I tf o 6
aqua, impletoq; vafculo lÿuerccbatut ad v rb éQ u am pro-
fequens fendus ai t:Reddam tibi prô mercede beneficium,
quia adaquaftiafinom mcum. Etpofitis genibus in terra*
orauitad Dominum,Vt loCoillo tôhtis oftënderct venant,
ac ftatim confommata oratione, dirüpta terra fontëm im-
menfum populis admirantibus parerecit, qui vfque hodie
bèrieficîùm præbet hominibus commanentibus in agro il-
lo. Inhuius enim fondsore eft lapis în téfiimonium qui
veftigium retirict afelli huius» foper quem fendus fedit
Antilles.
De incendiovrbit Pittaua.
S. ùreqütii Turonenfis Arcltiepifcôpi
N!
G A P . X X X II.
‘Èc illud filendumputo, quod hoc tempore cum P k-
cidus epifcopatum Pidauaï vrbis adeptus eft, virtus
fendi foit oftenfe. Domus aditmda Ecclefiafticaï domui
incendio maximo cremabatur, acfeintillas cum carbonib.
foper domum Ecclefiae impellente vento, cadebant. Sed
ille de puluerebeatifepulchrilecum habens, eleuatochri-
fmarip contra ignem.eXortus fubito ventus,vento illi con-
trariusjflammas a te d o Ecdefiaftico auertens,aliara pepu-
litin partem,& fic domus Ecclefiae liberata eft»
De puero a febre fanatd.
C A P. X X X III .
CVm autem püer eius in valetudine aeerbilfima febre
exuftus iaceretinledulo, & iam quafi exanimis ha-
beretur, vt de hocpülueredilutoporrexitinfirmo,protï-
nusfugata febre puer conualuit dekbore. Sëd ad baJfili-
pcam iandiredeamus.
DeLendulfo atneitte &debiü.
e a p. x x x i v .
CVm ante hdS anno s, terra motus raagnus ferram có-
cuterct, cun&aque valde m ouerentur, quafi in vno
ad xgrotam, eamque viitans, amotisque ligan.imbus j
ftulti indiderant, oleum beati fepulcnri ori efos infiidJt. J
Mdx fermone redditó, hequitié dölo përempto, ffgra
conualuit.
momento qdura, Lendulfiis quidam ab eo vehementer
excuflus, non folum fenfo muldatur, fed etiam omnibus
membris dcbilis eft effedus.. Q u i veniens ad bafilicam
fendi T uronis,& oradoni paucis dieb. inciun bens, & vo-
ciredditur & feniui, & membris omnibus quafi rediuiuus,
fofpeseft redditus.
De twninevinrtd-
C A P . XXXV.
Êc illud prastëreündum puto, qUod in nocen s hom o
accufetus pet calumnias malorum, adducebatur ad
vrbemvindus lo ro , vt truderetur ergaftulo. Cumq; ante
bafilicam S .Petri Apoftoli in publicum addudus a*ger de-
ueniifet,folutae Hint manus qius,dixitq; euftodibus: In hoc
apparet me a culpa quam diciris,eifeimmunem,cum mcae
manus diuinitus font folura.T unc illi indignantesardius
eumreuinxerunt, & infoper adhuc alio loro ligaminis ad-
iedo,vtita dicam,vincula ipfevinxerunt. Contigit autem
eo tempore,vt nos deBafilica S.Martini per plateam veni-
remus. Hi aütehl cüm nobis obuiam venientes apptopihy
qudrent, vt primum'bafilicam S andi homo Vinous alpe-
xit,ftatim folutas font manus eius. Exilienfque de caballq
in quo fedebat, pedes noftros arripuit,eXpohens fe iniufte
damnari. Sicque nobis cum iudice loquendbus, ablque
fafeinatione difcelfit.
De multere obmutefeente fiinata.
CAP* XX fcV I.
GOniunx ferenati hominis hoftri cum de cultUra viro
praihilfo rediret,fobito inter manus dilapfacomitan-
tium, terra corruit, ligataq-, lingua, nüllum verbum ex Ore
S roferre obmutuit. Interea accedentibus ariolis,ac
us earn meridiani ditmonij incurfom pad, ligami-
na herbarum atq} incatationum verba proferebant, fed nil
medicaminis iyxta morem conferre poterant peritura?.
Cumque familiamixto vlulatuperftfeperet , filius eius ad
neptem nofttam Eufteniam citius occürrit, nuncian s matrem
fiiamextreme vitae terminuatrigifle. Quaeadueniens
De f igmticU fanatiii
C AP . X XX VIX
' T ’Empore autem quo,poft obitum gloLiofifumi regis
k A GunitrauniChildebeitus rex Aurelianenfium vrbem
adiit,puerorumvnus aulieprum grauitera typö tettianó
accedentibus,difcèdentibü% febribus, tremore foperue-*
niente quatiebatur. Id cum nobis fuilfe.tquaeftus, depul“
uere iandti fepulchri ei porreximiis.Qgem hauriëns,com-
prclïo tremore conualuit.In fequéiwe vëro nodteburn dies
ille, quofran gi confoeueiat adueniilet,vidit pervifumve-
nientem perionam teterrimam dicentemqj fibi. Ecce iam
1 tempus tui treniorisaduenit, quid diflimulast Age quod
comiieüifti. Haec eo dicente»aduehitvirquidavultu iplenr
didus. Catiareae nitens afoddtu decorus, dicens ei : ^ e
tremuerisjfed jfacito foper fronteih cuam fignum veneran-
Ax crudSjftarimq; ialuabctis. In hac'vifione expergefadtus,
munitufq; hoc figriaculo quö foeratiuflüs, nunquam vlter
rius quaepenuierntpaflut eft. Abfeö.'typo regin^puellafa-
tigata,a potu huiüs iandti medicammis lumpto fiuiataeft.
De ceecis, Energutnenis (faparalyticis curMis*
C A P X X X V I I I .
On poft miiltbs dies, cum folennia iandti dies ânnüs
_ 1 retuiiifet, nosja gtege regreifi, feftiuitati eius affui-
mus,in qua quatuor caeci lumine recepto regrefli fiinç,duo
enexgumini mundati, du» paralytici connadti, rcftitiitis
greflibus incolume s redieruric.
De cpntraftù & careeratis laxatifi
C AP . XXXIX»
P Oft paucoS yerô dies cumculpabiles qtiofdâ Vtbis Tii-
A ronicæ,iudicis fentenria carcerali ergaftuloconciufit
fetjlamentanübùscundtisjbeatus confeflbr apparuit,diru-
ptisq; vindulis compeditorum, liberos in bafilicam abire,
permifit. Sicq; & hi à iudice relaXati,ad propria acceflèrût.
Quidam in regione Gantabrina, Auranus nomine,mane à
ledhilo conforgensydutn de domo egreditur, vifom eft di
quafi ab aliqjio perculfus foetitinceruicem. Quiprotinus
jeuens interrafo,fe<ftus eft tanquajmmortuus,ac per triduü
folofpiritu yiuens. Quarto autem die apertis oculis nihil'
poterat lpqui. A^lata enim eifueratfandi facultas: Auditis
autem b«ati Martini miraculis,vnum trientem nautispor-
rigere innuit cum fopplicationeiVt eum ad bead Antiftitis
templum déferrent. Quibus abeuntibus* illeaddomum
foam reuerfos,vidit ante pedes fops aureum in fimilinidiné
trientis.Quo aflumpto,penktoq; vnius folidiappenfus eft
pdndere. Quod ille cernens,dixit intra fe : Reddidit-mihi
virtus B. Martini meritum pro feenore, quod eiustemplo
direxi.Etaccenius defiderio voluitinvnam atqj aliamna-
ûim confeenderc,fed àparentibus eftretétuS. Reperça autem
tertia naui, retinerinon potuit. Quaafeenk,eum impellente
vento altum mare ingreifi fuifient,oseius virtus
S.Antiftitis referauit. Qui extenfis adccelum manibus,lo-
cutus eft,dicens : Gratias tibi ago omnipotens Deus, qui
raehocitetfiilcar^iuffifti. Iamfenimpriulquam templum
k n â i tui videâ,eius referais fiim beneficiis. Quibus naui-
gantib.Burdegalæ vrbi appulfi font:Egrelfofq; de m iri, hie
ad bafilicam S. Dei accedens, ac votum foum exfoluens,
quæ feripfimus,ab ipfius ore rekta cognouimus.
Dea/io C<dltr/Uld}&vmculatù liberate]
C A P . XL.
ALkvero feftiuitate adueniéntè,qu<* in hyeme célébra-
tur.Martellus quidanfex domo Ponticonenfi, feruus
Aginiauds,qui méfe Martio per incurfionem nefcio qua,
ynius poplitis perdiderat vfom,&greftum figere no valens,
adhibito fibi ad geniculum fufte : vt m bs eft ckudonlm,
afFuit.
Di Sxnftorüm Pa.trum Fi'ta, Liber. 60}
I affuit.' R cuttt per triduüm örationem fodiflet ad domi-
I num,quarta die quæ eft ihcraftiiium de feftiuitate,geniidi-
I re^to fen9 aoSfceuit. ÏPoftpaüco's autem dies homines, qui
cafceris vinculis tenebantiir, diuinitus abloiuti, lanwi ba-
filkam font ingrê(fij&; per iudicem immunesàdamnok-
xatifitnt. * .
item de alio contraäff.
C A P . X L Ï.
V) Ver quidam j^eàibus mahiRuiqùecôq^aàus,ae Vrbe
1 Themallo inpago ‘Türonicaè Vrbis., v id Ambiacenfis,
adtjehiehs ad bafilieam kri&i, dum inter reliqüos petentes
poftulatet Viâus ftipem, vifitatusà k n d i virtute dire&us
abfeeilit.
De püerkfebricitantibusJanatfa
G A P . X L lfc
A Lîùs qüoqiie puèrüius Echymi presby te n hoftri, chm
i l i n valetudinem febris nimiæ inddifièt,ac exanimari ab
eaderh putaretur, depuliierè feh<ftï fepulchri presbyterlë-
uans,ac fimbrias pallæ foperpofiti dir umpens fecum de tu-
lit , püluetemque piièró hauriendUm dëdit, fimbrias yerô
Collo eius alügauit. Mox febre rjéftihdfca fanatus eft» Nqn
difpari mpdp & Vlferieus presbyter afteri puèrpfebricirati
ftudfom adhibens, fobuenit, & ille protinus per virtutem
kn«äi, febre carcnâ conualuit.
Deprdcipubnmtntt■> ^
C A R X L H t
ipRæ d p ttfts qiii<iaih,virbonus, Pettagönc^ vrDis,ämeii-
A tiam nefeio quam ihcurrifie putabatur. Et tarn gcauiter
agebatur interdum, vt 4e ferifo videreturexcidere. Quod
xùmmultismenfibusperferrèt , bead Antiftitis bafilicam
expetiuit.Ibiquevtarbitrorquatuorrefidensmenfes.abfti-
nensfeàcibo carniumacvino, adiutus confeiïbriS beati
præfidio, incolumis do mi fuæreftitutüs eft.
De Leodùlphocoecojanàto»
^ , ' C Â R X L IV»
T 7 T q u k rufticitas homihuni dum pdrüm pirædicatio.
JL_>nem kcerdotalem fequi tur, ipia fe Deipræparatad offen
(àm: Quod nuper geftû fuit,edicam: Leodulphus quidä
Bitùticoevrbis h omo, cüm fcènumfcciiilTet,metuens nee-
uentupliiuiæveniehtis infurfderetur, öc laboré foum per-
derét, die Dominico rnane iundis bobus ad pratumperre-
xit,ac fiip er plaiiftr Um foe hum agglo merar e coepi t, ftatimq;
pes eius vnus quafi ardenséivifoseft. Regrefluiqueadho-
Ipirium foum, conuenit abopere. Poftmifkrumfolennia
vero celebrata, iteruni iunftis bobus opus coeptumcoepit
explére.Completûmque cum effetplauftcum foenp, ftatim
. oculieiüs quafi àquibuiclam aculeis p u n â i, dolorem maximum
intulérunt. 'Quibus conclulis nunquam deinceps
cos aperire potuit. Sicque per annum in crecitaté manens,
ad Feftiuitatem fandti Antiftitis deùotus aduernt,cuius poft
diëm tertiam beneficio lùds qua perdiderat, reftaUrat^ eft.
v De duobus aïïts contraâû.
• " Z C À P . XLV .
EÔ tempore, te alius coritraiftus àdüéniëns fend
i dired:us,propriis grçftibus ad vrbem fiiam régrelfos
eft. Adüenît quidam ex Britannia nçmine ßaterima^
nus, qui coecus, mutus, acfordus, & manibus contradus;
perquoddâcontagiumfueratj&conflidtisoinnibüsmem-
prismôrbojfohtantum pedes præbcbanfchomiiii foften-
taculum.Patroni præpotétis hip expetit bafilicam, orationem
fundit, apertk öculis lucem perditam, cernit, manus |
advfom priftinum re cipit, & felaluatuih beiti Antiftitis
virtute rnirans , foipitatis fo^ gratiatn populis deckrabac.
Ob huius miraculigratiam a multis muneca coepit, de qui-
b u's npnnullo s a i ugo captiui tatis ëxemiti
De incendio ope eins extiniló.
'fe AP. XL VI;'
PRarferiti quodam tempöre apud Butdëgalenlem Vrbem
, domusynaignibus qomprehenia vehementtr
ccepit exuri. Cumque flammis hinc & inde fpacian tibus a-
liae domus huic diferiminifobiacerent, nee dubium eafe
dem huius fomitis calore depafei eongregatusin circuitu
populus no m en beati Martini coepitattentius i nu o care, 8c
iïe vicinas domos virtus eius exuri permitteret cum lachry-
mis deprecari.Sicque ad eleuatam vocem denentium ccepit
Crepitus flamma* decedere. Atqueillis clamantibusad cce-
lum,aduenit fobiro Antiftite impartiente prrefidium, colli-
fomque fupplici oratione incendium, reftinxitplebs per k -
chrymas quod nequiuerat foperareper vndas.Eo tempore
puernofter Laudonaldus curh grauiterkdilfinteria fatiga-
retur,vr de puluere fepulchri aecepit, protinus morbo ca-
SCREGORI ITVRONENSIS
ÀRCHIEPISCOPI
LIBER, QVEM IPSE^
Wet De Sandorum Patrum, Seu De
quôriindamftéliciofiorum y
vira,appeUaüit.
ÏNc i p iT PRÆFATIO S.
G R E G O R ! ! T V R O N E N S 1S AR-
chiepifeopi, in librum Suum
De Vita Patrum. ■*
Statuerafn quittent ilia tantum \&C\
T at v era m quidem ilia tantum feribere
quæ ad fepulchra beatiffimorum Martyrum
Confeflorumq; diuinitus gefta font : fed qùo-
niam quædamde iis nuper repperi, quos bea-
tæ conuerfitionis meritum enexitadcoelum,
quorum que vicæ tramitem, certis relationib us cognitum,
hcdeliam ædificareputaui, dicerealiquaex illis, opportu-
hititç cogence, non differbî quia Sanîfcorum vira non mo*-
do eorum pandit propoficum, verumeriam Aiiditorum a-
nimos incitât ad profedutn. Etquæritur à quibufdam ; v-
trum vitam Sandorum, an vitas dicére debeamùs. Aulus
Gellius autem &. cômpluresalii, Philofophorum vitas di»
cere voluerunt: Nam Plinius audor , in tertio arris Gram-
maticæ libro air. Vitas,antiqui,cuiu(cunque npftrum dixe-
r unt: fed grammacici »pluralem non pixtanthabere, vitam;
yndèmanifeftum eft, melius diei vitam patrum quamvfc
tas:quiacum fit diuerfitas metitorum victutumque; Vna tarnen
omnes vita corporis alit in Mundo.Etfcripfi (fateor)
in inferiore Çonfelforu libro,aliqua de quorundâ vita,quç
in corpore operaci font, breuiora. idcirco cum de virtute
ingentia cènfeantur j parua tarnen reducunciir in feriptis:
prolixiora quoque jn hoc(quem de,vita,San<âoj:um vocita-
re voluimus) libroimpeririidiotæquepræfomimus propa-
lare; o ran te s Dominum ,vtdigneturqare verbrüh in ore
noftro , qui ora mutofum advfos priftinosiæpiusrcfera-
uitivtauditoribus ledonbulque iàlutaria, & (ândis
Patribus digna, labia mea referait quæ in
fendis præcipit fcribi,reputetea
fois înlaudibus de-
clamari»
E e e 4 EXPLL