Intellige vt
illud PaulL:
i, Omnc
eft ex fide,
id ell, conbona
pec-
catura cft.
ftkaamus. Gum ver© pietatis &obcdientiæ ftùdium fiieri-
mas ingrefli minime iam optimum infticutorém nqftnitn
in ali'qùô penittis diiudicârè licébit > ériafttfi ii^iUo(höraó
enimeftj ïOôdicà âUquîïdelidà animaduCrnmuSiSivero
àliasfecennliis , nihil nobis obedicntiâ prödefiè pöterit;
NeccfTe omriino cft, yt qüi fidem certain & immobilem
ad magiftros fuos haberé cupiuriti e p tu p rc^tè feda;pro-
fundocorde hauriânt, eaque indefebfifip meiiioriæ tom -
mendent * vtcum dæmones infidélitatèm aduèrfus eos vlA
lam noftris cordibi inierere Conati fuérint, éxnis qiiae me-
moria wnemusjillorurhora obftrüàmus.Quanco cnimfu-
erit in cordc viridiöt fides,tantó corpus ad ojticia omnia &
miniftçria ptonjtiusô'ccurrir. Q ^ i verö p é r infideÜittem
oftçnderit,Upfus cftiOmnç cnim qti'Öd fidei caret funda-
mcntQ»péccacum eft.Cumùbi cogitàriofeggeflèrit,vt{>rç^
latum auédiiùdices aut damnes,ab ea no fecus-quaA afbras
nicatione defiftes. Néqfie prorfijs hwe ferpènti requiem
ppeftes, nonlocum^non ingreflurri, non injtium,loquere
ad huiuimodi dracOriem ,atque etfmhis vernis il?,celle : Q.
malignifllme fedu&or, non egb duççm meumiudicâdunF
fufcepi: fcdille me, non ego ilhu^fedil|ë mei iùdexeft Arma
quidem iuuenum, Pfaimorum can tus: mtttum vero o-
rationem* kuacrum autenl mundiifimas lacrymas elîèpa-
tCcs definiunt; Bèatâm, yerp obedientium confeffionera^
qua fine vidoforum qemo Deum videre nferebirur. Qiii
luïuèdus çft atque alterius paret imperip, ipfe adqerfus le-
ipfum ièntenriam fert» Nam liquidera pjmpcer Deum per-
fe&e obediérit>etiamfi nonperfedé obtepaperare videa-:
turjomniiutiieio fe éluit. Quod.fi ip quibusdamiuamipi-
plerc voluptaiem voluerit,eaamil obçdire yifiis fjueritdpfe
libi omisiuit veladdiciti Quemtaiûen lî prælatus arguere,
non-deftitit, rediifime omnino fecit, fi âutem tacuit, pe-
fcio qmdindedixerimi Qwdnfiraplieitate Domino fub-
iipuntur,feiieem.cürfiiiiïpcragunt, duro non per fiiperftb*
tipiascauilladones in fedæmonum verfutias irritant. Ante
omnuVèro çujpas nôftras præclard iutjiçi noftro joli con-
fiteamur j ommbuique fiftailleiiiflèrit confiteri, parad fi-
mus«Naminlucçrp eÜüdlis vulntrânünquam in deterius
proficient,fed iànabuntur. Gum in ccenobium quoddam
deueniflèm aliquandö, animaduerti iudicis, paftorifque
Qpdmi terribile iüdfeiuim Nâ düm illic moram trahereni*
contigit que ndam ex latr on um or dine ad monaftici con-
ueriâtLonis gradatn venire.Quem oprimus iliepaftor,peri-
nlfimusque medicus pèr dies VILquiete omniperfrutiuf-
fit, v t mpn|feprii,ftatum,normamque oinnemperipjcerefc
Poftdiemv ëro fepdmuirr fe orfujÉaccitum paitor interro -
gat: Num fibi cenferet optimum, cum illis vna habitare;
Gum vero ilium fibi curii om ni iÿnceritàtéannuends voce
reipondilîè cernerec, ruriiim: Q u id infecülo iniquumd-
peratus eiîet,inteJfogat. Poftquam ergo ilium fibi promp*
te 6c rationabiliter omnia contellum vidit, itérum ad illunf
tentandigratia* dieebat.-Voloj inquitj vt hæc ômni coetü
fratrum allante-confiteai^s &detegàs. file reliera fiiadete-
ftanslcelera,omniqueconfulione calcata indubitanterid
te faâurum p olli ci t us eft. E t fi vis, inquit,etiam in Alexan-
drueciuitaus medio id faciam. Deinde colleótis in Ecclefia
pallor omnibus ouibus- fuis (erant autem in numero
G CX XX. ) cum cófiimmarentur diüina my fteria ( era t e-
nimdiesdominicus) leélo Euangèlibinferri iam reum ilium
nihil contra querentem iub et,quibuTdara ilium ex fra-
tribus ttahentibus, modicéque verberantibus, vinttum
póft terga manus alperrimoque cilieio ami6tum,contper-
iiimque cinere caput præferentem, adeo, vt ex ipto alpe-
£lu omnes tlupefacti, protinus exortd gemitu ingenti
proclamarent ac mugitum redderent. Neque enimquis-
quaraillorum quid Ijcretfeiebat. Çum vero iam Eeclefiæ
ianuis appropinquare t, magna ilium 6c terribili voce com-*
petcuit, lâcrum illud caput clementilfimi iudicis: Staj in-
quiens,c s e nim indignus v t hui us loei Urnen attingas. X um
ille paftoris vocepercuUus,qu£6adillum ex intima veri medici,
fapientiilïmaque rarione fonuerat, videbatur enim fibi
(ytxmbispoftéalubiureiurand^firmabat)nonvocantis
hominis,fed terribilis tonurui vocem audiuitfe, treme-
"bundns & omnino pauore turbatus in faci«n protinus
coryuit. D um vero iaçeret huni &c pauimentum madeface-
:t lacry mis,permittit ur ab admirabiii medico,qin cunCta
I adillius lalutem moliebatur,formamque taluds ac certjili-
mihumilitatis omnibus d{Siti cupiebar, cunifta qu^ geHerat
fingularim Sc per tpecies dicere. Ille vero cum horrore
ingenti omnia fingülafim confefius eft,qux audiens omnis
ccetus penitus exnorreret.Non fcamen q u sp e r f corpus
priefefpaturam, t ac fecundum naturam in ^ irrationabi-
libusSc mutis animantibus deliquerat,verumetiam venefi-
cia & homicidia, Sec. qua:audire autfcriptura:\tradere fas
noneftfótnnino nihil reticens. Confefliimigitur, ftatim
t onderi, frat ributqu e aggregari p ermifi t.Ego vero fentfti il-
lius admiratus tapienriam, feortum interrogaui ilium te-
dfetius. Cuius rei gratia tam peregrinam iudirii formam
exhibuifiet. life autem vt verus medicus, duarum, inquit,
rerum gratia^Prim um ejuidem vt cdfifidentem perprae-
fentem, temporalemque confufionem xterna confutione
lib erarèmOnoddc faótum eft. Nequ e enim ex pauimehco
fiurexit, oionannes, quin peccatorum omnium remitlio-'
ne poatuseft. Neq;vllonuiusrei fcrupulo velim mouea-
ris.Namvnusexfratribus,quiillicaderantmihiprocerum
quendam ac teri^bilem fe vidiflè atle uerauit, contcriptam
charta & calamum tenentem :&cum frater illehumi pro-
ftratus, peccatum confitens pronunciareq hoc ille calamo
dele bat: & merito fane, dixi, inquit, prontinctdo aduerfum
me iniquitatem meam Domino, &tit retnijifttimpietatem cordis
mei. Secundo fine, quid hab eo nonnullos qui peccata quidem
necdum confetti fun t. Quo circa iam& illos ad Confef-1
fionem hoc exempfe prouoco, qua fine nullus remitfio-
ne p o tietur. Et alia igitur plurima admirand a Sc memorabilia
in illo dignitlimo,femp evque memorando & grege Sc
paftore pertpexi; ex quib us plurima nobis referare animus
cft. Permanli enim apud illos tempus non modicum, illo-
rumallidue conuertationem ac viuendi genus explorahs^
Stupenaquomodo terreftres illicosleftes Angelos imita-
reiïtur. Charitads quidem o m a a inuicerd inlplubili yih-
culo conftringebantur, & quod eft omnino mirabifius,
nullaapud illos ineptaconfidentia, nullus ociotiis tèrmo
deprehen di pdeerac. O b tcruaban t vero id cautilfime vt in
nullo fratris vulneraretur cpnfeienda. Qu o d fiquis inter
eos quenquam oditle inueriiretur, hun c paitor vt damna-
ndum ad leparatum huiusmodireis mdriafterium yelui^i id
ex i lium mi t teb a t. M ale dixerat afiquando vnus ex illis pr o-
xihsb fuo, quemproririuspatef tapdtus elin3|hariiutfic,a:- ,
quumnon ette atferensinmonafterio viiibilematquein-
uifibilem diabolimi perpéti; Vidi ego apud tanétos illos
res maximë tane vtiles atque admirarione dignitfinlas, fratrum
ecétum in ^aum Colleétumj Chfituqie^Haritite de-
uindum in vtraqüe vied a&iuafcilicet Sc contemplatiua
mirabilem,adeo enim feiptos tingulidiuinisrebusexerce-
banr, vt fere nihil opus haberent a patre admoneri, ted fe
inuicem vitro ad diuinam euigilationem excitarent. Nam
fi quando contingeret, vt eorum aliquis afifentë aHBatc
quicquam maledici aut alias iloxii vel ociofi fermonis lo-
qui caepitlèt, occult© nutu latenter eüm frater alius gra-
uitatis admonens j ilium a caeptd ternione retrahebat.
Quod fi life forrafiis minus animaduerceret > iam qui
admonperat proftrato ante iuum toto corpore abibar. Si
quid vero necefiario loquéndum erat, omnis illoram
collocutio iugis crat mortis collocudo^ vel admonitio,
aecèrniqüe iudicii confideratio. Noli prxteribo fi-
‘lentio coqui monafterii ijlius admirabilem,fiugularem-
,que yirtutem. Gum enim ilium atiirndduerterem in tam
ttequenti,pérpctuoqi minifterio, iugiterfecum habitare,
gratiamque pottldcre lacrymarum^ orauitiippfexVtmihi
quoilam modo meruillètiftiufinodigratiamreüelarëdi-
gnare tun Qui tandem pfecibus fatigatus me is, itkreipon-
dit: Nunquam m e hominibus tecuirearbitrdtU9 turn, fed
Deo?&indignummeiptuniquietd omniiudicans?exhu-
itisignis contemplatione fempiterni incendii mgi memo-
ria compungor. Aliud iterum lingulare virtutis illorum genus
referre placet. Nam ne ad mentam quidem leden tes k
tpiritaliopere ceflabant. Gaeterum tigno quodam, nutu-
que incognito occulte in animo orationis lèmeipfos,bea-
tiilli viri admonebant. Neque veroadmentamlblumre-
lidentes,hoc eos fa^ere ammaduerteres, verum&cum
' ' V:- ■ r ' — ^ fibi
i+ folum. jfffctdcu &ndii.
fibi obuiacchtjcum fimul coliuenirént, id fadcbant.Porro
fi quisiptbrum in-aliquo vnquam deliqiiiflet, vidés fratres
alios notis omnibus ab illo flagitare, vt fibi curäm redden-
dæ patri radonis felinqiierec, atque äbillo d eb itM incre-
parionis vehementiam perpeti finerec. Quod tarnen 3ifd-
pulorumopus maximus ille vir eüm explôrafièt Jepior^
iam increpationis genere vtebaturi feiens eum qui cOrri-
piebanu intbntem elfe. Neque tàmen quis propriédéli-
quitfer, inquirebat, ne aliquando apud illos locum inueni-
ret aut odofi fermonis aut tcurrdiracisthemodav Siquis au-^
tern exillorum numéro aduerfiis^fratrem contendere vn*-
quamcoepillèt, prsetcriepsalterâduoluebatur illortimge-
nibus, ficque iracundije motum mirigabat. Quod fi f fua-
re illos iniuriæmcmoriamjentîlfet, rem protinus ad çum
referebat, qui potï abbateru^tècuiid’us monafterii inregi-
minepræerat feotque ante occatum folis in gratîam reuo-
carcnicebatuÇ; Sin veroilli obduratiamphusexatperaren-
turaut cibum fiimere vtqùe ad recon ..iliationem nonper-
mittebantur, autcé'rtémonafterioexpellebantur. Laud’a-
bilis tàne, memorabilitque diligentia, ex qua frudus vber-
rimusgignebaturatquenafeebatur. Plurimi apud tàndos
illos yiros deprehenuiuut a d u 8c ipeculatione, diftndio-
neq; & humilitâte mirabiles.Videres in eis terribile quod-
d am , angelicumquelpedaculum,feues canicie verendos,
auguftiore facie infandum in more m ad obedieridum fem-
per paratôSjhuc illucque difcurrere,‘gloriamq; fibi maxima
per numilitatem cornparare. Vidi illic viros L.fere annos in
obedientiæcertamine egitfe, à quibus cum addifeere ora-
■ remquam exlaboiie ifto confolationem, quem profedunî
inuenitfent. Alii quidem in abyflum humilitads iam fe per-
uenifledicebantj.perqu :m bellum omne femperexclude-
rentacfiiperarent. Ain fenfiim omnem laboris&doloiis
in maledidis & contumeliis fe perfede exuitfe dicebant.
Vidialiosexillisæterne memorandis viris, angelico atpe-
d u , venerandaque canicie ad profundiiïimam innocen-
dam,fimplicitatemquc tàpientiæ plenitfimafn, fumma a la-
cri tare propotiti, Deique adiutorio quæfitam nonirratio-
nabilem quandam &infipidam vtin ieculi fenibus conrin-
gic, quales deliros vocare tolent, peruenitïè extrinfecus
quidem mites cocos,blandostplacidosdætos.nihil fidum,
nihil negligens, nihil adulterinum in this verbis aut mori-
bushabentes, rem quidem quæ in paucis inuenitur. Inte-
riùs vero in Anima Deum ipium ac prailâtum infàntiutfi in
morem amb|èntes, menritque aciem aduertùs dæmones
&,viciaaudacem,nnmffimamt[5 intendentes. Deficiet me
.vitæ meæ teip.pus, b hierum caput & Deo dileda congre-
gatio, fi vqluerô bçftotum illorum virtutes S: ad coelum
vtq^e p.ertingentem vitælânditatem enafrarc. Sed tarnen |
exiffima nos tucius^in illorum fiidoribus ac Jaboribusfer-
mOnehi hui^ribflirum exornare, quoacriusadhuiutmo-
di gratam Déô imitatiçnem excitémini, quam propriis,Vi-
libufque monitis. Nam abtquevlla controuerfiaidquod
•deterius eft à præftaçtiore ador natur. lllud au tem in prirnis
rogd, vt nihil nos fid;um fedbere exiftimetis. Solec quippe
inhdelitascorrumperevtilitaté. Igicur adcaquæcoepimus
rurfus accingamur. Vir quida Ilidorus nomine, Alexandria:
«ciüitaris primanus, in ipto ccenbbio ante hos annosfeculo
abrenüciauit, que & ipieîllic videre merci. Hüc paftorille
mirabilis fulcipiens, atpcduq; ex ipto atperu quenda & in-
tradabilé,fiiperbûq;acfeculidignitate tumidü, conijciens
humanaarcc dxmonü fàftü fepiencilfimcdeiecit,aitquead
Itidorum : SireueraChriftiMgumcollq^decreuifti, volo
Hanfe omnia te ôbedientia: lièoribus exerceas. Gui ille
ficdt.inquft, febrô ferrü (ubiedû eft,ita & cgobïândiflîme
meipfiim ôbedientia: expono. Quo ille ielponfb, gratiïîî-
moq; exéplo curatus, continuo Ilidoro exercirij manus ad-
mouitjVt îerro,volo, inquiens, fraterante monafterii ianua
exiftas.omnnimqjjngredientiü &egredientiü prouolutus
genibus dicas. Orapçp me parer quonia peccator fiim. Sic
aujté illeobediuit fiaic Angélus Domino|çaq; cö V I I. an-
nos ille petegijfet, atqj adprofundiifimâHtimiliratem, co-
pündionçmq; perueniflet. Voluit pater poft incoparabilë
viri toferantiam,cuiqsfuperipri tempore aptum documen-
2+9
mis multorum & meipfius precibüs abudparrem e g it,v t
ibidemillumfineret, ficutihadenus reccrat degetc,cur-
fumque fiium perfidere intelügens J neque opfcure his
verbis fignificans finemjuum iam vocationis diem im-
minerc. Qiiod &fedum eft. Nam cum in ipfe ordine il-
Iümpermanere magifterpermififldt', poft döcimnm diem
per abfedroriem & igrtöminiam gloriofiflime migrauit
adChriftum. Poftque feprimuni dormirionis fiia? diem
ianitorem qübque monafterii aihimpfit. Dixerarenim ei
beatus ille , pollicitufque fuerat, quod fi poft exceftiim'
luum confidenrfa ad dominum fruimereretur, infepara-
bilis ille fibi comes fieret, idque celeriter. Quod & fa-
d um e ft, vt ceirtiftime nobis meritorum eiüs 8c perfedae
obedientix , facra:que ac diuin^humilitatis effet ihdi-
•eium. Interrogaui egocnim, cdm adhucfupereftet, mar
gnum hunc prsclar u m virum,quam exercitatiohem mens
eius habuiftet, cum ad portamiiiorareiur. N eque abfeon-
ditame cum prodefle mihi cuperet »«rnemorabilis jj]e ac
4»feiflimus p a te r:Initib.inquit, hoc exiftimabamquod
propeccatis meis eflem veudicus. Vnde cum amaritudi-
nefiimma& violentia &fänguine prouoluebar omnium
pedibus, iitipleueram vix annum cum fine meerofe iam
aclriftiria id faciebam, raercedem h Deo tolefantiae cx-
pedans. Impleto autem rurfus anno alio , toto aftedu
cordis indignum mcipfum exiftinjare ccepi conuerlatio-
ne m onafterii, patrumque afi>edii & concubernio , di-
uinorumque par.ticipatione lacramentorithi , iridignurft
f item qui in alicuius faciem intenderem. Quocirca defixis
in terraluminibus, nec ab ocülis diierepame animo, in-"
trantes atque exeuntes yt pro m e o ra ren t, deprecabar.
Cum ad menläm aliquando confedillemus, femtnus life
paagifter inclinans fijum fiindum os ad aurem meam,
vis, inquit, tibi oftendam in extremaptofiindaquecanicie
diuinumfenfum atque prudentiam ? Cumque idfiim-
mis preeibus orarem, aduocat ex proxima menfe quendam
Laurenrium nomine, qui XL. fcre 8c V I I f annos iq
monafteno degerat , fedenfque erat lacrarij preibyten
Qui cum veniflft atque abbaci genibus Hexis afta.cetab
illo quidem bencdicitur. Sed cum ferrexiftet hihil iili penitus
dixic , fed fic ante menläm fine cibo l|areperman-
fit. Erat autem^uneprandiiiniriunx. Itaque pralixam hq-
ram atque fortafle dqas immobilis ftetic, adco vt ipfe quo-
que erubefeferem. Neque enim in illius faciem inrueripr*
verecundia poflem. Erat cnim cänus ro tu s , odogefi*
mumqye iamagebatartatisannum. Manfic autem fine re-
jjionjb vllo vlqujead refeiftionis finem. A quä eum fiirge-
remus,mitdturiama fendo illo, vt memorato Ifidoro dr-
ceret X X X IX. Pfilmi initium. Non omifi ego, vt furn
verlutilfimus , quin fenem illum tentarem. Itaque cum
eum pofteainterrogarem, quidaftans cqgicaflec, CHtifti,
inquit, imaginem paftori impofiii, neque enim ab illo hoc
penitus präeceptum exiffc, fedaDeo , exiftimaui. Quare
o Pater Ioannes , non corardmenfähominum, fedcoram
alcatidiuino aftare rac putatis orabäm. Nuilamque penitus
malignam cogirationem aduerfiim paftorem ad mit-
tebam, profyncerain illumfidemea&charkate, diduns
eft enim, charitxs noncogitat malum. Sed & rllud feito pater,
quod cum quis innocentixac fimplidtatifeomnino
dediderat, nullum maügno contra fe aut tempus autlo-
cum dabit, Reüera autem qualis eratilieiuftusnftiona-
biliumpcconim pater,ac'pcr Deum paftor, tälemetiam
habebat a Deo fibi traditum monafterij dilpenlätorem,
pudicum & mbderatum, vt quis alius; fnitem veto, vtad-
modum pauci. In hunc aliquando ad cffteforuni vtilira-
tem magnusille inuedus eft ablque vllacaufedulfirquede
Ecclefia proiici intempeftiue fane. Ego cum feirem eum
eius criminis quod fibi pater obiieerat, infontem , fe©r-
fum magno illi difpenfetoris commcndabam innocen-
tiam. Ad quem & ille lapientifllnie. S tio , inquit, Pater,
fed.ficutctudele eft ex ore famclicä infarfeismanibuspar !
netti rapere, ita 8c feipfum & operarium IceUfc, qqiani-
masfufeipitregendas, rtfii illi coronas, quantasillumki-
iWnerepofle n o u it, horis iingulis ptouidere feragit, fine
‘ b G
r.Ciw.ij.
H
tumdederat,h,un^§Jatnbuscqnnumerare.Etvtreucradi- I percontüraeltas, /Ineperignominias, fiue pfertjhiedio-
gniffimumetiambrdinarione hqàorare, verum life plua- n e s, fiue pér ludibrta. T ria e n :m maxime cauendaçomiiuL
r