A
QualisdeconcJbo
fcatcina.
2 8 4 Ioannit CUmact>
ten tien e
refiftcdum fît diabolo
tris nobis mandauit diccns : Sipcccaocrit in te frater tuns»
& qtue lequuntur. Si munda eft ergo reprehenfio tua
atque humilis.immo vero adraonitio, quod praecepitDo-
minus implcre non negligas,& in.eis q u a maxime poffibi**
lia fknt.Quod il noriduin ad hoc peracnifti, vel in legis ex-
ercere feruitio, n o lirniraricum, videris etiam amantiffi-
mos tuos reprchenfionum tuarum caufainimicostibi fieri.
Dæmonum quippe infiniment» funt huiufinodileues» &
maxime qui fibi inimici fîint.Tenct me vehemens admira-
rio , quomodo cumin virtutibusquidcmomnipotentem
Deum fan dlofque Angelos adiutores habeamus,in contrain
s autem malum & lolum dæmonem paratius tarnen ac
vclocius ad vitiafle&amur. Dehis ergo diligcnriusloqui
pec poflùm mevolo. Si cü«5la quæ faóla funt naturam fùam
feruent,ficquevt fo&afint permaneant, quomodo ( vt^ic
magnus Gregorius ) Dei film, & luto c ommifceor.Sin au~
—a créâtura aliqua aliter quam faéta fue r i t confiât, omni-
n o cognationem fùam inexplebiliter appétit. Omni arte
(vtita dixerim) omnique ftudio quifquc vri debet vt lutum
hoc à terra eleuans in Dei folio collocet.Nullus itaque dif-
ficultatem caufeturafcenfùs. Via enim & ianua cumStisa-
pertaeft. Auditioquidem earum y irtiitura,quas ge ifere
fpir ituales patres, mentem atque animam ad æmuiàtio-
ncm excitatporro doélrinç auditus àd imitationem huiuf-
modi æmulos pèrducere folet. Difcretioeft in tenebris lu-
certia,errantium reditus, catcutiennum illuminatio. Dif-
cretus eft fanitatis inuçntor morbiqueemcndator. Duo-
bus modispmnes quiparua quæque admiranturhocper-
petifblent,autpropter fùmrnam ignorantiam,autexîinté-
tione feruandæ humilitatisproximi opéra m agnifiantes
atque ext ollen tes. Contendamus toto annixu non lcuftari,
fed etiam bellare contra dæmoncs. Nam qui lu â a tu r nunc
quidem vulnerat,nunc autem vulnera excipir;qui vero bellum
gerit» femperinfequitur hoftem.Quiviccrit vitia,dæ-
moncs vulnerat.ac per id quod fe habere vitiafimulat,ini-
micos fàllit,perduratquè inexpugnabilis.Quidam ex fram-
bus aliquando ignommia affeél'is eft,& cum omnino c orde
motus non hülfet, in mente fecretiusorauit, atque ira
in ignominiis lamentari coepitjhac fi ôta perturbatione tra-
quillitatem fùam fàpientifGmc abfcondens. AliUs-itemex
fratribus cum primam feffionem omnino non cupit,hanc
fêappetere auidiffime finxtt.Iliius vero cafticatem quibus
verbis eloquar,qui quafi pecc^idi caufà lupanar ingreffiis,
meretricem ipfam ad peanitenriam traxit? Cuidam item fo-
litario, cum primo mane qiiidam vu* botrum attuliffet,
iamq; is qui obtulerat!profe<5tus ab illo effet, fùmmo quo-
damac celeriimpetuiUum deuorauitabfqueappetituvllo,
perhocfeipfum gulæ addi&umdæmonibusmdicans,atqi
illos luden«. Alius item cüm modicasamififfet palmas, to-
ta die fe moerentem finxit.Summaiftis vigilanria opus fuit»
ne forte dum hoftes ludere nituntur, Àllis magis ipfiludi-,
brio fièrent. Hi enim reuera illi fiint,de qûibus air.Apofto-
lus.-Vtfedu&ores & veraces.Sftjuis corpus caftum ofterre
Deo cupit, &cor mundiflimum illi oftendere, obferuec
omni ftudio,vt non irafeatur, atque cbntinentiamcufto-
diet abfque his enim omnis labor nofter crit inutilis .Sicu-
ti varia fuhr humanorum oculorum lumina, ita permultæ
fiint ac differences, q u i in anima fiunc intellectualis fblis
illuftrationes-,alia namque eft quæ per corpotis lac h rymas,
alia quæ per animæ,alia item quæ per corporis oculos , alia
quæ per intelledualcs,alia quæ ex aüditu verbi, 8c alia quæ
füafponre moueturiri animalætitia» alia item quæ ex foii-
citudine,&alia quæ ex obedientia nafcitur.Præter hçc om*
nia, alia eft fingiuaris,quæ modoquodam proprio Chrifto
per extafim intelleCtuali lumine fecrete arque ineifabibter
fiftit.Sunt virtutes,& fintvinutummatres. Sapiens itaque
magis vt matres acquirat éontendet. Matrum quidem
Deus ipfe infua adione eft magifter 5filiaram autem pluri-
mi. Caueamus ne forte dcliciàrtim abftinentiam multo
fomno fupplcamus. Hoc enim infipientium eft opus,
ficuti econtra ; Vidi pietatis athletas cum cafii aliquo
modice ventri indulfîuenr» cirius toris nodibus ftando
' mifèrum forriter cruciallè » iamquc cum gaudio fâturi-»
■ tatem fugere atque aduerfârij didicifle. Luclatur acriter
î auaritiæ lpiritus cum his qui nihil poffident. Cum vero
deiieere inftituto fùo nqnpotuetit* tunciam ocCafionem
pauperum præferens expeditiflîmos mundanisrebusite-
rum implicari & impediri fuadet. Quoties pro ;:peecatis
noftrismceremus& triftes fùmus,præceptum Domini ad
Petmm admemoriam reuocare non definamus,ignofcen-
difciiicet fèptuagies fèpties peccanti. Q u o d enim alteri
mandauit,ipfe profedbo magis impleuit. Cum vero noftris
mentis extollimur, eiusrurfusmeminerimus quiaitiQui
totam legem fpiritualem impleuerit, offenderit autem iu
vno,faCtus eft omnium reus. Quidam funt nequam inui-
dôrumque fpirituumftatus, qui fponte à fanCtis fèfùbtra-
himt»ne fi illos his belfis quæ vincerç non poftùnt inquiètent,
coronas eis inuiti miniftrent«Beatos quidem elle pa-
cificos nùllus.eft qui rèfragetur, ego difeordantes etiam
beatos vidi.Duo quidem impuro fêiauiccm amorê dilige-
b an t, quod cutn animadueiterecvirprudensatque proba-
tiflimus.ferendi inter illos odij fc miniftrum fecit : illi quidem
apud hunederogans;<vt.qui eummalediCUsinfc&are-
tu r, & huicapud ilium fimibrer, valuitquc fipièntifîimus
huiwano aftu dæmonum nequitiam repelleie » odium-
que inferens fornication is vinculum fbluit. Sunt qui maii-
datigratia mandatum exclüdant. Vidi enim iuueoes fe in-
uicem caftiffimo amoreac fecundum Deum diligentes»
qui tarnen dum aliorum confcientiam iade lædi confpi-
cerent, conuenit inter Cos, vt feab inuicc ad tempus clon-
garent. Sicuti contraria f une nuptiæ & funus, i ta male fibi
conueniunt fuperbia & defperaiio. Videas tarne ex dæmo-
rium peruerfitäte fiepe conftare vtraque fimub Suntnon-
nulli ex fpiritibus immundis,qui interpretationem diuina
rum feripeurarum nobis inexorçiiis enunciant. Hoc autem
in illorum vtplurimü cordibus agere folenr, quiinani g! o-
riæ ftuden*,& illoruimprimis qui extemæ fàpientiælireris
eruditi finit > vt illo« finfim fkllgntes in hærefes & blafphe-
mias deducant. Exca vero turbatione effufàque ae turpi
lætitia-, quam enuntiationis ilhus tempore in anima noftra
fieri fentèrimus, dæmonum theologiam,immoveronia-
crologiam. id eft loquacicaté agnofeimus. Ordiné quidem
& initium, quidam vero ex his quæ fàCta funt finem etiam
ab eo qui ilia fecit acceperunt, virtus vero finem habet in-
finitu.Omnîs enim ait Pfàlrii. confùmmationis vidifinem,
latum veto ac infinitum mädatum tuum nimi s. Si quidem
boniac probati operarij ex vita a&iua proficiuntin virtu-
tem contemplations. Sicharitas nunquam definit, fi Dominus
euftodietintroitum timoris tui & exitum charitatis
tuæ.Huius profeûo poffeffio infinitus eft finis,in quapro-
ficere nunquam defiûemus,nonin præfenti,non in fùturo
luminifeientiæ lumen adiicientes.Et fi enim plerifq; quod
diäuri fùmus nouum videbitur, dicemus id tarnen fecundum
earn quam prædiximus demonftrationem. Equi-
dem ô admirabilis pater, riec ipias quidem intelleâuales
angeli; afquefubftantiasdixerintcarereprofeClu. Sedeas
quoque magisgloriæ gloriam 8c feientiæ feientiam femper
adiieere difiinio. Noli mirari,fi dæmor.esnonnunqua no-
bis vanas cogitationesiùggerunt, eifq, intelledualiter cô-
tradicun t Ea eft enim inimicis noftris intentio, vc per hoc
nobis perfuadeant fe noftras quoque intimas cogitationes
agnofeere. Noli amar us elfe ac nimiû feuerus iudex, quo-
ric s aliquos videris docere magna & operari negligentius:
fæpe namque fùppleuit defeCtum operis vtilitas verbi. Nô
oinnes æqualiter omnia habemus. In quibufHam enim fer-
mo vberior eft opéré , in aliis rurfùs fecundum primo
maius eft. Malum quidem Deus neque fecit neque crea-
uir. SeduCti funt ergo qui aiunt, vida quædam in anima elfe
naturalia,ignorantes quod confiances naturç p ro p r ié té s
nos conuerrimus in viria. Puca fernen ineftnoDis per naturam,
ob liberorüprocreationem.nos illud infomicationis
turpitudinem tranftulimus. Ineftnobisà natura furor » vt
illo contra ferpeneem vtamur, nos aduerfùs proximo s illo
vii fùmmus. Incft nobis æmulatio» vt virtutes æmulc-
* Caute Ugeifia de profettu angelorum,natnccrtu efleos in ej[en~
tiali beatttudine&fctcnti.i verbi non profiter- » proficiunt quidem
tn ticcïdentaliglona, & quibufdam nuelatieqfibut extra verbum.
Vide S.lhomami.Par.q.ft.art.i,&q.ii7. art. i.&Sixtum Setter
fem ltb.6.Biblioth.atmot. 16J&199.
Matth, f,
Inanisglofacilc
'
hærefes
labi.
G
PfaL 1.8.
Quomodo
bono natu-
raliabuta-
Ifrinsrfit.
117.
■Vitra rires
aliquid ag-
gredi virtu-
tis fignum.
Dedifcreùme. Ms
memoriam iniuriarum & iracundiam.depofüerunt, iartir
q u e éx èo ad quietem fblitudinjs migrauerunt Aiunt quidam
quod irieademdçliCfcadenuo incidere ex defeCfcu continuât
pcè'niténtiæ èôngruæ,ex qüaprioribus malis emenmur
»no? in malam partemæmulai^ur. ^.deft animæ per
naturam gloriam defiderarefùpernam. Adeft.îlli fiipèt-1
bire, fed aduerfus dæmones. Ineft fimiliter & gaudium,
fed vt in Domino, 8c de proxîmi profperitatelætemùr. J -7----” .— —y‘" 1 B H H B H H
Accepimus & fècuare mernotiaiTi imuriarom, foi contra a»Uoi?fcm folet. (^æ te n d am »eto,numornn.squoque
inimieos am m i. Ac cepi^usabilk cibi ïppecitum, flSn ^iittead em p ee ca ts noiunadtt
luxuriæ. A n i m a . i m p i g r a Contta S S multiplicatis adneräaeamfeellis ckd tp n iq tjo » ‘ bqtnrofonda obhum’înfef"ep. u !l"n s aJtq ue Wo b rMum , fiuequod
que multWicautut. Qui nonpuliàtutbellis,prorfusuon exvqluptate .um tume lem en tem O e u p r.b tfu g ^ fe u n t
ab W i s giorïficabitut. .ïte p qmdSn nofles 1 tetra i datnjioetdeoróntmgere, quodqumi^miftutmamvjn-
e um f e lf e t îenitus reuiâit; q u lW o e a hotasdtiçefit c.5renonpo(ffi,it,%erconfuetud.nistyrann,deq1violen-
; Non aüutë- •
d um diuina
'dementia.
ni oritur. Si quandp .èx difeiplina.diuih^nobis difi-
tërfubiügaritem. Inquirendum quoquediligentius»,quo-,
modo anima cum fit in.cbrporea eiufaem fubftafitiæfpiri-
tiiumad fe veniéritium naturainYfdere folitanofit, npra
forte propter coniunblionem ,'quam folus ille nonit qui
çphiünxit.? Interrogabat aliquando me quidam feientia
maxime illuftrishis trie verbis compellahs.Dic oro,dicfci- jj
re cuplêntimihi qiUnam fpiritus humiliate mentem %qùi-
veexaltarein péccatisfbleant?Egbcjamadhuhifmodicon-
fultationemvhæfirarem, meque id nefeire iuramento fif-
marem,démuni me is qqi difeere venerat,inftruxit ita pau-
cillëiceiïl^fCiuii tibî délôrètionis ferméntum dedero, de
, reliquis tibi cum labofe inquirendum relinquam. Forni-
. çarionis & iracundiæ.fpiritus gaftrimargiæ,item acediæ &
f feiii'ni meijtis cornu extollere non fere confùeuenint.Por*
; ro auaritiæ &princi patus appeteridi &loquacitatis fpirituSi
' alilqueplurimi malummaloadducerefoient,idcircoiudi-
candi quoque fpiritus his prbximeacéedit.; §Lquis cumad
fecularcsprbfèôtus fuerit auteos ipfe fiifcepéritexillorum
fepatatipnetriftitiæ iaculum &nôn magis læritiamfîifcé-
peritjVtpote impedimènto&.laqueo expeditus,hic aut ab
inani gloria,aut à fprnicationis fpirim illuditpr. Ante omnia
penfàtione permiflà, ,foi iileiuftfti^ pqftquam in nobis
orçùs fuerit',;agD.ouit primum ocçafum fùuni, po,fuit o -
mnino teifebras, & fe£la eft nèx. Injpfa verolairi per-
tranfibuuciad n o s ,hi qui p riu s^ c e lllra n t feri feônum.
catuli omneïque beftiæ fpinarurn^paiÏÏgnùm, rugientès.
vt fapiant earn quæ eft in nobis fpem, oc quærentes fibi
adeo yiciortirn efqa’m fiue’per Ihtentipnpm & volantatem, >
. fiueeciam per a<ftùm. Qituseft.iterum nobis fbl për bbfeuram
lnimilkatem>& adfeiplas beftiæ conguegatæ funt,
atque ineubilihus fuis, v.idelicet’in çordibus yq'uptüofis
collocabuiitur, & n o n in nobis. Tunc diçent inter dæmones
: Magnificaüit Dqminus façere mifericordiam ^
eu m ci s. Quibus nos refpondebimus : MagnifîcauitDo-
miùiis façere riobifcùm, fa€ti fumus lærantes,, vos autem|
perfecucioneni pafll eftis. Ecce Dominus fedet laper nu- ’
pela ,1euçiri animam videlicetab omni çoncupifcentiater^
rçna.exaltatam, &yemee inÆgyptùm, fed çor pridie ob-
tenebratum, & mouebuutur rn.muf.i6ta (îmulachra, &
fordidæ çogitationesraeuris, .SiÇhriftus ab Hçfode epr-
poraliter fugit * &quidem pmnipoténs jaddifcânt impro-
bi,& temérarij non feij?fos.in meidià? rentationes immit>
tere. Inondesenim,inquit, incoinmoubnempedem tü-
upi, & non dormitabit quicuftoditteÀngelus. Contre-
xus.dtque adiundtus eft forâtudini faftus, vèluti ciprefto
taxus arbpr. Cura fit nob'is perpétua atque indefefla, rie
tçnuis qniderir jcogitariq^feendat in mentem hoftram,^
quæ' bonum nos- vllum vel minimum habere fuggerari
Qupds,fi hancproprietàtem, diligenter obferuâtes inuen_e-
rimus mentem noftram -hùiufmodi cogitatione pulfari,.
tuncteuera nos in defè^u adhucëfTe intelligamus. Iriqui-
. re 'eçi.ani infiitigabiliter vitiprum argumenta, tuneque plu-
raexhistibiineife.cognofces. Qgædum in morbisadihuc
fumus;difeçmerefitie per infirmitàterri,fiue quod nos ante
profupdifïïmeoccupaùerint & penitus fibi vendicaue-
rin t, non ppfth.mus. PropofitumiudicatDominus,inhis
vero quæ poifi^lia fiint nobisadipnem quoque clcmen-
fçr. inquirip.,Magnus ille quidem qui nihil qUodfa&um
ppfîibile fuerit fecere pmifît. Maior autem qui per hu-
müitatem etiam quæ vitra virés fuas funt agere cbnatur.
'Pleruriquç dættiones ea quæ leuioira finit: & magis1 vtiUa
nosvertant. Quæ veto difficiliora, 'laborifque jilenibra
fiint , ea magis arripere hortantur. Inuenio Iofephillum
caftiftimum ideo beatum dici, quod. peccatum caute de-
clinaueritihpnquod fe impaflibilem oftentarit.Qqeren-
dum veto npbis cft,quofqiiibufve modis peccatideclina-
ric^cpronis dohetür. Aliud eft enim vmbram fugere,aliud
adfblémiüftitiæaccurrere. Obtenebrario çaufe fît offen-
fioiiis^ offeiifio vero |apfüs occafi o eft,lapfus vero ifiorris*
Sæpe hi qui per nimiam viriCpotàtionem obteriebrati fiint,
aqiiani bîbentes ad fobrietatém mentis reuoeâti fùntj ita &
qui ©hicurati vitiis fùcrarit, per lachrymas refipueruiit.
àh'udeffufio^àlitvdèxcæcàrio.Prio-
rbm iîlam fahàuicbbriünéiitia, fequeiTteni quiesfolitariS,
terriam obedientia &Deu's,qui propter nos obediens efte-
6tus. N os ex duobus excmplis,eorum qui térrèna, & infi-
iiià pïi rga% fbteiit,duas ço nueniendffîfrie purgàtiones eb-
runi,qU‘i fupewia fepititit çôlHfflmus. Et fùubnum qiiidem
qjf^iriàmi'éxempii^iiife'dicimusi cbenobium fecunduiri
DéUfnï ÿi6dï§rdes & crafïitudines àtqué turpitudinem
aniiiiarum dîluitac refecat. Tingentium vero officina eft
qua ex parte vend flatus împellatinquiramus, ne vela
inàliam quam debuimus expandifiè inueniamur.Exhor-
tareex charitate fenes feientia &a<5fciorie claros,qiricorpora
fùa in exercitatione cpntriuerunt,modicum fibi quie-
tisihdulgère.ïuüenes concinenter viuerecpge,qui animas
fuas in peccatis concriuerunt/enipitefnum illis cruciatum
admemoriam reuocans. Poffibile non eft, quod Ôcalibi
dixinius, ftatiminipfis conuerlationis initiis guîæcbncu-
pifeentiam atque inanem gloriam à nobis omnino fùpera-
ri. Non tamen erit nobis tutum veile per delitias inani glo-
riæ refiftere, fuperata nanqueinanis gloria iterum inanem
gloriaingignic ineis potiffimequi rudesaaliucfiint.. lin-,
itio pe'r mediam aduerfùs illam confligamus, venietenim
hora & riunc volentibus eft,vt& hanc fùbiidat.Dominus
fùb pedibus noftris. Non eifHem opptignantur vitiis qui
iuuenes & qui fenes ad Dei feruitium accedunt.Sæpc enim
diuerfis& penitus cpntrariis morbis laborant. Qupcirca
beata fàne eft , & multum neceflària fenôla humiliias,
qua & in minoribus & fenioribus certiffinia fimul poe-
nitentia efficitur. Non id pemtrbet, quod di<fturus adue-
nio.Raræ quidem funt,’ tamen animæ, rebtæ » dcabomiii
malitia & nequitia, & fimulatione & « alienæ. Eis vero
aduerletur, maxime hominibus admixta conuerfàrio, ciim
poffint ( fi d |^ m nabtæ fùerint) veluti ex portuqupdam
quietisjiù catTïïm confccndere, atique vitæ communis tu-
multibus & fcaridalis liberæ,fme vllo Jiorum experimento
perfiftere.Lafeiuientes quidem homines, iniqüPsautejp
Angbli curare fblentjfuperbis veto folus Deus mederipb-
F teft.Ét hoc nopnunquam fo r tafTe fircharitatis fpecies,proximo
I G
Quomodo
iuuertes à
cum fe ad nos contulerit permittere in. omnibus racete
vt vult. Nobis tamen omnem hilaritateni oftendenti-
b u s, inquirendum quomodo &quatenus & quarido &àn
poenitentia,vr.mala ira.&bona foluere fit folita.Summa np-
bis difcrctionevtendum cric,y t nouerimus quando ftaré ÔC
in quibus &quatenus aduerfùs vitiorum materias lubtari
debeamus, quando nos à collubtatione fùbducere. Præ-
ftatn.interdumfugam potiusobimbédUitàtem noftrarü
virium eligere ne-moriamur. Vidcamus a,tq; obfètuemus
cautius, quo in tem p o r e l quomodo per amantudihem
fel exinanire poffimus, qui dæmorium extollant & humi-
Ànnrhnrpfis.hiTauiîrt^cenôbiiexercirariónelafcimairi& I lie n t,q u io b d u te n t& q u ic o n fo le n tt.r.qm ra u bras.ioi
--------:-----— •• ------——-— -----— -------- • : T ” ~ v*v-.' ■ . ft ri s
jSupérbis fö