B
Luc . 15.
7OO
Qupmodo
' acquiiitur
homilitas.
Cap .1 1 .
iTentatîo-
"d
S. ifidti Preshjteri
m o , nec in ze rum na, ficut fit in cxteris orationibus
quaïpriusfiunr, quam ifta percipiatur «S Sed cum gau-
dio cordis & admiratione prodncit regratiabiies moms
continue cum genufiexionious tacicurnit, & ptre rmilritu-
dine moms eius ad fcicnriam & admirationis & fttipe-
faiftionisad gratiam Dei, (ubito exaltat vocem (uamlau-
dans &glorificans Deum, & gratias refèrt &orans ftupe-
fe&us minimum, non moueclinguam. Quicunque igitur
peruenit hue via; in veritate&non in p han talmate, & po ■
luit hic fignaculä mulra , & multas agnoüit difterentias
propter multam probationem, ipfiimhic noüit, quia non
eft contrariumid quoddico. Igitur celtet de'etetero talis
cogicarevitia & maneat in Deo per continuam orationem
pauidus &timens, nejpriuetur multitudine auxilij Dei.
H*c omnia nalcuntur homini exrecogitarioneinfirmita-
tis liiae. Namexmulto aff^ófcu eius aetdiuinum auxilium
appropinquat Deo, permanens in oratione,& quanto m«p
gisappropinquacDeo, tanto magis attingit eum Deus per
charifinatafua,necaufercab eogratiam propter multam
Jmmilitatem: Qiiod Dbminusdiftertaliqiiando,quiafic-
u t ilia vidua clamat indefinentpr ad iudicem aduerlario
iuoiudicanti.Ob hoeenim miièricórs Dominus continet
abeogratias, vt hteclibi materia fiatappropinquandi ei-
dem, & propter necelfitatem (uam permanet apiideum,
^quo vtiliaproducuntur, quiin quibufdam qualdam, pe-
tkioneseiuseiexhibet feftinanter, illadico, fine quibus
faluari non poteft. Continet veroqualdamabeo&inqui«-
bulHam rebus quafdam inimici aduftiones exciitit &ex-
pellitabiplo. In quibufdam vero eum tentari permittit,
vt illudfibi caufa fiat appropinquandi D e o , licut prxdixi,
vtexperienriam habeat tentationum &caftigetur. Et hie
eftlermo Scripture ,quod Dominus reliquirgentesmul-
tasnedifpergereteas , nec tradiditeas in manus Iefufilij
Naue, vt caftigaret in eist fi lios Iirael, & vtdocerentur tribus
filiorum Ifiaelac addilcerent bellum. Iuftus autem
non recognofcens propriam infirmitatem liiam in arido
•loco res mas habet, necrecelfitalaplii, nequcacorrum-
pente leone, fcilicet dxmone fiiperbizei Eritem^Quicun-
queignorat infirmitatem fuam deficit ab humilitate', qui
verodcficitabeajdeficienseftetiamapesfedione. Etqui
deficiens eft ab ea,timidus eft lemper,quia ciuitas eius non
eftfimdata fupercolumnas ferreas, neque fuperliminaria
zerea, id eft, humiliadonem.
Humilitatem autem acquirere nemo poteft , nifiper
modosfiios , perquos fit eóntritiocordis; & cogitario-
nes elationis contemnuntur; O b hoc’ etiim mulforiés
videt inimicus veftigia caularum ad hominem declinan-
dum. Näm fine humilitate opus hominis perfid nequit,
quia nuUuenus eftappofiram inftrumeritum libertads
fuaï Spiritus lan&i figüfum', immoleruus adhuc exiftit.
_Etopuseius nondümefta dtnore lublatuin , ficutquis
non conigit opus ftium fine humilitate , neque caftiga-
rur nifi per tentadones aefine caftigatione noncom-
prehendit humilitatem. Propter hoc dimitrit Dominus
lan&is caufas humilitatis & contnrionis cordis aclabo-
i « o fe oradoni s , & multories perterret eos per pa fllones
nat.urae & lapfus prauarum cogitadohum & execiabi-
liurti, multoties quoque per iniurias & humana verba.
Aliquando veto perxgritudines & corporales infirmit
y 5» & quandoque per paupertatem & vfus nejeeflario-
rum egeftatem. Aliqüando'ériam per dmorem diri do-
lorisj .ac dereliólionem, necnon & pugnam diabeli ma-
nifeftam. Per qyae omnia dmorem incurrere conlueuit,
aliquando per materiales & diuerfiis, & terabiles. Et
hxequidem omnia fiunt,vt habeat matetias humiliatio-
n i s & eis negligentia fbmnolentia non contingaty vel
ex rebus in quibus athleta vifiis eft infirmari , veledam
ex rimore futuro. Neceflano igitur tentadones vtiles
fiint hominibu'. H s c igitur nön dico.quod deceat hominem
in tufpibus iponré laxari , vt-fiat ei.humilitads
occafio iplarum, neque vt feftinetdntrare ad alias ten ta-
tiones, led quia decet eum, dum in bond laborat, omni
tempore vigilare&cogitare qubniamae atuseft,obhoc
etiam eft caducus. Quilibet autem creatus eget virtute ac
prote&ione diuina,& omnis qui eget protedione altenus
naturalem infirmitatem oftendit.Omnis vero,quiiham infirmitatem
agnofeit, neceftario eget humiliari ad impe-
trandum humilitatem fuam,abilioqui potensei^ftlub-
uenire : & fi houiiïèt à pdneipio & vidiflet infirmitatem
fuam, negligens non fuiftet, nec obdormiuillet, vt trade-
re tur in manus tribulantium eum,&expergefacerent eum.
Ynde decetambulantem in viaDei gratias agere fibiinom-
nibus filperueniendbus, & culpare& conuitiari animam
fuam & cbgnofcere, quod nequaquam permillus fuiftèt à
procuratores,nifi per negligendam velelarionem,vtex-
pergefiere ,nectimeat ex hoc nec recedat, nccipiumex-
culet, neduplicetur fi bi malum, quia non eft apud produ-
centem IuftitiamDeum, iniquitas,abfir. t i i t <
Decet monaehimi effe in omnibus rebus liais for-
mam humilitatis videntibus eum , • vtex multis virtuti-
buseiusfulgentibus , ficut radios perlpicientes inimici
verirads, & inuiteconfiteantur, quodfit'Chriftian^fpes
ccrtafaluds , & tanquam ad refugium vndique occur-
ranr ad eum , & cornu Ecdefiæ exalcetur contra inimi-
cosfiios, & multi moueantur ad virtutis zelum, & recédant
à feculo , ipfeque fiat venerabihs ex pulehritudine
conuerfàtionis fiiæ. Conuerlàcioetenimmonaftica,gloria
eft Ecclefize Iefii Chrifti. Decet vdque monachum
pulchros habere geftus ex omrii partefifi propter vifio-
nem vifibilium, certiflimam prinadonem rerum,omni-
modum carnis con temp turn, altum iciunium ,*conftan-
riumin quietudine temperandam, fenfuum vifiis cuftb-
diam, omnium conuentionum iri rebus huius feculiab-
ftinendam,breuitatem in verbis , inmulta recordatio-
ne munditiam } cum dilcretione fimpheitatem : feire
quod hæc vita fiiperflua fit& inanis , & quod prope eft
ilia fpiritualis & vera , non ligate feipfum amicitiis &■
vnioni homioùm, àlicuius habere locum Jiabitationis
auxiliumfugerehominis, '&indefinentèrpèrmanerein
orationibus,non habere ambinonem, nec gaudere anthems,
n o n ligare fèipfiim huic vitæ, tentadones vidUterfu-
ftinere. kÀlleuian à mundanis affeâibus & interroga-
tione rerurn ipiarum,continue curare ac meditari in regio-
nie veritatis, habere vu! tumpaliidum & rugofum.lacry mari
die nobtuque, & plus his omnibus cuftodire caftitatem,
elle mundumab ingluuie ventris,& à paruis edam&à ma*
gnis.Hæ hint virtûtes monachifiib çompendio di<ftæ,qux
fibi teftimonium perhibent de omnimoda mortificadone-
fuain mundo, & propinquare eius ad Deum. Decet ergb
nos dehis fern per curam gerere. Quod fi quis dixerit,Quaî
necelfitas fuit exprimere fingula & iipn dicere ea generaliter
&vmuer(âliter, dicohoc, iieceîîurio fàdum eft,vtquo-
modoquatfieritvnumex præmiflïsïn anima liia y ille qui
ftudet pro vitafiia,&inuenent quod egeat vno iftorum,- oM
gnofeat exinde defeâumiuum in omni vitEure^&éritm^
bi odoriftein parte r-ecordationis. Cum autem acquifierit
ifta omniain Ièmetiplb»tuncrcliquorum Icienda qua non
Oxpreffimus j largietur.eidem , & erit hominihus materia
glorificatioius Dei,& exinde præparabic anima: fine locum
quieris,priûlquam egiediatur de vitaifta.
Quicunque conuenitin vnum cum mente fila , & vit
conuerletur in-iblitudine, conformer fiipfîim opetatio-
ni , & lècundum ordinem fblirudinis deducat refiduum
annorum fiiorum & dierum. Cum aucem contigerit tibi
fili , ficut mods eft in ordine folitudinis, à diuina gratia
conftituente vt interius à tenebris-anima confiinda-
tu f /, & licut iôlares radij velaci luper terram à caligine
nubium , priueris modicum tempus confoladone lpiri-
tuali, necnon & lumen gratis confùndarar intenus propter
vmbrantem vitiorum niibem, ac tibi modicum vir-
tus lærifica fubtrahatur & obumbret mentem ineon-
fiieta caligo, ne tprberis in anima, nec adignorandam-
manum ex tendas , led lu ft ine p adentet, & lege in libris
patrpm, & infer tibi violenriam ad orandum, & prarfto-
lare auxilium, & veniet ribite ignorante. Nam ficutre-
uelatur facies terræ per Radios folares , oblcuritate aeris
occupante >■ ita potens eft oratio foluere &annihilare ab
anima nebulas vitiorum, &irradiare mencem luce Izeti-
tiæ & confolationis, quod gignere conlueuit incogita-
donibus noftris , & maxime cura habitent pabulum à
- ________ ,______ • pagina
De petfe-
dlionibus,
vhtutibui
& Officiis
Moiucho.
Cup.n.
De priuati
one confolationis
lpi
tutbetur
homo,fed
legatinjibiisParrum
& fuftineat
patienter.
Cap.ii.
H
De tribus,
ordiirtcus
quibus ho*
Jntoproficrt.
Cap. 1 6 .
De Mundi contempt u. 7 01
pagina la era , & vigilantia quæ mentem illumiriat&illu-
ftrat. Continua énim letftio in leripturft lànékorum replet
animam incomprehenfibili admiratione ac laetifica-
tione diuina. Quod fi quando homo Vèiiitàd lacrÿmàs,
tunc egreditur mens lîia de càrcerc. Dico tibi rem, quam
ficut rninimam non contçnines, nec hæntes in cæteris
verbis meis, quia VeraceS lunt qui mihi eadem tradide-
runc. Silufpenderis teipfiimapàlbebris, deputes q u in -
do perueneris ad lachrymas, qupdperuerierisadcôtinen-
tiam comierlâtionis tuæ. Hue vlqiieniundo etenim lerui-
erunt occulta tuat id eft, ftasin habitatione mundano-
rum, 6c opus Deiperextbriorem hominèm bperaris. Nani
interioradhuc inmi(ftuolus exiftit, pro eo quodad lachrymas
non petiiehic Frudaseiiis» CumqUe ad regioneiii ip-
(àrüm peiruerieris, tunc Icito quod egrdîàeft mens tuade
carcere imütidi hüius, & pofuic pedem fiium in itinere no-
ui homiriis, &ccepit adorare aerem mirabilis atquenoui,
Sc tunc incipir eftundere lachrymas, quiaincipit dolor exi-
tus pueri fpiritualis. Nam gratia, quæ communis eft inter
omnes ,-traducitur ad aiiiniaiu, vt pariat diuinam formam
lecreto adfuturi feculi cfaritatem, cum que tempus partus
aduenit,ftatim moueri mens incipit iri quibuldam,qu£
inde fiint ficiit Ipirameh, quo attrahitur infans intramem-
bra in quibus nutritur, & quoniam fuftinet, qiiod confue-
tudini fibi non eft, ftatim incipit mouere corpus ad plan-
ftum mixtum dulcedine mellis, & quanto magis nutritur
infàns interius , tanto plus habet augmentum laçryma-
rum. His autem ordo lachrymarum dixi, quod non eft ille
qui lolitarius ex incitatione contingit y quia ilia confola-
pro vtilifate ipfius. Secrcta quoque humiüLus reue -
r. Si vero riibrtuus fuerit in h uiulinodi lantur.hiriulmocfi lîppeeccuie ,& niinquam
vident terram illam dé prope ,p u tb quod hæréditas
eius erit cUm aridquisiuftis,qui ad pcrfeétionem venire
Iperabarit. Necvidetur iuxta vérbum Apoftoli , quam
in Ipe operati fiint omnibus diebus vitæluæ , & dormie-
rurit. Quod aiitem dicimus :Sinon peruenerit homoad
terrain prömiiTioriis.quaä eft figura perfeddonis , id eft,
comprenenfio veritatis manifefta, iuxta ihenluram vir-
tutis naturalis,nunquidprohibetur propter hoc ab ifto,
vt in extreme bordis maneat iii bmno^propbli'fitm ad fi-
hiftram , &pro eo déclinât qtlod non comprchendit
omnem veritaterii, nunquid permanet in fortitudirie pri-
mi ordinis, qui riec nouit hæc, neb défiderat, ve 1 conue-
nit eum exaltari ad mediam viatri dixi. Non enim vidit
earn , nifi tanquam per Ipeculum, lèd Iperaüit de longe,
& propter hanc fpem polltus eft curii patnbus luis. Er
non fuit dignus hac perfedta gratia faäus. Sed quia 1cm-
per alloquebatur eandem, & earn reducebat ad mentem,
&quia mouebaturiridefidério eius in quantum pote-
rat dum vixillct : & cogitationes referebat, cor eiris ré-
pletririi nac Ipe exit a mundo t nam omne quod habet
humilitatem, decorum videtur, quia incorporeum mentis
exercitium circa defiderium , qiiod dirigitur ex con-
fiderarione diuinanim feripturarutn animam interius coram
inalignis cogitationibus circumuallar, & conleruat
animam in recordatione futurorum bonorum, nec laxâtur
meriè in negligentia lila ad commemoratibnem lecularium
rerum ,quia,exhis frigelcuntcalores motuum eius, & ad
tio , qua: de tempore fit ad tempus, vbiquefit in fofttudine ! concupifcentias cadit.
commoranti cum Deo & cuilibetexiftenti in contempla- Fit Ipes in Deo perfidem præcordialem , &quæbona
done m entis i quandoque in lermonibus leripturarum, eft, dilcretione & Icienda fit. Homo, qui penitus non cu^
aliquando in orarionum occurlii. Sed de ordine ifto dicb, rat de rebus tempojraUbus , led commendat lè Deo dieno-
quiadeft indefinenter iachtymantinoiftudieque.Quicun- : <ftuque, nec eft lolicitus de.re aliqua leculari, propter ftu-
que autem pro cerrb veritatemformarumiftarum iriuenit, dium quodgericcircavirtutes & omnem curam fuam pof-
inlblitu'dinc iplàm inuenir, fiuntautehi oculi eius ad in- fidet in diuinis,&propter hoc negligit" parari fibi cibos&
liar fonds aquarum, vlque ad'biennium vel vitra, poftea indumenta & præpararionem loci habitations & cætera
vero mgreditur ad pacem cogitationum, & fie ingreditur cunifta : Hic béne & magiftraliter Iperat in D e o , qubd iple
ad illam quietem, dé quä dicit beams Paulus : Sicutpartial* | debeat fibi necellària præpar^re > & hæc eft prudentilfima
lariter caput nàtura a paCifica quoque quiete incipit mens content- j Ipes&vera. Iuftumeftetenim talemlperàreinDeo,qüo-
■plarimyßeria,&tuncS,piritui fanäusincipiteireuelarecoelefiia, | niam foruus eius exiftit & ftudiole incumbit operi eius,
Dens habitat in ipfi&fiu ft us {Spiritus excitât in eo, 8c ex hoc ablque omni negligentia quæ ab aliqua caulàcondngat.
lèndtakéradoné,quæinomniinnouarione,debetexcipe- • NamhuicdignumeftàDep fieri prouidentiamlpecialem,
re naturam interiorem. - Oblçure quodammodo, & ficut quiafetuat.mandatum eius qui dixit : Ouarite primum re-
inænigmate lcripfihæc adrecôrdationémveftram&om- gnumDei &iufiitiameius, & bac omnia adiicienturvobis.Cum
nium lècundum quöd comprehend; pocéft à contempla- ' autem fie difponimur,mundus tanquarn leruus no ^is om-
tione lcripturarum & yeracibus orationibus, & nondurh' nia præparabit, & tanquas Dominis iridubitanter obediet
ab experientia, vt fiat mihi auxilium per orationes eorum verbis noftris, & noftris voluntatibos nonreliftec. Neigi-
quiexindefuerint vrilitatem adepti,quiajion modicum turcellècdeftatu fuocontinuocoramDeo,nontraditlê-
laborcfti in his impendi. Audietiariiibidem quod débeo iplùm ad curandum de necellària vtilitate corporis, nec
tibi dicete,quod ab ore 116 didici fallace.Cü ingreflis fueris quoque de alio curât nifi tanturii otiolus fieri, propter ti-
ad regionem pacts cogitationum, tunc à te multitudo la- morem D e i, ab. huiùlmodi lolicitudine magna & parua,
chrymarum auferetur, & poftea prouenierit lachrymæiri vnde quæ lpé£tanc ad voluptatem, obtinebic. Veruiita-
menlùrâ conuènienti. Hæc éft pro çerco veritas, ficut ab tarnen hæc omnia mirabilker, rièque curat de eis, neqiié
Ecclefiacreditur generali. I laborat in ipfis. Homo quippe, qui ç^rlRiumlêpultumha-
Tres fiint ordines,in quibus proficit homo : Noui- ■ bétpenitus in terris,$c lemper terram comédit cùmler-
tiorum, médius,& perfe&orum. Q u i eftergo in primo ' pente,&innuUo.ftudetcomplacereDeo,lèdinomnibiïs
ordine, quanqùam intentio eius ad bomim tendat, îriotusq corporalibus diftra«ftuà & dÜlblutus exiftit & ôdolus ab
tarnen fuÿ mentis iniquus eft. Médius autem,-medium ‘ omni virtùte propter afiiduum colloquium & luxum cla-
quidem eft inter palfibilitatem &impalfibiliratem, & co- * tionis & oçcafiones qual^am prôponit: hic propter defi-
gicationestam dextræ quamfiniftræ æqualiter iriouentur diam &otiimi excidiciam ^boho , &conringit ciimarid
iplo, née ceflat omnino lumen in iploproducere tene- «ftaturab aliquaneceifitate velmorte,lèutribulaturafru-
bras,ficutiam didlumeft. Siveto célïauericmodicumab ' btificatione liiaruminiquitàtumsdïtât: Sperabo in Deo,
àffiduale&ione diuinarum lcripturarum, aodefiderio vtë-1 & iplè me lanet ablque lolliçitudine,&auxilium mihiprç-
di imagine formarum véritatis, & à polie fiio, quod ad ex- [ Habit. Infipien,s vfcjué modo non fuifti recotdatus Dei,im-
térioremcuftodiàm, ex qua fit interior ciiffodia,&fiiffici- • moiniuriarus éseiper .vida tuorùm operum,per te blaP
éns operariô ad initia, detraheta'd* Quodli nutrierie natu- phematur à gentibus nomen D omini licut Icdptum eft,&
raie fiium' in his quæ dixi, nec dimifit mihi inquificionem m in e præfiunis ore pleno djeetedn iplo Iperabo,^ lp& au"
& lcrutationem &afté6tum eorum de lo n g o ,, quamuis xiliabitur mihi , & lolicitus erit de hie, Beneditftum eft a
n o n viderit êa : led ex nutrile«ftionis diuinarum feriptura,- Déo, coqfundendo tales, per Prqphetam dicenvem : Qjîg%
nim rtütriàtcogitàriones filas,&contineâtnqdechnècad tïdïe exqùirttntmey&volimtjtddiftere viasmeas. Etßcutàliqui
finiftram, necrëçipiat lêmei) àliquod diabolicum lub Ipe- facientes itiftitiam & iußificatipnespeifui notirelihquentçiqua-
cië Veritatis, euftodiat quoque animam fiiarri cum défide- . runt mdicium &iufiitiam. De talibus enim qftlnfipîeris, qui
rio in Dë q , tuhi oratioriplaboriola ï & pudenda : ipfepræ- ! etiam mente fit proximiis Dep. Sed cum à tribularionibu s
ftàbit eiperirionem iuam,& aperiet ei oftium fuum,& ma- circundatur , çxtollit manus confidenter ad Deum. Hic
B ib lio tb .V et.P a tr .Tom .à .P a rs 1. f. , N n n t ; _______ vtique
16m & dilc-
âionein.
i l
ill