
A 'v
C
lo/M.j.
Rußtet, S. R. E, Ttittcont Cttrdinuhs,
terne fe habent (fivide tur) quatramus. Quoniam fiçfe
habet hic vnis ad vnum, fient hic alterad hoc alteram,
vel hoc ùliud : & liefe habet hic vnus ad huncalinm .ficut
Vniitn ad aliud. Si iuiturvmim.nonfemperidem'eftquod'
vnüs;8c aliud non ïeraperericalius: 6c viciflîm,non om-
nis vnus & vnum eft; neque omne vnum & vnus eft.Idetrt
veto fèqui tut deeo quodeftaliüs; 6c déco qtiod eft alludi
iilfc re u it veto haie dmnia Dominus in Euahgelio, iaquienstB^
eÿ-fatn-vii»i».-hufquamdieehs,VB«/»i««; fed
ni agis è diuerio dixit,/bbi. Rut&S à i i ^ o nftimomumpcr-
b 'tbci di tiicipfô, trfltmanM iiiiiun non «# m m : 40» «8 qui
tefiipiutterdeme [‘wquodyerdmeWiefiMoniumquod iepficti-
turdente: 6C qujs effet ifte,poftaddiditdiceiis;f<« mtfumi
l\lttr,lpfe ttiUmoritumptthtbiidttnt Ht dcSpiricu findtoin-
q u it S Jidiligi ii tnt, prtteptu mi»fmuUt &egi rigubo Put tint
trieutn, de alium paraclitum dubit vobis vtnuneat vobifium ht
ftmpiiernum, ilium spirituln ventutu. N on dixit, ttUtid eoH-
foUtbrium Spirit um-,(cà, tliumptràcletuHi.
H JC K t r i e vs. H .read ffllum fpeftant, quia viiunl
finit Pater Sc Fil.tis : & quia ahüs Pater, 8e aliuçpilius, non
'tarnen quia non vnuseit. heqùc quia non'aliud8caliud.
Dum Igitur quatuöt ptopöfitafint ; duo tatitummododCr
mbhftrafth ideft; qua vnumfunt Pater8cFilius,8c quia
alias Pater à Filio 8t Spiritus lanftus. Reihanfitigittirnott
pïobatum, quiariorifft aliud Pater 8c ahud Filius ; Sc quia
nbhiptefit Patet 8c FilhiS. Hæcigithtpotius teftimoniis
.réop'brtetoftehdert; ntaxime quià vnus, dicitut Pater Sc
Filius; vnus enim Deus eft, ■ : ' .
R v s 11 c vs. Et fipramilfii, qüöd qUäjris demonfträucrantV
quia iq u o d v iium eft, aliud non eft; 8c quia älius
fcft;vnüs8cidcmnonefti tarnen 8chöcdöinoillttabitur,
'qüiàiuièqUidemDèuseft'PaterScfilius, 8c Spiritusfan^
iäusjfiH cum adieaione hominis Bei. i Si veroaUferatur
d dicentibu&nomCn qUöd eft Deus ; riori iaiii fimplicitet
dici potelt iple d ie Pater 8c Filius 8c Spinrus iimetus. In-
oilirenim : Ego ex ntemetipß hohfüht locUtus, fed qui mißt mi
letter,ipft mihi memdaiuih dédit quid dicam& quid loquar.Eo
ce,non ipfe eft Pater qui Sç Filiust fi enim ipfedffe; ex felö.
querctur. Supraautetndixit: qui ctiditintHi,nohcreditin
tut, fed in mm quimt nrijit. ' Etrurfus adhucàliqùanto ftipex
■tms ; f i ego glorifico fhéipfitirt. gloria mea nihil rff i Pater théiii eit
qui glor iß cut me,qutmvös dicitis qu'ta Deutnofitr ejt,&non cog-
noußa eüm; ego vero feto eMtb&ß diceroquianefcio, ero fimilis
vohjs niendax, fed few tum, (jyvetbum étui cufiodid. Etadhue
dicentibus ei Pharifæis.tion e(Te verum reftimoniiita eius,
tanquam eo de femetipfo teftificante ? rëigondft dicens:
Indicium meum iuflum eft, quidßlus non [um, fed ego érqüimi-
f it nte Pater, ln lege aut em vefird firipttmi eff, quiaduorum homi- -
Inum teßuKontum returnf it\ Fgofiitnqui teftifitor demnnetipfii
&tcfiificaturdc me qUi mißt nie Paterc Ex iis igitiir quxdi-
d a liittf ,& illud quêfitum clatet : id eft, quia rion aliüd &
n&n aliud Pater & Filius, vel fi dicatür äl ÏUd & aliüd,perfö^
n a ,d u i en im , non tamenaliud & aliud fimpliciter & a b -
folutec Si enfin alius not! Vnus & idem » ficuÉ ofténfiini
eft; & âliud non Vnum & idipfiini ; ÔéecoriUerfo c(uodv-
jourh cft,Hiud non eftj Qdiâ igitur vnüfti fiittt Pater & Fl-
Jius,aliudfonfunt. Patétigitur&FiliuS & SpirituS iàn-
xlus.vnum qtïidem finit, quia vira eorum natura eft, vnus
’atitem non fiinÈ, quid très periondc iuntj Scd rurfils clara
voce teftificans; dico finlpliciter, vtiué ^ de mrtplicicer v-
nym; & firhpliciter,ndn vrius fed alius} & finipliciter,nori
vnum,feddliödnobis eft ferrtid: hafti (furri corrtpléiciohtfj
8c aîiiftl perfoiiadicitur,& noh alius Deus Pater d Fili«. Vides
igitur dixiflenös,qüia Domintis Chriftüs qüi alterâni
naturam (prêter cdmmtinerh ) fibi Vniii digh.atüs eft,vhu s
eft,quia vfiit pçrfdna eft; non vhum veto,quia non ^Vfia nar
tura; ■Stcnos^icCTè ergoihtelliée jqüdtieicümqüe dixe-
rirtrçs; vnqs'&vnura, aliud &âliift. Hôc ipfufliveto,&
• ciim ledliofiîèus fandorütn Patrüni iyriodus Ëphefiüàin
cöndemriaiionem Neftorij blafphemiârünlj & Fuæ fidei
prdbiationem pofuit atque firmauit. Quiniftio per contraria
quidtm'deftriixit hæc; fiiavérd dogmataconfirma-
uû. Inter beati Grégorij Nazianzeni leâiories»dicens ita;
Aliud quidem & aliud, ex quibusSaluator, fiquidem non ïdm in-
uifibilevifibili,&id quodinternpofaleilli quod fubtèmporale‘,non \
vero alius & alius: abfit, ambo enim hæc vnum vnitione,
Deo quidem humanato, homihe Vero deitato, velquo-
modo quts nominee: dicoautem aliud & aliud,èconuep»
fo quam in Trinitate fe habet : IJ lie enim alius & alius, Vt
hon confundamus, iubfiftehtias non' allüd vero & aliud*
Vnum enim tria & idem' hac diuiiïitate. Non iblum Vero
iis nos abundare putetis, quibuS veftras contradidkionés
ieüectere præualeamus; fed audire potius', per quse noftra
firmare ipia omnium firmiflima veritas confiieuit. Quorum
diueriafunt,qua illiscum multis aliis Cdmmunipra
pfle (oient, fient ea quæ genera horum,&lpecialioi-adiT,
üeria fimt ; ficut h ê quçe vocantuf ipeeies horum, & fob -
ftafttiæ^Ôc naturae (ecundum numerum fimt diucrfe. Sed
fimplicis rei & cornpofitae, fempitçrnæ Sc temporalis,ver-
tibiliS 6c non vertibj.is, mutabui* & immutabilis,pafl]btT
lisdcimpaffibilis, diüctia fimt genera 8c fpecies ; diue,riæ
igitur,feeundum numerum,& mpftantiiàB vel natur*.
HÆ re *ri c v s. Hoe in Domino C hnftb non habet
ratiönem,propcct vnitionem : ficut enim rarionalis anima:
& corporis diueria quidem fimt genera & ipeeies, vnijm
veroânîmal homo* & eius vna fubftaptia & natuca,fic &
in Domino Clirirtd'» geiiçra quidem dilérepant jnapiiæ
vero minimó.
R V s i I c v s. Mon feil vÉrum quod dixlftï. Anfina nam-
que ÔCcorpus,non tam fecündum genus, quam potiüs fe-
cuiÏdum feeciemcliftaht. Genus enim tam anima: quam
cötporis iubftantia iufceptibilis cowtrariorum: ètenim &
àiiima fiifeeptiüa virtutis & vitij éft; & corpusfalutisat-
qüelänguöriis. Sed nee fimpliciter,rpecie differt corpus
ab animà, vna èriim fpecies nùmânitatis eft;ièdforiah iis
quæ finit ÂediaiiïterhæÈ. Hoc enim mortale; illud vero
eft imvnortale, 6c aliis talibus differentiis : quare veraxeft
prardidapropofitio.
H æ r è t I c y s; S cd ecce.prindpio ifto cónceflb, continuo
defeendéntes vfque ad fines Neftorij peruénitis.
Nam quorum diuériaiuntgenera, & ip ie ie s, & ftrbftan-
tiæ,acnaturæ; horum liée vnüm eft indiuiduum, ned fiib-
fiftentia vha,héquc vriâ peribna ; fed amplius. Si ënim duö
hæc quæ dicis ; indiuidua fimt fiuë fiubftantiæ , veléflèn-’
ticèi fitiè fubfiftentiæ rationales, düæ omnimod0 & për-
ioriæ; VjBl , '
R v s Ti c v s. Mort heceiïàrie cóhclufiftiil diüerfis
enim exiftentibus mnndi, >neribus y & ipeciebus, &
fiibffantiisj&naturis,indiuiduum non eftdiuoriùm : Vnuf
eftnàmque itidiuiduus mundus, & fi fectila diuerfa di-
canrur:* iæcula enim ex tempûribus fiünt, mundus vero
rûbftantiaram eft. Nec veto illi lùnt huic râtioni çon-
trarij, qüi plureft mündôs fiilpicantur : nam vel fi eilet a-
liiis , fimilitet plùres haberet in ierhetipfo riaturas acquë
fubftantias; vnuiquilque veto ebrurn, nihilominüSvnus
effet. Sic igitur n o s ,ii iii äliqüoaliö prêter quam in vno
Chriftô fubfiftetealias duas indiuiduas fubftantias didfcre-
rhus ; tune dtias plurefee perfonastnodis omnibus, & in-
éuitabili ter inferre mus : u veto de yno àc fölö id di dim usp ;
ficüt nullus ré d e crëderitiüm hand ótimiUm córporaliüm
nàtürarum cónftitutionem düos vel plüres muhdos effè
affirmatiit j fic néque hoS,diios aütpluires Chriftös afieri-
mus. Magis veto hed fiéjfed longè melius: bihhiaiiam-
qüeillahoii iecundtim fiibfifteiitiam fiint vhita, ficütfiä-
tunphüiüsDbminiciClitiftij Sivero rion diueriafiinrge-
nefaj neque Ipeciês deitàtis & hümahitatis * etgö héc
èXdiüerfis naturis Ghriihis,nbqüeefteX düabüs. Sivero
eft ex duabus ; da igitur éafurii difFerentias fubftatitiUas:
nort enim vis, fecündum indiuiduunt, ifta diftarè; Ihfii-
per fi reüerâ Horrto«eft; id eft g animal tatiöüale, tettb-
n üm ,& n ih ild iftaÄ )e 6 : igitür (ijuodeft impnfiunüm)
nee nos ab eb , àiit certe ille nobis cofiiübftarttiälis nôn
ëft. Infüper fi verütii eft, quoniahl qüorüm diüeriàiunt
gcliera, n b n eädeöi fimt & quæ lubgêneribüsdiftinguun-
tu r, fimiliterqué 6c ea qüæ iis fubiunt, fiue ad aliénain-
uicerü gehëra, fitié ad ea q u ê intra ea fimt comparata: qüo- ;
rum hoe Quidem genus habet, illiid veto non habet,mul-
to magis diueria monftranfur. Si igitur deitas nee gen
u i habet, nee earn Ipecicm quæiùpponiturgeneri, habe-
te vero hæc, inuedHür humanitas : multo magis*in vnà
lócE^r1*"
diui«itbins.
& humci'1'
tn.nidevtraquedteinatura
Acephalos, Dijputatio. 213
coadunari non pofie deropnftrantur. Spperioraigjtiir
fine præiudicio pofita finW iri Éiuibus diuerfa genera &
(bedes diximiîs^iuwît^Éis.dc tamis. . . £
I»ntia - H æ r e TI ç v?. Vnum iummumqsie genus habet m-
llîîm- i '
frpn.genus K fff eft Aiuiniratis cliuinicatis &Sc humanitatis,huroanitatis, quæ q u i eft perlenlét-perfèrtètr
,p hm fuljftftens<. R . s Ï Ï c v s. Pet fe fubfifteu ^cu A de
l5eo dicituc Ægpificati qùbd.nuÙius altetius f ad
ina'iget : Cum véqp dé cteararis ; ne^iaquam ; i «©tore
enim elfe fumpferunt ; & tnipjb vjpimm, & htoitemur, & fa -
m u . LSubftantirreto ('ideft;; SéiieJ cqm dcDeodicitur;
ab e a quodfit feinper, nominal*1 » ;quippe 8 oSiu eft, qnc
fempercftjdti creaturis veto,minime. Igitut.etfivnum
nomeii«ftfi)!),Wt>äe; noniamcMnares. Noneftigitut
commune genus fubftantja dcitaris 8c catnis ; fednomcn
cormBUiietantqmn^ofto iibbqvera genus non #
H æ r h .t. S e â a c am m a .id ém g fu isn o h h ib è n scot-
poti; vqam cum eo Ipeciem complet’. .
* p jv 5 T M ^ is vnum fummumque genus habent . ' v-
trumque enim Jiibftaptia eft, JSc nomine 8c definiuohe;
q uodm Chrifto de deitat e.8t huraahitate lmpqlttile elle
nadhuc dubicas,'&Werius oftendetur. Animai|itut,ra-
tionalis, 8c.Gprpus h p n # iis , idéneitatem natutæeirca vm-
tionem fufeipiunt, et>,quo(i 8c,vqum gemis 8cäeandem
fubdiuerfafnecieacdefimtiot«nonnunquafti ponuntur.
At veto deitas 8c humauitasChtifti , fub vna (pecie non
ponuntur. H æ u e t io v s , Nonfitexmcertjs.fecun-
dum quod ihcerta funt, demonftratio incertoru.Si Jgitut
oftendis, quiadqitas 8c catofubvnade&tumnenon.aeet;
8c quia in vno eoderaque-homme d rfe tt defimtmne Sc
natura,8t fpeciescptpptis 8c ammæ.cuncforian ca qua: aft-
iecifti,fequeptut. His igiturinfenoti loco feraaus, vema-
mus adalia. vf n o n fermonum probxitatem longius ex-
CeIRVSTicvfc Dominum.Chtiftùn^,con(ùb|antUem
tarn Patriquam nobis, feeundumYnam&eand|m p e r» .
nitionemlbbftandam,f*peptpfcttis;nullapet4ianeque
confufa : fed ipfam ficqt- dicitis vnam fubftantiam, im-
poilibile eft non habere quædam, quæ in comparatione
ad inuicem, tefte, aliud 8c aliud nominentur• vt carnem,
vtanimam.vt Ycrbum.coqtingit enitn multas diftetentias
QiKtnam
licipolÏÏHC
lonfubftan:
fumete,quas ego tanquamootas tuo mceUeaui deri-^
linquo. Aliud igitur 8c aliud, fi fubftantia 8c fubftantia
di<dtut,teäe,alia8c abafubftantia ptajdicatut: iivetoab-
quid horum non eft fubftantia, quomodo fecundum hoc,
quidam font eieonfubftantialia.cumnonftntiecundum
fubftantiam confubftantialia. Quomodo autem veta d>-
uinitas,8c perfe&a 8c indiuidua humanitas.fubftantianon
erit ; Si igitur alia; 8c aliafubftantia deitatis 8c catnis, quomodo
duas eas non patimihPconfiteti| fl veto 8c duas has
coufitemini ; cut inofttalèritentia 8c cpmmunione.delci-
feitisi .H æ r e t . Sic 8c putialiouius hominis poteris
duasdemonftratefubftantias, vt ex his conuincans très
inducete Chrifti fubftantias : homo etemm fecundum
fubftantiam mentis, confnbftantialiseftAngehsjiecundnm
corpus veto pççudibus fîmuiac beftiis, Et rurlus, le-;
.cundum corpus quidem conldblbmiulcs iiutius cotpotF
busmortuorum,fecundumanimamveto,animabusipiotmn:
vt nottangelotum tantummodo ponamusexem-
pium.de quibus mihi incercam rateor elle quæ îonem.
R v s t I c y s. Hoctocum.felfumeft.vcbüfiibftantiali-
Natura à
nafeendo
diftaefti
tas enim pro parte, 8c non pro toiieiate fubftantii impet-
fecta eft. A trecentis enim decern 8c p d o nniftis Pajribus,
propter hoc, Deo Parti confubftantialis d i t e Fdius, vt
coBuofceremus quia nihil in- eo d e e g i:aternæ fubftantiæ.
Simjtitervero abhis qui pofteafuerunc, lànÛis PatnbUs,
côfubftantialis nobis eft prædiçatu s ; y t omnia noitræ lub-
ftarttiæ ilium habere eredamus ^ jig itu r hæretica traude,
cojifiibftantialitatis nomine vtitiir, qniexparte hoc w la -
Dit. Quicquidergo verumfit de angelis, coniubitantialis
eis noneft h*omb,fimilitefverpnec beftiis, ne^uepêcod-
bus,neque cadaueribus^eçaniti^buS.' A ^ P “Û®>“CC , “ 7
plicitoileçuuduniquamcunque;partëm cpnlubltantialis
in rationalibus hpmo reâ:e dicetur nato licet vnaht matéries,
ex qua corpus, fed tarnen forma corporis longe
præftantior. Ynde nec partem parci, vel totietatem cop-
fubftantialeni verum eft efle; quafi eo quod vna materia
fic, nos confubftantiales dfeamur fei^.ehtibus, & cimici-
bus, & pulicibus, fpu|cis ,8c omnibus fiipul quæ humani
, corporis euaporarione nafeuntur. Infiiper,fi omne quod
confubftantiale eft homini fecundum corpus, ciplane co -
fubftantiale. eftj’ circa hoc ipfem » illis quibus fecundupi
hdcconfiibiftancialis efebonm, erit &12hriftus (quod ab-
fit)omnibus prædidtis conlubftantiali&fccundum corpus;
nobis enim, circa hanc partem coplubftancialis eft Chri-
ftus. Si vero aliquis tales defjdciens blaiphemias, li*cvt
veraconcédât; illud tarnen aùelli nön poteft, quiahuiuf-
modi confubftantialicas neque tpcegraëft*, neque perfe-
6ta: Npn igitur duabus petfeiftisnaturis coniiibftantialis
eft hppiOjVt Chriftus. Amplius; fi magis proprie ànafeen-
doeft diâanacura; vtgignitur, magis quam vccorruittpi-
tur,eft natura : Homo vero integer nafeitur atque perre-
«ftus ; corruptio autem feparat corpu^ & animam ab inuicem
duas feparatas res efficit, quai urn neutrupi perfe-
<fta natura eft. Si enim perficitnaturas corruptio ; & contrary,
fe cM um fe contrarius efteffedus : igitoçgenitura
naturas exterminât, qupdeft nimis incongruum. Et quidem
humanitatis Chrifti natura,, mortis tempore in duas
■ eft fepavata, & in duo quædam fada eft vna natura : quorum
tarnen neutrumfuir perfeda natura. Iterum vero,re-
lurredio ex duabus eft, fed noli fe fic habet perfèdilfima»
rum in eo vnitio naturarufn,fine corruptione fiquidem 6c
fine imminutione, vnaqüæque vnitarum naturarum in
ipeciëi pérfedione fubfiftir. Infuper/i hominis cuiufdam
purify tais) du?ëpofluntfubftantiædemonftrari; licet ea-
rum nulla, perfeda natura fit; ne idcirco lion duæ luht,
quoniam nonperfcdê ; dum duæ perfedæfint Chriftina--
- turæ, quomodo non multo ampfius duæ fiint ? Si igitur
&illoisqui duas naturas^ipminis dicunt,nifiilfubfe^u-
tur in^pnueniensjduas igitur naturas,confitentes Ielu Domini
Chrifti; quid indeçeris confequetur |ipQ » ^ autem
très dicit, imperfede perfeda connumerataiuinitati: lu-
perflua vero erit omnium lub vilo Patrum vox dicentium
çonfiibftantialëm. nobis effc Chriftum fecundumhuma-
nitatem : ad inrereraptionem eorum qui dicunt inani-
ïhàtum,vel fine mente e lié, diipeniatiqne m. Si vero apqd
homines fic dicuntur confiibftanrialia : nihil promit Patres
cbnfe^ftantialem dixiffe Filium^atri : poteft enim
qUis impiiisfufpicari, quoniam quantum præftat rationale
inaniiiSato, tantum Pater Filio comparator. Eft y ero(vc
arbitrdr ) rnulta milliashfaniora his dicere. S e d n u n ^ n -
terimiûaluËciant. v" , -x >ri
\ H æ R e Ti c y s . 5i vna eft & fubftantia tci ChriituS:
m tur vnum quidem fubftantiuum, vna per vnitionem
lubftantia Chriftus eft.
K v s t r c v s . Res&perfonamfignificât,&ü*turam,
Et vna igitur res Chriftüs,& duæ : magis vero ipfe quidem
r£s vna eft, quippe vc vnaperfoha,,in duabus veronatpis
agnofeitur, H æ ret. Quia interim non negafti vriam
rem effe Chriftun^quomodo enim nö vnum dias Chr^
(turn, qui re to v ii# Chrifttiin elfe dirisM rë^erohæc
e^fubftanriua I p a igitur ( vt diximus ) iubftaritia Chn-,
ftus:eft, vUa igitördc natura,: quid cnimädtoe.ytrumej-
iam duæ res fine, âii minime? interim* quia vna eft ; c°%i
tradicerenonpotes. R vst. Sed non mbdis omnibus lc-
quitut Vham rem & ftibftaütiüàtn vnä quoq; elle iubitantiam:
nam&virgaAaronqUêamiUtftuduto,vnaqUidgn
Sm,tj);
EXtd.31.
M a tt. 6 . i t
fubftantiuaq; reserat cum frudibus fuis,nq vna veroihb-
ftantia Cum frudibus eïaf. Et tabulas fcriptas digjp Dei
vnahi rem diteus; non vnam quoq;fubftanciart^Verum,
dec illud incongrue arbittor refpond.efli.qUia Chriitus,
necfubftahtiuanec infiibftantiua, fedluperiubftaquuares
ëft; quippe duarum perfediflimatuqi fe,bfl^Uqarum, Vel
naturarum. Etenim panisille quem.Dominica oration« tonéûrifr
depoièimus,iùpctiùbftàntialis dicicuc*Bt arbitrbt®cnos g g P »
cum peterc.vt Chriftum porius cxp«amus,*BK(bCut ait ,„ c,qaiJ
Apoltolus qformtur Chnflus m Bote. Amplius vero, to F - fir.
llam Petri tamos,irifertos Habens, vnaarbor & vna eft tes,
^fedqiiia habet âepropriosramps, Dec vna fubftantiane-