Ctp.it.
B-cges 8c
Regin* inuiccmvUi
B
Cap. i i .
Childebet-
Vrfio con-
cluditiu.
c
Triidulphuscadit.
» » 4 _________________ - -
omnibus iurans,8c-nulli promil&adimplens. Vxpraurem
eiuscum filüsexiliodataeftaefqiillms fiïcq coiuatx lunt.
Muhimdo autcm auriargentiq; ac diuetfatum fpe_cierum
inciusrcgeftisrepcctaeft. Scdöcpuifubtcccaablcondc-
ratftimulaute confdmria iniquitatis fuse, non latuetunt,
atiolis ac forlibus fepius vtebaturyexquibus fotuta cogiiofcerecupïtns,
Berthefre--
dusoccidi-
D
C*p-n> 'iaddon.
remanfitiniufijs. _
I Rcxveto Gunthchramnus'cum ncpotefuo actesinis,
pacem firmanitidaris fibi mui.em munerihus, acftabihtis |
caufis publk,is,epularifitnt parites. Laudab^tenimdoiru-
num Gunth-htamnus rex dicens: Referoubsmaximas
orarias omnipoccns Deus qui mibi prxÜUiiii y t vide te me-
fearfiïios de filio meo Childebetto: .rade nop meputo
vfquequaque a cuainaieftaterelidtum, qui mihi hxcprx-
fthifti,vtvideamfilios filij mei. Tune Dynamium &Lu-
pnmducc redditos rexChiUebertus recepit, Cadnrcnm
Btunichildis regins refuciit.- Ét ficcuro pa% e ^ ’gWtfiojp
ram atque ircramDeo gratiasagentes,confermtis paftior
nibus,fetêrounerantes&ofculantes, tegtelTus eft vnul-
quifque ad ciuitatémluam. . . .
Chitdericus veto rex,colleöo exercituad lqcnm drigi
iubetónquoVifioacBitthefredusincInfimotabantSVtvÉtat
enfin'villa in pago Vabtenii, cui m.niroebatti)on9 arT
duus.lnhuiuscacuminebafilicainhonore fafiai ac beatiffimiMattmicolifttuxit:
fetcbamtÉnimibicaft,npnan-:
tiquitus fuiftè :-fed nuncnon.cma,iêdnatuta tantum mu-
nieuro etat. In hadergo bafilica cumtebus atque v.xoiibns
&&miliaj6;antediai concluferant. C ö nw ^.B $P « * -
ercitu,fient diximus, Childebettus rexilluc dipgi mbet.
Verumtamen córnott homines antequanrsdeosraccedetent,
vbicunq‘,atu villas autrèseotumicpèritepotuerunt,
ommaim endio ac prakte ttadidetunt. Aceed'eijtes autern.
ad hunciocum ad roótem fe ptoripiun t , & bafilicam cum
armis valiant. Habcbantautem quafiducemtunc Godegt-
d um Lupi dutisgenerum, Cumqueeosexttahete deba-
-filicanonvalerent,ignemadplicare nituntur. QijodcerneiisVtfio,
atanausgladio,fotasegccffus.eft.Tantaq;cie-
-dehosquiadfidebantmadlauitjVttploicunq; in eiusccn-
templarionem aduemiTenc,nullus viuens temanere pp lm*
I - Ibi& Trudulpbus palatij tegalis comes cetidit, & mulo de I bo'. exectitu proftrarifum. Cumq;iam nullus de tid e Vriiottis
cernereturperculïus aquodam in foemöre debilita-
tusad tettam ruit,& lie tuenabusaliisvitamfimuit. Qtjod
cernens Godegifilus.tlamareccepitacdicete, Fiat nunc
pax,ecce maximusmimicusdominorum nofttorum ruit.
hic veto Betthelitdus vitam ltabeat. H*c ep dicente.cum
omnispopuluslddireptionemremmqnatmbafmcaadunattt
fuetant,inhiaret, Bertbefredusafcenfó equo ad Viri-
dunenfemvrbem d tigit: ibique inoratorio quedindo-
mo eccleliafticaetat. lè tutari putas, praïfeitim cum.&iple
pontifex Ageticus in hacdomo teftdetet. Sed cumCnildeberinreginunriammfuiflèt,
èffugiffeialicetBerthefre-.
dum,petcuUiiscordis doloreait, Si.bic mortemeualerit,
noneuader Gcdcgifilus manus meas. Ncfciebat tarnen
rex, eum in domum ecclcfise ingtellum fuiflè, led quali in
tegionéaliamconfugiflè. Tutic timensGodegifdiiscom-
nibro ireram exetcitu, domum eccledx armads vallat. Sed
Cum eum pontifex reddete nequitet.fed defenfare cona-
retur, afcendences fuptatedkum, cum abipfis tegulis ac
maceriis, quibus oratorium opertum erat, inlidentes,in-
terfecerunt: ibique cum tribus femulis mörtuus efr. Multumexhoccpilcopusdolens.
quodeum nö folum defenfare
non potuit,V erum etiam locum in quo orare confueuerat.
& in quo lan&otumpignoraadgregata fueraiit.languiné
humano pollui vidit. Mifit autem Childebettus
•rex cum munetibus, vf ï mmrore reuocatetur.: fed noluit
confolari. Multi autcm hisdiebm pettimefcentes re|em,
inaliasregiones ablce'lfettmt. Nonnulli etiama primatu
ducatus remori lunt,in quorum otdtnem alij fucceilènmt.
Günthcliramnus veto Baddonem quem pro crimine
’ maieftatis fuperius vin6tumdiximus,inpnelènriamluam
venireiniïit,& tre.niniutensvlij’,Pari!io-,ait, Si eumcum
idoneis hominibus Fredegundis ab hac aflinne quaim-
' peritur.immnncm fecerit,abfcedatliber,8cquovo|uent
eat. Sed veniens Parifios, nullus de parte memorata: mulierisadfltlt,
qui eum idoneumréddere poiTet. Tunc Vin
£fcus & caténis oneratus fub ardua Cuftodia, adjvrbem Ca-
! billonenfem tedudlus eft. Sed pofteainterdurretrbus num
; dis,de prælèram Leudoualdo Baiocaffino pottnfice dirnil-
fus,ad prOptra rediit. Grauitet tunc morbus dyfenceticus
ap.udMetenlèmfeuiebatvrbem. Hisdiebustros dumad
occurfum tegis ptopetaremus.'Wilmlfuni ciuemPtaa-
urirn,plenumfebre, hocmotbolaborantem viaoftendiraùs.
td eft, adRemenfem vtbem .dequaprofeausvalde
exinanicus cum ad vrbcm Parifiacam cum fiUovxotrs luat
- venillet, apud villana Rigoialcnfem faûo teftamento de-
furuftus eft: puer veto qui Se ipfe ab hoc languore ceneba-
turobiit: &ficparitetin vrbisPiâauædelatitermmum,
tumulati funt. VxorquoqucipfiüsWiliulfi teitlocopulatur
viro, fillo feilicet Beppofeni ducis : qui 8e îple duas
Dyfentciia.
iam, vtcelebtefettut; vxores.viuasteliqucrat: etatemm
leuis atque luxuriofus,8e dum nimioardore fotmcatioms
ataaretut.ac tehaaconluge cum fcmulabus accubatet,
exhotrenslcgitimum comiubium.aliud expetebat ; licSe
ifecundæ fecit, Se huic cui tertio copulatus eft, rgnorans
auodcorrupriomcortuptTonemnonpqmdebit.
n Poll hæc cum Egidius Remenlïs vtbis Epifcopus, de i(-
lo crimine maieftatis quo fuperius memotati petempti
funt, fufpeftus habetetut, cum maguis munenb. ad Chlldebettumaccedens,
veniam depoecatur: pnus tamen la-
Macitas
impudici-
ctamentafttlcipiens, inbaftlicaiànSfci Remrgij, nealtqutd
maliin itinerepâteretut: fufceptufqi àtege cum pace drl-
celllc. Pacem etiam cum Lupo duceobtinuit, quem ltr-
ftiniftu eius de Càmpaniçdueatu fupramemotauimusfiui-
fedepulfum. Vndciex Gunthchtamnus valde mamantu-
diné excitatus eft eoquodei promilètit Lupus nunquam
‘fecumeodempacemfeautumsquiafuiiret regis cogmtus
inimicos. I v i
Igitur eo tempore in Hilpania Richaredus rexcompun-
aus miferatione diuina, conuocaris Epifcopis rebgionts
fusait; Gur inter vos 8e facerdoces illos qur 1e catholicos
dicunt, iugiter/candalnm propaganrr : Se cum mi per n-
dem fiiam lïgnamuka oftendant.-vosnihiltaleagerf po-
teftis i qua de te coriuenire qnæfo fimul, 8e difeufius vtnnl-
que partis credulitatibus, quæ yerafuntcognofcamus; 8e
tune arrtaccepta illi à vobis rarioneeq credant quæ dicin.s,
aurcerte vosabillis veritarem agnofcentes,qusprsedica-
uerintvos credatis. Quod cum fidum fuiiret.congregans
vtriulque partis Epifcopis, propoiutrurrt hæretici illaquse
ripirisibipfisdiaaiamfciipfunusifimaiterrefponderut
EpilcOpi noftrae religionis ea de quibus hæreticotum partem
plerumqiviâamlibris fuperiotibus demôftrauimus:
& præfertim cum rex diceret,quod nullum fignum « nita_
tisfuperinfirmos ab hæreticorü oftenderctur Epilçopis,
'acin memoria replicaret qualiter tempère genitoris lui,
Epifcopus qui Te ia&abat per fidem non redam cæcis reln-
tuere lumen tado cæco & cæcitati perpetuæ damnato dil-
ceffiflèt confufus^quod nos in libro miraculorum pleniùs
declaiauimus : vocauit ad fe feorfumfàcerdotes Dei,qui-
bus perfcratatis.cognouit vnüDeumfub diftindione cou
perfonarum triùm, id eft » patris & filij &.Spiritus fandi:
nëc minorem filium patrcfpirituque fàndo.neq; Spiritum
iàndum minorem pâtre vel filio, (èdin vna æquaütate atque
omnipotentia liane Trinitatem verumDeumiateri.
Tunc intelligens veritatem Richaredus, poftpofita altet-
catione » fe catholic® legi fubdidit, & accepto fignaculo I beat® crucis cum chrifmatis xndione > credidit Iefum
Chriftum filium Dei æqualem cum Spiritu fando regnanteminfeculafèculomm*
E
Amen. Deinde nuntios mittit
ad puouinciam Narbonçnfçm,quibus narrantibus eaquæ
illegefieiat/fimili credulitate populüs ille connederetur.
Erat tune temporis Arrian® fed® Epifcopus Athalocus,
quiita per propofitiones vanasac interpretationes falfàs
fcripturarum,Eccleûas Dei côfürbabat,vtputaretur quod
ipfe effet Anrius, quem çroieciflè in feceffum extra hifto-
riographus nairau' t Eufebius. Sed cum hæc populo fèd®
fuæciedere non fineret, & ad confemiendum eipaueg-
rumfaueret adulatio., commotus felle»ingreflùs iricelfu-
lam fiiam inclinât© fuper ledulum capite, nequamfpiri-
tüm exhalauit. Sicque haereticomm populüs» in ipfe confiftens
F
Egidius £
pifeopus
Lupoduc
çonciliati
Càp.iS.
Richared
rex Hiipa
conuetti-
G
Diftinâ
peifona
H
Gap.0- Richaredj
leoatio ade
reges Franc
C
Ctp.'tà.
. Britan ni
prxdanturç
fi (tens prouincia, infèpàtabilçm Trinitatem cblifèfCis»Ab
errotedifcëffir.'
Poft hæc Richaredus Jegationem ad Gunthchramnum
âtqüe ad Childébertumdirexit pacis gratia, vc fcilicét fientJ
in fide féadfèrebat viium, ita&eharitate fe præftaretyni- '
tum.Sed h Gunthchraranorege, repullï funt, dicéte, Qua-
lcm mihi fidem promittere poftünc, aut qué.idmodum à
me credidcbent,quineptemmeam Ingundemin captiui-
tatem tradideruhÉ,& per eèrum infidias & vireius interfe-
duseft,& ip(a inperegrinationedefunda? Nonrecipio
ergo legationem Ri. hatedi, donee mé Deus vlcifci iubeat
de hîs ihimicis. Hæc Jegati audientes, ad Childebercum
prôficircuntür,à qup& in pact except! ^nt,dicentp, Yu!t
îè dpminus nofter, fratertuüs Rïçharedïïs de hpccrimine
extiere, quod ci imponitur,quaû in mortem ïororis veftræ
fuiflèt confciuj: de quo,fàcramento,fivultis,autqualibet
alia conditione idoncus reddi poteft. Deinde datisgratiæ
veftræ decem milibiis fblidèrum,charitàtemveftramha-
berë defiderar,&vf iüe veftro vtacur folatip, & Vos.eius vbi
neceflè fuerit, beneficiis potiamini; Hæc illis dicéntibus,
promifcrunr Childebertus rex & mater eius pacem & çlia-
ritatem cum ipfo fe intégré euftodituros. Acceptifqùe ac
datis.tnunerious,addideruntlegiri> Iufïïtetiamdorriinus
nofter ponere vetbumin auribus veftris dcfiliafiueforo-
re veftra Çhlodôfinda, vt ei'ti adatur in matrïrnoniun^quo
faciliuèpaxquæintervosprpmitcitur, coiifirmetur. Qui
dixerunt, Profniftiobnoftraexhochabilisdabitur, fed fine
patruinoftri Guntchramnixegis çonfîlio hæc facerénon
aüdemus : promillumenim habemus/de maioribus cau-
fis nihil fine eius confilioagere: accepto itaque refpèhfb
redierunt.
Eoanno Verinô tempore pluuïæ validæfuerunt, & cüm
iam vél arbore is vel vine® frondüiifent, nix decidua cunda
opêfuit. Subfequcntiquqque gelü, ram palmites vinea-
rum,qüam reliqui öfterifi frudus iticeufifunt. Tàntufque
rigor fuiffevifus eft, vt etiam hirundines & alites quæ de
extérnis fégionibus vénérant , vi algoris extingiierentur.
Illùd etiam àdmirabile fuit, quod vbi nuiiquam geluno-
cuit jtùnc pmhîà abftulit.: èc eo vbi confueuerat Jædere,!
noriaccéflit. £ .
Britann t qüoque irnientés in términtim Nàmneticum,
prædàÿeëerunt, perüadèntes villàs, & captiuos abducen-
tes. Quod cuni Güntlichramno régi perlàtum fui liée, iuf-
fitéömmöüeri exércitum, dkigeiis illiic nuntium bui eis
loquerctur vfcomponërent çunda quæ malè gefferant,
apteerte nouérint fegladio ëafurosao exercitueius. À t illi
timehtes,prothittunt fe ornnia quæ male gefferan t, emeri-
dare. His aüditis,rex di> igit illiic legationem, id eft Nama-
.tium Aurelianehferri,& Berthchramnum Ccenomànnen-
feni Epifcopùm , cum comitibus & aliis viris magnificis.
Adfiierunc etiam & de regno Chlothàrï) Chilperici régis
filij viri mâgnîfici:quieimtës in terminum Nàmneticum
locuti funt cum'Warocho & Vidimaclo omnia quæ iéx
præceperat. Àtîllidixeruntj Scimus&nosciüitatesiftas
Chlôtharij regis filiis redhibéiij & nos ipfis debere elfe
fubiedos : tamen quæ conprà rationenigélfimus, cunda
componerc non inoramur: & dads fideiulforibus,atque
fubfcdptis tautionibus, promiferunt fe fingula millia loli-
dörüm Günthchramno régi & Chlôthàrio,ih'cbmpb(i-
tionem daturos, promi teen tes nunqüàm tetminiifti ciuità-
tum illarum vitra fe adgreftiiros. His ita compofids,regreiTi
fuiitreliqui,& narraueranr régi quægeffer^it Nàmatius
veto Epifeppus, dum receptls Villis intra tértniniim Narn-
néticæ Vrbis, quas olim parentes eius perdiderant, ibidem
moraretur, pulùl® malæ ei'ttes oriunçùr in càpitex Ex hoc
I valde cbhfedus tædio, dum ad ciuicateüt fiiam reuertl cti-
! përet, intra Andegaùenfis tetrftpijj. terminum, fpiritum
exhalauit; Corpufeulum eius ad vrbemfüàm dclatum,in
i bafilicafàndi Àniani confeflbris fepultum eft : in cuius câ-
thedrâAuftmus Paftoris quondam filius fubLOgatür.W'a-
! rochus Veto oblicus làcràmenti & cautionis fuæ, omnia
poftpofijit quæpromifit. Vineas Namnedcprum abftulit^
öc vindemiam éolligens, vinum in Veneticum tranftulit.
Etexhoé itetum rex Gunthchramnu§ valde furens, exer-
çitum commoueri iuflît, fed quieuit.
. Bçlluni veto illud quod inter cities Turonicos fuperius
diximiisiërminatum, inreduiiuam iurfum infeniam fùr-
git. Nani Sicharius cum ppft interfe^tipneiii parentum
Chrâmifiùdi, màgnaiù cum eo ami.idain ^>atrauiffet,&
intantum fe chidrate muura ddigereiit, vrpleruirtqifiniul
cibiim capèren t ,ac in v no pariter ftratp reçu m btfrent,qua-
dani die corn a ni fil b noduifio tempore præpaKicChrami-
finduSjiinutahs Sichariumad epülumfuuui. Quo venien-
te, refident pariter ad conti uium ; cumque Sicharius cra-
pulatus à vinp, multa iaétaretih Chramiiindum, ad extremum
dixilfeferour,Maqnas milii debes rpèrre grates, ô
dulciffimefrarer,,eo quod inrerfècerim parentea tfios, de
quibusacceptacôpofitione,aurü argendfmq; fuperabun-
danc in domo rua: & nud us mine elles A: egens, nifi hæc te
caufâpaululum roborallet. Hæc ille audiens, amaro lufee-
pitanimodiiftaSicharij, dixitq; iucordeluo, Nifi vlcifear
interitu parentum meoru m,amir tere nomen viri debeo,&
mulier infirma vocari. Et ftatim extimftis lu m.in ai i b us, caput
Sichànj.fiça diuidit. Qi’.i paruulam in ipfb vitæ rermi-
ao vocem emiteens, cecidif & mortuus.eft. Pu'eriveroqui
cura eo vénérant.dilabuniiir. Chramifindus exanimü corpus
nudatu veftimentis,adpenditin fepis ftipite, afeenfifq;
equis eiüs ad regem pergic,ingreflufq; Eccléfiahi ad pedes
profternitur jtegis,dicehs,Vit$peto,ô gloriofe rex,eo quod
occiderim homines quiparentibus hieis clam interfeélis
xesomnes diripuerunt. Cumque/expQfitis për ordinem
caufiis,& reginaBrunichildis grauiteraccepifiet,eoquod
in eius verbo Sicharius pofitus, taliter fueratinterfedus,
frendere in eum coepit. A t ille cum vidilfet eam aducrfàm
fibi,Vofàgénfem terriebrij Biturici paguin ëixpetiit, in quo
eius parentes degebant * ep quod in regno Gunthchramni
_ regis haberetur: T rànquftla qüoque coniunx Sichari j rcii-
disfiliis & rebusvirifuiin TüronicofiüeinPidauoad parentes
fuosMauriopes yicumexpetiit: ibiqj & matrimo-
nio copulata eft. Obiit autém Sicharius quafi anno rum 46.
Fuit autem in vita fila leuis, ebriofîis, homicida, qui non-
. nullis per ebrietatëm iniuriam intulir. Chramifindus verb
iterum ad regem abiiti iudicàtumqiië eft ei vc coiiuinccrec
luper fe eum interfeciflè, quod ira fecit; Sed quouiam, vt
diximiis, reginaBrunichildiSîn verbo fubp.olue.rat Sicha-
rium,ideo reshuius tÔnfifcaripræcepit: fed in poftçrumd
Flaüiaiio dèmëftic© redditæ funt, fed «5c ad Aginnum pro-
perans,epiftolam eius elicùic,vtanuilocontingëretur.lpfe
enim res ëiusà regina concellæ fuerant.
Eo àfinôquoquè 13. regis Childebetti, cum ad occur-
îîim ëiüs vfque Metphfem vrbem properaïferausj iufîl/u-
müsadGùnthchramnuifi regemin legationem accedere:
quéapud vrbê Çabillonénfem repërimus, drcentes,$alü-
tém vberrima mittit cibi gloriofiilimus nëpos tuus Chil-
dëberius, ô inclytë tex, immënfas refçréns gratias pietati
tu®, qiibd d te iugitër cbipmonctur vt ,ea agat quæ & Deo
plaçeant, & tibi fint accepta, & poplilo cougrua. De his
verbqüælocuti fimul fuiftis bmniaimplere promittit,nec
qüiÇquam fe de padiûnibüs qü® intep vos côferiptæfuiit,
irrumpere pollicetur. Etrexadh^ecait, Non fimiliterego
gratias agb,qUod taliter irrUrhpitur quod mihi promilfum
eft. Pars meade vrbè Silüanedënfî nop redditur. Homi-
nesquoS piro vtilicacé mea, qllia mihiinfenfi erant,migrate
volüiÿ non pèrmiferunt : & quomôdo dfcitis, quod nihil
dé padionibus fcriptis trdnleefidete vulc dulciffimus
nepos mells ? Et nos ad hæc. Nihil vult contra padiones
àgereillasifed omniaimplerepromittit, itavtde præfenti
.fi ad diüifionem Siluanedenfem vis mittere, nec tardetur:
ftatim enimrecipiestuUm. Dé hominibus vero quosdi-
cis,nomina feripta tradentur, & omnia quæ promiflàfiint
implebuntur. Hæc nobis loquentibus, padionem ipfam
relegi rex cotamadftan tibus iubeu
Cumin Chrifti nomine prarcellétiffimi domni Gunth-
chramnus & Childebertus regés & gloriofiflîma domna
Brunichildis regina, Aridelaumichantatisftudio couuënif-
fent, vt omnia quæ vndecunq; inter ipfos feandalum po-
terantgenerate, pleniori confilio définirentl id inter eos
mediantibusfàçerdotibus atque proceribus, Deo medio,
charitàtis ftudio fediqcomplacui t,atq; conuenit,vt quam-
diu eos Deus omnipotent in præfenti fecijlo fuperetfevo-
E
C i p . i9.
icharius
d vlrionem
necatur.
F
Èiblioth. Vet. Patr. Tùm.6 . Pars i. luerir,
Cap.zo.
liions ad <
clirninnura
pro Child,