* 7 4 Euagrii Üißorta
Vide Nicep.
7 .i8./i-
17. H ô tâ t lhiut ituo*m C. Ste. i Concil.
gen. tditio-
1 isBinia-
Iuftinianus
quädo,cur,
quintum
concilium
conuocaue-
c Cöftan
tinopoli-
B
Rufus
Theodolij
roonafterij
prèles. Co.
non Sabz
Âbbas.
Eutychij
fententia,
. n mortuos
anathema
mittac.
Anathema-
e damnatal
quoiudam
epiicopotu
fcn p g
' isfidci
Aduerfus
Origenem
& frftato-
Defitnfto vniuerfalique concil'to quinto , & quam ob
reminftttutumfuerit. •# '
CAP. XXXVII. •
'OOftEuphremiö fedes AritiochénaDomninö co crédita
i* fait la vero cü Vigilius antiquæ Romæ, & Menas no-
primum, deinde fcutychiuSi Alexandrie autë Apollina-
rius,& Domninus Antiochiæ epifcopatü geflit, Iuftinian9
quintum 'concilium co uocauit, tali caufà addudus Eu ftp' ~
chius,vbi illi qui dogmata O rigenis tue batur,cû in alij s loris
jtum maxime in Noua laura (ûcn.vocabaturjinualefce-
rent,orané curâac ftudium fuum eo cöntulit,vti eosexpel-
leret, Qui ad Noua jpfèâtus lauram, omnes inde eiécit, &
tanq comuné pernicie omniü loge fugauit. Illi in varia loca
difperfi, multos inïiia pellexemn t ôpi&ioné.Quorü patro-
ciniûfuicepit Theodoras cognomine Afcidas, epifcopus
Cæiareæ,vobis gétis Cappadocu primariæ, q eu Iuftiniano
affidue verfabatur, eiq; fidelis fuiç&in primis neceflàrius.
Cü igitur ifteanimos nobiliu palatiü mcólétiom incédif-
fet cotra Eufto ch iü,remq; omni impie täte açfcelere plena
affirmaret : Euftochius mittit Coftantinopólim Rufum,q
monafterio Theodofij præfuit, & Corione abbatem Sabæ:
q duo cü ob virtutislùæpftantia, tü ob ampliradiné mona-
fterioru,quib. præerant, facile primas inter tnonachos fo-
litudinéincolétes obtinuerunt. Eos comitati fùnt etiaalij
illis dignitate no multo inferiores. Bi potiffisnü de Orige-
nis dogmatisme Euagrio & Didymo difeeptationem infti-
tuerunt. Theodoras autem epifcopus CæfàreæCappado-
ciæ, iftos ab ea difeeptatione ad aliam traducere cupiens,
caufàm Theodori epifeopi Mopfîieftiæ, & Theodoriti,
-& Ibæ introducit: idque non fine Dei cle m en ti ffim i proui-
dentia, qui oés i lias res tam præclare adminiflraui t,ad eum
fane fine, vti omnisjpfana & impiadodrina vtriftq; reijee-
retur. Primo igitur qftione jppofîta, fitne riiortuisanatfie-
ma denüciandü,annon,Eutychius, qui tü aderat,virin Sa-
cri s literisexquifitéeraditus,no tarnen in numéro illuftriü
(quippe iâ turnmunere fundus e f t epifeopo Amafïæ ré-
fpondendi) viuente adhuc Mena, cü èos qui in vnü coadi
étant» nô fblü no fàpere, fed defipere porius animaduert e-
ret, aperte quæftionemilla nulla egere delibératione dixit.
Nâ Iofiä regem non modo fàcerdotes, qui dæmones cole-
bant,quibufq; vitaadhuc fuppetebat, trucidaftè : fed eorü
et fepulchra,qui iam pridem morte obierant, effodi curaf-
fè. Haecab Eutychio didaaccomodateomnib.videbâtur.
Quç eu IuftinianusinteUexiflèt,Eutychiü,ftatim vt morra9
fuit Menas,ad fedem epifeopatus Çonftantinopolitani ex-
tulit. Vigilius âüt per literascôfènfit conrifio,n6 tarnen in-
tereflè voluit. Cü vero Iuftinianus àcocilioiam coado fri-
fcitarétur,quid de Theodore, qd de his,quæ Theodoritu s
cotra Cyrillü &duodecim illius de fide capita diflemifïet,
quid denique de epiftolalbç ad Marim Perfàm feripta ipfis
videretur: vbi müitïÈ fèntentiæ Theodori pérledae erant,
perfpiçueqi demôftratü,iâ pridé'Theodorücódénatü fuif-
fè,& eius nomen ex fàcris tabulis deletü, & hæreticos poft
mortem etiam condemnari oportere,non Theodoro lolü,
veruetiaverbis Theodoriti cotraduoderim capita Cyrilli
& fanam veramquefidem habitis,& epiftolæl bç ad Marin
Perfàm feriptæ omnibus,vt dicitur, fufFragijs anathema
denuticiarent, hæcque proferrent verba : Quoniamh magno
Deo & Seruatore nofiro lefu Cbrifio ,vt efiïn Euatigelijparabola,
dictum eß,Scc.Et paulo poA:Codènamtts &ariathematiaddici-
musnon folu altos omnes hareticos, quifunt d quatuor fanäispra-
diclis concilijs, & àfancla catholica ecclefia codemnati,verum et ta
Theodorum epifeopu MopfUeßky&impios eius librosi&mpia'fcri-
pta Tbeodonti, tum fi dem ver am, &duodei imfandifs. Cyrilli de
fide capita>tum fanSuconci'iuni Ephefinumprimum impugnatia,
I & quscunqueab eodem Theodoritopro defenfione Theodori & Nr-
fiorij Uterisproditafunt. Praeterea ânathemate etiam damna-
musimpiam epiftolam Ib* ad Marin Perfùm feriptam . At-
! que alij s quibuÛainterpofîns, quatuordecim ver x'Sc fyn-
ceræ fidei capita expo fueruntDe quibus rebusfîc adüac-
cepimus. Poftquara autem libelli âb Eulogibne, Con one,
Cyriacb,&Pancratio monachis contra dogmata Örigeni^
A daman tii,& eos qui huiusimpietatem & errorem leque-
bantur, côciiio oblap erant,percundatur Iuftinianusa co-
Itljfonidnu*.
jCtlio côgregato, quid de his ftatüerët?àdiüngit etiâ eo'àem!
libelli vnius exemplar,quinetiam literas Vigilij d t ijfdié ré (
bus perferiptas. Exquibus animaduërtipofêfl:, qUeadm0-
dum elaboratum fuerit ab Origene, vt fimplicenî Apbfto^
licorum dogmatumdodrinam gentilium & Maniehæorü
^izanijsreferciret, Itaq; ybi coutraOrigencmj&pos, qui
ineodé cum illo errore verftti funt.clamores editiraerunt,
tes relata eft ad Iuftinianum per epiftolam, cuius par sali-
qUahis verbiscontinebatur: Qui anitnum nobilitdtis antiquæ ■
participemtenes,Imperator Cbriftiamfitme. Et paulo infia: Eugi-
mus igitur 9fugimus ifiam doftriham. Na voces eorum,quiJuntjtb
ecclefia aliem, non agnofeimustimo verofiquis talisfit ,éuvtfurë&
latrenëvinculisfirme anathematiseofiriâutn extra facra ecclefia
leâionefacileinttïïiges. His adiunxerecapita,qpâtronido-
gmatü Orige.nis didicerant:qn$ eorü folü ebnfenfüm, vei
rumetiamdiâenfionem.atq; adeo multiplicem erroreperfpicuedeclararunt.
Quorü'quintücaputfuitblafphemiaiü,
q ex pfonanomruHqrû monachorünouum monafteriüin-
coientiü pto£eièb<LT\^exr)<^it3.{eha\3tt:Theodorus,qûiAfcidas
dicitur, epifcopus Çafareadixit, Siia Apoft oli & martyres qui mi-
racula eduntjn tarit 0 bonorefint,qùatandem erit iUùreftitutioin
vltima carnis refiltutione, nrft pares & aquales Cbrifio efficiaturi
Reeenfèbaturporfo abiîlis q has tes ftudiofi ad tnodü col-
legerunt, complures DidymiiEuagrii,Theodori,alü blaf-
phemiç.Poftiftndcociüü aliquo^époris interuallointerie-
d o , Eutychius ftde epifcopàtlîS Cönftantinopolitani ex-
pellitur,Ioannes ex Sirime ortusf eft quidem Sirimis pàgus
Cynericæ regionis Antiochiæ finitimæ jin eius locum fur-
rogatur.
Quod Iuftinianus d r e â a fidei çultura excidens, Domini-
corpiis omnisprorfus corrupùonis expers.
. effe contendebat. \
CAP. XXXVIII.
Blalphemt
vox Theo>
doti iufan-
ftos many-
T7 Dde tépbre Iuftinianus a redafanæ dodrinçviaauef-
Xl^fus,&lèmicâingreflus,çjnec Apoftolineqj Papes yn-
qua triueranc, in fpinas & tribulos delapfus eft, quibus ec-
clefiam far cire infticuens,id q> volebat minime éftjppterea
confecutus,q> Dominus regiam viamitafirmis munimen-
tis fepfèrat, vtihomicidæin ea, perincfè ac fi paries eius'in-
clinatus,& maceriés depulfafuillètfin qua re expleta eft
dein jpphetia) minime infilirent. Itaque cumIoannes,qui
etia Catelinus d ia bat ur, rrmrtuo Vigilio antiquæ Romæ,
8c loannes Sirimenfis no uæ^ Apolhnarius Alcxadriæ,&
Anaftafiuspoft Domnin û Antiochiæ,&Macari9 quiadjp-
priam fede iam reftitutus fuit, Hierofolymorâ epifcopàtü
gubernaret,vbi concilia Origeni,Didymo & Euagrio poft
Euftochijabdicationéanathemadenüciaueratjluftinianus
edidüfcripfit:in quo aflcruit, Corpus Domini nô^ëlïè ob-
noxiûincemerioni, neq; aftedioné illarü q naturaliter in-
fitæ lunr,inq; nulla in cur runt reprehéfioné,particeps elle,
& D ominü eodé modo ante pauion&comediftè, quo poft
refurredioné Comedit, & corpus eius fàndiffimü nullam
Gonnerfioné mutâtionem ve vel e^ fortoatione,qin matri-
ce fada eft, vel ex voluntarijs naturalibufye affedionibus
accepdlèjimo ne poft refurredioné qdé : quib.opinionib.
vt fàcerdotes& epifeopi vbique afïèntirentur, compellere
inftituit. A t omnes fe Anaftanjepifeopi Antiochiæ lenten-
tiam expedarerefpondendo ,primum illius conatum de-
pulerunt.
De Anafiafio Antiocbeno Archiepifcçpo.
CAP. XXXIX.
ANaftafius, vir quidé eratcüin Saaarüliteraru cogiii-
tione apprime difèrtus, tüinmorib9 &tuta vitæratio-
neadeo exqui finis, vt etiâ rerü leuiculara magna cura ha-
beret, inqj illis ne à conftati & ftabili animi fuijppofito decedere
veîlet,nedüinrebusmaximi momenri &ponde-
ris,& qipfum Deü vider entur aningerè.Quinetia ita fiium
tempçrauit ingeniû,vt neq; jppter lenitaté animi,atqueco-
miraté,nimis facile his rebus q minus rationi cofèntientes
eratjcrederetjneqjjppter feueritatê &inclementiaægrehis
quas reda ratio poftulabat-, aflétiretur. Ac reb9 ferij s audi-
édis ei9 patebât aures,&vtfermonejpflués,irain qfiionib9
diflbluen-
Vide N ic e .
p h o x .1 9 .li.ij.Barjtn-
aqtf+n
H
iuftinianus
à refta fidei
culturaex-
cidit.
G
luftiniani
iupei Do-
mini corpo-
Vidt Nice.
phM
lib .iy .B a r -
S**-
&/<i*. Antiochi*
epifcopus
Anaftafius
quojnodo
ingenium
fuum ter*
peratit.
Anaftafius
conftanter
iguçnat
1 fententiâde
Domini cor i
- pore.
EccUfußiat, Üb. IV.
Anaftafij
Aay®' et
fowleA®*-
VideNicep.
C.lliib.l'J.
I Bore, a n n o
!« é luftiniani
iobitusan- 0 ftff.
luflinut
lmp. 41t
Cbrifitfgf
D
Eide Nice.
JW.«.«.
hb.17.Bar.
e r feqq.
»»».y 66.n.
l- &feqq. wno jyA;
luftinus impetatoria purpura
mduirur.
Wandatm
luftini.
dftïoluendis acutus 8c perfpicax. Rebus autem ineptis&
nullius moment! occlufit aures: linguam vero fîc quafi fre-
no cohibuit,vt Stfermonem ratione moderaretur.&filen-
tium loquela præftabilius efficeret. Iftum tanquâ ttfrrem
munitifiimam oppugnare omni machinarü genereaggref-
fùs cftjillud feil. compledens animo,fè,fi iftum euerteret,
nullo labore riuitatem totamoccupaturum,reda fidei dogmata
redadurum tanquam infctuitütem,& oues Chrifti
denjq; captiuasabecdefiaabduduram.Verum Anaftafius
fie diuina quadam animi celfitate elatus fuit(nam fuprafir-
mam fidei penam conftitit)vt Iuftiniano per literas fiias libéré
& apene contradiceret, tum perfpicue admodü, tum
difène oftenderet,diuinos Apoftolos,&fàndos Patres cô-
fefios efle,atq; adeo tradidifiè,corpus Domini internecitf-
niobnoxium efle,& affcdionü,quæ funt natura in animis
imprellæ, quæq} reprehenfîonecarent,particeps. Eodem
modo etiâ monachis Maioris & Minoris Syriæ eius de hac
refeifeitantibus fèntentiam,refpondit: Omnes confirma-
uit mentes,ad certamen ineundum præparauit : in ecclefia
deniqi leditauit quotidie illam Paufi, vafis eledionis fèn-
tentiam: Si quis vobis Euangeüzauerit, præter id quod ac-
cepiftis,etiam fi angelus de coelc^ît,anathema efto. Quib.
omnesjpaucis exceptis,afTenfî, fimile ftudiu erga fidei de-
fenfionehideclaiaranr. Idem porro Anaftafius cum acce-
piflet,Iuftinianum velleillum in exilium mittere,fcripfit ad
Antiochenosorationem,quaeorumanimos in fidecofir-
maret:quæ certe tqm ob fermoniseleganriam,tum ob ere-
britatem fèntentiarum, tum obteftimoniorum à Sacris li-
teris petitorumfrequentiam, tum denique obhiftoriam,
quæ tam commode in ea narrata eft,optimo iure fane per-
magni fàcienda eft.
De luftiniani morte. C A P . XL.
X T Eriim luftiniani edidum diuina prouidentia,qua me-,.
V liusnobisprofpedum fuit, minime diuulgatum eft.
Nam Iuftinianus, qui Anaftafio & fuis facerdotibus exiliü
indixerat, ex improuifo perculfus.cum triginta odo annos
integtos & menfes od o régna fier, ex luce migrauit.
f inis Quarti Libri.
EVAGÏUI SCHOl
a s t i c i HISTORIÆ
E C C L E S IA S T I C Æ ,
Quintus liber continet aft afub lufiinofecundo9& Tiberioannis 0-
(todecim. Hue igitur refer ex authoribus ad Eufebij lib. 1.&fu-
prarelatis vitam Pontif. Rom. Benedifti, Petagif GregorijMa-
gni: his adde tomos Concil. & Haref. Item rerum Romfiue An-
natium Conjlatinop.hb.ij.Blendum,Pompomum Latum, lor-
nandem, Procopium, Agatbium, Paul. Diae. aEmilium,Ant 0-
nium,loannem Matonm.Polydoru Virgtl.&uichaelem Ritiu.
De luftini creatione & cm moribus.
C A P, I.
^ STIN*ANVS^glCur cum omnia omnino tur-
^ ba ac tumidtu compleuifïèt, mercedemq; His
r f S rebus debitam inextremo vit«e fux tempore
reportafTet,ad fupplicia iuftoDei iudicio apud
inferos luendaprofedus eft. luftinus autem
fbroris eius filius, qui prxfedus palatij fuit, purpura indui-
tur Imperatoria, cum nemo pr*terfuos, vel Iuftinianum
mortem oppetiuifife,vel eum Imperatorem declaratü eflèi
vfq; eo intelligeret,quoad in circo munera,qux ius imperij
poftulatjtum ipfe exequéretur,turn alij ei prxftarent. Iraq;
his rebus confedis, cum nemo omnino eflèt, qui nouis rebus
ftudcret,adaulam reuertitur. Ac primumdat mandatum,
vt omnes epifeopi &facerdotes, qui ex omnibus fo-
________________ ;__ . 6 7 S
d e religiofèqj adhiberentrnemoq; quicqiil quod ad fidem
pertineret, nouaremoliretur. Atque iftud eius Hdum in
laude quidem po nendû eft. Verum q> ad vitae eius rationé
a*LT*C* * ,^e^***s reuera difïluxit & molli tie, in voluptatibus
obfcoenis volutatus,aliens pecuniæ adeo ardéter appe tés,
Vti omnia iniquiquæftus gratia diuenderet : imo vero etiam
ipfafàcerdotia,diuinum numen minime reuerens,ple-
beiis hominibus venalia palam exponeret. Quinetiam au-
dacia 8c timiditate duobus vitiis contrariis irretitus,primü
Iuftinum cognatum, yiram in magna gloria apud omnes,
turn ob rerum bellicatum vfüm, tum ob alia ornamenta,
iam circiter Danubium ideo commorantem,vt Abaros,ne
eo flumine traiedo in fines Romanorü irramperent, proh
ib e r e z feaccerfit. Ifti Abari funtex gente Scytharam,
quiHamaxobij dicüntur, quiq; agros vitra Caucafum ia-
centes accolunt,oriundi. Qqi Turcas vicinos fiios.ab iliis
grauibus afredi incommodis, cum omnibus fiiis fiigientes,
primum ad Bofphorum venerunt: deinde littorib. EuxiniPontirelidis
(vbi multægenres barbaræ habitabanc
i lk quidem, fed vrbes & caftelia à Romanis incolebantur,
atque eo tum nonnuili milites rude donari aduentaueranr,
turn colonk erant de Imperatorum fèntentia dedudælre-
d o itinere côtenderunt, omnibus barbaris qui ante pedes'
erant vfq; eo expugnatis, quoad Danubijadlittoraperae-
nirent: vnde legatos miferunt ad Iuftinianum. Ex eo loco
luftinus accerfebatur, eo nomine videlicet,vti conditioni-
bus inter ipfum & Imperatorem Iuftinum padis fraeretur.
Nam quoniam ambo in fimili vitæ fplendore pofiti vide-
bantur,& imperium ad vtrunq; fpedaret.poft magnam de
rerum fumma difeeptationem & controuetfiam conuenit
inter eos,vtvter illoram ad imperij honorem afeenderet,
altêri deferret fecundas, eatenus quidem,vti licet fecundas
àb Imperatore, præ cæteris tamen omnibus-primas obti-
nuerit.
• De luftini cognatifui ociifione.
C A PV T I I .
Q Vapropter luftinus Imperatorbeneuolenria quadam
V^fironte fimulata alteram Iuftinum compledirar,&
criminibuspaulacim contra eumcorifidis,&fatellitibus,
miliribus, prætorianis aeftipatoribus abeo remotis,vetat,
quo minus in publicum prodiret ( domi enim affidue le
continuit) & tandem mandat, Alexandriam tranfportan-
dum. In qua vrbenodeintempefta, cum iam decumberet
in ledo, miferandum in mo’dum inreremptus eft : iftaque
mere ede ram ob beneuolentiam in Remp.tum ob res præclare
in bello geftas remuneratus. Atque non priuslmpe-
ratoris,eiufque coniugis fùror & iracundiæ flamraa reftin-
d a fuit ,quam caput eius ceruicibus abfciffiutt oculis cernèrent,
inque illud calcibus infultarent.
De execrabilibus Addao & Ætherio.
CA PVT III.
■VT Onlongo tempore poft, Ætherium & Addæum v-
crunque ex ordine lènatorio, qui principem locum
apud Iuftinianum diu cenuerant, in indicium ob piaculum
quoddam adducitluftinus Quorum alter , Ætherium di-
co, confeflus eftfeanimoinftituifle,Imperatoremveneno
conficere, habüifièque Addæum illius conaras focium 8c
in omnibusadiutorem. Vérum Addæus graui cum iureiu-
rando affirmât, fè iftius rei prqyrfïis ignarum elle. At vterq»
tamen fecufi percufliis eft : atque Addæus, cum iam caput
abfeinderetur, dixit ingenue ,»fe licet felfo de ijs rebus eflèt
accufàtus, iufta tamen debitaque à Deo fâcinoris cuiufque
romemplatore & vindice fibi i nfl ida fupplicia. Theodotu
nanque aulæ præfedumfè præftigijs quibufclam è medio
fùftulifiè. Cæterum iftaitane fè habeant,ah fecus,non p o t
fùm equidem pro certo affirmare. Attamen vterque fcele-
ftusfuit:quippe Addæusinfàno puerorumamoreexarfît:
Ætherius autem nullum calumniæ genus præteriens, tum
_ r viuos,tummortuosnomineaukImperatoriæ,cuiregnâris
in vnumConftantinopoliconuocati erant,ad fiias ipfo- te Iuftiniano præfuit,fortunislpoliauit. Atqjhæ res hune
rum dimitterentur fèdes, vti cohfiietos cuiras Deo fan- I habuereexitum.
Abari Tor-
:asfugiunt.
luftini Imperatoris
cognatns.
Biblioth. Vet.Pair. Tom.G.Pars 1. LU De fidei
G
V id e N i c t -
w m m
1-y.Bar.a
MS67.».}.
Simuiatio
Impcxato*
Imp.cogna-
tua Iuftin ut
milerandü
interéptus.
Vid.Nicep.
i4.lib.17i
Boro. prad.
anno.
Ætherij &
Addæi i ?
teritus.
H
Quod differ
tur.nonau-
fertur.