w
S.fiaci Presbyter I
A .
porali.&fui
abiedione.
Cap.I.B
Humilitatis
c
Capiditas
quid lit. ;
D'mittctc
débita.
D
Elecmofyna.
SANCTI ISAAClf
SYRÏ PRESBYTERI AN- I TIOCHENI DE CONTEM- ptu mundi.
LIBERI.
Sanilumhunc Pattern I fa acton , ilium ejfe dub it o quern Gregorius
magnut Dialogorum lib.$. de Sjria partibus ad Spc'etonam
vrbem prioribus Goth or urn temporibus venijfe a i t , narr at que
porto deillo multa, illudveroinprimis qupd ad hum libri argumentum
reddit quamproximo, Monachum qui in terrapof-
feßoncs quarit, tioneffeMonachum. Pluravide ibidem , Cap. J
HN
ima , quæ Deum diligit in folo Deo hæ- |
ret : Anticipa fbluere omnem colligationem
extrinfecama tcipfô , &tun.cDeo corde col-
ligari: præcedit enim colligariDeo, folutioà
müdanis.Efiis panispoft abladationem datur
infen ti : Et homo, qui vult dcledari in diuinis, priiis fe
depet à feculo, velut infàns ab vberibus maternis, alie-
nare- Operatio corporalis operarioftem animæ , ficutin
Adam limus infpiratam animàm antecedit. Qui corpo-
ralem adionem non'acquifiuit, nec animæ poteft Operationen
habere, quia hæc ab ilia nafcitur, ficut fpica de nu-
dograno : &illis qui non habent operationem animæ
lpiritualia dona défunt. Labores huius fæculi, qui pro
vanitäte h u n t, non comparantur diilitiis, quæ præpa-
ratæ fiiht affligentibus fe bonis. Sicut fequuntur femi-
nantes inlachrymis manipuli exultationis \ ita confequi-
.tur lætitiaafflidionem , quæ fit propter Deum^ Panis
qui fudore acquiritur , dulcis apparet agricolæ : & o-
perationés quæ propter iuftitiam hunt, cordi, quia cordi
dant feienriam Dei. Suftine abiedionem& humilita-
tcm bona voluntate , & fecùtiratem habeas ante Deum.
Omne yerbufn durum fiiftmens homo , fciens abfque
malo aliquo elfe quod præcefferit ab illo contra loquen-
tem , coronam quidem fpineam capiti fuo fïiperimpo-
beams eft , quia tempore quo ignorât, incot-
rupnbilicer coronabitur. Qui fugit gloriam ici en ter,
hic in anima fuafuturum fæçulum iam præfentit. Quidi-
citfèreliquiflemundum&iitigat cum hominibuspro vlïr
rei alicuius , neque ipedat ad quietem fuam minan-
tur eidem : cæcus eft omnino hic » quia corpus quidem
voluntarie penitus dereliquit. Pro vnoautem membro
eius htigat atque pugnat. Qui fugit præfentis vitæ qùie-
tem , huius mens raturum fæctflum intuetür.' Qurve-
ro cupiditare ligatus, fèruus Yitiorum exiftit : Ne putes,
quod fit cupiditas quæftus auri tantummodo & argenri,
fed in cuiushbet, in qua voluntas tua d ependet : Ne laudes
j l ï ï * qui .corPoralirer fe afflict, tarnen eft fenfibus
diflolutus, videlicet audit u & ore diffufo, âc oulis, impu-
diçis. Si quando animæ pofùeris terminos * vç per poeni-
tentiam ædifices. temetipfiim, & non quæfes iuftitiam
in rebus aliênis : Inhocani'mamtuamafluefcas,nevidea-
risyna quidèm manu'operans , attaque difpergens. Illic
enup folicitudo noftra eft, hic vero dilatatiocordis. Scias
quod dimitteredebiteribusdébita, de operibus iuftiriæ
eft, & tune videbis tranquillitatem vndique cum fplen-
dore. Cumafeenderis viamiullitiæ,adhærebis tuæ in ora-
nirelibertati. Quidam fàndorumdixit,quodmifericors,
mil fiat iuftus, cæcus eft,vtex*his detaliis,quæ laboribus
propriis acquifiuit, non ex acquifitis per machinationes
& mendacia, periuria & fàlfitates. Siyis fcminare in pau-
penbus, de propriis iemina. Nam fi dealienis feminaue-
r|S, eruj>t z izaniis amariora. Ego vero dico, quod nifî fiat
mifericors lîipra iuftitiam, non eft mifericors, id eft, quod
non folum hominibus mifereatur de propriis, fed &lufti-
neatcumlætitiainiuriam ab eifdem,ac etiam mifereatur
ipiorum. Cum autem iuftitiam per eleenjofynam vicit,
corona tur non coronis, quæ fiint in lege iuftaqim : fed
coronis qu* fimt in Eüangelio perfedtoium. Nam
quodahquisdetpaup£ribus , & nudum induat, & diligat
proximum ficut femedpfum, riec iniuftum feciat, nec etiam
mentiatur > hrec & in Teftaihento veteri continenmr.
SedperfedUo Euangelica dilpenfadonis fieprxeipit: Ab
auferente tibitua non exigas , 8c omnipetentite tribues.
Etnonfolum iniurias rerum & carteros euentus extrinfe-
cosdecet fuftinetecum gaudio, verum in optimo ani-
mam ponipro fratre; Hic eft enim mifericors, & non ille,
quitantummodo pro dono fratribus miferetur. Etquj-
cunque audierit velviderit quicquam contriftans' fratrem
fiium& adufths fuitcorde,hic mifericors eft vere. Similiter,
qui percullus a fratre fiio,motus nonfueritad
dicendum aliquid, quod contnftet cor eius , mifericors
eft.
t Operationem vigiliarum habeas preciofam ,vt inue-
nias confplationem appropinquantem in^anima tua.
Perfeuera legensin fbiitudirie,vt' femper mens tua ad
Dei mirabiiia deducatur. Diltge autein patientiam, &
paupertatem, vt a difperfione tliiis animus colligatur.
i Aftabilitatem odio habebis, vt cogitationes tuas fine
turbatione confi rues ; Retrahe teipfiim a multis , &
cura de anima tua, vt ferües Cam ä difperfione tranquil-
iitatis internar. Dilige caftitatem , vt non confundaris
tempore orationis tux, & in memoria morns accen-
datur Ixtitia in corde tuo. Vt a magnis non excidas
caueto tibia paruis. Nonfis lentus in operatione tua,
ne confundaris cum fteteris in medio amicorum tuorum,
&inueniarisfine viaticis,acre folum invix medio de-
relinquant. Intelligibiliter confitere opera tua , ne «1
toco curfii tuo derelinquaris : Acquire libertatem in
conuerfationetua, vt libeieris a tempeftate. Ne vincias
libertatem in voliiptate carnis, ne feruus ferüorum fias.
In vefbtu tuo dilige villa indumenta , vt Orientes in re
cogitationes abiicias, fcilicet elationis. Nam qui fplen-
dida diligit, humiles cogitationes-habere nonpoteft,
quia cor exterionbus figurationibus confirmatur. Quis
diligens turpiloquia, poteft habere mundam mentem.?
Quisle fingit,vt ab hominibus glorietur,& poteft co-
gitatienes humiles adipifei? Vel quis luxuriofus exiftens
& diflolutus membiis, poteft fieri mente mundus &
humilis corde ? Cuni mens k fenfibus trahi tur, tunc cum
eis cibum comedit beftiariim. Cum-ver© fenfus rctra
hunturamente, cum ipfa ftatim Angelorum cibumailu--
munt. Abftineptia & retraÄiö fequuntur humilitatem.
Vyna gloria vero opus eft fuperbix , fbrnicationisque
mimftra. Humilitas propter continuam retra<ftionem fuam
contemplatione occurrit animamque ornat incaftita-
te j vana gloria propter continuam turbationem & fer-
mentationeiji cogitationum fuarum quxfiunt ex occur-
fu rerum, thefauros continetexecratos& polluit. Corip-1
lum vero natutas^rerum luxuriofo intuetur afpedlu, 8c
in turpibus imaginationibus fecit mentem ftudere.
j Humilitas quoque per- contemplationem fpiritualiter
I retrahitur, & ad contemplandumJ[)eum monet acquifito-
remfuum.
Noli comparare fecientes figna & prodigia & vir-!
tutesin mundo , Ulis qui in folitudine funt feienter. Di-,
lige ocium folitudinis plufquam efuricnces fieculi fetu-;
rare j, & conuertere multas gentes ad agnitionem fuper-
nam , & ad honorem Dei.^Melius eft enim a peccati
vinculo foluere temetipfu m, quam liberare feruos fer-
ujtute. Gregorius namque dixit, Bonuimeft Theolo-
giamxderepropter Deum, fed melius eft quod feipfum;
mundet quis apud Deum. Melius eft tibi pacificarc ini
anima tua vnitatem Trinitarisquxinteeft,quam pacifi-
‘ care do&rina tua difeordes. Melius eft, tibibreuiloquum
j effe, cum dodtus fis & peritus, quam proferrein fiibtN
| litate mentis dodlrinam , quafi torrentem. Expedit tibi
j fblicitum elfe ad erigendum, quod de anima in vitiis
eft collapfum per motum cogitationum tuarum in rebus
diuinis , quam mortuos fufeitare. Multi operati
funt virtutes & mortuos fufeitarunt, 8 c poftmodum
ipfiquiviüificaruntalios , adexecrabilia&horribüiace-
ciderunt& fedti funt aliisin fcandalum, quia cum infirmitate
e*9 1
! 1 De modo j
arguendi }
:peccatorcs '
iCap-4- j
K |Blafphcmiç
I fpirituiquo
F modo lit “ :
\ ebuiädum.
Cap.«.
niitate animi laborare nt, de fenitate propria noil Curar tint:
fed éxpofiierunt fem.iri lniius fæculi ad fànandüni animas
aliorum duffi ipfi ægrotarent. Nam iubrum infirttiitdis fen- j
fimi‘ obftatè nbn potent flammàè rerum habenritirri ex
corifiiettidihe Vinqthm difBcultatem. ' Ädljüc egebant caf i
uere fibi, ne vidèrent ihuliere^, âutpétürifes pofiiderenr,
héq", præeffent aliis1,1 rièc contra qüémbüânl éxtoÜëi^ntün
Melius eft tibi exiftimari virïs impetitürfi eb breüftatèhi
feientiæ ad ■ difpûtandiiïô, quam elfe vnurii de fepientibus
præfuiTiptôribus. * ' ’ »
Argiié contradicentes tibi in 'fide,vîrtatüm tüàtum
potenciainon fuggeftibilitaie verborüin, Inflexibilium
quoqué præfiimptione manfuetudine ac’ trànqüiuitatë
verborùm tuommrefréna. Argueluxuriôfàstute conuér-j
fàtionis mobilitatçs & fenfum impium ducas ‘oculorüm
fetentiionetuomm. Percgtinum te fentias omnibus die-
busvitJÉituæ quôcunqiie ihgtediaris, ytà damnopoffis
eruiquodà fecuritate contingit. Iriomhi temporéteip-
fiimreputa nihilfeire jvt culpam effiigias quam facit fu-
fpidovolentis fiftereièôntra alteriusàrbitrium difputan-
tls. Perfeuerafemper ôte benediceftdo, &nunquam n^-
ledixeris. Nam benediétio benediétionem fecit, & male-
didtio maledidiionem. Inomni re teipfum æftima egere
, dodtrina, &inuenierisfapiens omnibus diebüs vitæ tuæ.
Ne tradas quidquamalicui, nondum quod comprehendi-
fti. Ne verecunderis, fi inipfo & ex cbmparacione tuæ
conuerfationisadillamtuæ rraditionis felficas reuefetur.
Si quid taie loquarisalicui, non îtemctipfiim, ofterides.
quod fufficientiorineo fis, vt 8C aliditoribus ordinem humilitatis
oftèndas,&eosadaudiendum verba tua »ad cur-
rendum ad operationem ' inducas 8C fias venerabilis in
oeùlis eorundem. D*e huius rebus loquere cum lachry-
mis j vttibi profint& audientibus & gratia Dei etit tecum.
Si ad Dei gràtiafh penienifti & jn contemplatione créàî-
turarum Deivifibilium,quod' eft primus ordo feientiæ
deledtaripromeruifti, contra fpiritum blafphemiæ,.præT
parata teipfum & arma. Sine armisnenftes irihac regio-
ne , ne ab infidiatoribus & deciÿrendbus quam cinus
occidaris. Sintaucem tibi proarmis, lachrymæ. ieiunium-
que frequens. Caue tibi ne documenta hæreticorum le-
gas hoc enim eft quod blafphemiæ fpiritum contrite atti-
plius armat. Cum repleuèris ventrem non te pigëàt ad
ferutandum aliquid de diuinis rébus ^ , ne1 môûearis.
Nam in ventre repleto, feaetorum Dëifeientianon ëxi-
.ftit, intellige qüod tibi dico. Lege continue & infetiabi- '
liter in libris dodiorum de Prouidentia Dei, quia ipfldi-
rigunt mentem ad intuehdum ordinem creadlrarain
Dei&operum eius,& rdborant eam ex ipfis &aptant
ad acquirendam intelledtum illüminatum ex clarirace
ipforum, & ad confiderationem exeaturarum Dei, cum
mundicia feejunt ambulare. Lege in Euangeliis vt viaticum
acquirasex difpofitisà Deo ad fupernbramagniuo-
nem in toto mündo , virtute prouidentiæ fuaf. • Peregrina-
tiones fingulos operare, vt mens tua in Dei mirabilibuS
profundetur, huiufino di idcirco tuo labori coapte tur. Ne
unt penes tefermones peritorum,fcilicetfelfariotum ,&
qui diüina eloquia vendunt, vt non1 temaneas in tehfe-.
bris vfiiue ad finem vitæ tuæ, defedum patiaris incommo-
di taris ipforum, ac fi fer me ntatu s terrea ri s tempore pugnæ
tuæ, & in foueamincidas occafione percipièildæ commo^1
ditatis ex ipfis-. In omnimoda tranquillitaté ledio tibi*
fiat, &eftoliberà'multa (olicitiidine cotporis reruimqbe
turbatjone, vt deledabilem guftationemin anima tua^u-
ftes per dulcem'confiderationemquæ fuperatômnertvfeti-
fiim, &-fentieteach anima tua perfelierarido in ipfr. 'Hxç
ribi fitpro fignoiiïrébusqtus fubkëVbliiîffiihe de regfbfie
ilia egrediaris. • y f '“ 1
Cum incepCrit gratia tua oculos apCriré àd përcipi-
endum contemplationem rerum in yeritâré, tune ftafifii
incipient oculi tili fiinderc lacrymas quafi flumen, vtihîul-
toriens lauentur ex a'bündantia genæ tuæ: Et tune celïàt
pugnafenfùum8 s retrahitur intusfSi quis iuftÔfüfri do-'
cuerit- contrariaVne Credas ipfi,üam præcer lachryttias
aliud fignum non qùaérasÜ corpqre. Quam1 d ’td enfin
mens à creaturis attoUitiir» tiitti corpus tam à lachrÿmis*
quam à fèhfualitate recCdit. püm met inüenerit, ne inde re-
pletusetiomas, exipjocomedé moderate. Natiirà enim animæ
tenuit 'rei & lèùis exiftit. Aliquarido enim pfellens dé-
fiderat afeendere fupra naturam fuam i multoties autem
iledibfie Tcriptüiamih & contemplatione ieriim àli-
quà compréhehdic, tùtn Verb comparatur Jus qüaè com-
prehenfe fîjht, ab ilia infiimiciehtior & timidior^ àppàret
feciindühï'fuîé i^fbofitib|uWihehfilram, rcfpedii illorum,
ad quæfderitia èiüs ihfcrdiiit. Sic«8c indùcat ihcbgita'tio-
nibuS fuis timôrêm atqùëréémbrem & feftinetredire ad
Infimüm fuii'prôptef fbrmidinèm, vtpote qùæ mota
eft, & défais, quæ fupra fe funt diuinis rebus fetutaripræ-
fiihipfit Natti prôpter timiditàtem rerum ibrmido quaé-
damfitei,ôcdifci:etib iüüàf ' intelledum ariimæ, vt filen-
tio vacet &nofi mouéatür, ne pereat, nèc exquirat,quæ
fupra fe finit altiora. Ciinjfvero poteftas tibi data fuerit
confiderandi, ne mouearis contra mÿftèrià -, fed ad ora
glorifica, & filendo regratarç; Jsfàiq, ficut hoti expédie
multum nïeilis comederë ,fic hëc de diuinis eloquiis bér-
ferutari,ne volentibus intuerires breuiores nec adhuc
eas ex afperitatë viæ valentibus infemetur vifionis virtus
& oiFendatur. Aliquando eniih locb veritatis fantafma-
: taquædam videntur,& cum mensab inqùificîone abtiua
occupatur , obliuifcicur fuæ intentionis. Bene fergô
lait fepiens Salomon j Quod Homo fine, fàpienria,
eft ficut ciuiras fine muro. Mundaigitur 6 hemo aniaiam
tuam, & exciite à te folicitudinem rerurh q'uæ funt extra
naturam Éuarùy&apprehende hümilitatis8c èaftitàtis ve*
lamina contrà1 iiifelfedus & motus tubs. Et p%r hoc in-
uenies idqüodintrate eft,humüibus enim fnyfteria reue-
làntur. v " Siyisànim‘am tùam dare ad operational!quæmundat mentem, &pëffeüërantiam' invi goirlaiistio nnois- dquisi,ae,l 8ocn rgioafi eteiicipipfuemre aebx caofpnfeuâèutumdiunne dami,fiiicçodsn ind &cerlclap tullba-, neieucfHèetimam mfioibd sf 8pce caireb bitroiinaictà rfoisc,pi erætatties re millpfdse mqu. i Efutn titm tieb*i ltioitfaer mmeonutéartii.o nEetm p bloftcquutaionni:i,sfî icandidmeæris, q&u’ if oèloiierifriiiVe ueixtitne-- drioiafmem, 8 clo acnuimtioan tedmà lu, mcoenni uvnCgnet àtoisr avtidioenbi iftu. æN naimife qriéuaonr-
ttoan mtoa gmis acgoisra mb'e enxst ripnfoetceisft ’^rerbecuisp ienre t raconmqipurlléithàeteh fnipianréiemt,, mqousi àa ncimomæf dceitorâ tmiountea rein ctëolllèlotqiuusiu mfa,a fbi etat mefelèn. laEbfot reanuieih- freimripustuprâarruuamrh q duæiU gdee nrotî oànm ft ràadnht iybi àëmre ,ffitiubdtielitian fîlesd cHoôrnitëibmus- fpelnattiiaosn disu, &îee ind ivnirëam fà, npcrotoprtuemr o, bqtueanmèbquraanmte às p prrinodppiniqou nitoàn- fteusrr erexreurmis aydt omrauttioesn ecmol lôocqcuegiiiumlà min , lcooclolomqueiduimta.t ipEnti sc ufæm- ' fccunlaprtiuufmar uqtnu iq vuiadst fltei &gi rtai, u&dreiftci, oinrudeantiioesn itsei llmorèudmitafetiocnue- lariumdbliûi|cer&, 8c t^ ite r ad miinditiam mensaccedit. ■
EthocCftillud qUod'feriptum eft, quod anima iuiiaturà
led io n e, quando ftiaf in . Oratione, 8c e t orâtione illumi- j
natur in led io n e , ac éodem loco extergi' fëce fermenta- i
t i oui s ihüétiitpf totâ in fornia qradohis. T lirpe eft, car- •
nisamai^res p: gaftrimajgos ‘dè rebus fpiritualibusper- ;
ferutari.JGbfpus grautëtæg^o^s^ôditdpolsæ^è'rô$& !
irepelfid^fteris fæcüladbus rébus in tëm an b n pP teft!
tlfuiHptiirri. Igniyin humidis
lignisnûhyGcëhdîturjdèdiuinuscàlqrincprdedfligentis
qpietëm 8c manet1
colligàtaeftin rëbiïSv
plû‘tibàsJ, in diuinis nôn ‘ permàhetab'ëüllientis.
Qu^a'dmbaum is qiüfibhVidit otiiiis fhisoolefn.exâu-
dicùfèibnbfibbtèft récibfë.turqiïamlümfehclSs, riéèfen-
rit, i ta & ille èûiü's^^mà dàlëedinëïh cæleftium non gufta- f;
lïif. ’
Sihâbeâ^juid vitra neçèflitàtëhi tu^pâ diûtnam,pau-
peribus mü^ëtbgâ,8cerfecuiti fecuritate. Offer oratiô-
nes tuai,idéft ;loquere cum Dèo nficutfilius cun^Patre
NilfiPfeèfelfaappyû^qtCT^ Deo, fidiit elëémdfy-
Bïblioth.Vet. Patr.Tom.6. Pars i. Mm m j
E
P ro u . i j .
Deoratio-
ne& leâioftituenda.
Cap. 7.
DcElee- ofyna
C a p . S -