HI f llaili
Delu&u 8c
làboie cure
difcietio-
Cap.iS.
70Z S.ljadci Preslytéri
vtiqué necCltc habet mulcotiesvtdiiciblinefiir hincinde,
quia n®n habet opus dignum, vc conndac in Deo. Nam
propterprauas cogitadones & htgligentiam in his-, quae
conueniunt , difciplina fit dignus. Deus yero propter
mifericordiam iuam fuftinetcum, ne decipiat, talis ergo
feipfumfi obliiufcarur &ordinem conueriationisiuæ,ac
dicat ie confidere in Deo,difciplinabitur enim,quia opera
fidei nünquam habet. Non extendat in otio pedem iuum;
6c dicat: Credo in Deum, quod dabit mihi neceflaria > tan-
quam inDeioperibus conuerfenti, nec infipienter proii-
ciat ièmetipfiim in puteum , in mente non habens De um,
ôc dicat : Sperabo in Domino nunc, tandem per iniuriam
6c eruèt, me. Noli errare 0 infipiens, quia labor Sc iudor,
qui pro Deo nunt in agriculture iua, ipem quæ in tempore
geritur, antecedunt. Si credis in Deum, bene fecis, led fi-
des eget operibus , Sc fpes quæ de eo habetur> eget affli-
dionibus ad virtuttes. Credo quod Deus prouideat : cre-
discreaturisibis,&fitinomnibuspotens. Sedfidemtu-
am fequatur conueniens operatio , 6ctunc exaudiet te.
'Noli tenere venturn in pugno tu o , fine operibus videlicet
fidem tuam. Multoties quis ignorans am bulat per viam
habentem malignam feram, vel ho micidas, velaliquid c6-
fimile&hoc communis eftprouidenriaDei, vteruatde
huiuimodi incurfu, vel præpediat i mpe turn i tincri s per ah-
quas caufes, quouiq; pêrtranfeat fera maligna,vel occurrat
eialiquisjVtab inherevertateuiidem. Item ièrpensne-
quamaliquando inuenituriacens in via & latens, Sc Deus
nolens hominem exponere cladi h uic, fecit ièrpentem fu-
bito iibilare & ab ipib loco recedere, vel icrpere coram eo,
vt ipiè vide ns ilium., caueat fibi, vt eruatur ab ipib, quern
nobis infeftum fecit .propter occulta peccatalua, quæio-
lusipfe nouit; Eruic autem ipfum propter miiericordiam
fuam, & contingit cadcre domum Sc labi fundi tu s a loco
fuo, 6c tarnen quandoque pro fiia mandat Deus miiericor-
dia Angelo, quod earn detincat,ne labatuf, qUoufqtie fiir-
gant Sc inde recédant,vel per quafdam caufes ediicit eos,vt
nullus inueniaturiubea, ftatim autem pertimeicentibus
Hlis, (altem permittit eundem , quod fi'coritigeritali-
quam occupari, coniêruari facit illæfiim, quoniam vult ex
h o c fieri manifeftam magnitudinem iuæ yirtutis. Igitur
Sc huiuimodi communis Sc generalis prouidentia Dei
fimt.Iuihis vero infeparabiliter habet earn, cæteriique hor
minibus cum diicretione mandauit Deus diipo'firi oui, quæ
afpedant ad eos,& com parar e icien tiam prouidentiæ D ei.
Sediuftus huiuimodi icientiapro diicretionefiiorumnon
eget, quia iam acquifiuir pro icien tia fidem, per quam de-
ponet omnem elationem extollentem,fe contraicientiam
Dei,&de nullo fupradidor urn timebit.Scrip turn eft êninv
quod iuftus ficut leo confidic in omnibus : præiumens fidem
, non quail tentando Deum, ièd iecurius de ipib tan-
quam armatus quis, & indutus Spiritus fendi virtute. E t
quanto magis habetaifiduam cum Deo iblitudinem,tanto
plus & Deus dicét de ipib, Cum ipib ihm in tribulatione
eripiam eum, & glorificabo eum »longitudine dierum re-
plebo eum, Sc oftendam illiiâlutare rheum. Qui vero la f
luseit&piger , nonpoteft habere hanc ipemin opere
Elio, ièd qui manet continue cum Deo in omnibus, St äp-
propinquatei openim décoré fuorum & afFedum firi cordis
ad eius gratiam indefinenter extendit, ficut dixit beams
Dauid : Defecerunt oculi m e i, dum Ipciantem in Deo
meo.
Cum dilexerimus à mundo fiigere Sc peregrini fieri à
mundanis, nihil ita ieparat nosh mundo nec mortificat
vitia noftra carnalia & viuificatTpiritualia, ficut ludus&
labor cum diicretione præcordiali. Facies enim verecundi
imitaturhurnilitatem diledi.Nihil fecit nos in ieculo con-
uerferi, & cum ebriis luxuripfis quiiunt in eo , & nihil
ficnosièparatà theiàuris fepientiæac feiênriæ Öei iècre-
torum, ficut riius, hoc eft, adinuencio fornicatiólfts. Et
quoniam percepi philoibphiam tuam amice r rogo telui
charitate , vt caueas tibi ab amicorum incuriu, ne verbó-
effrenatione frigefecias animam tuàmà calore cha-
ritatisdhrifti i quipro te fel guftauitin ligrio crucis, & loco
illius dulcis medi tationis & iecuritatis ad Deüm,replea-
nsmultorum phantafmatu obicuritate vigilante,te vero
dor mi tante irrationabilibiis fomniis occupetur anima, '
quorum feétoi^m iànâîÀngeli fiiftiiiere non poiïùnc,&
ne fiasaliislùdibrium Sc ftimulustibi. Compelle.temet-
ipfuin vt imiteris humilitatem Chrifti, vt ignis aceehdatur j
qui es in te inipiratus ab ipib, in quo eradicantur huiuf-
raodi ièculi motus ,'qüi interficiunt hominemnouiim, 6c
polluunt atria iànhti & forci s D ei. E t ego infirmus dico iè-
cuhdum Paulum quod templum Deifumtu. Mundemus ergo
templum eius, ficut ipiè mundus eft, vt habitare concu-
pifeat in ipib. San(ftificemus illud, ficut Sc ipiè fenôtus eft. '
Ornemusillud cunâisoperibus bonis,&prÆtenfifumi-
gemus illud thymimàte,inquo quieicityoluntaseius,id
cft, præcordiali Sc munda oratione, q u s prop ter ièculariu
communionemacquirinonpoteft. Sicvtique obumbra-
bit animam nubes gloria; Dei, 8c fiilgebit iplendor maie-
1 ftads eius in cordeiplius, êc replebuntur gaudio 8c læticia
omnes habitatores tabernaculi Dei Effrontés vero &in-
uerccundi deficient in flammaipiritus iânâi. Impropera
fibi,b frater,ièmper dicens: O anima mifera, diftolutio tua
à corpore appropinquat, quare deledaris in iis, qua; debcs
hodiederelinquere, & à quorum aipeâai abftraheris in f£-
ternum? Attende qux iünt ante te , & cogita quaîoperSta
es,qualia iùnt, & cum qUoconuerfeta.es omnibus diebns
vit* tuæ,ièüquis laborem operationis tuç recipit,& quem
ift pugna tua lçtificafti, vt exeat in oçcurfu tuo,tempore ex-
itustui 8c qiiem deleftaftiin occuriù tu o , in parru eius
quieicasîcüius gratialaborando te afilixifti,yt peruenias
ad eum cum gaudio, quam acquififti mercedem ioluere in
occafii iolis recefiùs tui. T u iciici tare à temecipfe, ô ânima,
& yideas,ad qùéterram eftproiedio tua. Quodfipertran-
L fiftiagrum fruhtificanremin arrtaritüdine cultoris tui i clama
& vociféra in gemitu &anxietate,quç fuper fecrificia 8c
holocauftaplaçantDominü Deum tuü. Producat doloro-
fes voces, quibus fen€ti Angeli dele«5tantur. Vnge genas
tuäs lacry mis, & fuper te Spiritus fenótus requiefeat, ôc ab-
luat te a iordibus maliciæ tuæ. Fac tibipropitium per la-
chrymas Deum,vtad te veniatjnuita rnariam 8c Martham
vtluCtuofes voces te dóceant, clamaad Dominum & die: '
Domine qui fuper Lazarum plorafti, & fuper eum la-
crymastuæ compaifioniseffudifti,j(uicipe lacrymas aroa-r
ritudinis me*,paiIîonibus tùispaifiones meas, fena, vul
neribus tuis medere vulnerî m e ô , fenguine tuo fengui-
nem m eummunda,&contempéra corpori meo viuifici
corporis tui odorem. Fel, quo ab inimicis potatus es,dul-
cem reddat animam meama b amaritudine,quam mihi ini-
micus aduerferi u s propinauit.iCorpus tuum,quod in ligno
crucis Cxtenfiim eft, extollat ad te mentem m eam, qu * à
dæmonibus eft inferius tra&a: Capu t tuum,qaod in crucis
patibulo reclinafti,crigàt caput meum ab inimicis colaphizatum.
Crucifixæclàuis fentâiifimæmanus tu s iîiblc uent
me,adte,deçonfuiîoneper(litionis ,ficutos tuumfenólif ;
inn um repromiiît: facies tua quæ alapas recepit & conipii-'
rationes,a malediâis clarificet faciem meam iniquir^tibus
ibrdidatam. Anima tua, quam tradidiftiprimitus exiftens
in cruce, deducatme ad,te in gloria tua. Non habeo cor
dolëns ad quærendum te , non habeo poenitentiam , ne-
que compundionem, quæ reducunt nlios ad fiiam h*rc-
ditatem. Non habeo Domine laciymas dëprecabiles,ob-
tenebratus eft in iècülaribus animus meus, nec poteft ad
terelpicere in dolore, &aruit.cor meum à multitudine
tentationumnec eopôtèft calefieri lacrymis tua: dulcedi-
nis.Séd ô Iefü Chrifte thefeure bonorum^ tribue mihi poe-
niténeiam perfeâam, cor dolens. Vt exeo properem ani-
ma ad quærendum te : nam fine omni bono alienabor . Da
mihi ergo Iefu Chriftegrätiam tuam,pater quheprödüxit
4e finuluoæternaliteriine tempore, innouetin me lumen
imaginis tuç Dereliqui te,no me dere|inquas,exiui'à te,exi
ad quærendum me,&introduc méinpafeua tua,&cônnu-
mera me ouibus eleëtis oüilis tui, & coriftituas me cum eis
in partes diuitiamm fecretoruÂi tuorum, quorum eft habi-
taculum cormundatum, &in ipib vîdéatur iplendor rcue-
lationum tuarû,quç finit côniqLitio & refrigeriumebrum,,
quæ laborauerunrpro teih tribulationibus 8c omnimodis
afflicUonibus, quibus digniconftituamur gratia & pic täte
feluatoris Qoftri tune & in futuro'feculo. Amen.
Homo
Animz pe
neuhun c:
confabula
tionibus.
operatio
taonacho-
lum vigiiiiî
oofturnis
eum difere-
Cap, îlv
Dc ¥tifinâi conteiftptil.
Hôrrto multæ iolicitudinis, mitis 8c quietus eile nort
poteft. Quia neceilàrio cauiæ renim iii quibus ftudet
compèllunt eum inuitum& renitentem in ipfis mbrari,
8c difperdurlt tranquillitatèm & quienidinem. Decet erg
o , in oppofièo vultus'. Dei ftatuere fèmetipium, dead
eum extenderë viilim ilium,fi mèntphi fiiam vitlt verecu-
ftodife i ac prauos inotus ; qui in ipfe pullulant, emunda-
re i neenori addiieere cum côgicationum tpnquillitatè
vt diieernat ingredienria, 8c egredieiltia* quia multèbc-
éupatidnes iunç in argumentum laxationiS moiïachi
contra operationem mandâtorum Chrifti, &manife-
ftatiô iuorum defcdlitum in diuinfe. "Nififis fine ibllici-
tudiliej lumen in ànimarua non quæras, neque tranquil-
litateni aùt quietudinem in laxatione iènfuiim, velvbi-
cunque manet occupatio ferum. Ne multipliées tibidc-
mitrat Deusfinelhaghis bonis proptèireortiih ieiiihiüiu6c
vigilanriam cordis. Sed propter iolliciram conuerferiontm
cogicatioriümipiprtiin in ipib 1 Anima qtiæ in huiuihipdi
vigiliariim cbnuerfetioiie labbrat éepërleucrat ,quafi Chë^
fubin oculos iuo$ habebit,quibus ibihper intueatur 8c
peripieiat cdnfemplationem coeleftdm. Ëgo veto puto im-
poiïibile eiïe,vf ille qui eumfcientia 6c diicipfma præelegif
iibilaboremiftum magnum arque diüinum,&atbitratus
eft eius portare graiiahicn , & ftudioiè laboratin hae g 1jf»
ribfepârté quarti élegit, & in die fibi càuet à turbatione 16-
aitioniim&ibllicitiidine piignariim,iiatnudus& fecuiis
admirabili frbétificatipne magnæ diie&ionis,qnæcolligi
præftolaturabipib. (^uicuiique autem hoc negligat, præ-
üimo dicere quod ignorai: ad quid laborat&c fomnoabfti-
n e t, Scinlaudum collatione milita,Sefatigatipnelingui
cupationes, 8c non iriuenies iii pratione tua concullibnes. ! & ere<fta ftatione totus amigitur * non habens mentem
Nam fine aflidua oratione appropinquare.Deô noh potes; I iüàm in oratione &in cantu fuo,fed quafi diiélus eft à con-
poft laborem véro oratipnis, fi mentifuerft alia foiiçitudb iuetüdine indiierete. Et nifi fiiit hæc taiiterVt prædixi,quo-
Ulata, operabiturinipfe diiperfionem,lachrymæ aeper- | modo deficeret hmerendo,ex continua feminationeiùà
èuilîo capitïs in otîitionem,necnon voluntatem in terra | inlabore fiuiftificàtiones maximâs. Namlîvicefblicitudicitm
ferubre cxpergéfeciunt calorem dulcedinis iùæ intuS
in corde, & cum laùdabili mentis exceilufiranfuoluat cor
adDeüm & chmix:fitiuitarimanteaai Deumfontemviutim,
cjuando vent an & àpparèbo any faciem Dei. Qui de hoc vino
bibit & poftea priuatu s eft e o ip iè iolus nouit quan ta mi-
ièriaoccupatur, & qüid eft ablatum abeo propter laxatib-
nem iîii.O quam malum höminibus eftaipedtus & locutio
illis omnibus qui conuerfetur veraciterin folitudine plus
multo quaiTxillis, qui iu n ti iblitudinç colligati! Quia ficiic
vehemensglacies fubito incidés fummitatibus plancarqm
d eficcat eas, ita éolloqu ia homirium, quamuis om nin obre-
uia funt,& putentur ad bonum prolata, defieçanttamé flo-*
res virtutum, qtiæ de noüo floruerynt ex temperantiaioli-
tudinis,qüi etiam circundât cum fimplicitate & temeritaté
plantam animæ , quæ plari.tata eft (ecus decuriùs aquarum
pcehitehtiæ. Et fie vehemens gelucomprehendens nouel-
lasplantarumprodu<ftiones, vriteas.-tta&colloquiumho-
miiiium radîcés virtutum quæ incipiut ficut paicua puÜtila-
re, q>fieorum célloquium, quïexparce quidéabftinèhtes
fiint, ex partevero aliquem defectum patiuntur, confiieuit.
animæ iadturaiti inferre,quanto magis colloquium Scaipe-
élus laicorum & ftultbrum, ne dicarii pbtius mundanorû?
Nam ficut nobilis &venerabilis homo çum inebriatur,
obliîliiciturfuæ voluntatis, 8c ftatus eius exhonbratur, &
irrideturprefiofitas eiuspropteraliénas cogitationesquæ
iuperuenerunt éidëmvini virtute: ita&caftitas ahimæ tur-
batur àb aipeétu&incauta loeutione,&eradicatur ab ifta o-
rpne iuftentaCulüm laudabilis ftarus fui. Si ergo colloquiu
:&diîatio&4ilperftö Hiperueniétésiniolitudine commo-
ranti, velipforum propinquitates ad" videndum Sc aüdien-
;dum,ififficiuht inferre menti turbatioriem& fngefedtionê
in ditïinis- prop ter malta quæ fiuiit ex viiu & auditu, & ih
breui hora hoofaciunt : quid diéemus de continuo eorum
occurfu ôc dé multa hora ôc diuturna in eifâem ? furiofitas^
ventüs obnubilât mentem in cogmtione Déi,quemadmo-
dum& vapor ex humiditàte terræ prodUcitur/afcendens
aërem rëddic obfcurum.Superbia verb nô c^nfidèrat quod
in tenebris ambulat, q u i a t e r prædidtam obtenebràtio-
nem nefeiensintentionem iapientiæ, extollitur fuper omnia
cum fit infima omnium, &addifcere vias Dei non po-
itcft. Nam 6c Dominus voluntates iuas occultât ab ea quam
in via humiliüm voluit ambufere.
1 Noli putare ô 'h ôm o , quod inter omnes operationes
monachorun) fitalîaquamlibètfendà cbruieriàtio, màior
vJgüiis noétiunis. inveritate fratres, finonfiât rcligio |ia-J
'tio,diipëffio,&trfrb]atioin cariiàlibus rébus in iplicitudine
temporalium : fed cauërit fibi à rftühdo ; & cuftod|ërit (è-
ibfemyigilijs meils èms i quafi a im aliis in breui tempbre
volât,& exaltàtur in dileââonem Déi, &cito pérueriitàd
vlpriam. Traiifiteftim perleuitatem fiiam ÔC agilitatem ad
ibiënciam qUæ fiiperac incelledtum humahum.Monachum
pèrièiiecantem in vigiliis cum mentis diicretione, nére-
ipidas'itlifi’à fientcarrie feruentetni'Hocvtiq; Angelici or-
diiiisbpuS ëft.non h umanum, Impoifibile eft autem quod
illps qui femper inhuiufinodi cotinencia conuerfantur, dinumeXcitecièmeripfüm
in ledtione diuinæ feripturæ quæ
roborac mentetn, curtl ■orationrs fit maxima fortitudo,
& in Vigilij s_qüibus coniungitftr præftet at!xilium,fiat ei lux
mentis, &di(cretio in feiniram feétam, 8c fer ci Iis materia
in éontemplatiôhe oratibnis quædigar mentêm «ldi iperfibr
n e , nec in vanitatibus qyatiacur,fiet quoque indeficiens fibi
ièminatrix diuinæ recordationis in anima ; & coninie-
morationis viarüm fehâprüm vel feiiétiirum, qui Vel Deo
placuerunt facietque mentem acquire re fiubtilitatem,&: fe-
pièntiam jnaenèrit viiq; operatioiium'huiufmodi fru&uni
maturum. Q^are ergo homo indiferet^te tuahique diipb* vigili*,
nis,quia tocamqüidem iibétemperuigilem ereétusftando &uauo&:’
dedücis, & afïligis teipfum orati onibus laudibuiqüè : one-
rofiim verpnoii mödieüm tibi videtur perbreuemindife
curam te diuinamgratiani promereri, ne quis foiiitan pro
tecotriftaretur ? Vtquid teipiiim afïligis & de noétequi-
dem ièminas,de die Vero fpaigis laborenj tu um , & videris
infruâuoiùs ? Qgâre diipcrgis Vigilantiam 8c, ftudium 8c
calorem qiiemfuifti adeptUs, 8c perdis inaniter lucrUm tun
ob turbabiles rerum curius l Nam fi rfoélurnæ meditatio-
ni concordem fàceres opCratiohem diUrnam calore cordis,
nec in medio doétrinarii adhibercs, in breui vrique
tempore amplexans pÊiftùs îëfii^Sedexhoc manifeftum
éftj’quoniam indiierete. conüer feris,nec (çis qualiter oppr-
rearmonachos vigilare. T u enim pu tas, quod hæc omnia
iùntadhoc tantum ftatufa , vc làbores, nec ob aliud quod
oriaturexeiS. Illi vero qui prolueruètiintàgratia, pro qua
fepe obftant athletæ ibmno , ôc naturæ yioléh*iam infe-
runttamper violentiam cotpofum quam cogicacionum
fiiarum, cuifingulis noélibus prëces oiferunt,ille iolus ho-
uitvirtutem. Quæ fit ex diurna euftodia, Sc quale menti
præftatauxiliuminquietudine no<ftis,&qualem potefta-
tem circa fè contra cogitationes, 6c qualem mund itiam, ôc
qualem intélligentiam fine pugna St violentia fibi donat,.
&quodfeciat ipium intélligere cüm libertäre verborum
nobilitatem. Ego quoque àii:o, qüod fi cbrpiis felllim fue-4
rit propter infirmifätem iuârii sVtieianare non poflic, poteft
iolis vigiliis mens acquitère ftarum animæ, & intel-
leétuni pxæftare Cordi, virtutem ipiritualem addifeat,
dummodo non fiatiibiextétminarip a dilatatione diuina-
rum cauferum, vnde r o g o te , qui a ffe&a s adipiici mentem
ftudiofem apud Deum &agnitionemnouævitætoto tempore
vitætuæ , noli negligere conuerferiontm vigilia*
rum, quia per ipfenx aperiunrur oculi ad intuendum totam
gloriam conuerfetiortis& virtutem viæ iuftitiæ. Q u o d ft
fiat tibi C quod abfit J itèi um laXationis cogitatio, & nidi4-
ficauerit in te forfitàn propter probationem protcétoris
tui, qui ex co nfuetudine te permittit in huiufmodl al terari, i
fiuein calore (eu e tiaiti ili frigefàétione Vel ex aliquacaufe !
velinfiritiitate corporis, Vt nonpoifts fecerelaborem 1
multi cantus quem càntare ï oniucuiftiac êxtenfie oratip- |
nis ac fnulrarum genuflexion um quas fecere confiieuifti.
Rogo in chatitate, fi dereliél us fueris in huiufiiiodi, nec 1
poifis eadem operari.feltem ièdendo vigila,nec dormias in
corde tüo,& omni ingehio educ no dem fedens, & bonos
Exhortatio
ad vigilias.
H
N u n cogita u s