
1 s6
vt iènfit odorem aç fragrantiam veftimentorum eius, dixit:
Ecce odor fiiij jnei,quafi odor agrilQuia ergo inter Iudæos
erantquidam lèéfcatores Elau in fornicatîone,atquegaftri-
lnargia,redùcit eisApoftolus ad mempriamfactum Efàu,
hortans cauendum ab omnibus illis, ne quis illius fimilis
forêt , qui pro dileûione temporailium rerüm vfq; ad ven-
dendafua primogenita peruenit-, propria fiquideromegli-
gentia & cupiditate vendidit honorem, quem à Deo per-
ceperat, dcproparuare magnat» gloriam perdidit: poftrë-
mus enim èffedfus eft, q primus erat : & q erat lècundus,
manfit primus. Scitoteenim > qu miam&pofiea cupiensharedi-
tarebcnediiïionem, reprobdtuseß. Subàudi, à Deo. Narrarhi-
ftoria Genefis, quod Ëlàu reuçf cens de agro, vt comperit
præuentumfè à matraad benèdi&ioüëm uatrfs, dixit cum
îaaymis &elamore magno :Nur»vnam tantum benedi-
étionem habes pacer : bén'edic etîam & mihi. Cui Ifàac:
Dominum tuum illumconfticui : &ribi, filimi, vitra quid
faciafh? T andern viétus Ilàacclarhoribus illius, dedit.ei be-
nediftionem iridiuirijshuiüsïèculi, & his> quæ terra pro-
fert abùndare, diqens: In pingùedine terræ, & in rore coeli
deliiper, eritben'èdiôtio tua. Apparet e rgo, quia quum
volqifiet hæreditare, & benediétionem paternam, dig-
♦nitatem videlicetiàcerdotij recipere, quam iam amiferat,
;vnecnon & lànâitatem patris cum fpiritu propftétiæ, pec-
catis impedientibus, ad hoc p erd u âu seft,v t reprobare-
turà D eo, & fraudaretur à fratre benediókione paterna,
vnde & (equitur : No» enim inuenit pcenitentia locum, quan-
quam cum hurytnis inquififfet earn..Quare no inuenit poenitc-
tiæ locum : id eft, veniam per poeiutenriâhi, qtiam cum la-
çhrymis quæfiuit ? Quianonira qüæfiuit,vt debuit.: lacry-
mæ enim ille indignationis fucruht potiusamiffi honoris,
& rançons contra fratrem > quam numilitäds , veræque
poeniténtiæ : vnde & dixit : Venient dies lu6fcus patris mei,
& occidam Jacob fratrem meum. Quapropter quanquam
cum lachrymis inquififlet earn, iam ad ilium locum bene-
diétioni s non potuit peruenire, vt frater (uus. Ita enim de-
buerat pænitere, ficut de Petro legimus, quod quum dominum
ne e d ie r, egreflus foras fleuit amarifilme : idcirco
illiremiflum eft tarn grande peccatum:quoniam ficut debuit,
poenitentiam egit. No« enim acceßißis ad tfaftabilem, &
accefisbilem ignem, & turbinem, & caligmem, & pro cell am, & tubafonum,
& rocemverborum. Mors eftillorum, qui compa-
rationemfaciunt, vt alteram partem déprimant, atque eX-
tèhuent, v t res alterius paras emineat : fie & Apoftolus ex
comparationeillorum, quæ fuerunt in veten teftamento,
n oftra maiora declararêt clariora:manluetiora quo q u e, &
mgliora,,atque admiranone digna: facit enim nunc differential
» inter Çhriftum & Moyfèn, inter legem & euan-
gelium, intercoelüm& m ontem Sina> inter alperftonem
Jàngninis legalis , &emundationcm iànguinis Chrifti:
multoenim meliorafiintifta, qiiam fuiftent ilia: ibi enim
j vmbra requielccbat, hic veritas tene tur, & panditur. Non
enim acceififtis àd tra<ftabilem & accefli bilem igné fid eft,
non.a.cceffiftis advifibile, &palpabilelumen ignis,quod
vifiicorpofeo tradari poflit, ficut de veten Iudaicopppu-
lo legimus : led ad inuifibilem , & incomprehenfibilcm
Deum. HæcinSinâmontefatfta referuntur, quandodata
eft lex, ignis, turbo videlicet. & caligo, procella, tuba: foil
us, & vox verborum. Vilus eft, inquit, dominus in mon-
re Sina. Turbo eft vêtus validus, auferesftipulas,&leuio-
ra quæque pulqere terirae inuoluens. Plerunque etiam ea
rollit, quæ grâuiora lünt. Caligo eft tenebrofitas ftimi &
ignis. Procella eft tempeftâs, &pluuia.Fa«ftafiintautem i-
fta, quando lex dabatur, vt cordaludæorum prona ad pec-
candum concuterentur , neip£m l^ em audérent tranf-
gredi.Vnde & terræ motus extitit ibi,vtipfi ex toto terrore
feerculfii adDeumccelorumcpnfugiumfacerent, Tene-
bræautem ,fiue caligo,'obfaintatem ipfiùslegis defignat.
T urbo/uiecommotioventorumcoifiminationem ipfius
legis, quædidt : Si quis h o c , vel illud fecerit, occidatur.
Protella autem iplam vihdiiftam.T ubç fonitus, prælèntia,
; &aduentüDei omnipotentis .Vnde idem Apoftolus alias
dicit: Iri iuflu, & in voce archangeli, & in tubaDeidelcen-'
detde ccelo. Perrtubam autem i n telligi tur iplà vox; apge-
lorum: nÖ eryin eftputandum,quod ænea, aut cornea tuba
Dei angeli increpuerint. Vox quoqj verborum non ipfius
omnipotentis Dei intelligitur , led angelorum.: perliibie-
d am enim creaturam: id e f t, per arigelum loquebatur
Deus ad Moyfen: nam quodnon ellet vox D e i, Dominus
‘demonftrat in euangelio, loquens Iudaeis: Neque vocem,
eius audiftis: neq; Ipeciem eius yidiftis. E t quod Moyles
cumangelo, non cum D omino fueritloquutus, oftendic
beatus Stephanas in concioneiua:quam habuit culudxis;
Hie eft, inquiens,‘Moyles, qui fuit cum angelo,qui loquebatur
ei in monte Sina. Euangelium autem npn fuit datum
in trempre, neq; cum comminatione, fed affe&u paterno
loquutus eft dominus iidelibus tanquam filijs: nam afeen-
dens in monfe.quado inter cetera prxeepta-vita: o&o bea-
titudines eis pr otulit, non paruerunt, neq; vila funt figna,
quibus terrerentur , "ficut quando lex data eft. Sequitur.
Quam. fubaudi vocem tubarum,&angelorum.jQ«irf«<fier«f
excufaneruntfe, ne eisfieret verbum. Hoc eft, ne eis loquere-
I tur. Noncn'mportabanf}quoddicebatur. Adeos:hoceft,nor^
porerant ferre vocem angeli pr* timore: vnde & dixerunt
| Moyli.-Lpquere tu nobismon loquatur nobis dominus,ne
forte riipriamur: nimio enim timore fuerantperculfi , vi-
dentes totum montemSina fumare,procellas quoq; & to-
nitrua, & vocestubarfim. Etfi beftia tetigerit montem, lapida-
t/rarJSubauditur lapidib^ grandinis coelit*milfisv. lie enim
prseceperat Dominus:Longe le faciant filij Iffael a monte:
quoniam fi homo ,aut aliqua beftia accelleiitad montem,
' lapidibus grandinis interficietur .Et ita terribile erat,quod vi-
debatur. Subauditur,vt neque auderent audire,neque accede
re ad m ontemMoy/es enim dixit, Ex ten it nsfilm, &treme-
bundus.Si moyles externtus eft, quid dicendum deah‘js?5cd
accepfiis ad Sion montem, & ciuitatcm Dei viuentis Hierufalem
cceleftem.Ex fuperibribus ifta pendent, vbi didum eft.Non
acceififtis ad tra&abilem Sc accelfibilem Ignem montis
Sinai: led acceififtis ad Sion montem. Csetera per partes
iam di£ta lunt. Per Sion autem, qua: irtterpretaturlpe-
culatio: & per Hierufalem,qu* dicitur vifio p ad s, vult in-!
telligi cceleftem patriam, ecclefiam videlicetjtupernam,
qu* co'nftat ex angelfs, & hominibus iuftis: ad quam ac-
cediturfide, & defiderio. Acceififtis, ihquit,ad Sion montem:
hoc eft, ad ciuitatem Dei viuentis: Hierufalem cceleftem
fide & defiderio. Et. Acceififtis. Adjrequentiam; Siue
multitudinem. Mult or um milium angelorum. Confbciasi illis
in fide,cpnlociandi iterum in gforia. Iuxta quod Dominus
dicit: Erunt elefti ficut angeliDeo in coelo. Et Acceififtis.
Ad ecclefiam primitiuorUyqui confcriptifunt in t<r/#.Ecclefiapri-
mitiUoru debemus acciperein apoftolis, quiprimicredi-
derunt, quorum fide illi adiunCti lunt credendo: & quoru
nomina feripta flint in memoria omnipotentis D e i: Iuxta
' quod ipfa veritas eis dixit, Gaudete, quod npmina veftra
leripta lunt in ccelis. Et. Acceififtis ad Dominiirm Iudicem'
omnium Deum. Id eft, ad dominum Iefiim, qui d icit: Pater
non iudicat quenquam, led omne iudicium dedit filid.
Per ilium enimiudicabit Deus pater non lolummodolu-
d*os, fed omnes homines. Et. Acceififtis. AdJpiritum iufio-
rum perfeftorum. Spiritum perfe Ctorum vocat Ipiritum fan-
6him,per quern iufti vocantur omnes inbaprifmate ac-
cipientesabillo remiffionem omnium peccatorum. Et
bene iuftifieahtur, quia tunc iufti vocantur , dum akqmni-
bus contagijs mundantur. Siue Ipiritumiuftorum perfe-
.iftorum dicit atumas fandlorum, quiapud Deum proba-
biles extiterunt, quibus coniundi.fide & dc;fiderio file-*
runt illi. EfrAcceffiftis quoque. Ad Iefiim mediatorem tejla-
menu noui. Dominus Ieliis per hoc quod homo pariter
& Deus eft, mediator nofter eft: quonia ficut Moyles mediator
fuit interDeum & populum, verba Dei referens ad
populum rurfufque populi ad Deum: fecund um quoid ip-
le dicit : Egofoquefter vefter& medips inter Deum &
vos: ita & DdmmusTelus verba Dei patris retulit nobis:
& modo noftra refert ad ilium, interpellans affidue pr®
nobis, fimulque fua palfione confirmauit nobis teftamen-
tum nouum. Ad ajperfionem quoque fangu'mis. Accelfift^.
Melius loquentem quam Abel. More legis afoerfionis nomine
emiindatione Chrifti fanguinisintimauit: quoniam mun-
datio,qu^ per languine fiebat,alperfio yocabatur.Accefle-
runt^rgoilliad languinem Chrifti,Hue. emundationemi
hbó eft,ad palfioiiem diiilsfhuoniam fide palfionis eius mu-
dati funt. Sanguis autem Gririfti melius quam fattëuis A-
belloquimr: quia languis Abel Vindiétam ex^feepà^ft4"
tris à Deo: languis véto Chrifti vitâm,& fn d u ^ é n ti^ t im-
ploràt fuispetfècutoribus, âiçentéillô ad patreihi Pater i-
gnoftefllis, quiartelciunt’quid fiiciuilt. Vél cérfe mëliiis
foquitur, dum hóSfo(^uentëS facit, ^ilodDôminùs ipfc eft
filiusDeiviui, cuius palfione fii'nius redempti, & bapti-
fihate abluti:&qu/âperlàngüineflïéiüslumù^effeâ:i fiîij
Déi, Videte ne reeufetis loquentem. Qtjôd eft dicérc: Çauéte,
ne contemnatis lelmh loqüeilteftt peï Eüangelium fourni
quoniam in dexteïkDeiïèdet,confiderans quod vnulquifi
que noftrum agit. ' Si enim illi tidti effugerunt, reeufantes eum
qui fiuper tenant loquebdtur: multo magis nos, qui de ccelo loquentem
nobis auetiiriius. Silbauditur.non effugiemus : ac fi dicé-
re c Si patres veftri vindiCtam omnipotentis' Dei non effu-
gerunt, qui ptaSCepta illius præuaricati lunt fabriCado ido-
lum,quæ per Moylen,vel per arigeliini data funt illis, quorum
vterqüe in terra loquebattirirtiülto magis nos non po-
tetirmis euadere vindittam iUiuS,fipræcepta,qÜ£eperfi-
liunâ data Hint, cöntemplerimus» Illi, inquit, in terra loJ
quèntemaudiérùnt ^noS de ccelo. Propter vnitatem au^
tem perlonæ, quam habet filius Dei in duabus nafpris, dicitur
de coelo nobis loqui. Interraâütem videbatur’loqui
peçhumanitatem: fed erat in térrâj & in ccelo perdiuinita-
tém: Vnde iplè dicit:Nemo afeendit in coelum,nifi qui dép
en d it de ccelo, filiqs hominis qdi eft iii ccelo. Simiwet
düm Eüangelium prædicaturin terris, iplè quoqué de^cée-
ïo nobis loquitiaÉ Quapropteràudiendus eft mülto mà^
gis,quamMoyfï& Sequitur: Cuius vôx mouit terrain tune.
Subaudi, quando dataèftlèx. N une autenfiftpromittit dicens:
Adhuc femel & ego mouebo, non folum fbnam,fed etiam ccehim. T
plè qui tune iumône mouit montem Sina, & terrain iii cir-
çuitu eius,vbi populus ftabat, quando Moyfi dedit legem:
iplè rtunc repromitlit non pattern terrægmquendâm à lè ,
neque ipfàm totam terram folummodo, lëd étiam ccelum.
Et ideo quanto mâiofa fieri proniittit, tanto magis timert-
dus eft. Licet èhiin terræ motus füerit in diuerfis locis, dl-
ùcrfisqî patf ibüs muiidi, non Fuit tantus per totüiri müii-
dum. Et fi motaeft teïra,tamen honètelum.Vnde bene di-
dt,lèmèlfiiturü elPhöcindieiudicij,oftendensqiiianüh-
' qüarii iteriim môüebünturi Vnde lèquitûr : Quod autem ad-
bucdkitfemetjofiedit mobilium translatidti.m tanquam fàftôŸu,
vt maiieante4,quafuntimmdbilid. Ifta motio cceli èc terræ àd
iririouâtiènem, & meliorationem illorum pertincf {terra
quidem motumajjpröpinquänte die iudîcij fiiftinebir : led
fâriterinnpüabuntur ccelum & terra, & moilebuntur ab
aClpeciéinmeI|ötationem:ilixtaqiiod idem Appftqlm
âfibî dicitiPræÉeritftgUrahüiiismundi. Mutafa figura,iç-
manebit fiibftànha : éritq-, pöftea coelum nouum, Sç térfa
rioua. Cdélùmautem'hicno ^dereufti, fieqiæthetéuni:f|d
iftud aereum acdpe, à qiio ôé au es Cceli diçuntur. Itdfc re-
gnurn. Dci. Immobilefufcïpientes. SubâUditüf, nunc in. Ipe,
quôdpcrcëptüri lümüS in ré. Habeamus^ratiam,perq^uajn-.
uiamus placent es Deo cum ntetu tfrrèileretttia» Règhüm immô-,
bife,ecclefiàeft cçèleftis,quæ cortftaÉ ex arigélis fàndis, &
hominib. iuftis: Regnum aût Dei, ifta Ccciefîàeft: « re g n u
ecclefiæ,omnipotcns Deus eft. Hoêfegîlum modôfiifci-
pimusinfpéjtithc verb pèrcipiemüSinie,quüm tradiderit
CHriftüs regmittlDeo pâtri. Idcirco aùtem imtïióbilé ajj-,
ftèlktut,qùpniàfo ll pâêlum & terra imhiomlitef periha-*
nebunt poftilïimutârioné,mülto mâgiséleâiboftrëmrre-
(ftionem immôbiiitéf imnior talitàterii ihcô rpore,5(finc5-
mfitâbilitatëm iri ahtnla^erdplénf^éëHatün ^teriialitet
cfifoDeoi eilfi^tqüe ipfi fegnum immobile ómnipötencis
Dei: & rêghumillörumcörttcmplatió tatiOctè T rihitatis.Ëc
^ a iftud régnu ithmöbile modo nifçipïthu§lri fpe,hôrtatiir
Ap®ftolus,^Mbèamusgratiam,përquarriPrukmüsDeö
placenteS Üli.'Grâtiam àut dicit fidem ifèiftam,lpetri cërtani
çfiaf itatemi bçffédiâm, ; ünà ópëratiöiië la n dâ.pêtjquæ de^
!Üçmué t)ëo u i ^ e éuih'metu,riïd^ftféé' Huift vcDéüm&
retietçiifia diligentes illuixi'Vt
jpafrcïft. Tifoere.‘e|um'débëmdS?^c ne h ic flàgéüeffiar^ Çt
gqftinödufodVequiè fêparèmür.£^«ï»i hofieïtgnisçonf
fumens ett. Deus omnipotens ignis appellatut, non vtmateriam,
quam fédf.èonifumatjièd quamcxteriUshoftio at-
trahitiriibiginem Pilicètpeccatôfum:rtonertim illiidcon-
’ïumic^qüodipfifeciri feaquodmaliria hominum intulic.
‘Agit & aliüd ïfte ignis , dum corda videlicet hominum
; ad amôreïh Dei accendit.- de qup ignë veritas dicit; I-
gnem venimittere in tétram, 6c qpid volô,fiiifi vt ardeat?
Teria eftim vof atâ luftt corda terrgna; quas dum lèm-
p e rin infimis cogSatiojiibiis, dcfideriilqüe'tcrfêriis vér-
làntur, à malignis Ipiritibus quafi terra concùlcàntur.
Sed ignem Dominüs intgrram m ittit,cum afflatu làndi.
Ipiritus corda cârnalium hominum ad amorem Dei ÔC
proximi accendit. Ecce quare appellatur omnipotens
Deusignisj videlicetq'iiarubiginem peccatorum corifii-
mit, 6c corda hominum àd charitateift accendit., Sed pp- ;
teft adhuc quæii,quü.\eaffimiletur igni: At verOrefpon-
dendum: Quia ficut ignis latec in filiCibiis &petris, ità
omnipotens Deus in creaturàllia manet, fed tarnen non
Videtur.
Charitas fraternitdtis montât iri vobis. Quöd éft dîcére : îtà
diligite omnesjficut vo.fmetipfos,recogitantes vos habere
Vnum patrem Deum omnipotentem,& vham màtrem cc-
clcfiam:fiue ex vno pâtre Adam,& Vna matré cditos.Ef/jo-
fi> n alitatcm nolite obliuifcL N on dixit, holpitale S e fto te : led,
holpitalitatemiioliteobliuifcii Fugrantilli làtis hpij>itâli-
tati deditiahtçquam cxpoliati eflènt prprlus facultatibüs:
led pöftqüairienüdatifinit ex rçaximaparte proptia lîib-
ftantia,efahtiterüm rtimium tcnàéès ; qüapropter horta^
ytur éos Apùftoius, vtiècundiim polfibilitatis modum hÔ-?
fpitalitàtis officium adimplcrenti dicens cisfHolpitalitatc
pnftinam nolite obliUioni tradeie. H«fpitalitas autem hi-
lari rpente & animo læfo eft agenda: iuxta qüod bëâtus Petrus
<Éicit:Holpitales inüiçem fine murmüratipne.Et alibi:
Hilarem enim datoté diligit Deus. Sequitur : Per baiic enim
placuerunt quidam. Deo* Angelis hojpïiio réceptif. Vt Àbrà-
ham*qüi meruit promiffiohemàÇapère: &Lb^h,iquilibéi
ratuseftdeexcidioSodoiftorum. Vnde & iplè iudéx otft-
mnium diduruSeftindieexamÿiis: Quandiu fedftis Vni
ex minimis meis, mihi fèCiftxs. Même litote vinâorüm taqüam
fimulyinfti. HOC eft^ncut optaretis vobis fiibüeriiri,véftriqj
mèminiftèjfi ëftètis vinéti in carcerëiità meittèritote Üldrü*
qui pro fide'Chrifti vincülàti tehentur. Ei labordiitiuniitaH-
quani&ipfi in corpore moralités. Qüod eft diegrè i Quia in
côrppre adhuceftis morantès, p et qüod experimentO Co-
gnofcitis,quid necellè fit labbrltibuSjmemétote illorum,
qui labörant in do(ftrina,& in Opératiotte fariifta, lubmini-
ftràiidd vidùm,& veftiraentüm, lîcüt vëlletis veftri memi-
nifle j fi taliter labotàtetis : per hoc enim qüiàiri Corpore
mórtali maneris,ficut & illi, experiiftento prObàtis jquia
müitia eft Vita hominis lupef teirram: & hom P ad Iaborem
haftitür,& auis advplätüm. Honorabile connubium In omnibus.
Sif VobisifinepldcetDeo. EtthorusimmàcUldtûs.CpÀ-
nubiü dicitur à conhabendo.Èranr quidam tüm fgmpöriS,
quicodèmikbaht nüptias, fficèntesimmündüm efle^^éon-
iugale ©nnubium,iiecpofte ë^ffiündüffi^ieâo'câiügis.
furgéntèm.-viidb beatus Apóftoltis légitimüift coiinübium
dicit,quod caufa amorisnliorum fit,h o ii caülk libidiftis
expl. iidæ : non fblum concedit, léd eriain dieft Deoplacé-
re. HonOrabileénifticonhübiuiftéft,amorg filibrulegifi-
me vxófê ducére : temporibufijl CériiS ab eaabftiiiëïefnèé
plurès vkorës habere: qa in iniriö,yt Icriptüra difclf, ctëaüit
Déüs maftulüm &fo5minam,dixitqueeisiCréfcitê& mill-
ïiplicaiftini. Infoquentibusqüpqueaicitiir^ qiiöd futurf
eflènt düo in came Vila : huiüicemodi thorus itftmacüla-
tüs eft: hoe eflr,legitimüs recubitüs ablqüe formcatiofiis
Caüla: & immaculatus led u s j immaculati 6c illi indé'fur-
gentes: hoc gft,maculam pgccatr inde no trahentes». Vnde
beatus Matthæùs dicit qUodam loep : Quia coitiugiü legi-
timum,& thorus legitimus lordeS Kabent quödammpdo
in COniimxtipfte lèminis : lèd peccati maculam opnffia-
bent ; melius eft ehim vXórerii legitimam dücfere, quam
cüin riietetriculis fornicari» aut etiam Riorum v^ores
Violate. Siiiverolègitimurrt non fiierit cónnubiuni: neque
âmore filiörufti, lèd èâiftà libidiftis èjcplèndæ, fiâerint-
que plures vxores,iam nóft eft hpnorabjle cörtnubiüm,fte7
que thorus immaculatus. Fornkatoret enim &adultérosiudi-
. -N, i . cabit