
i 8 q D.Primaf*
Sc vixic, hicaüc dixit beftiam, quæ habet plagam faótam de
nbenim
t e , & infiftentibus pjaîpofids po[
bus ôademqueprorelïioi ^cutvniformeii oblçruationem
ab omnibus profeyendam i v r fi. quiÿ hoe per imaginem
beftiæ» id eft > mutuam imkationem non fbqueretur , ne-
caretür. Sic denique diûit : Vt imago beftkfjiôq'uerejur,
& fàceret vtquicunque non adotarent imaginent beftia ,oc-
ciderentur. Aliter, vt ficut primo hominilcducendo, ore
colubri lèrmocinatus eft foeminæ, fimili time fraude mulr
tos deludat ■> cum per fimülacrum fecerit ;conlùlentes
fiids relponlà peteipere i id eft » per Açtichriftura-, cui
vt Deo honorem æftimant deferendum , cum fit homo
peccad & filius perditiotoiSv tanquam hoc f i t , Et datum
e&Æ dare ft>tritupi imagine illisas. beßia , vt imago beftia
Ioqueretur, & faceret vr qui non adorar en t imaginem beftia,
occiderentur. Et fecit omnes magnos & pufiüos& diuttes&
feruoshabere notam indextetamanu aut tnfronttbm. Singu-
los voluit per membra lingula diuidete , quos confulè
: in VHo fæpius compleditur corpore & in bqftiæ nomb
ne. In manu fignificât qpera, in dextera fimulationcm
veri»in fronte fidei profeilionem. Et quia Vtroquebono
fraudati lunt-, ideo dicuntur vtrobique notati, Ne quitpof-
Jet quicquam mercatidtff vendere, «i/i habens iiotam no-
minis beftia aut numerum mminiseius. In hac mercandi&
vendendimentionedocuit,quod ficütin bonqflymbolum
tradit ecclefia profuturu noftçe laluti, ita 8c illi in malo tali
ft defenfione quafi notierint coarctari arque vinciri, vt
nec mercandi aut vendèndi finantur habere licentiam, fie*
r ut mercatores, qui Vna videntur naue portari, vniformi
cognofcuntur figno teneri» nifi habelis notam nominis
beftiæ & numerum nomini éius. Hic eft fap'tentia qui
habet itoteüeftum, computet numerum beftia, Hominis enim nu*
nieras ejt>& numerus eius fexcóftt fexagmta’.fex^JVrmm eft au»
tem,Qui habuerit notam aut nomen belfiæ^ütnumerum
nominis eius.Supra denique notam^olam dixit, poftea per
lynônyma often dit, & notam dicit 8c nomen 8c numerum
nominis. eft ftpientia» qui habet intelieâum, compute
t numerum beftiæ. N umerus enim' hotninis eft, inquit.
Faciemus ergo numerum quemdixit, accipi, vt in numero
nomen etiam cognofcamus & notam. Numerus eins, inquit,
ficut ecclefia habet mediacorem corporaliter inter fe
&D eum, ita&diabolus inter fe & luos,fed (blo nomine de
itnitatione Chrifti.Beftiaiftaqttam dixit,inter diabolum 8c
(uos perfonam non habet » quia in lolo eft vocabülo, quo
dicuntïbadorare Chriltum, qui m ortuus eft Sc refurrexit.
lil quo vocabülo diabolüm adorant> qui hoc fimulacrum
fuis inuenit. Ipfe enimfathanas transfjgürat fe velut ange-
lum lucis, exhibens fois fallaciter lolo nomine Chriftum.
Porro ipfe & fuum 8c mediatoris implet locum, quod rae-
diatorem non h ab e t, nifi fimulachrumChrifti. Iplàmin-
fimulationem dicit beftiam habere plagam gladii ,& v i -
uere. Beftia eft emm,quæ h o t nomine inter fe& fuos con-
ucrlàtur. Prop terea h quan do dixit beftiam adorare, quæ
habet plagam degladio, & vixit, diabolum oftehdit. de
quo Apöftolus : Qui adueriàtur & extollitür,inquit, lupra
orane quod dicit ur Deus, aut qu od colitur,i ta vt in templo
Dei fedeat, oftendens fe tanquam fit Deus. T res itaq;, diabolus,
beftia velut occiià>>populus £ü præpofitis fuis» duo
fiint mediànte imagine. Et u quando mediam beftiam di-
citadorari, in diabolum rescadit, quiftium &hüius me-
diinominis impletldcüm, cum feiuis opponitdamnabi-
liter adoraqdüm jde imitatione furti fimulata obumbra
done vocabuh. Et fecit fignà magna, ita v t ignem face-
ret defcendentem de coelo l'ub oculi hominum. Cum
multa eum dicat ligna fa&uram , hoc lignum memora-
bile cæteris prætulit. Hæctranslatio quafi de præterito
loquitur, eum futurum nunciet. Alibi autem futurum
fignificans, d id t *. Ita vt ignem faciat de cælo defeende-1
rç , id eft, d e ecclefia ad terrenös, cum fiue ex vârietàte
gentium y fiue ex inimicis fallentis aftutia, linguis nouis
ac plurimis fiios faciat loqui miniftros, Vt hoc quafiin-
dicio donum fân&i Ipiritus fe gardant percepiflè, quiig-
neamm formam linguarum fuper fingulos quondam ve-
taciterlegiturChrifti enunciafle diicipulos. Hoc enim p-
cipue lignum credentium dominus quo que cômmendat,
dicens.- Signa autem eosquicrediderint, hæcfequentur.in
nomine meó dæmonia eiiciént,linguis loquentur nouis
8cc. Non ergo mirum, fiillâ beftia quæ fibi Emulate agni
occifi & viuentis nomeii vlùrpat. hanceriam ûndilpiritu^
per imitationeifrfraudulenter vindicet Ipecietenuslargi-
tatem, iuilque miniftris fimulec^damnationem , fie ut Si-
monem quondam âffe<3aflè,necpotuifïe m emini mus. Nâ
& de expulfionë dæmonum fignifq; compluribus cumipli
miniftri làthanæ enumerantes dixerint. Nonne in nomine
tuopróphetaihmus,&dn nomine tuo dæmonia eiecimuS '
8cc.no appro bat dominus godantes, lêd damnat & reprobat
contumaces. Et ideo fortaffe hocexcellens de igné fig-
n û , quo fpidtuflànôhis figura tu r, Voluit (pecialiternomi-
nare,q? potior illoinueniri n5 poterat.Nam cum multa n o
[ bifium nærefes videantur habere tommunia,hoc Ipeciali-
ter donum f e k fe ha bere Chrifti gloriatur ecclefia. Magos
denique Pharaonis fimilia Moyli miraculâfacientes > lpi
rituflànélus legitur fruftrauiflè, cum in luis alîèrdonibus
lùccumbentes, vera vied cönfeffione, diXiflent:Digjtus
Dei eft hoc. Digitum autem E)ei Ipiritumfànélum d id , e-
üangclium proteftatur,eumvnus dicit,in,lpiritü Deieii-
cio dæmonia: alius, In digito Dei eiitiodæmoniâ. Quo-
cirea hific vehement ia lèdudioni s oftenditur, vt ilium ha-
bereipiritum bèftiàputetüf, quo refiftente, magprum
fr^udulentiâ vacuâbatur. Ob hoc fetjuitur : Etfedu&t éos
qui inhabitant te rrtm ,pfopter figna qua datafunt iUtfacere
coram beftia. & dicitincolis terra:, Vt imaginent beftiafaci-
ant, qua habet plagam fadam de gladio, & vixit. Q u a le.
fi diceret, Hæc lîmülatio eoUlquepféualuic, vt terreni le-
d u d i propter figria beftiæ * ipfi bèftiæ milèrabih adlèn-
lu feuentes, mutua le deuorione cohortentur $ beftiæ
in cotdis phantalmate imaginem fabricate , ficut qui
iam nonæftimènt dubitandum, certo quafi memoratiig^
nis iudicio confirmati, quod vere iplè fi t Chriftus, cum lit
in Antichrifto diabolus, idemque malignus in imagine
lpiritus,qui taies eriam lacus ledud ionis Deo finente præ-
tendat, vt dsiedicztmjptritum imagine illius befiia ,&vtlo~
quatur imago beßia. Gemino modo hic locus intelligi po^
teft,fiue quia iudicio compellepte virtrtti$ iam perfiialùm
eft omni corpore pa'alignorinm.jxanquamdiabolo''ooppeerraann--
!o.,vtvna eflèt omnicorporem'alignorum
eft ftxceinti ftxaginta fex , quem faciemus ftcun-
dum Græcos, præftrtim quiaad-Afiam lcribens»&ftcun*
dum idioma linguæ eorum Ægo lum, inquit, a 8c u. Præ-
miffis quantum potuitlîmulationibus paras aduerfie,qui-
busfibiindebitum Deitaris honorem diabolus nititur v-
lurpare, Vt Antichriftum eXprimeret diüino honoricon-
trariumi fiue per notam, fiue per numerum nominis çius,
id eft, beftiæ ipfiusnequillimæ voluhtadssatqite adlionis,
n dagandum præ monet qualitatem. Eft ehim nome quod
* * ? t /a. o <r | nomen menfi fi per charaâe-
i 1 ccc V xl Ixx cc J res iïios quibus numéros Græ-
tci leû itat, fiipputetur, ftxagintaftx impleri p ro fe âo repe-
ties interpretamm quoque dickur» honori contrarius,
quo diciturineptus, Importunus, Incongruus : neque e-
nim honor eijftd anathema conuenit. Quocirca per nu-
merum nomen, & ex nomine lùpputatus numerus inuc-
nitur,atque ipfiusinterpretatione nominis, qualitas me-,
ritorum àgnolcitur. Item ahud nomen, quod eiulHem
numeri compleôlirur fumUiam » prudenter animaduerd
poteft, qui fimul duód, faciunt I ei f r er u «
kxcentafex. Interpretatio a ti- 1 i c 1 Ixx cccc * v
tem eis intelligitur,negö. Nec mifum quod h o c vocabülo:
dignus dicatur AndchriftüS,ideft,negadonis,quum:Chri-
fto nomencongruat creduhtatis, iplb teftante cum dicit .*
Hoc eft opusDei,vtcredads in eum qui me mifit. item*'
que: Crcdïtis in Deum, & in me crédité. Ac per hoc fiue
honoricontrarium dixeris,quod eft ivnpt&i fiue nego
quod eft dçvootM, iure ad Antichriftum poteft vtrunq; refera,
vtpotè perduas partes orarionis ,nominislcilicet&
’e rb i,& perlbnæ qualitas, & operis infinuetur alperitas.
Nam.& Chrifti nomen, quem luper fallà, imitafione An-
tichriftus accipi defiderat, proprie ilium|J»erum petficit
numeruip, quem in perlècudone Antichnfti libencer hic
læpius
•..T b tjl
S Up. I
lnjr.it. ,
■loham é.
lo h a ih i4.
■ ■ H
Cap. 14.
ljEpius prsnunciat ad futururii, id I % q t ? v t 1
eftjdierhm mille ducentorum vi* I dc c x cc'ccc v x
gintiquinque, in cuius le fpecie fraudulenter opponi’t ad-
uerfitas. Hoc innota,id eft, in mooogramma, qua: in hunc
modumfit.exprimitur,vbi compendio
totum Chrifti noinéri induditur. Verum
quia folutus quoque nomir.is humerus
prifatussrurlusdierum mille d u i
centorum Vijginüqüinque perficit-fum-
mam, eo quod ih numero quadrägena-
rio&lènario nobis infinuatam'memini-
mus dominici corporis formam quam pro primi Adam er-
roribus corrigendis,lbcundus Adam Chriftus de Maria
lufcepit, propter quod in euangelio dicit»Soluite templu
hoc & poft tres dies refufeitabo illud. 8c relpöndentib. Iu^
dasis, 'Quadraginta & feX annis jedificatum eft templuin
hoc,& tu dicis,ih tribui dieb. fufeitabo illud? Q u o d euan-
gelifta cxponens,ait:Ipfe autem fticebatde templo Corporis
fui. N ec immerito. Nomen quippe Adam për Graecas
literas quadragenarium & lenarium complet h o t modo.
d </l et [a I qui faciunt xlvi. Cum autehi iplè quoque nu-
i iiij i xl I merus fiieritlolutus & perfemeripfumlcriptus
8c diltiiliSjid eft, Quadraginta lex, ilium Grxcis literis nu-
» ot J\ g a y 11/ V i t Ir t X I mêrumhihilo-
XX Ixx cccc i üij c i iii x 1 feet Levy lx. I minus complet
mpdo qui in vnum redaóti, faciunt mille dücêntois viginri
quinquel Superius in m onogramma diximuS. N unc mluti
nominis digeftafsrie, demonftrathf eiufdem humeri lum-
ma concludijVt cum fibi Vtraq; conueniant,noh inanis,fed
certicaukm myfterii indubitanterinfinuent. Ad höefor-'
tafle pertinef, q> dc fimulatiöne Anrichrifti Apoftolüs lo-
quens ait: Ita vt in templo Dei fedeat» oftendens ie tan qua
fit Deus. nam & in hoc libró , ApèriUlm eft,inquit,templu
Deiincoslo, Chriftö videlicet exvirgihe hato,vt licutfalla
agni occifi ijhitatib tertimq^ifithiliüm, lie etia'm templum
Dei fe arte ,;hoh veritatetrahsfiguret. Quofdamauté mo-
ueri pofle non dubito de numero mille dilcentörü viginti
quinqi, quód tres ahhi & fex menfes'hoh eanaemhümeri
confidant lummahu Sfed feienduhi quod nec vnö modo» ?
néc hib vftius eiuldemq; humeri definitipne, feriptüradi-
liinäiplünl fethpertempus infinuät.Nahi &inifto librode :
muliere quidem pariente.loquenS»dicit: Aleturq; per telhprehendcreftatueranb
tramitem, atquevr oftenderetad-
uerlàntium imitarionis elfe, non yferitaris,quam bonos no-
uerant vin Dei iure geftare: Habebant, inquit,nomen eius
(id eft,agni;)& nomen pàtris eiuS feriptum in fróntibus lîiis.
Numerus àutem hic finitüs» prö infinito debet intelligi,
& làcratus fecréti fignificatione myfterii. Nam ternario
numéro triplicato fit nouenarius, & quaternario quater
du(5to»fedecim fiunt* Noüies autem decuflèxis, centum
quadraginta quatuor àdimplétur, iq quö numero virginei
examinismy ftice infinuataeftplenitudo, vtcu deiftis tam
copiolâ dicitur multitudo» dé cæteris eeçlefiæ membris
non dabiceturÆtaüdmvôcemdecaloqaâCiCçimmaquarum
multarumaucmagnitpnitrui. &voxquam audita,quafi cttba*
redorumci(hàrhantium.&cantabantnouum canticum in con-
IpeCtu throni ^ i n conlpedu quatuor animalium & fenio-
rUmi Nec quiCqùampoterat dicere canticum^nift ilia centum
quàdragintaquàtuormilita, qui empti erant de terrist Hi fini
quift cum mûlieribus non coinquinauerun't.vh^i«£f enim pèr-
man ferunr. Hi lunt quifequunturagnu quocunq; Vadit. Qui-
bufdam vifiim eft,hunc locumfic accipiendum txponere,
vt-hoh de folis fide & carne virginibüs, lo i é'tiarti qui legi-
timotempèranter vtipotuerintcôhiugiô-,dicer'eht agno*
fcendumraddentes prophetarum &patriarcharum exem-
pla,qüosDeo nouimus fiimm o làh'Ctitatis ftudio placuilfe»
ne tam excellentis yitâeyirbs ab iploriifti tôhjfertîô vitgihü
feparàtôs iudiCarehtur excîpere. Atcüm diiigenri inteii-
tiqne p.érlpiciturex diuihotüm diftribùtiohè donortim, |
euidens ih ecclefia Chrifti differentia meritorö, in prbfefi
fionè, ordihe, votoq; diflimilis » fèqueftrata illdrüm prin-
tipali Ipecialiter dignitaté, qui habendo tôniügia nonfo-
lqm nulla Côntràhereprbbàntur offenfe,fed etiàm his qui
prôpaga.ndæ tantum prolis gratia vténdo -, magna infu-
p^: conquiretè potuërünt mérita,, eo quod venturo Qhri-
fto taliiim cóhiugiörüth pröphfeticamilirabatintenrio, v t
de aliis virtüribus fileàmus, quibus eos floruifle feriptura
telle didicithusî eorum inquam ëxcéllejati culmine feque-
ftràto, nullüs vnquam putaüetit virginale decus vel pudi-
citiæ coniu gali» Vel etiam viduali cohrinenriæ coæquan-
düm. QuodliCét multis diuinæ feripturæcpatteftantibus
probetürorâculis, höc tarnen lôcp præcipuedeclaratur,
cüi exponendo B. Auguftinüs properans,éiimq;fulcipiens
^ . v..„ . , . . RR I ’ëXponeAdutn, quidvél præmiferit vel fenferit,exemshpus&
temppra&dimidium temporis'. Ahbiautedëdra- broqüemde _fen«ftarirginitareedjdit,ih hpc opus ciirani
cone 8cbeftia : Data eftèi, inquit,jpoteftas rhéhfib»qüadra- K transfèrré, quo clareat, viigines honorabilem præ cæteris
ginta dhob.itemql,.Dabo,üfquit,dübbùs màrtyrib.meis,vt
prophètent dieb. mille dücentis feXaginta» cum côftetjin-
ter quadraginta duos menfes & mille ducentos feXagihth
dies,decem & feptem diemm, numerümdilcréparemécin
ifto tantum librohunenumeru Varie poûcum noüerimüs,
cum eriainvifi-önib. Danielis diuérla humeri quantitate
hoc tempus figpificarineuerimus. Nam dicit» Tempus
tempörum,id èft.vnum & duosahnos Hebræorum more
fignificans. Itèhi dicit, Dies mille ducentos honaginta. A-
libi autem in.décima vifione mille tfecehtôs nonaginra
quinq-, dies ponit,quæ omnia circa ipfius temporis fignifî-
cationem fie demonftrafi videntur » vt 8t diei iudicii vel fe-
cundi aduentu s nort diuulgaretur hutnanç notitiæ,& opu-
lentiadiuini fermonis diuerlàq; relatio poilît exercere de-
uotos. ïnquirentibus denique difeiptilis» fi hoc tèmpore
præfentaueris,& quando regnum Ifiael,ita dominusre-
IponditîNoncft veftrümnoflc temporaqUe patet pofiiit
in lüapoteftate. Nam I t i <r & t ^ et k 0 v r e t i £>
Scingriecoj id e ft^ u a -q ccc v Cc cev c 1 xx Ixx e tc i v îx
draginta fex, per (uos charadteres icriptum,fpécialibus nu-
merisfifiibfumetur, ab ipfius fignificatione'temporisnoh
elongat.facit enim mille trecèntos fepterndecim:
Eteccevidiagnumaft.intem in mo h teSiôn, & cumeoCeti-
tum quadraginta quatuormillia, 8c habebunt nomen eius, &
nomenpatris eïwferiptum infrontib.fuis. Oftcnla fimilimdine
quam colir, 8c cuite fimilem facit aduerfi tas, inuiôta quoq;
éçclefiæ caftra oporcuit declarari,ne tamvehementipër^
fecutionis impetu vel luccubuilfe, vel periiflê eaiidem ec-
defiâm infirmus animus æftimarec. ac ne de eleôtofum
numero quenquam cecidiflè putaret.illorum maluitfàcere
lricum habere, quæ füperre&itudinem fidei, fecundum
quam virgoeft omriis ëccléfia, fe Chrifto vôüerunt, eriam
câtnis inregritate ferüata; Dicitenim: Habeânt conîugia
Dônumfiium, nqn quia filiosprocreant, fedquiàhonefte,
qüia licitè, quia pitdice, quia locialiter protreaht', & procréa
tos paritér, falubriter, inftantèrq; éducantiquiatnori
fidem inuicem feruant, quia fecramentum cônnubii n o n
Violaht. Hæc tâtnen omnia htimaiii oÆciilünt munera»
Virginalis autem integritas & perpiâm cohrinentiamab
Omni çqçubituimmiinitas,angeliçapottio eft,& in carnç
comiptibili incorruptionfs perpémæ meditatio. Cédât
huic omnis fcecunditas Carriis» cédât pttdicitia coniugalis*
Ilia non eft in poteftate, iftà non eftinæternitate. Foecun-
ditatem carnalcm non habet liberum atbitrium, pudicitiä
coniugalem non habet cteluni. Profedo habebuntmagnfi-;
aliquid piræter calteros in ilia çommiini fmmortâlitate,
quæhabént aliquid iam non .parois in carné. E t poftpau
lulun^j Proptérea, inquit, pra^eptùhi domini non ha
beo de virginibüs ptædicare, quo nrædicator doceturæ-
ternæ làluti prolpicere. ab hoc q u id nunciatur*ille qui
nundatjindicatur. Hinç pialmus: Qm fecit angelös fuo«,
Ipüs. 8c miniftrosfiios, ignéardentem. Sequirur : Metuite
poti* Deüm, 8c date efclaritaté, quonia venit hor.i induis eius.
Licètabexordio fidéiGhriftianæ noueritnusrçvnum eqe-
lorum appropitiquare, hic tarnen iriflantiffimç horaih
iudiçii eiüsiam iamq; nüciatafFuturam ideo buihfcemodi
prædicationem neceflario præmifitomnib. exhibendam,
uçuti&Dominus diçit: Prædicabkür h o c eyangçlium in
vniuerfoorbe,&tuncvenietconlummario. Ara; yroftéderet
ilium tertiporis atticulum, in quo nooilfiniæ pei^çmentionem,
qui ar&ioris viæ 8c anguftioris femme ap- cutionisinftabkaduerfitas,adieciç,potius. ac fidieeretpat-
^ Biblioth.Vet.Patr.Tom.ô.Pars x. __________________ ______ ^ Q ^ ~ ’ uipen-
Efa. 103.
\