j m
Dënique cumin oratorio donius fuie hæc in oratione frequenter
incumbefet,& np<^Mpas vigilias perfæpe.dormi-
entibus ftmulis in oratioiie eùïnlachrymis explerec, in ci-
licio qiio orabat fuggillara repéntur, Sed nefcienribus cun-
&isM‘uis ha?c iecilïcc, crimen tarnen parricidii refèrtur ad
filium. Hæc çum cautihus Epifcopus Amerhæ vrbis com-
petifllt, cum à conuvmnionc fubmouk. Conuenientibus
antem ciuibiis cum faceEciötes ad feftmicatem bçati mar-
tyiis Iuliani» ad pcties Epifcopi Eulalius die profternitur,
qiuvrens fc inaudicum a commu.nione remotum. Tune E-
pi{'gopus p im i (51 eivm cum cætetis Miflarum fpedare lo-
lennia. Verum vbiad corninunicandum ventumeft,&Eü-
iaiius aâaitannm aoccllifièt, ait Epifcopus, Rumor popu-
parricidanitepiôclamac éfle-. Ego vero vtrum perpetra-
l ë s boeicelus, an non,ignbro:idcirco in Dei hoc & bea-'
ti Mprtyris Iuliani ftatuo iudicio. T u Vero fi idoneus es > vt
adferiS, accede pv-oprius^fume tibiEuchanftiæparticu-
îàm, atqueimpone ori tuo: eritenin> D eusreipedor con-
fcientiæ tuæ. At ille-aççepta Euchariftia, communicans
abfceifit: habebateniiD Yxorem Tëtradiani nobilê ex maire,
pâtre inferiorem.Sedëum in domo fiia vir ancillarum
concubitu mifeerctur, coniugem negligçre ccèpit: & cum
abfeorto reuerteretur, gcauiirimis eä plagis fiepiùS adfici-
ebàt, Sed & pro multis iceleribus débita nonnullacontra-
xerat, in quibus ornamenta & aurumVxoris fepiflime e-
uertebat. Denique inter has anguftias mulier collocata,
cum honorem omnem quem in domo viri habiterat, per-
didiffet, & ille abillèt ad regem, hæca Viro ( fie enim erat
nomenbominis) mariti fiii nepote cqnçupijcitur^fcilicet
v t quia die perdidérat conhigera , huius matrimonio iun-
geretur. Virus autem timens inimicidas auunculi, mulie-
rem Defiderio duci tranfmifit » videlicet vt ifiecedente
tempore eopularetur eirquæ orhnem fübftantiam viri fui,
tam inauto quam argehto, &vèftimehtis: & quæ moueri
poterant, cumfeniore filio fecumfuftulit > relido in domo
alio iuniere. Rediens vero Eulalius ex itinere, côperitquæ
ac'cideranti Sed cura mitigatbdolore paululutn quieuif-
fet, fuper Virum nepotem fuum irruit, eumque inter arda
vallium Aruemarum intremit. Audiens autemDefideri-
us, qui & ipfe vxoremnuperperdiderar , quod fcilicet Virus
interfedusfuitfet, coniugiô fuo Tetradiam fociaùit.
Eulalius veropuellam de m onafterio Lugdunenfi diripqit,
tamqueaccepit. Sed concubinaeiusinftigantë, vt quida
• adferunt,inuidia,maleficiislênfum eius oppilauerünt.Poft
multum verô-temporis, Eulalius Emèrium hriius puellæ
confobrinum clam adpetiit occiditque. SimiliterSôcrati-
um fiacre loceræ fuæ, quem pater ex cpncubina habuerat,
in te remit, Et alia mul ta mala fecit, quæ e narrate perlon-
I gum eft. loannes filiuseiùs, qui cum fiia dilceilèrat geni-
fricc, à domo Pefiderii dilapfus, Aruemum venit. Cumq;
-iam Innoeeûtiiis Epilcopatum Ruthenæ'vrbis anabilfet,
mandat um ei mittit Eulalius, vires quæ ipfi in huius ciui-
taüs territoriodebebatur,per huiusauxilium'tecipere pofi
fer. Séd Innocentius ait,Si de filiis tuis;vnum àccipio, que
clericumfàâum in folatio meo retineam,faciam quæ pre-
caris. At ille tranfinifit puerum Ioannem nomine, recepit-
que res fiias. Sufceptpque innocentiiis Epifcopus puero,
totonditepmam capitiseius, deditqile eum Archidiacono
Ecclefiæfuæ: quiin tantafe abftinentiafiibdidit, vt pro tri-
tico hordeum iumeret, pro vinpaquam hauriret, & pro equoafinovteretur,
veftimentavilillimahabens.Igiturcôiundisjvtdiximüslàcerdotibus
& vifjs magnificisin eon-
finio îùpradiibrum vrbium, T etradia ab Agy no'reprgfen -
tatur,atque Eulalius contra eam caulàturus acceifit.Gum-
que res quas de eius, abiens ad Defid erium,domo abftule-
rat, inquiretet, iudicatum eft Tetradia y t quadrupla làtis-
fadiione ablata reftitueret,filiofque quos de D efidedo con-
cepemt,incertos haberi: illud etiam ordinantes, vt fi hæo
quæ Eulalio eft iuflà diflolueret,accedendi in Aruernum
licentiapra-berptur, rebuique fuis quæ ei ex paterna fuccef-
fione ODuenerant abique ealumma frueretur : quod ita
fàdlumeft; V ^ ~ -
■ Cum hæcagerentur, & Britannicircavrbes, Namneti-
cam vtique & Redonicam , valde iæuirent, Gdnthchra-
mus rex exercitum contra eos commoueriiulïit : iri quorum
capite Beppolenqm & Ebracharium duçes delegir.
Sed Ebracharius fufpeétus, quod fi vidloria cum Bçppo-
lenbpatraretur, ipfe ducatum eiusadquireret, iniimcidAS
curri codem connedlit, ac perviam totam fe blalphemùs,
conuiciis atque màledidlionibu^lacelfunt. yerum per: yi-
am qua abierunt, incendia, homicidiä, îpoliaac multa fee-
lera egerunt. Interea veneruntad Vicinoniam.amnem:
quem tranfinifii, ad Vldam fluuium peruenerunt : ibique
diffipatis vicinitatis çafis, pontes defuper ftatuunt, ficque
exercitus omnis tranfiuit. Goniûdius enimfuerât eo tempore
BeppolenoPreihyter quidamdicens ,.Si fecutus me
fùeris, ego te viq; Vuarocum ducam, ac1 Britannps tibi in.
vnum colledlos oftendam. Fredegundis enim cnm audiif-
fet, quod in hoepropindu Beppolenus abiret, quia ei iam
exanteriore tempore inuifiis erat, Baioceaflinôs Saxones,
iuxta ritum Britannorum tonfos , atque cultu veftimenti
compofitos, infolatium Vuaroci abirepræcepit. Adueni-
enteautem Beppoleno eumiis qui eum fequivoluerunt,
certamen iniit, multofque per biduum de Britannis ac Sa-
xonibus fupraferiptis interemit. Receflèratehimabeo E-
braçliarius cum maiori manu: necadeum àccederevoltiit,
donee interemptum audiret.Die autern tertio cum iam qui
cumeo erant interficerentur , atque ipfe fauciatus lancea
repugnaret, irruentibus fiiper eum Vuaroco.cum fiipradi-
d is , interfecerunt eum : incluferat enim cos inter anguftias
viarum atque paludes: in quibus magisluto nejd quam
gladio ti;ucidatiliint.£bracharius vero vlque Vene.tos vr-
bemacceffit: miferatenim àd eumobuiamEpifcopusRe-
galis clericosfiioscumcrucibus, &pûllentio,quieos vf-
qüe ad vrbem deduxerunt. F-erebànt etiam quidam eo té-
pore, quod Vuarocus in infulas fugere cupiens cum naui-
bus oneratisauroargentoque & reliquis rebus eius, cum
altamariscepilfet, comin.oto verito,detnèrfis nauibus, res
quasimpofuerat, perdidilfetitamenadEbrachariumveni-
ensj^äcem petiit, obfîdefque cum multis muneribus tra-
‘ didit, promittens fè nunquam contta vtilitatem Gunth-
chramni regis eflè ventutum. Quo recedente, & Regalis
Epifcopus cum clèricis & pagenfibus vrbis fuæ, fimiliafa-
cramenta dédit, dicens, Qüia nihil nos dominis noftris re-
gibu&culpabiles fiimus, nec vnquam contra y tilitatem eo
mm'fiiperbi extitimus: fed in captiuitate Britannorum po
fin, graui iugo fiibditi fiimus. Pace igitur celebrata inter
Vuarocum atque ^Ebracharium, dixit Vuarocus iDifcedite
nunc & renunciate, ^uia omnia quæ iuflèrit rex, Iponte
implere curabo: quod vt plenius çredëre debeatis, nepotem
meum obfidem tribuam: & ita] fecit: celfetumque eft
ab illo. Veruntamen multitudo magna ficut de regaÙ exer-
-citu, ita & de Britannis cæfaeft.Egrediente autern exerci-
tu à Britanniis, ac tranfeuntibus amnem robuftioribus, in ■
feriores & pauperes qui cum his erant, fimul tranfire nön
potuerunt. Cumque in litus illud Vicinoniæ amnis reftitifi
fent,Vuarocus oblitus fecramenti atque obfidum qiios de
derat, m ifitÇanaonem filium faum çum exercitu,adpre
henfisquevirisquosin litore illo reperit, vinculis alligat,
refiftentés interficit, nonnullis qui cum' caballis torrentem
tranfmeare voluerunt, àb ipfius torrentis impetu in mare
deiedis. Dimiffifunt poftea mulri à coniugé Vuarockum
cereis&tabulis quafi liberi, &ad proprialuntregreffi. Exercitus
vero ipfi us qui prius tranfierat, metuens per viam
illamqua veneratfegredi, ne forte malaqiiæ fecerac pate-
rètur,ad Andegauum vrbem dirigit, Meduanæ torrentis
expetens pontem.-.fed paruaquæ prius tranfiit maftusadi-
pfum quém præfeti fiimus pontem, Ipoliati, cæfî-, & ad o,
mne dede cusfuntredadi Per Turonicui» vero tranfeun-
tes, prædas agentes, multos expoliaucrunt: inopinantes e-
nimteperetant incolas loci. Multi tarnen de hoc exercitu
adGunthchramnùm regem,acceflèrunt, dicentes, quia
Ebracharius düxac Vuifiacharius comes accepta pecunia
ab Vuaroco,exercitum perire fecilfent.Quade cauk Ebracharius
præfentatus,multü conuiriis adus àrege,àprçsétia
ei9 difeedére iufs9 eft Vuiliachario comité per fugas latitate.
Anno igipur xv. Childeberti regis, qui eft Gunthchrani
nonus atque vicefimus, dum ipfe Gunthchramus rex per
Vofecum filuath venationem exerceret,veftigiaoccifi bu-
bali deprehéndit. Gumque euftodem filuæ ardius diftringeret,
C ar m
Chlotha^l
s iiuxiof
sgiotatv*'
Cap. ri.
tc»p.33>;
c
Ingeltru*
dis obiit.
Betthegundism:
litia.
■ Cap. 13.
D
R-efune-
Ûionis degéret,
quis hæéirifegalifiluagèrerë præfîimpfiïfet, Chun-
donem cubicdlarium regis prodidit: quo næc loquente,
iufliteumadprëhëndij&Cabillbnum compadiiminvinculis
duci:cumque vtèrqiié inprçfentia régisinteriderent,
& Chundo diceretinuriquâm afe hçcprçfitmpra quæ ÖM-’
idebanturjrex campuiri diiudicaf. 1 une cubicularius ille
datô iiepotepro fe, qui hoc certamen adiref,in capoyter-
que ftetërantùadaqi puer ille lancëàfepe^cuftèdenifiluæ^
pedem eius transfigir : niôxque réfiipinus ruit. Piièf vero
extradb cùltro qui de cingulo dèpendeBatidum collum
mentis incidere tentât, cùltro lauciati ventre irarisfoditur:
cecideruntque ambo,& mortuifimt.Quod vidëhs Ghun-
d o , adbafilicâ fendi Marcéllifuganï iniit. Adclàniâhtéyë-
rb règevt conprehenderetur, priufijuam limen lânditiri
adtihgeretjtomprehehfiis eft,vindusque ad ftipitemjâpi-
dibüs eft obrutus. Multufe exhoc deinceps rexpoehitens,
vt fie éilm ira præcipitem: reddidiflèt,Vt pro paruulæ caufie
noxa, fidëlem fibïque virum neceflarium, tam célérité*
ititeremiflèt.
Chlothàciùs vero Ghilperici quondam regis filius gra-
uiterægrotâùit, ^eintantum deiperatus eft habitus, y t régi
Günthchramho obitiis eius fuiffët nunciatùstvndefadu
eft vt egrediéns de Cabillono , quàfi Parifios accedere
cupiens, vfque ad tèrminos Senonicæ vrbis accederet. Sed
cum audifièt conualüiilïè pueram, de itinere eft regreflus.
Sed çum eum Fredeguudis mater eius delperatum vidif-
fet, multum pecûniæ âdbafiiicam S. M artini vouif: & fie
puer melius agerevifiis eft. Sed & ad Vuàtocurn nuncios
dirïgit.vtquiadhucin Britanniis de exercitu Gunthchram-
ni regis retinebantur, pro huius vita abloluerentur: quod
ita Vuarocus impleuit : vnde manifeftacum eft,huius mu-
lieris colludio,;& Beppolenum interfédum eflé, 8c exercitum
fuiftè collifiim.
Ingeltrudis veto religiola, qüævjtfn mperioribusfli'
bris expofiiimus, inatrio fàndiMartini, puellarum mb-
nafterium collocauit, Ciim ægrotare ccepiflèt, neptem fii-
am Abbatiflàm inftituit : vnde reliqua congregatio maxime
murmuraùic: fed nobis înerepantibus ceftàuit à iurgio.
tuiim,fepitltus in fenedute bona;Ec ad Gain dkirur, Quia
vox fariguinis fratris tui clamac ad me de terra. Vnde liquid
e adparet, viuere animas poft regreflum corporis, atque
refurredioriem futuramin tantis vultibus prasftolari; Sed
& de lo b feriptum eft,quiarefurreduruseftin refurredio-
riemortiiórum;Et propheta D auids licet ex perfbna Do-
mini;tarnen refurredionem pnéuidens ^ it, Nunquid qui
dormit non ädiiciatvt rëfiirgat ? hbc eft, qui mortis fomno
obprinu|ur,nbn eft vënturus ad refurredionem.? Et Eiaias,
quod d S p u lc h ris refiirrëduri ftmt mortui, docet, Sed&
Ezechiel propheta cum ofiaarida obreda cute,neruis fbli-
data,venis irifeda, flante fpiritu animata, reformatum ho-'
minem enarraret, manifemflime refulrredionem futuram
edbcuit,Sed& illud manifeftum fuit refurredionis indici-
ümi quodHelifiei ofia tangens extindum cadauer, virtet-
tis effedii rëuixërit: quod ipfius Domini qui eft primoge-
nitU9 morcuorum, refurredio manifeftauir: qui rnorti
morteniiriiülic,& defepulchro vitam mortuis refbrmauit.
Ad:hscpresbyter, Q u o d Dominus in affumptohomine
mortuus fiieritae réfiirrexërit, no ambigofillud tame, quod
reliquirefurgaot mortui, non admitto. Et ego, Er q u a fuit
necefficasjfilio Deidè coelodefeendere, carnëni adfumerc,
mortem adire, inferna penëtrare, nifi vt hominem quem
plafmaiierat, nonpërmitteretiri m orte perpetua derelin-
qui ? Sed & iuftorum animae quaj vfque painonem eius in-
fernaliergaftulo tenebätur inclul*,eo veniente laxat? funt.
Nam defeendens ad inferos, duni tenebras noua luce per-;
fudic, animas eorum fecum, ne hoc exitu amplius crucial?
rentur, eduxit, iuxtaillud, Et in fepulchro eius refiirgeht
mortui. Etpresbyter ait, Nunquidpoflïiricbflainfiulillam
redada, iterurri animari, & hominem v iuentem proferre?
Et egorefpondi, Nos credimus quia quaml. b st in pulueré
redigaturhomo, & aquis, ac terr« venti viblenri imperii
difpergatur,non fit difficile D eo h s c ad vitam refiiicitari.
Presbyter refpondit: Hie maxime yoserrare p u to , vt adfe-
rere verbislenibus tenietisacerrimamfedudionem, vt.di-
catis ä beftiis raptum, äqüis im ma fum , pifciumfaucibus
deuoratum, in ftërcüs rëdadu, & per fecretum digeftionis
eiedum, aut aquis laberiribus deiediim,auc terra compu-
trefcence abolitum, ad refiirredionem venturum. Adnaec
egorefpondi,Obliuioni alpud tetraditum eft,vt opinor,
quid Ioannes Euangeli fta fuper pedus dominicumrecu-
bens, ac diuini myftërii arcana rimans,in Apocalypfi,dicat:
Tunc, inquit, reddetmare iriortuos fuos. Vnde riianifeftu
I eft, quia quicquid humani crirporisrpifeis abforbuic. ales
! rapuit, beftia; dëglutiuit, a domino^^coniunduminrèfur-
! redionem reparandum erit: quia non eric ei difficile per-
! ditareparare,quiëxnihilönf3nnata crëauit:fedicaha:cin
1 integritatem fblida ficut prius fuerant reparabic, vt corpus
quod fuit in mundo, aut pcenam iuxta meritum ferae, aut
gioriam. Sic enim ipfe Dominus in Euangelio ait, Quia fi-
hns horainis venietin gloria patris fuicum angelis iuisvt
reddat vnicuique fecundum opera fua. Sed & de Martha
Hæc vero eum filîa difeordiam tenens,pro éo quod res fu-
aseiabftulerat, obfecrauic vtneque in monafterio qübd
inftituit,nequefiiperfepulchrum eiü&përmitteretur orare.
Quæôdogefimo, v to p in o r,anno vitæ o b iit, fepultâque
eft vii.Idus menfis primi. Sed veniens filia eius Berthegun-
dis TtirortoSjCurh bon fuilfet excepta, ad Chiidebertuûi
: regem abiit, poftulans vt ei licërët iri locrim matris fuæ
; Mbnaftërium regere. Rex vero oblitus iudiciiquôd matri
eius fecerac, huic aliam præceptibnem manus fûæ robora-
tam fubfcriptione largitus eft, hæc continentèm , vt res
omnesquas mater vel pater eius habqerant, fuqdomihio
fubiugaret,& quicquid monafterio Ingeltrudis réfiquerat,
auferretur. Gum quo præcepto veniens,ita cundam fupel-
ledilé Monafteriiabftulit, ytnihil ihcra prætèr yacuos re-
Un queret pariëtes, colligéns fecum diuërfbriirn criminum
reos, atque in fedirionibus præparatos :quifi quid erat de
I villis reliquis quod deuotio dederat, fruétûm aüferrent.
I Tantaque ibi mala geffic quæ vix ex ordme poflènt nàrra-
ri. Hæc vèro acceptis his rebus quas diximi^, iri Pidauum
; rediit, multàin Abbatifïàm crimina veniens falfâ, quæ pa-
rensëius proximahabebatur.
Hisautem diebuseXtitit quidam de presbytèris noftriis,
SaduCææ malignitaris infedus venenb, dicens rion eflè fu-
turàrii refurredionem. Cumque nos earn fàcris literis pr£-
didam,&apoftblicæ tradirionis aiidoritate monftratam
adfirmaremus, refpondit, Manifeftum eft hoc célébré fer-r
ri fed certi non fiimus, vtrum fit, an n o n , præfertimcum
Deminusiratus primp honiini quem manu fàcraplafîna-
uerat,dixérit, Inludorevultustui veïceris pane tuo,donec
réüertatis iri terram de qua fiimptus es:iquia puluis es,& iri
pülueremreuerteris.Qu id ad hæc rdpondebicis,quire-
lhrredionerii futuraprædicaris ; cum in puluerem redadu
ihominèm réfûrgerç vlterius diuinitas non promrttat? Cui
ego,Quid de hac eau (â vel ipfius Domini & redemptoris
noftrijvel patrum prædeceflorum verba loquantur;riuliü
r Câtholicorum riefeire reo r. Nam in Genefi éfipatres obi-
1 rent,aiebat Dominai: T ù autem eongregaberisad populü
cum de refurredione pr*fenti fratris Lazari dubitaret,
ait, Seio quia refurget in refurredione in nouiflima die.
Cui Dominus ait,Ego fum.refurredio,via, verkas, & vita.
Adhaec presbyter, Quomodo autem in pialmo dicicur,
Qmanorirefurguritimpiiin iudicio; Etegorë^ondi,'Nö
refurgunt vt iiidieent, fed refurgumt vt iudicentur. Neen.,
federe cum impiisiiidex poteft, caufas cauforum redditu-
rusaduiim, E tillé, Dominus, inquit, in euangelio dixit,
- Qui non crediderit, iam iudicatus eft: vtique quiaperibit
refiitredioni.Et ego relpondi, Iudicatus eftri. vt ad i'uppli-
cium jrternum perueriiat,quiänon credidic vnigenicumfi-
lium Dei: tamé refrirredurus in corpore, vtipfufupplkiu
in quo peccauit corpore patiatur. Nec enim poteft iuriici-
um fieri,nifi prius refurgant mortui: quiaffcut illos qui de-
fundi, funt fandi, coehim vt credimus,retinèt,de quorum
fepulchris fepiusvktujs illaprocedk, vede his c*ci illumi-
rientur, claüdigrëflum recipiarit, leprofi mundentur, & a-
lia fenitatum beneficia infirmis perentibus cribuanturiita
credimus peccatores in illo irifernali carnali careere vfq;
ad iudiciumretinéri. Et presbyter ait, In pfelmo autem le-
gimus,Spiritus pertranmtab homine, üc non eritjAcnon
cognojfeet amplius locum fuu. Ego dixi, Hoc eft quod ipfe
V u I Domi-
#
Chrifti ad- {
uentus ob
ïefurteftio- !
i l î ' i
I f , I l
1