c erunt
probandam indudas in ilia generalitate qua traditas
funt, nimis apparet enervare, 6c pro magna parte
penitus annullare Aftronomiaé feientiam , 6c Aftro?
nomicam poteftatem. Undè videtur qubd hsee opinio
poffit reftringi, poffintque aliquo modo temped
rari probationes ipfius, per aliqua ad excufatibifem
Aftronomorum apparenter induda ab illo Dodorè
Anglico prxmemorato , cujus-dida breviter red-
tabo.
Primp ergo, dicit quod fecundum Aftrohomos*
& prxeipue Catholicos 6c fideles, licèt fortealiquo
modo fint a conftellationibus coeleftibus j tameiï-Ih'ü-
jufmodi Sedse vel Leges pendent ex libertate rafio-
nis, cum non imponant aliquam needfitatem libero
arbitrio: dicentes Planetas efle figna imminentia
nobis ea quae Deus difpofuit ab' ïeterno fieri, five
per naturam, five per voluntatem humanam , five
per rationem propriam , fecundum placitum flue
/TUM- r • , • r O- --------- ^ -------- .voluntatis , ficut dicitur Lfom de Curfibtts plane*
pofhbiliajeparari.ab ipfis.Signum autem a quo lepara-jy*>:*»?.. - . . . .
ta p^ejus res figoata , .fignum mendax eft: quare . ,Secundó,;dicit quod fecundum Aftronomos * li-
poflibile eft hujufmadt figna fallere. Non eft igitur cet voluntas non cogatur j tarnen corpus alteratur
fcienua de fignific^tionibus eorum j feientiae enim per virtutes ccelorum, 8c tunc anima corpori unita
nop lum-de fullibil(ibus,-i^Si vero: figna funt 6c cau- excitatur fortiter , 6c inducitur efficaciter licet
ix iftorum eventuu^y cum m fe neceflaria fint, e- non cogatur ut vel it fcqui, Meet gratis, feu li here
runt eventus ex neceflitare neceflarii: motus enim inClinationes corporis ad adus privates, feulibc-
ccelorum. cum omn.bus dilpofiuombus luis necefla- ros , 6c ad bonos: ficut ad malos , ut fie1 opiniones
ins eu immutabihs.yrquare eventus:omnes caufati a Seda;, 6c mucationesconfududinum inducahturper’
conftellationibus fimiliter erunt neceflani. diquem fampfumdn populo * 8c potentem'j ifecun-
^ dum
dum quod prtevifum fuit 8C prscognitum a Dcoy re: 6c ad hoc aliquas coriclufiones hie probabiliter
ita quod Pianette fic non folum fint figna , led1 ali- explicabo.
quid faciant in excitando. *Et in hoc ultimo verbo Prima* eft quod omnes Leges vel Sedas, quan-»
bené dicit, meo judieio5 quia non videtur mihibé- turn ad ilia quas in eis riaturalia funt 8c naturaliter
nè intelligibile quod conftellationes fint figna immi- fiunt, Aftronomicaspoteftati,feuconftellationi,féti
nenti.a futüra, nifi aliquo modo fint eorum cau fas. difpofitioni coelefti aliqualiter fubeffe poflunt y 6c
Tertio* dicit qubd cum aliqüi Aftronomi pófue-
runt Domïnumjellim Chriftum efl'e Deum 6c hominem
, ut Ethicus manifeftè dicit in Cofmographia, 8c
Alrrimus fimiliter, 6c ficut in prasallegato Libro,
De vetula, Deum incarnari in Chrifto exprefsè con-
cliiditur, attribuunt ifta Chrifto non tanquam pure
hæc eft in hoe fundata, quiabrbisift’e inferior, infra
fpheram Lunæ contiguus eft , 6c fubjeduS latloni-
bus fuperioribus, ideft cceleftibus corporibus, u t,
fecundum Ariftotelfem, tota virtus ejus gubernetur *
indé 6c hoc verum éft, non de hiis quæ pure libér
é , vel miraculosè fiunt y fed de hiis quæ naturalia
homini , cum ifta naturaliter homini denegentur^A funt, 6c naturaliter procedunt: nam de hiis tarn ranee
volunt quod difpofitio coeleftis potuerit efle fi- tion'e quam expérientia manifeftum eft qubd aliqua
gnum concéptioriis Vmginis, 6c nativitatisilliusho- Ccelefti difpoficiom fubfunt, ut in Libropneallega-
minis de Virginé, in quantum homo: fed ficut dici- to didüs Guillielmus Parifienfis pulchre declarat.
tur in JJibYoCurfuum platietarum, plane casom lies, 8c Cum ergo non appareat major ratio de aliquibus rechter
a; Hella; aliter Deo homini tädo , alker puro bus naturalibus, qüäm de aliis , concludendum eft
homini,aliterque Creatori, alit'ercreätüris famulan- de omnibus qubd fic naturaliter fubfunt. Quare
tur. Voluit ergo Deus res fuas fit ordinäre, utquas- quantum adhasc, non erit iftud inconveniens dicere
dam quas futura p-nevident, rationabilius per plane- de Legibus vel Sedis * etiam de Lege Chriftiana.
tas ofteiidevit :y ideo fcilicet ut mens humana Dei Verbi gratia Chriftus Legiflator nofter afua nativi-
mirifica recogiiofcens, in amorem fui Conditoris fuc- täte valdè boriam cothplexionem liaturalem dicitur
certfa excrelcerét. Ét ideo voluit qubd innuere 6c habuifle. Non eft ergo Fidei diflonum, 6c eft ra-
fignificare poflunt cosleftia hoc opus Deificum con- tioni naturali conlonum* qtibd fübbona ccelidifpo-
ceptionis 6c;nativitatis, quatenus crcaturaatteftetuf fltione feu conftellatione natus fuerit, aqua com-
iuo Creatori in carnem venienti, ficut contra natu- plexionc bonifas naturaliter in ^o dependere potuit,
ram Sol obfcuratus fuit in Paffione : propter quod ficut etiam fupra didutn eft de coriceptione in uter
Philofophi hoc videntés *■ dixeruiit quod aut Deus ro Virginis, ouantum ad naturalem prasparationerri
naturie patiebatur, aut tota mundi machina diffolve- materias, & fomeiitum. Unde juxta hunc modum
retur. Et procul dubio volurit quod impoffibile fit “ non videtur inutile figuram nativitatis Chrifti vera-
fic D'eilm flibjici creaturae, nec illud opus divinum, ci calculatione delcribere , ut innotefeeret , fe-
111 quantiim iuit cuni virtute infinita, y 6c fiiper natural'
« fuit âliqiio Modo fubjedum difpofitioni ccelefti.
Jam verb in hoc dido videtur ifte difeedere a via
l'cientiæ naturalis, 6c qubd Aftronomi naturaliter non
habuerunt præcognitionis Aftronomicæ feientiam,
refpedu hujus opens divini, nec, per confequens,
futuræ Legis Chrifti, quæ tota eft divina 6c iupercundum
ft
naturalis.
Aftronomos, qualis tune erat difpofitio
coeli i
Ad confirmationem autem hujus rei, per fimili-
tudincm poteit induei unum exemplum Legis M oy-
fi* fcilicet , de Diluvio , de quo tangit didus Parifienfis,
Libro prasallegato. Nam ubi tradat de K a-
tharadis cceli, de quibus loquitur Moyfes , expo-
nit quod per eas intellexit Propheta partes illas Cce-
Qtiarto, dicit qubd licet illud opus mirificum, in l i , quas generativas funt pluviarum, 8c inundationes
quantum fupernaturale, non fuerit fubjedum ccele- aquarum, qualis funt Signa Aquatica, ut Cancer 8c
fti conftellationi y tamen in quantum Virgo mundifli- Pilces, fimiliter Pleyadas j 6c Orion : de Planetis ve-
ma fuit vera Mater 6c naturalis Domini Jefu Chrifti, ro Mars, Venus, 6c Luna. Katharadas ergo hujuf-
6c aliquo modo operata fuit ex virtute naturali* in modi tunc aperte intelliguntur , cum caulk hujuf-
prasparando nrateriam, 8c fovendo: 6c inhoc'pofue- modi ad iftas operationes pluviarum, nutu Creatoris
runt virtutem cceli cooperatam fuifle virtuti natu- laxatas funt j 6c etiam confortatse. Cum igitur h x c
rali Virginis 6c excitafle earn, in quantum naturali- „ dicat de Diluvio illo quod tanquam miraculofum nar-
ter operabatur, quia homogenerat hominem, 6c Sol. '“'rat Lex Hebraicay quare non fimiliter dici poterit
Si enim aliquid naturale fuerit in ilia conceptione de pluribus aliis quas in eadem L e g e , vel etiam in
per materias prasparationem 6c fomentum' in latero, Lege Chriftiana leguntur? Hasc autem 6c aliapof-
6c hoc in quantum fuit vera 6c naturalis Mater, non fent ad prasdidam conclufionem induei: fed breviasftimant
inconveniens ponere cceleftem difpofitio-
nem efle plufquam fignum illius. Sed tandem concludit
qubd quidquid itti dicunt in hacparte, adre~
gulam Fidei reducendum eft, ut aCatholicaverita-
te non difeordet: 6c licet omnia ad plenum nonfuf-
ficiant oftendere fecreta hujus Sed a s, tamen an lie
tatis gratia hiis contentari expedit.
'Secunda conclufio , eft qubd Leges , vel Sedas
quas vel humana adinventione , . vel diabolica fug-
geftione introdudas funt * ficut Seda Macbometi *
vel fupradidas Sedas Idolatrias, aut alias hujufmodi,
ccelefti difpofitioni naturaliter fubfunt. Et hasc ex
6c qualis in univerfali pulchrè atteftantur. Unde in præmiflà conclufione fequitur : nam cum in hujufhoc
exculare debemus ignorantiam eorum, qua de- modi Sedis nihil miraculosè, aut fupernaturaliter fiat;
ficiunt a plena certificatione ritûs Chriftiani, cbm confequens eft ut totum a caufis naturalibus aliqua-
in eo non fuerint inftrudiy 6c laudare qubd nobif- liter dependeat, licet ad eas principaliter conupta
cum concordant, 8c noftram profeffionem confir- hominum voluntas libéré operetur : nec propter hoc
mant. ' ftellæ 6c planetæ diftamandi funt de malitia yel in-
Dfortunio, ut benè probat præallegàtus D od o r , ubi
fupra tadum eft. Unde 6c SaturnuS;; 6cMars, no-
minandi funt boni 6c fortunati 6c faufti, cbm iftæ
nominationes debeantur eis naturali bonitate, quam
nec eafus, nec accidentia alia hujufmodi eis auferre
poterunt * 8c ideo per hoc refpondetur rationibus
ejufdem ’ fupra fadis, quod corpora cceleftia *. vel cceleftes
intelligentiæ, ficut naturaliter bona qûædam
exceîlentia funt y ita, quantum in eis eft’, bona effi-
ciunt quæ ab eis procedunt. Quare in hujufmodi
Sedis perditionis, nec naturaliter , nec voluntariè
D d d z malii
C A P I T U L U M v i i .
Tres conclufiones perfuadet, quibus patet, quid
in hac materia probabilius tenendum fit.
E" ' X preemiffis manifefte patet quod diverfas funt 6c
adverlle fententias in hac materia, fed utile ju-
dico, licet fit difficile inter extrema medium elige-
Appendix ad Tom.I.
i f
III
li l i
■i
liiJ
M l l i I
1 1
1 ip i ’à W H Épil r
H l
l i l ü
S i ;
I I
1 m m
n &'w M
pij i III