dicere poterant, Sigratia etefcet in magnituciine deli&oru,
peccarcdebeh?Us,vtgratiaabudet,vtpQflitinagisacmagis
tminificentia d u s in pcccatofibusabundatc J ijït. AbiipiLU
tâimpericelaquuntur,quiadhuçinfirmiinuemüntiu:,N6ÿ
veropeEtùafionerahuiusignçïâtiæréfpuamus,qui ia mortui
furaiis neccato, vt gratié t e r e m u s . Qm cnuu mortui
fiimus(peccatosqüomodoadhacviucmusiniUo? y iilttam
& nos ih nouitate vita ambulemus. Oftendit quomodo viuen-
tes mottuijçiïè pofiimus : nec aliquid veile, a u tcupereds>
beamus, qübd volunt, auccupiunti^ qui noüi non lun t Si
erirn copkntatifaßifumusfimilitudini mortis eiusfimtil & refar*
reâtonis trimus. Si confepul|i fiinâüs, & refucreftionis erim9
pamd^s*Sicomplàricarinottr^raas,nèôcÔnfe(iugemili-
&fifuerimus noüi in vita ,erimüsingloria.Si fimilitudittc
I. • J . nii/>4/iminrtrl(1 talia commitccnda morluoquodammodo( C*fol1mTipniairrGettUurr î : V VCt
iâ peccare nonjlebêatùd eft-crimen admittere.dw ignoratis,
mcntum W W baptifmatis ignoraos ; In fcnptuiis bapniiriatùmfuntgeneratoe:
Aquai,vtIoaniresiSpiritus,qm&
ienfe: vt in aiiibusapoftolprumiDefceildir ipiriEus lanctus
quaiî ignis, de cuius deiiàtè àüo ioco demoimratiDeus, m-
qait.nX)lier ignis confutnens eft. Terriü genus eft baptiimi
3iûnguine,qUo martyresbaptizantur.Vnde ipft (Jominus
iambapriiatusin euangelje proreftaturiBaptifma habeo
baptizari,quodvosneicitis. Sieurifl Ioanms apoitoliepillolalegiinusiTriafunt.
wspcrhibentteftimàîiiuiiiiaqua,
fanguis.fpirituS.Vnum iifininiftério.âon innatiffià. Aqua p
fieuiatelns ell dômihicsc IcpulturanSartguis teftis eilmpr-
ris: Spiritus teftis eilrefurre&ipnis : quia fpintus aqtor eft
vite InmorteipfiusbaptizjttifumHs.lnrhpiteC\in&ioxptizx~
mür.vt in ipiius morte credentes.quafi mortui viueremus.
Quippe quibusniljiJ effet cutn hoc mundo commune. Et
quibusrotas mudäs erat auwris exèmplo moriturus. ficut
multi ßmäi vel fecerunt vel âciunt: quia Chriftus pro
nibusmortuus eil. Ergo otnnes mortui fußt: vt & qulvF-
'uunt, iam nonfîbi viuant, fed èi,quipro îlhs moauus eft*.
Vittô autëiam non ego: viuic vélo initie Chriftus.tit,Mim
niundtfi crucifiius e(l,& ego müdo;Fieri enim non pareil,
nifivt mottuo capite, omnia membra cômorianmr. Caput
enim pro omnibus membris pertuEtpcenas, vt omnia in. j
cum membra m orerentur. & ita peefeto mortua viuerent i
Deo. Quomod^cnim mbrtrfus peccare non poteft s ira & |
nos,quiCbrifto f c u s comorraiiimpEcari peccaqs capitalibus
non debemus. Q ui crucifixus eft.nibft.aliudlaeit.nili
quod horaiir mortis expeétat,&mmanusj%ris comment
dat fpiritum fuum. Plenius reqfcendumeit, quid mtelligl
debeat, in morte ipfiusbaptizac. fumus, Præcipit Apollo -
lus, yt quia propter niSChriftu#çruci6ims,mortuus d|fe-
pultus eft, & rehirrexitiliosquoqi ad paifionisfat fimiikü-
dinemvoluiitates & cupiditates nollras cmdfigamus,&m
baptifmatis myfterio mortis, fepultura, ac referreftioms
cimexempluiiiimitemunvrlipaftibnumlbcijnieiimuSjlii
musedam confolarionum. Sed requirendum, quomodo
poffit in vita pofitus mod, & no idfcinortutisiepeliri: &
nondii lèpultus,qtti#odo valeat iufpitaji. Hoc vflq; modo
dumdefjliis perditäönisElij adopdonis efficimur, priori
n a n u s ieë“ ndanati“itate pp n noHmut iaddû fcb coghato
t e n s elemento fubmerg^ur,fepelimii:duib
tes,quit vet ns bobio tiofterfirnlfl crucifixus eji. Q u i veterelionit-
nem & terrenum imitandopeecabant* Namvetus homo
Adam intelligitur:ficutnouiis ÇBhriftuS. Vt dejlruatur corpus
peccati. Vnum vitium mêbrütn eft peeçati: cdtpus v*erovni-
uerfitas deli<5torum, qnorum priiidpium origihalepecca-
tum.Cliriftusautemdô ex parte» fëdinteger eftctucifixus,
vtno sex to to monamurpeccatOj&^uamusDco: fiuevt
corpus nofttü deftniàtur a ferüitute peceati, & fiât iiiftiti«
mancipium, quod fôïebat elle delidHs Vtvitra non ferUiutnus
peccSûOranis enira qàifàcit peccatütrii fèrüuS eft peccati.
Qyi enim mortuus. ejlyiujlificattu ejla peccâtoikioc eft,alienatus
eftapeccatOjiam non poteft peccare;£ructfixus£nim orti-
nibus mem jjris dolore occupatis, peecare non poteft: led
concupifcentiisy&pafilonibus côtrâdicit. Siatite mortuifü-
mus cum Chrifio, credinms qu afintuletiam viuemus cum Cbrtfto.
Sieut & alibi ditIbSif omortui ^ ra u s,& eopujluemus.Sril’-
tes quod Chriftus furgeds à mortuis, utm non moçitur Sic ôc nos,fi
m o r|ù i fiierimus vitlis, mortem lècundam nfitimebimus.
Aut c « te ^c(îçut iam prd^ôbis npn pôteft;fi criminofe vi-
xeri: is $jphn$us iterum crucifiginta & vos nopoteftisite-
rum baptizarfcficutalibi diçit.Impoffibile ê|b eos,qüi;(ème1
lunt illuminati,.& participés fimt efFe^renqua ri rurfus a d ,
pcenitentiam,ruirus'crucifigentesin (efiliumDei : quibus
nonpoeniiériam, lèdînnouarionem,id eft,iterationem ba-
ptkfmatis interdicit Mors ilk vhra non dominabiturM vitra n6
domiijabiturjergo iam dominataeft, contra Manichæos,q
neg^Chriftum veram carnem habuifle.j^od enim mortuus
eftpeccato Siue quod jp peccato generis humafti, fiuequod
mprtijplîiquæin eum vlrralocum rton potuerit habere, fit
mortuus. Mortuus éft fmèl.ld eft ficut caput veftrûlèmel eft
mortuû, fie & vos membra illius effe&i ivitç eius exépla le-
<ftamini,vt nihil morti vltèrius debeatis:hoc eft,vt in vqbis
locum mots fecunda non habeat.Nam qüi credit b^ptifinu
poflè irerarejeredit Çhriftu^pdilè iterff cf ucifigi.yjwodaut
vtuit, viuit Deq. Viuidn deirate, iple homo DeuS. Ita &vos
exftimatevos.Qmli fifijjVel mébraeius Vo,sintelligite. Mor-
tuos quidem iffepeccato Si^ut imitator eius dicebat,Yino a u te .
iam non ego,ymitve r o in me G h ri ftus. V tuent es autem.Hoc
eft, eiüs vitam leqüéntes, in nobis nondum viuimüs,lèd iâ
imChrifto viuihuKomnes. Mortulenim fumuss& vitaho-
ftraabfcodiraeft çum ChriftoinDeo.Dw in Chrjftoleftu tile
ailtem viuit D eo,qui Chrifti ve^igiahumilitate,fana:ifica-
jtione ,piètateJléâ:atur JXonergoregnetpecoatum in veftro tnor*
tah corpore,vt obediatis coiicupiftentiis eius, Oftendit quomodo
! reg n et^ een im reg n ar, cui omnesobediuun Quomodo
facramentum eft. Et ideo dixitrCônfepijlti Ibft’üs'çum illo i in cSrpore_pcccarum regnetexpofuit: id eft,fi y i tu ^ natu-
Ê toS inm o fte ^M ffn éo n feq u em iiSM n q u ft mor- repuebeamus. obedienmm « a c o n fen tiam u ^ o n d ix il,
Gbtilio,credimusquia iiniul edam yiulmus W on (it: quiaiam ibi eft : led.Nott tm e t . i d cft’ Jat *
'^m^brifto.EilibôtandumçllitaqtytnihiidelErdibusve- ii^t.Surgium:noildatc'ftaihnguarnaffmaledlcendum,
m S Lm i„ isÄ nofCatuiinnobis>«de f iq u i s n # m f e noumanum'adfeneridu^noumemb abb.dmuqtonon
ptieuitiltu^ono dgmini per poe u itenm  u a tu r. Si | furgeret, mfi peccatum effet in membijs noteis. I” e“ ft“ '
ergofoërimüsnoui,&^iput^inc6uerâtioné:âinihrér^ ^m p e c ta tum inmelhbris:fedno ô regnat,finonobfedia
n o u i'& Ä n ta ti efficieniurinÿoria. Sçientes quWm.s
hi omo nofnt er fri_m_u1l .e..ritbeiiCfiuxxuesa eAft .V Ynerrhaes Wninidm-AdidciirOifTnrr., mquili 1
veterem & terrenum Adam autdepofuil^nonofi vifletur,
âüt eundeiUjin cosnum priorisyicas r elap lus,im i tatur.S i cut
i o n vult côtupifeereyConcupiTcit: confentit legi^quoniam
bonatft: hoc enim vult & iple, quod lexzquk^ultipfenon
conçupifeere, & lex dixit,Non concupilcesi Sed neque exbiautenrtedemi&
otilleinhoxineqrpusappenditdtanosno- ^atûmerâbravefraaimMqunàrüftrcatorVnumquodquc
xlnmdufpend£nis à viriifeln quo myfterio cmcis Moyfes J
fetpentemireum indorfolnfpendjt ; vt deftruatarCordis
peccari.Hoc eft,vt non ex pattefedorone vidé deftrUatiit.
CinfepultieriimfumwtumiUapff baptifmtuiiin m u im -fyc *
emploChriftiademuj|tiitandftconlepeliniurinbaptilmo,
iniquitads efficitut ad iuldöatiïexpngnandamifi manus ad
furmm,linguaad mendaeium, velblafphemiam : fi ocilluS
cohcqpifcendæ feruiat ad pudiatiaexptigtiandaJ&carera.
ÉeAexhïbetevvsDei unquam exmpnuisvmnles. Täquamiatn
vt Ltiulvetetibusiriminibus renuhtiemuS diatiblo* refmrexeririsipoftrefurreaionemautemno catnditervi-
pombiseius. Ollendituos ita bapdiarivt c6nrep*liamur*i siomAe6p e e « « W ^ ^ ^ f iM ^ j ^ « ' > o «
Chrillo. Vt quomodttfurrtxit ebrifittt à mortuisptr glortam pa- i qui ante videbatadpecMi^im, nunc vidt^tm bom opens
tri, Vt quomodd^b^ficatiU: pater per reliitrcélionê filii: | mimftenum:qui ante vidcbat ad expohandum,nunc videat
Iri&petcomerfationis nollr/uouitatemglorificemr. Ita 1 adveftrendu:licetadereliqùismembr.aaduerte:vtdeiniquitate
ad ihiièricordiam commütentur. Peccntum enim nt-
bit non dominabitun Non vos Vincatpeccatu-non enim eftis
paruu|i,lèd perfedi. quafi pæda^jgus puero dicat,Noli fa-
cere viHum lèrm onis ,non énim adhuc audis gràixiniaticu,
led oratorem.Siue nond^aiina|?iturinon habet dominari.
ptöenim fub lege eftisJedfuHgratia. Id eft,fiib benêüolentiaré-
déptorïs, qiii pugnandiatq; vincendt& cbnatus dédie,&
dodrinam præbuit : fed & exemplü ihfiipérÿ& virtutë ber
confolationem Ipiritus lanifti donauit, per quam libera-
tniiràdominatione çeccùwtfjmidergo tpeccaHmtU. quia non
fiimusfub lege ? Quifeib^^legéféfti premitur à lege, dum noh
implet legemr.nq eftlublege^yled cüm lege. Sed fub gratia?
Abfit. Annefcitis,quoniam cut exhibetis vosfèruos adobediendums
feruteftiseiuscuiobediftuftuepeccati ad mortem, ftueobeditiemis
ad iuftiti)tm?Ne ihdq<fti,&in fide rudesobijceréçiErgocel1
fente vindi&a legis,împune peccabiritusi Àbfiu,Gratia q u è
& donauit quomodo vincamus ^ non vult nos omnino
peccarerfi uolueriti|peccareidominàbitur vobis le^s-fen-
tentia,quçvindicafinpeccantes. Siautem iuftitiçlfniieri-
tiSjnon eftis fiiMlegCyfed fiib gratia: N o n enimdnquitjpo“
telHsduobusferuire.HicquoddixitjpeccabimuSjCrimma-
1 ^& capitaliapeccata intelh'gamu^nqn minuta,finfequi-
bus elTe no qoflumus. Hoc & vbiq;!in,te|lige,vbi prohibe-
murpeecarèi quia & dé ipfis peecatis fëiquëbatur, quæ &
lex damaré eônfijeuçrat,iècundum illud:$i dixerimus quia i
peccarum non hàbemur, & è Grattas autefn Deo.quodfuiftis
feruipeccdtir Gratias Deö;quia fuiftis, fed iplbObérante Sei
adiuuanteiäm noneftisj'quia obediriSyqüialrelîftftis admw
tore Deo.Obediftisauiem.Vt dono Ô^exemplo Chrifti uiua-
tis,quinonfolum peccata-^fed oeeäfionesrauferre donauit
&docuit deliClorumi lmitatores, inquit mgi e fto t^ fic u t
&.ego.Chriftiex Corde j'ex fide; Ineamformam doärink , jn
qua traditieftis. Nouiteilamentii Liberdti dutem àpeâato Liberi
feCli. Ser uifafti eftistuftitia. Per gratiam Dei Humanum
dico.Qü ia non poteftis adhuè^udire diuinum.Siue fic/km-
manitate dignum eft quod dico^uodetiamapud homines
rationem habet,& facile intelligi poteft.Hoceft, Maiora
quidem exigere à vobisj>ro diainæ feruitütisretributjone
deberèm; fed condefeendens, &. temperans ihfirmitati
ueftræjhumana&poffibiliaprædico , arque perfiiadeö : ut
ficurprompti fuilbs ad feiftanda nOxi^ arque con traria : ita
alacrcslîtisad ea, quas vtilia,^& feludamicafurit peragen-
da. Propter infirmitatem tarnismftra. Corpus q^od corrum-
pitiu; ^ g ra u a t an»mam:quia quiequid aiiitè^imaliterfe»
cerit,carni dêputàtùr: & quatido anima cälielbaagititotus
fiomo Ipiritalis eft. Carnalis fi uincitiir^concupifeentij s:
^m tä lis,c ^d q n oD liv ih d t cöcupifeenm^.iSffar enim exhu-
hutftis menbra uestraßruire. Iranunc vo ! untate murata exhi-
beamus nos feruiré^îiftitiæînôii ficut Manichad,qui dicut,
naturam corporis irain fei^erëô^ditiôiiem.infertuhabére
peccacumvvt illùd luperare non poffit: fed pér gratia renoua
« non exhibeamus membra noftra ad malumtnamnori
eft ex fe corpus malum , fed völuntates quas mutareiube-
m u t, quæper tranlgréfibris rëatû uiciô naturarinefleltofe
eunturjno condiûone.Immundici£}^ijiniquitati. Luxuriæ lî^
ue ïdololatrix. Ad inicjuitate^Ad inic^îtatê facienda. Ita nunc
exhïbete membra uëftra feruire iuftitk: Vt Quomodo perfeâÿ
fuiftis in malo,ex originali peccaton'ta n fe à i luis in b o n o ^
gratis donqj yt manusquæantéâ rapiefat.modo porrigat
mifèricordia : & pedes qui area ad malû Currebâc,modo ad
vihtandos infirmos,etincarceremad opus bonüm currat:
bculiqüiantevidcbancad cÔcupifceWdihad inuadenduinj
videat-.modo admiferandü,adlargiendu,Ecee fie mùtgtub
mebranoftraJ»y^i3^Mno«r.Vtrecipiatisfen<ftifieatione,
«ue poffideatis;G^ enimferui ejfetispecmiMerifuiftisiuilitia.<
Hoceft,inntillo feruiftis^iuftitiæ.Ita & nunc lib eriefto té i
peccatQiVt in nullo evferuiaris.Ecce oftéduntür etiam pec-
cato mrnime potuifre,nifi alia libertatefemire.Liberiergdv
ÀîuftmanQn funt,nifi arbitrio volunraâsXiberatfautem à
peccato non fiurit, nifi gratia feluatoris. Liberos dixit iüfti-
tiæ,nonliberatostà peccato autemnon li berosÇne fibi hoc
mbueret,fedliberatos:ideft,fi vdsfißhs liberauerit,tûc v&-
re liben emxs. Quem^rgofruélurnhabuiftis tuncjn quibus nunc
erubefettts. Qualemfrmäum in a«ftiôe illiuS habuiftisiittéü^
lus etiSrecordatione verecudia eft; Quicûq; fe cognouerit
bonum,ërubefcit fe fiiifiè Aalüm.’Et qiifeurttf,fe érubéftit
bonum,malus éft:quia rtëcingfæfenti früëlum habet,& fi-
nem mortem. Nam finis illorum: Maloram feilicet. Mors efli
v>Poenaperpétua*. Nuncveroliberdtiàpeccato Auendcquiali-
beran Üixit,vt non nobis,fed Deo dem us glonam.Seruiau-
temfaäi Deo^habetisftuâum veflrum infitnftificarionem : ftnem
vmvitamaternam. In Dei feruitio permanere,hec iplùm ia
mructus eft,qùbd viuiris/anCtificati per baptifmum.Senius
autem Dei vicemrnimicis no reddit,ficut Iofeph,qui dixit
rratnbusîNolite timere,ferüus enim Dei ego mm. Dei au-
rem feruiirt jfafen ri frmftmn habeht doua fpiritus Cm®,
&fancm vitamæternam, (lue Ép®fiearionem b o n s vite,
-^rgo in ilia v i s adhuc ex qua parte ferai fumtts Deo.liberi
fumus peccato : ex qua parie adhqcferqimus lêgi, péçcati
adhucierui fumus. E.tide^ dixiê G ondeledor enim legi
Dei fecundum interiorëmhbminem.Ecce énde liberi,vn-
de C°rift^<ftamar legi E^eü1 Libertasonim deleârat: Nam
quamdînriÉïore fâcÏ£:q> iuftuméfti non Déüs te delcCtat.
Stipendia enimfecedtj toén; RJemuneratiö diciitur ftipedium;
Merito, ergo ftipen4^;quiâjnaliti^ diabolicç mor»æterna*
, tahquifh debitum rfddituf' Quimilicat peccato, merce-
deqi accipit mortenii Gratia autem DeUiuaterna in Chriftà
lesudomtnonoftro.Gratia.lub quaeftis. Siniulq; nbtandum,
qùia non dixit ftipendia iuftftiæ , quia non'iHanihabemus
ex nobis. Ergo quamiris noftra non lit * fed gratiæ, tamèn
euftodita Deiadiutbrip vitaiii daroeternam >.cranfaâa vit»
tempotali.
%^àthftà^^uhtMînimie^à:hquor. Hineinci-
pit difhcultatem lègis oftçndere, vt illoS*hortetur fine timoré
lub grati.iviuebë :quia modo aétu celTante,lex nobis
non viuit,led fib i:^ viuitin nouo teftamentOiper qiiod re-
iorvtxatur.Qutdl'ex in hominf dominâtur quanto tempore viuit.
Nam qua fuoviro e8mtdier,viuefite viro alhgàta eftlegi. Si autem
mortumfueritvir,folutgeSlalegeviru Görriparatiohem indu-
cinmandatum legijpdieic virum: plebem aucemivel anima,
mulieremjvtoftendatlegem, quieiramoperaturj lineef-
fe<Sfcu,quafi nibrfcuam,nobis iam mortifitatis impedire nö
pofie,; qu© mipus eids eife^offimus, tjui à mortuis refur-
rex jn quæ merito nobis viuérer,lî inueniret quod puniret
in nqbisiTam d i^p nm dfeiteffi fub:fegehomiriem,quan-
diuyiuitiii pecca^Hocautépeecatuintelligëdü eft,quod
acepmt^xlege. Ybiqnim noneftgratialiberatoris, auget
peccaiidi dei_|deritim prohibitio pçccatorum. Igitur viuente
viro votfibitur adultéra fifaerit cü alto vin: fiautem mortuusfue-
ritvir eius, liberata eftalege^vt nonfitadultera, fi fuerit sum alio
viro. Quapdiu viuit v ir, tandiu ei fecundum eius neceffe eft
vmere vbluntatem» Siautem dormierÉvir, &mu!ieralii
^îericiumftaviro iam nô éifeeündû prions v.ri confiietu-
dinem eftviuendum Uaq-,ftatres met & vos moniftcatififtis le-
^ .lu x ö co ro a s nqMGfficerô,mor^caca-eft;vobiÿlex :.fed-
reliquit intéî'leCtui^icut in mültis^ocis.Fuxta comparatio-
nemdebuit dicere,inagis illislègémortuam, qipioslegi:
fedquod inter Iudæos dicereadhucinrraëtabile videbatur,
intelleclmderelinquit: fetïs^euidfenter oftendens, legem
^îon p o tÄ e aüfen:é,fed parias auxi ffè peecatuni.quod au~
fertgratiaiquoniam lex iuberenoùitiXüilûccumbitihfir-
mitaSjnoriiuuarè,qaodfacit gratia Ghrifti. Ab hbcioco,&
tq^ iftafe^ iqnë ,vlque,C ^ s hberabitme de corpoië mor- |
>È 5U“ S » Apoftolus transfigiilitum elfe in fe homi- ~
nëiublegé'pofitu, cuius verbisexperlonaliiäloqiiiturvdc
?qui dixerat: Euacuati lùtnus à lege mof tisjin qua detineba-
muriittf vt fermâmes in nouitatefeiritus,& non in vecufta-
reliteræ.Per hæ©Âyerba videturlegë repreh endilfe, feftthon
ita cft,qdafubiècït,Lex peccatftéft?ADlîr. &reliqua. Hæc
v ^ > auricula eft nonmiendax.Çrqçifi \â'carne, |>erquam
nM>isdb m inabatur damnaüdo peccarum»,iani a€fcum non
habet. An te étant imiratpres Moyfi: nunc vero Chrifti.lic
diâum eft^Mbrcüi-eftis l è ^ , âefi dicerétur, Mbrtui eftis
lùpplicio legi s. Quur mortüiiùmus legi per cornus Ghri-
lUjfi bona eftlex.?Quià mortui fumuSd^idbmi'nanri:libe-
rariab eo effedhi.quemlexpunitdcdamnat.VfitatiuSénim
vocatur lex:quandominatur&rèrret,ac vindican. Itaque f-
dem præceptuifi tfmenribus lexeft , amanftbus gratiaëft.
Per corpus Ghrdlisco mmbrièndo Ghrifto, quidamnauit
peccatum ih carne. Vtfitisaltènus qui ex mortuis refumxit.