ram. $*dpmantes eùmkfôtïrao occupatum (fient didice-
rantiarrià pueilis Ifurtüm fadum ) quàniocius propècant
adalligaridtimeum, fed açcedentes mbrtuum rèperiun't:.
Stadmquepuêlfis notümfeciunt ïa&um , & quod furto
raptumfuerat célîulæ rcttirüurrt, admirantes tam v'elôcl-
<tér in itt>i.iine diuiriàè vhioflis acceililTefentcnriam.
De Srroiàbèrife or* tort».
Cap. XVI I I .
C lc& apudS iroiàWnicota toriam, cuius altatfum 'fin4
‘-^ d ic o n f e (loris manus aima fâcraüit, dum pleriqüe bénéficia
eXpetita merer entur, quidam paralyticus adueniènS
cereum in flatus fuialtitudinc n o d e tota vigilans rctinuit.
quitnanefado, v t iuxreddica eft mund©>aofohitis greflt-
bus, populo-celte, incolumis exiliit.
be Bella cac».
Ô ap. XIX>
NEc hoc filebo, quid coecitati contract«, eum beati fe-
pulchrura deuotamulierexperiflèt. Q u id am de Tu-
onito territorib foeminaÿBeila nomine, amiffo oculorum
mnirife.grauiter laborabat.Etcumdie noduque inceflâbi-
ibus doloribus vr^eretuc, dickfirisriïad bafilicam Domini
Martini dudafuilTem continuo (àmtatem îecepiflèm:
onfido etenim,quod poiîit oculis meis lumen infundere
qui potuit pauperis tepranvofedlo Kbaco /anare. Deinde
idminiculo deducente venitad (andum locunv&iqueie-
mniis, & orationibus crebris infiftens vilùm quemâmtfe-
rat,recipere meruit. Et itafânata eft, vt quae coeca venCrat
alio-prodecemc, coecis afFatim dux futura regreffà /it.
De Ammomopimifitato.
C a p . XX.
U T quia bis aut tertio de (bla glorioÈ nominis impfèca-
■t-<tioîie &virtutes fadas, &periculalèdata nanauimus,
qualé cuidam pereunti nripfo mortis præcipitio beatus
Pontifbx introcatus luftentacuhun praeDticri'c, e-uoiuaVn.
Ammonius quidam vices agënsiàndæ'Baffficîe, dum de
coena madefàdus viiïb Venirtftjde rupecxceifâ.quîe vfe co-
iungitur, inimico impingÈrite priecipitatar.Erac auté pfo-
ftmdum loci illius dùcentorumpedum ,'Cumqne pèr pro-
funditatem præcipitii illius rotaretirr, & deorfum fine â!a-
ram remigio volitaret, (ândi Martini auxilium perfingifia
defeenfionis fufc momenta clam abat. Time qüsrft manibus
aHorü de iumentolob excufTuSjfupet arbores,quævalli in-
erant, deiicirur.Et fiepaalarim per fingulos ramôs defcëé-
dens, fine mortis pettculû adterram vlque peruenit, Ta-
men vt opusinfidiatoristton Yfqirequaque vidertter cs£-
fàtum, quodfeeratinchoaram, pedemeras leuiterlædit.
Sed veniens ad gloriofi Domini temph*m,orationi incum-
be nsomnem vimdoloris amilît.
N
Dealiffappehfb.
C a p . XXI.
ÔnccedobaberifùpëriW.fi inferatur led io n i, quà-
lirer inuocatio nominiseius yitam præflitem mori-
turo. Qûodam loco vnuspropter furtifcelera comprehc-
fiis, atquegiauiter verberious a duS\ dudus èft adpatibu-
ium, vtcondemnàretur fuipendio. Cumque inhoeexitu
motte iainapproqmquant'e venifle^orandi (patiumi petife.
Tune ficut état ligatis poft térgu manibus, iadauit le pro*-
husinterràm, & coepit çum lachrymis inuoçare riomen
beati Martini* vt fi & in hac nece (État© non fuCcurreret»
vêla culpis elimin pofterum cxçufarec. Cumque compléta
oratione (ùipenlus fuillet,recefl’erunt milices à,loco iijq:tp-
ft auté ote femiaperto parumper labia moues, fîmdi Martini
(èmper nitebatur auxilium implorare. Dileedenribus
tamen iîiis, ftatim fôlutæfunt manus&pedes eius.Etfic
perbiduum pendente eo, rëùelaram 'èft cuidam rdUgiofo
vteum tolleret.Qni'Veniens inueniceumadhucviuentem.
Tune audiutorio beati Martini de paribulo depofi turti»in-
columetn adduxitad Eede/iâm. Videntes veroeum,ftu-
pefeebant, & admirabaritur, dicentes: Quomodo viuit.Et
mterrogabantéum qùàliter Irberatus eflèt. Ille autem diee-
bat.BèarusMartiiiu's me deprîdênti'morte eripuir,& huc-
ufque perduxic. Vere liane ego virrutem in hoc homiire
often&m, iuxta (èrifus meiintclligeutiam rton inferiorem
■cenlèo, quahl mortûum (ulcitatûm: Q uemiîcbeatus con-
fe florconfrado, vt itadicam^monis hiatu, & eius ab ore
xetradum vitæ reftitùit. Qui vlque hodie ad teftimonium
virrarisbeati viri viuus habetur in fêojlok
DeLeomere contrath.
tÀp. x x i i .
QVidetiam in Çoridatenfî diccoefî adum fits non pt&-
teribo. Locus autem ille crebris virturibusilluftratur.
Inhocenim vir beatus (arcina earnis abieda, migrauitad
dominum. Leomeriseigo quidam nomine , iènius c u iu f
dam hominis Andegauini, ab angue perçu (lus, contrada
manu ligariir, lingua quoque rigefeat, multoqire tempore
in bac debükàte detentus,nequefibis neque Domino ali-
quid operisexercçbat. Hic fide commomtus, cum ad bea-
ti bafilicam vigilafièt, direda manu, liberataque ab omni
impedimento, lingua beati Martini mhaculumpqpulis te-
ftabacur dicens, Ecce quid in hac n o d e fândus Dei opera-
tiis eft, me tefteprobate.ReucrTus autem ad Dominum fu-'
um nàtxauitei omnia quç adafuerant.Scdille minime vir-
tutem gloriofi l ’on tificis credens, ad fblitum eum adaptat
fèruirium. Qui cumoperari ccepiflet, rurfùm in débilita-
tem redigitur. Intelligehs autem Dominuseius, Dei hoc
•éflèmyfteriutn, tranlmifitcnm itérant ad locum, in quem
.prius abierat. Ad quem ille cum maxima deuotione perue-
«iens, daea illi fànitate, quam prius habuerat , inftaaratur.
De Chraniofoluto a catbtnis.
X X I I I .
DIgnu éxiftimàui & illud nonomittere inrelatU,quod,
V iliathario pr elby tero reference^ audiui. T empöre
quoprqpterperfidiam Chraftias iram Chlotarii Regis in-
1 curtcrat, ad balilicamfiindi Martini confugit-, arque ibidem
in cathenis pofiras euftodiebatur, fed vircute bead ,
prælulis comminutæ cathenç ftare nonpotuerunc Nefcio
autem quiaimminente negligentia foris atrium compre- -
'benfus eft. Qu em ©neratumferro, vindifquepoft tergura ■
manibus, ducebantad Regem» Afille voce magna clama- i
recoepit,&vdibibcatusMarrinus mi(ereretur,orare,ne
eumlineretabire captiuum,ctiius deuo tus expe tiers t cem-
plum. Statimque in eius vocibus, orante beato Euphron to
Epilcopo de muro cinitati s contraba(dtcamsdilfoliuç i unt
manus eius, &omnes baccîE cathenarum confradæ ceci-
derunt.Perdudus autem vfîjuead Regem, ibi iterum in
compedibus & çichenis ceHiftridüstetinebatur.Sed inuofc
cato nomirre læpe didipacrou-i, icaomnefbrrum luper eu
comminutum eft, vt pu taies illud fuific quafi figulum.
Hoc tantum eràt infpatiis, vt non folucretur à vinculo,
quoadufqj-nomenillud (àcratilfimumi^uiocailèr. inuoca-
toautem omniafbluebanau.TuncRexaltionsingeniivi-
densvirtutes fândi Màrtirti ibicfem operari, & ab onere
vinculimim ab fb lû it e nm ,^ priftinç re (IrtuitübeitalhH^c
abipfius Viliatharii prefbyceri ore-comtn multis teftibus
fadum efle cognoui. Vtinam ic ttirhiin talivirruiedigna-
retnrmanifd.tare beatus confdfor, & fie abfoiucre înco-
rum ligamina peccaminum, ficut fuper eum co a ti mit va-
Itapondera earhenarum.
De AÎpinê 'Co'rfiïtè elebiti.
C AP. X X IV ,
AI. pi nu s qùoq; Contes Tiironieæ Ciuitatis cûpeVtôtû-
annumgrauicetab vnius pedis doh>re côfù ïn d c tu c/
&n o d c dieque requiem non habé'ret,at4ue inter îpfts tor-
turæfuæ voces beati Martini iügîter auxi lîiirii fittploraret,
àppar ui t eî beatus corifefîor in Vifü n o d e , hilatf riiltu arri-
dens,& corifùeta deferens arma,beatüm fignacülüni fàn-
d æ crucfs fbper pedelri infirmiirh iitipofùit.Mox omtti do-4
lore fugato fanus fiirrexit de leduloi
De ChArtgifttà cohtriflè.
C a p . XXVi
t T îs expèrtis Charigifitüs ReferèdariusRégis ChîôtRa-
X l r i i , cui manus &c pedes àb humorecontradifcrant,
venitad S. bafilicata, & otatibni incuipbens pet diios aut
tirëS mchfeSjà beato Antiftite Vifitatus^cmbris defeilibus
fànitatem obtinere promerüit: Quipoftea antedidi Regis
domefticus fuit,multaque bénéficia popiilo Turonico, &
/èruientibus beatæ bafilicæ minilhauit
De Aquilone amena.
G a p . XX V I.
Arrabo 8c illüd,qualiter diabolic^ artis in/ahiaî ad e-
L x iu s bafilieamdenudentunQuidam Aquilinuà nomine,
dum venarione cum pâtre fuoin fyluis Franciæ exerce-
ret,pauorem pellimum, inimico infidiante inamitiEr.it e-
him ei tremor cordis,&interea videbatur ex tenfus.Pa rentes
veroeius intelligentes eu diaboliimmilîionecoardari,
vt mos rufticorum habet, àfortilegis,& ariolis ligatnenta
ei, & potiones deferebant. Sed cum nihil valerec mos ille,
fândi Martiniauxiliapromptijdolore cogente, requirunr,
dicentes:Poteftinbis infidiis nudare mahtiam,qui detexit
vmbram njultam,vt audiuimusi falfo religionis nomine a-
doratam.Quemderegioneconimotum mifèruniad fàh-
dam bafilicam.ibique in oratiohe cumfùmmaparcitatë fè
continens , opem fândi pofcebatafîidue. Cumque in hac
fide diutius commoraras effet, omriipâuôrë âerhpto, fth-
fum yc habuerat ante,recepir. Oblitilque parehtibus in èo
loco yfque hodie pro beneficio accepto déferait
De Cbarinaldo debili.
CÂP. X X V it.
CÈd& Charinaldusqüidam pèr Venatioftem fîtnîîes în-
^ cu rren s inffdias, latus vnum debilitata manu âc péde
peraiderat. Qui ad gloriofùm tempi um famulorum manibus
deportatus, ieiuniis &c orationibus fe fubdens affi-
diiis,per totum fêre annum, omnium membrorum (ânita-
te receptà,gaudens remeauitad propria. E t ideo monemus»
vtnullusfolicitetur ab ariolis j quia nihil vnqüam pfode-
runtinfirmis. Plus enim valet parumperde gpjiuerè bafili-
cæ,quam mille cümmédicamencisinfâniæ. .
befuneabfcijjoi
È a p . X X V I l t ,
r \Ë p ü iü e r ë i aut cera loci illiüsiVél quicquidrâpèrë quià
■ potuit de fepulchrojquantæ virtüteàaut affidue fiant,
àüt fadae fint,quis Viiquam poterit inùeftigare,aut frire >V-
num rame manifeftuni iuiraculum,quoda fidelibüS coiri-
peri, ptitaiii a im en taCere.Vnus fide plériitë «cpetiit,vtâli-
qUid pignoris de fândi bafilica fecretius depOrtaret. E t
itiultis conatus vicibus, nunquam potuit, dum publice nô
ptÆfumpfit.Rèuërtiaütem cupiehsjnode ad funem ilium,
de quo hgnfi cdmmouetur, âdtiènit. Ex quo fune decilâm
cultro partie illam,fecûm detulit: Regreffiifque ad dômû
mültisexirtde infirmis (âniratem commodauit ,ita vt non*
dubium effet ægtotumeuadere i qui pignus illud meruif
fet fideliter ofcUlari.Ecce quid iàride p ne lias tidelibüS.qiii
tuamtÈniaexpetüritpie,Pertefâluaniur,quipigqôravotf-
uedetulerint,& fublequente tuoaüxilio, liberantUr. Sed
<Bec omnia fides ftrenuà oper atur,dicente Domino, Fides
;tuïtefâluam fecit; *
De CharihertoJRege, qui res ecciefutflicat
peruafit.
C a p . XX IX .
T f ld é tu r ,n e c filédum.qualitet vir beatüs præfidia famü-
s lis adres luas defendfendas quaqiia iubet accomodat:
CharibertusRex cum ëxolîs clèricis, Ecclefias Dei negli-
geret,déIp'è‘difqüefâcërdo'tibiis,magisin lUxuriam decli-
haflèt,ingêftüm eft eiiis aUribus,locum quendam, que bafilica
fândi Martini diütunio téporexétinebat,filli lui iuri,
reddiqj dèbere. Loco aulemilli Nauicèllis nohien prifeà
Vétuftas indiderat. Qui accepto iniquo confilio, piieros,
Velóditer îtiifit, qüi Remi'cülam illam in fuo domihto fiib-
iugarènt. Cumque ha?c re d e poffidens vidererür habëre,
iuuitjnlôeiim iflürh ftaBularios cum equitibtis dirigi, ibi-
que fineæquitatis ordine præcepit equos ali. Accedentes1
ergo pueri foenum quod coacèruatum fuerat, accipiunt in
equorum exp'ëhîas. Cumque iniundum ftudiofe ageretur
leruitium ,atque equi appofifuhi Foenum coepiffènt expen-
derç, corripiuntur rabie, Et frementes adinuicem d imp ris
loris,per plana profiliiirit,& in fügam vertuntur,& fie male
difperlr,alijexcæcantur, alii rupibus præcipitantur, alii fe
fæpibus ingérétltcs, palorlim àcuminibus fratisfodluntur.
Tâdeih ftabülarii ira Dei intèîïigéntfes, paucos extra termi-
num ibrii quds affèqui potuetunt expëllunt, îânofqi reci-
piurit,nuhcîantes Régi te.n illam iniuftimmé retinèri;Ët i-
deo hàrccum faiifent peipefii dixerunt;Dimitte ea , 6c erit
pax tibi.Qui furoriè rëplerus fie dixiflèfertur,fiue iufte,fiuè
illiüftë reddi debèat,regnàritë nie, hanc bafilica non habe-
bit.QiüptotmUs diitiHà iuîtiônë trâhfitum aécipieils qiiie-
Uit. Aduenicntë àüterh glôriôfiflîmo Sigeberto Rege,m e-
iusregriiirii,adfüggëftionëmbeati Eufronii Epifcopi h o t
ih donibfahdi Maicini reftituir,ffüod Vfqjhucab eius bafî-
îicâ pöffidetur.Auditë h è c örhnès pofceflatc kabentes: Sic
vcftîtë alidSjVt alios nöii fpólietis; hoc adiungite veftris di3
Ültiisjvtdatiinandnirifëraris Ecclefiis. VindeX eft fenimbe-
lis veldciter fenioriim fuorum.Et ideo monertius, vt qui dé
poteftatibus hæciegeric,ndniraftacur; Nam fiirafeitur, de
fe fâtëbitur didum.-
Dé Euflochio Pièauetijit
C a p. XXX.
CÎmili eohditione beatus ConFefîbrin rebus fibiiniufte
‘-^ablatis apparuitEuftochius quidam cum pleranque c6-
traiuftiriam fândum Epifcopum de hæreditate Baudulphi
cognatifui pulfaret* qui hæredem bafilicam fândi Martini
inftituerat,commotus ab eo per infidias & iniurias,beatus
Pontifex illiquid ei de rebus illis reddidit. Ponante autem
illo hoe ad domura fuam,protinus filius eius v n ; s in fe-
b'rem corruit>vnaque d ie& n o d e grameer «ftuans,expira-
uit.Guitam præfto fuerat mortis occurfus,quam veloeirer
pater eins dé rebus fibi nondebiris effedus eft Dominus.
Qiu in èxemplum Giezi poflèdit aurum» &.argentum,
fed,quod illis eratpreriofius,acquifitaaiiimæ lepra, amifii
filiummec vnquam meruit deinceps aliumadipifci»
Deeo^uiin fanftaporticupeterauit\
Gap. X X X L
QVaitt prçfens.&fupër alium vicio diuina proceffït,qui
in fandaporticüpeiéraüerat, adComprimédàra pel--
rüm âudâciam fidorüm htloonn ïfïflleebboö;iCCUiimm ad hiaCulam illam^ua
fâhdus fuo beneficio deuotorum eleemofynîs pàfeît,quoa
ridie àfidelibus neceflaria tribuantur, cönfuetudiheln be-
nfedidi pauperes habeht, vt cü mülti èx hit per loca difeefe
ferine,cullodem inibi dôrelfnquant, qui quod fueritobia-
tumaccipiat. Quidam ergo deuotus vnürri triènrëm mer-
cédis intuitu deculit, queiti cuftbs loci collédum featribus
occulcarehottmëtuic. CoiiUenientesaüteih.paüpercs âd
fektâ, fcifritâri futtt ântedidum cliftodém, quid fibi beari
pàftor folita pietafe refpidens ttanfmififlèt, audierâtenim
ibidem aliquidfuiflè largitum. Qui ait cum façràmenco»
Pet hune lândum locUm& virtütes domini Martin!, qüia
G c c 4 Mc