pauBvirgi-
nis fupplicc
Anatolium
erfata
dentibus.
' C u ltu s i-
m*ginum,
v id t /.p r e
Ub.^.C. 16
680 Eua&rii
oftendit. Ilia aiitem earn velut lacrilegum deteftata i & vt
Deoinuflum cdatguens, penitus abs fe atiertit: i^edb-
culum plane hortibile, & Tempiteriue memorias pro-
dendum. Quod quidem a praefidiariis miliribus & ab
his, quibus illius cuftodia commifla filit, vifum eft , & ab
iifdem omnibus aiiis diuulgatum. Apparuic item Dei-
para re ipla nonnullis aiiis fideiibus, eolque contra icele-
ftutn ilium incitauit , inquiens , Anatolius filiumfiium
contumeliis aflicere. Vbivero Anatolium ad vrbera
Conftantinopolim deduftus fuit,& ibi verberibus fu-
pra mpdum csfus , nihil contra epifcopum potuit dicer
xfcf.-na.
Vide Bay-
; fimn-Popu-
li Conftan-
tinopolitaiudices
pro
pter niinis
lcueinido-
lolatras iu-
dicium. 4
B
Anatolü
' fnpplicint
d'gnam.
gopatro-
lii reprehê-
edpfe cum luis maioris tumultuS & leditionis plane
popularis duitati author & caula extitit. Nam cum
quidam illorum fententiam haberent de fe pronuncia-
pam, vt non morte, fed exilio duntaxat muldtarentur:
populus diuino quodam zelo incenliis, omnia turbare,
bile & iracundia exardefeere , exilioque damnatos ra-
pereccepit.-quiin nauem pifeatoriam impofiti , totius
populiluffragiis viui ignis tradebantur incendio. Contra
Imperatorem porro & Eutychium epifcopum fuum
tanquam fidei proditores grauiter vocifcrari. Nec
dubium quin & Eutychium & eos quibus poteftas in
Anatolium cumfiiisinquirendi permiflafuit, (iftosnan
queinfingulislocis conquirere,& vndique circumfidere
cceperunt) prorfus e medio fuftuliflent, nifi Dei pro-
uidentia, qua: omnium ialuti profpidt, illos e qu*ren-
tium manibus eripuiflet, & tam ineenris populi multi-
tudihis furorem pedetentim fedauiflet: fiquidem ita fa-
&um eft vt, neque vllum atrox fadnus eorum manibus
ederetur,& Anatolius priraum in amphicheatto beftiis
expofitus, ab iifdem dilaniaretur| deinde ageretur in
crucem. Neque tamen ita finem fupplidorum fibiin-
flidorum reperit. Nam lupi corpus eius. in terram di-
fturbantes ( quod ante nunquam vilum fuiflet) paftu
crudeli membratim deuorartinr. Erat autem quidam
cnoftris hominibus , qui prius quam res ifta: confers
elfent, dixerat , fefecundum quietem Vidifte, fententiam
contra Anatoliumacfuosapopulolatam. Quinet-
iam vir illuftris , qui Imperatoris palatio praefuit, quique
partes Anatolii acriter admodum tuebatur,dixerat quo-
que, fe vidilfe Deiparam Mariam, eamque lie ipfi locutam:
Quoufqne defendis caufem Anatolii, qui turn me, mm
i fili»fw meum tantis onerat contumeliis ? Sed de his hoc
modo.
H ifto r ia
Vide Ni- b.ca.f. lib.iZBar,
wwySx.
'»■!«J »- ,
■ &fin-
: Tiberius a-
deptam Iu-
ftiniano
pizfeâurâ
Ma undo
D
Mauritii
Odyfl" 1
TilK
De Mauritij prafeclura, & e iu s v ir -
tutibus.
CA PV T XIX.
"Iberius Iuftino mortuo corona decoratus Impe-
ratoria, Iuftihianum honore propterea fpoliat,
quod non tam féliciter atque an tea contra barbar os de-
pugnauerat. Ducem vero Orientisoefignat Mauritium,
qui & genus & nomen traxit ab antiqua Roma : ve*-
rumobparentes>exquibusproximeonundus eft , Ara-
biflfum vrbem Cappadodæ patriam agqeuit. Vir
eratpradensvingeniolus, in rebus quibulque diligens,
animo conftans aeftabilis : ipfe vita: ratione & mo*
ribus compofitus » beneque cultus. Ventris etiam
cupiditates fie coercuit, vt non modo rebus neceflà-
riis& facile parabilibus, verum etiam ab'is omnibus,
quibus vita intemperans fe infolenter efferre feiet , ab-
ftinuerir. Vulgus hominum non ladle admifit ad colloquium
, neque aures cuiufque fermonibus patefe-
d t , quippe qui feiret akerum contemptum alteram,
alfentationem parère. Raro fe adeundi conceflit po-
teftatem , eamque non nifi vehementer oratus largi-
tuseft. Aures fermoni fiiperaacaneo obturauit noncera,
vteftapud Poetam , fed ratione, vt ilia pro daui exifte-
r e t , quæ eas hominum fermonibus commode turn
aperiret, turn oeduderet. Infcitiam autem matrem
audaciæ, Sc timiditatem, quæ ei vicina & finitima eft,
ïficab fe depulit, vt in temeritate periculum ,in cundation
e fecuritatem dfe cenferet. Quippe fortitudo &
Tiberius.
pmdentia , qu« iiieiusanimö infidebant,fic icre|3^ tur
ad res gerendas, ficut tempprum momenta poftulabant,
habenalque appetitionis ita direxerunt, vti ylus
requirebat, ädeö vt in ea tum remittenda, tum intenden a
modus quidam & moderatio conferuaretür. Sed de nac
re poftea accuratiusdiiputabimus.
Nanf quam egregius quifque fit,& qualem naturam mo-
refque habeat, ex eius imperio confiderandum eft:qu®
vna res hominem folet perfpicue , qualis fit, oftendere:
quandoquidem cum libera fit ei viuendi poteftas, ea
qua: fimt in animi domicilio recondita,omnium oeuus
mbiieitad contemplandum. Ifte Mauritius,cum bellum
in exteris regionibus gerere;, ciuitates & arces Perus
accommodatillimas cepit , tantamque prajdam inde
auexit, vtinfulas, vrbes, agrolque diu ab hominibus de-
fertos, captiuis quos abduxerat , , compleret : terram-
que, vt ante cultura omnino caruerat,iam fedulo coli
efficeret: atque adeo exillis hominibus ingentemcoge- j
retexercitum , qui contra alias gentes valde viriliter &ex- 1
cello animo dimicarunt.-denique quamque familiamdo-
meflicis mi'riifteriis implerec,quoniam captiui qu^mmi-
nimo compargri poterant.
| Qu o d M a u r i itts Chofroen & Adaarmanem
P ir jä rum d u fte re sfu -
p erauit.
C A P . XX.
POrro autem idem Mauritius cum praftantiflimis
quibulque Perlarum , vtpotecum Tamo Chöfioe &
A daarmane , qui copias ingentes ad bellum faciendum
ducebant , praeliis decertauit. Verum quo modo,
quove tempore, & qua fortuna res ilbe ab eo gelbe fint, vel
alii Uteris perfequantur, vel nos in alio Opere feparato,
(prsfertim cumin Opere,quod in manibus eft,aliarum
return explicationem fimus polüciti) fottalle exponemus.
Tantum tamen hoc locö dicam, Tamo Chofroen in
acie non exerritus Romani fortitudine', ledlöla ducispie-
tate , & in Deum fide cecidilfe : Adaarmanum autem
viribus in pra:lio profligatum, ac multis amilfis copiis
verfem in nigam , idque cum non lolum Alamundarus,
barbarorum1 Scenetarum dux, Mauritium propterea
prodiderat,quod'fluuium Euphratem traiieere, & contra
Scenetas barbaros, qui ex aduerfis partibus milita-
bant, ei liibfidio venire noluit ( ifti enim Sceneta ab aiiis
propter equorum velocitatem euinci non poilunt ne-
, que ficubi interdufifint,capi: fedhoftes, dum lugafit
ipfis facienda, longe pramertunt) verumetiam Theo-
doricus dux Scytharum, qui intrateli ia&um confiftere
non audebat , fed fe cum fuis illico fiiga manda-
Eiufdem j
aduerfus !
Perlas pr*.
claire gefta.
lib. 18. £4.
.frai.
WJ85.
Mauritius
bus decer-
Chofroes,
8c Adaarma
Alamunda*
Scene- !
taium dux-
Theodori-
eus dux Scy
that um.
*De fignis q ua M a u ritij imperium in -
d u a b a n t.
C A P . XXI.
Sign
Mai
; quoque diuinicus oftcncata antegrelfa fimt quæ
l Mauritium Imperatorem forepræfignificarunt. Nam
ad multam rioâem ei intra San&uarium templi lânâæ
&caftilfimæ virgini& Deiparæ Mariæ dedicati, quod
quidem ab Antiochenis templum Iuftiniani nuncupatur,
thusincenlûmofferenti, aulæumfacræ menlæ igné con-,
fiagrare vilùm eft, adeo vt ingens admiratio ac ftupor ilium
inceilèrit, vifionemque magnopere extimuerit. Cui
aftans Gregorius illius vrbis epifeopus dixit vifionemcæ-
litus demifiam elfe, &fummum ei lplendorematque exi-
mium portendere. Apparuitpræterea verlus Orientem re
ipla Chriftus Deus, vltionem de hoftibiisrequirens. Qua
quidem vifione Imperium Mauririi perlpicue præmon-
ftratum eft. Nam d quo quælo, nifi ab Imperatore, & ab
homine,quiipfempie colebat,rem ciulmodipoftularetî
Quin-
H
Vidt N i
ceph.ti
lib. j8 .S * . 1 fis- ». Mauxitio 1
joxSg«« I iiunutus
oftcnià-i
I Mauritius
R lmp.anno
1 î84- ,
I Vide N i -
■ ; lib 18.Bar.
0 f8*.,
D.tf
i Tiberius
ef
p t |
uftiniisli
Defideratur
pliquid
Gurco
innorum
defideratur
D
N e Chro.
Eufcb.
Quid feri-
feis fuis
complexi
^ntEufe.
-ius Theoïorfienus,
Socrates.
EtcleJ}aftk&y M b .V I. ffpj§|
dehi ordine a diligentibus feriptoribiis literis man data- j
Etenim primum Moyfes hiftoriam^feribere exorlus fyti
eftab illis; qui has res in vnum colligunt, perfpieUe cfe-
monftratum ) res aprimis mundi iadtis fundamenris ge-
ftasi verd, ficut a Deo i qui cum in montfe Sina collocu-
tus eft, didicerat, literis prodidit. Deindd alii qui hunc
fecuri , viam ad noftram religibnem muniebanc, res de-
inceps geftas lacrismomentis expofeerunt. Longam porro
Iofcphus feripfic hiftoriam , eamque refertam vtilitate
cuiufque gdheris.
Qua:vero vellabulis commentitiis rediindantia , vel
re ipla a Grxcis &veteribu& barbarisgefta , qui & ipfi in-
Efdràs &
prophet*.
. terfe&alteri contra alteros muita.praclia commiferunt,
quendaS aptilfimus , & omnibus' diuinis vii tutibus exi- I referuntur, aut fi quid aliud poll homilies natdi faiftum
mie exornatus , multa cum verbis, turn faftis cxpreifit, cohftat, haec omnia turn a Charace, Theopompo &E-
qu* Mauritium Imperatorem fote plane indicarimt. De | phoro } tumab aiiis fere infinitis conferipta lirnt. Quod
quo Symeqne, quasluAt ad comraemorandum accomo- j autem pertinet ad res geftas Romanoram , qtiae totius Ephotus.
data, proxim us liber explicabit.- pene Orbis terrarum hiftoriam coftiple&uritur ,a u tfi
; . . . . r n . I quid aliud accident 5 fiu ; fiue ex bel)is colltra alioes efxufmc utruisa infatenrt igpf|o^s dDifiebonrd. fiiao,
t„ m*k ii.vtE«Wm,pfet'JI*,urcjp.vl,m l,infix*. Kefir HaUcamalfeo accurate feriptis prodita.- qui hiftoriatitab
,g,m baentm Gregow Mdgm Fonuf & firtpiom >ftos v»<- , -qui Aboriginei vocantur, ad Pyrrhum
utrfis qm adnotauimiu fipra -d pmapwrn hum l,hr, qumti. regcm Epiri Ji:dnxit. Ex °aius KmporibHS ad eUerfio_
nem Carthaginis,Polybius Megalopolitanus res geftas ex-
\ M a u r . t m .
I Quineriam mihi de his rebus perçun&anti j ahæ res
1 làne memorabiles & dignæ hiftoria à parentibus luis
I narratæ funt. Nam pater eius memorauit, fe ep tempore
, quo Mauritius coriceptus fuit, in fommo vidi-
fe vitem maximam ex feo cubili pullulafeerc, & botços fe-
einnumerabiles & maturps exea dependeré. Mater autem
narrauit, terram tempore partus fei fuaueolentem
odorem,, peregrinum , & altérais , vicibus variatum ex
fe efflalfe : atque læpe kruam , qUam Græci vocant,
infantemde loco in locum mopilfe , tanquam ilium
voraturam j minime tamen ei nocere polfe. Ttem-
queSymeones , qui prope Antiochiamin columna habitant
, vir ad res qualque .prud enter acftadiofe exe-
De Mauritii &Augußa (reatione.
C A P . XXII. c
plicauir : qUarum lingulas feite& iolerti cum iudido di-
ltinxit Appianus , easque licet variis tempdribuS ednfe-
»Stas invnum cdngellit: quinetiam , quae poll illorum je-
„ _ . , tatemfeda Ihuc, itidem commemorauit. Potro resvf
V M autem Tiberius tarn prope ad extremum fpm- j ^ lulhlm C4fal.em gcft c _ j, Diodoro uo si_
uiad lmperium cul0 funtexpofitae : cc a Dione Callio , qui hiftoriam
ad Antonium ex Emefa ortum deduxit. Eadem fere aut
fimilia funt ab Herodiano , qui ad mortem Maximi finem
frribendi fecit , explanata. Itemque NicoftratuS
Sophifta ex T rapezunte, res geftas ab imperio Philippa
qui Gordiano fiicceflic , vlque ad OdaPiathum ex Pal- jDexippus.
myra latum
tumedendumveniret, Mauritio
gubetnandum iam elatus fuit , filiam Auguftam
cpllocauit in matrimonium , & imperium pro dote tribuit
: qui tairietfi ad exjguum tempus inadminiftrando
iirmèrio a:tatem propagauit, tamen pro rebus praeclare
a le geftis f quas quidem hoc fermone commode iora-
pledli nonpoltumus ) turn immortalem nomiilts luime-
moriam, turn optimam Reip. hxrediracem , Mauritium
eempe, quem Imperatorem declarauerat , Reipublica
reliquit : quique etiam luaiplius nomina illis impertiuit:
fiquidem Mauritium Tiberium , Auguftam Conftanti-
nam appellauit.Qu» vero res ab illis gcft* fint, proxim us
libecL» Deiihuante gratia,perdocebic.
De tempor U, d Iuftino 1 union vfque ad Mauritium,
• fupputatione.
C A P . XX III.
VT autem ordinerra temporum accuratilfime com-
ple<Slamur , intelligendum e ft, Iuftinum Iuniorem
perfe foliim ad annos duodecim & menfes decern cum
dimidio regnafle, atque vna cum Tiberio ad annos rres
& vndecim m enfestotumquetempus regniiiii annos le-
decim & nouem menfes cum dimidio complexum elle.
Regnauitautem Tiberius per fe lolum annos quatuor,cum
Juftino autem .annos tres & menfes vndccim, adeo vt fi
annos a Romulo ad dedararionem Mauritii Imperatoris
in vnum colligerevolumus, erunt ficut turn numerus
tannorum antegrcllus, turn hie, queminpr«efentia fubdu-
' ximus, manifello deckrat.
De Hiftoria ferie ad nos vfqueftruata.
C A P . XXIV.
Q V 0 b v autem ad feriem temporum, quam Ecelcfi-
aftica poftulat hiftoria , attinet ea quidem in mo-
numciitis eorum , qui eandem hiftoriam feripferunt,
ftri&im & breuiter tradita eft. Nam temporal Chrifto
ad Conftantmum complexus eft Eufebius :a Conftantino
ad Theodofium iuniorem, Theodoritus , Sozomenus
& Socrates : de cuius Imperatoris rebu^eftis etiam hoc
[opus, quod habemus in manibus , multa delleruit.Quod
. vero Ipeftat turn ad'veterem, turn ad externam hiftoriam,
qua res ab initio mundi geftx continentur, eft ilk qui-
Polybias.
Appianus.
F
Diodorus
Siculus-
Diou Caf-
Cus.
Herodiaturpem
ignominiofamque Valeriahi contra
Perks expeditionem narrauit. De eilclem quoqöe
Dexippus feripfic piurima, qui hiftoriam orliis eft a regno
Medorilm, &ad Imperium Claudii, qui fiiccelfit
Galieno , earn conrinuauit. A quo literis etiam confir-
gnata limt ea, qua: Carpi , & alia: gentes barbarse in
Hellade , Tbfacia & Ionia bello gerendo confecerunt.
Eufebius iteminitium ab Imperatore O&auiano capiens
ad Traiani & Marei tempora, quinetiam ad mortem Ca-
ri hiftoriam prcuexic.
De eifdem cemporibus qusedam fimt ab Ariaho & Afi-
nio Quadrate notata. Tempora autem qux lunt dein-
ceps confecuta vlque adArcadium&Honbriüm Impera-
tores , pertexuit Zofimus : res vero poft eorum a:tatem
geftas , Prifeus R hetor & alii complexi fent. Quas res
omnes Euftathius Epiphanenfis ftri&im quidem, fed prai-
clare tamen imprimis,duobus voluminibus perfecutus eft;
quorum alteram res geftas a mundi primordio ad Ilii va-
ftationem,alteram ab eo tempore ad duodecimum annum
imperii Anaftafii'Comprehendir.Qua: deinceps ad tempore
Iuftiniani feöa lunt, feribit Procopius Rhetor.Tempora
qu® poll fecuta lunt,etfi Agathius rhetor & Ioannes turn
ciuis tum cognatus mens ordine expoliieruht ad repus non
lolum quo Chofioes Iunior ad Romanos ptofugit, velum
etiam quo in regnum refti tutus eft per Mauritium
(quiad earn rem conficiendam minime languefeere,fed
ftreniie,vt decebat Imperatorem,a^gredi viliis eft,& Chofe
roem cum magnapecunia:vi&exercituin regnum dedu-
cere ) tamen Hiftoriasluashaólenus non ediderunt. De
quibus poftea etiam >benigna Dei gratia nobis facul-
tatem ktgiente, ea qux lunt confentanca,
dilferere animus eft.
Tints quihtitibru
Qüadr.'
Zofimu!
Prifeus R-hé
Procopius
Agathius.
Ioannes.
H