f o 6 Gregor. Turonenf
SILVVLA ENOR- M“ w- Mirari paffiuè.
Mifcam pró mifcebo.
MIVM, QVÆ CONTRA Monades pro monas.
G R A M M A T lÇ Æ V E L l’R O S O D IÆ
Canonem, autperegriiia,ip Veiiant.Fprcunat. I ^ tE c e ll a r i
ledione, occurrunt. | i \ Ö.'
— intoreuma. lib.2. vitæ S. Martini} alias ei y. &ii
idola breuis. .
AProducitin Anàchöretä, charifmatalâtagefts.latagh Örbspro orbis.nam>& Varrorii,Orbis & vrbs,cognata.
Admodulare prori. ' V '-•!/ 1
i »
Aera, neuer, plur.
Aluus mafc. gen.cum Accio.
Aperibar.
Apothecaret,
T3Eftola pi
robeftiola.
-L/Butyr putyr pro butyrum.
:aliginofùs.
Aligolus pro c;
Calces calx*
Candelabripro a.
Cauillare pro ri.
Celeb rafcura pro celebranda.
Ceremonia plurale neutrum.
Cercor pro cèrtior fio.
Chrotta. teftüdo.
Cidarim.is.
Clientapro çîiens. etiatn Àfranio. Âuldüio.Sidonio.
Colophona, colophon.
Conlatnra,ideft,collata.
Conftruiturus p to conftru&uras.
Confiilojconfultumpro conlulari Si. conlblario. Confoli*
turuSjid èftjconfolaturus.
Cundo.as.cuthAdio&Ennio,
Curatura pro cura. Terent.Eunuch.
Cruminans,ventrem purgans. j
D.
DEbaccho, pro or. . £ ,.0
Dominare, pro Hi
Duces produx.
\ E. |
EGregiuscomparatiue.
Emptica pro emporerica naui.
IfEpulareprori.
|E corripuitex Græco,in ecclefia4 ettiblema, eremus, men
j nafterium, pfàlterium, &c.
Etinaduerb. Verè, æque; & fâtebatur, mereretüt, pete-
. batur,&c.
(Es,in his ferme corripic,exemplo Prudentij. Clades. .efïèô*
j petiflès. fames, fruges. lues, proles.ftrages.nites, ôcc.
F*
FAcetat
Famulare pro ri. .
Rodent profodiunc. ,
Formafàt.
Fouet pro foueat. ;
H
' Enium pro us.
r Graphiolum. clabula.
I
Elix. helice.
I.
J Aculo. as.
1 Im pliciter,lmplicate. M
In præp. mptu ad locum,plerumq; cumfèxto cafii.
Iugis,iugiter,&c. iugura coniux.prima.
Iiih d uO>eutus.equis.i& isbreid.
| . L.
T Anrbiat pfo lambat. >
A-^Leûdus. cantilena.
, Locupletus prolocuples. ,
F ) Àlceris pfô palîÈS/
! * Peregerpro peregrinus.
r Petferorjperfero.
j Pilentis,pilenrtim,
j Præconiandus vcl præconandus.
I Precanter. I .
S Vo, paffim pro vbi.
n R-. RApienter,vt Accius.Cupiettter.&alij Rar enter.
$.
Repens, pro repente.
Ç Enis& (ènes prolènèx.
^ Seruibant j bunt.
Spaciare pro ri.
Té p g ;
oeOpazus,a,Um.
Torcular me<f.bre.contra quam Prîlcianus.
Totcularer.
Triades pro T ria s/ %
j; TrOpis.
S V.
Y7ËftibitjVtVirg.Veftibat. ‘
V Vicarietas.
I Vrguetpto vrget.
! Vrguitpro vrfit. Y. y. inChryfopralîis bre.
ÀliqUammulta adhuc eruasÿrüdens Leftor, fe'd hoc vt emmebant,
Jtcad cautionem prajlandamfufficere vifa.
C A R M E N CM 0 NO S T I C H O N ,
BEAT! COI.VM
BANI ABB ATI S,
E X CODI C E M A T ^ V SC RI P TO
Erijingenji nunc primum fmauftori
rejlttutum dr editunt.
A D L E C T O R E M .
Anftus Columbanus vixitcirca.anuum614.Syge-
bertus deilltxftrib.lcriptorib.cap.6'6. ait,eu multa
fcripfifle,vel adcanenaum digna, yel addocendu.
vtilia. Carmen eius cotra auaritiamad Hunaldum
extatin Biblioth.S ..PP. vbi hi duo verfus:
Viue DeofidenSyCbrifiipritcepta fecutus.
Sint ribi dtui u diuina dogmata legit.
In noftrd hod mortoftiche fecundo & tertio loco impofiti
inueniuntur. Et hare caula fu it, quare breue illud carmen
etiam huic fubiungerem. Sane pietatis plena limt h ac
monoflit ha. Quie dum prxlo adornantur, ecce dbi ad-
funt poemata noun u 11a S. Aid helmi h oc iplb anno 16 01. a
R . P- Martino Delrio Societads I i ? V modsilluftratajqui
8chxc ip la monoid cha fimul edidit,exmembranis m:C
Abbatix S.Eatirentij Leodicenfis: hoc titulo: IN C E R T I
AV C T ORIS M O NO STlGH A. Delrius inceari a u d o -
ris nomen lagaci coiedura indagans putat elle S.Althelmi
|, Occidenralium Saxortum Epilcopi, qui obiit anno 705).
* Conieduram hanc ducit ex verlu 21. h
Si CoLtmbmi EpißoU. 4 07
* Sæpius audicu inftnieris,quaiU voce fruiris.
■ « I j ■ g I Ü
O fte n n s J lu d e a s v ic to r u m v in c c r * tu rm a s : ,
Caîteri lcriptoreSj5f/»ft'«Æf,poems dicerëc.S.-Aithelmopec«- Sitleruus mentis Venter} litlerlia libido,
l u r e e l l , inquit Delrius, o fto V itia r e c e n f.r c c a jli t.iti n xia, cju 1 * Non perdit pictasquidquid * largire videcur.
r u m p u \n a m c u m o f t e n i s v i r t i i t ib u s d e fe r i e ji t in c a rm i n e d e v i r g i - Non opibus bonaflima datur, led moribus almis»
n i ta t e S a n f t o r u m . AitcfcCe carmen S.Althelmi delaudevir- Fac ne teméricb verbis ^irrideit alter
ginum & o d e n o calculo vitiorum re p e rilt in m.ltlubiun- Pro milero mileranslacrymis effunde lodali.
dumhuiccarmini monofticho. De nac conieduraliceat Êripe, lî valças, non fuggere tela furenti.
çuiq; mea pace quod volet lentire. Ego donee quid certius Sæpe npcetpuero milèratio blanda magiftri. *
habeam, tribuo hoc carmen luo authori, S. Columbanb: Ignorum noto nunquam præponis amico,
i&quidemexfidem.f cpdicisFrilingenfisrvbi ifte titulus: Omnia quædicunt homines tucredere noli.
INCIP1T LIBELLVS CVIVSDAM SAPIENTIS E T Non fibi quis viuat Chrifto, fed viuatvbique,
V T FERTVR BEATI COLVMBANl.Inquointerea Non tua,lèd Chrifti quæras,quidiligisilium».
conqùielco. Neq} me mouet ille v é t [ i i s iO é l e : ja s jlu d e a s ,& c c . Non te, non mundum, Chriftum led dilige lolum.
Q u o n o n a b o d o vitiis ligillatim caftirati oppolitis,fedab Cum lapiente loquensperpaucis vtere verl^s.
o d o principalibus mortiferis peccatis deterret. Etlicet fe- Nil oculi proliint,quibus ell mens cæca videndi.
re;ab audoribus numerentur fepternpriiivipalia vida; ta- Diuiris opprobrium gemitus eft pauperis ingens*
men veteres b d o numerarunt : teftis Theodulphus Epilc. Plurima difeenti lemper fipientiacrefcir.
Aurelianenlis in Epift. ad Clerum,qua ex m .f Baron.tom, Iudicium reftat cundis certiffime fadis.
; 9. an.83y.edidit,vbi h æ c :C o n f e f io n e s d a n d a f ù n t d e o m n ib .p e c - Aduenietludex cundis qui iufta rependac.
c a tis , q u a f i u e t n ope re,J iue in c o g i ta t i o n e p e r p e t r u n tu r , O t t o f u n t Inclyta perpetüam præftat *parienciavicam..
p r i n c i p a l s v i t i a jm e q u i b . v i x v ü u s in u e n i r ip o te jï.E ftn .g a j l r in ia f - Te feritace magis faciet moderatio clarum.
g i a ,h o c e ïtiV e n tr is in g lu u i e s :S e c u n d o fo r n i c a tio : t e r tio a c c id ia fiu e Egregios faciat mentis conftantia mores.
m j h t u r .q u a r t o a u a r i t ;a : q u in to v a n a g l o r i a f e x t o in u id .a : fe p tim o Conlilio facias,rogo, fi tibi quidquid agendum,
ir a io d a u o fu p e r h ia ,8 c c .D e b e t e t e t i a m in i u n g i , v t d e o d o p r in c ip a - Omnis quippe aetas aliquo fub falce laborat.
lib u s v itiis f a ç i a t f u a m c o n fe fi h n em . l t a e t i a m o d o principalia Vera quidem veterumiuuenisparadigmatarere.
viciarecenlèntEuagriusad Anatoliiimlib d é o d b vitiolîs Felix qui caulàm loquiturpmdenrisiuaurem.
cogitationib. & S. Nilus lib.de o d o vitiolîs affedionibus.| Ta turn verba valent,quantum mens lènriat ilia.
Deh ise rg o dicitS.Columbanus: Omnibus eft locuples,qui rebus abundat*lioneflis»
O f te n a s fiu d e a f v t t i o r u m v in c e r e tu r m a s . Non eric antiquo nouus anteferendus amicus.
Sividçasdilcreparecollocationemhoftramabeditione Difficile inuenies veram fortàflîs amicum.
Delrij præfertim à verlùioi. vlq; ad i40.1cito me ex fide m. Moribus egrégiisfacias tibinomenhonellum.
l.&repeû-
DI
n dare
‘Scptènde-
« pergas.
cogites.
8t hic nepe
titur infra
[ ver/lioj. '
L tritua-
phis. :
e forte
iWerctiu?
f.codicis Frifingenfis dedilTe.
CMONOST1CHON CARMEN
BEATI COLVMB
ANI:
Vitam,ii5ia, Script or um monument a S. Columbam,fume
ex Hits aufloribusquospercenfent Nota ad Rom. Mar-
tyrologium, ti.Nouemb. quo die Eccleßafeßum S.Co*
Limb am inter Sanft osfolenni ntu célébrât.
H Æ c præcepta légat deuotus,*& tfmpleat a d u ,
V irtu turn titulis vitam qui quæritiionelbam,
Vel homines inter cupiatpræclarus haberi,
Vél morum mer it is Coeleltiaregnâmereri,
Atque Deo Çhrifto foci us fine fine vidëri.
lmpleat iplè Dei, qui vult lùa vota venire.
*Viue Deb ndens Cnrifti præcepta lequutus.
* Sin t tibi diuitiæ diuinæ dogmata legis.
* Diuitias, Domini faciet benedidio datas.
Çorporis exlùperat vires prudentià mentis.
Omnibus eft mundi melior fapientia gazis.
Semper amanda quidem eft rerum dodrina bonarum.
Oprimus eft animus Chrifti vèftkusamore.
Dæmonas aduerlus magna eft oratio Virais.
Vt moneas carum noli defiftere amienm.
Morbi caulà mali nimia eft quæcunque voluptas.
* T u dare ne daudas palmas, & prendere pandas.
Semper in ore cuo relonent bona verba faluris.
N e rogo vindidam rua mens meditetur amaram.
Sint tibi pacifia magna dulcedine mores.
Ne cuapoenicear,caueas vidoria tenet.
^Fer pâtris imperium, duni verbis exit in iras.
Quilque dies vitæ eft velue vltiinus ecce putandus.
Quod dare non^poffis, nolipromittere verbis.
* Qjjiprodellepoteft,non eft fugiendus amicus.
Odenas ftudeas vitiorum vincere turmas.
T e ferat ad coelum quadrjga repie ta * làlutis.
Lingua fiiös habeac frenos in cörde ligatos.
Vir bonus elle negr8t,nifi qui * fiet omnibus, æquus.
Q u i fcelera ablcbndit, verjiam non^ forte meretur.
Q u i bona deluelcit,mox hie conluefdt iniqua.
Non tuquæfo iocis lædas née carmine quenquam.
Nemo quidem plures habuit, quam^perditamicos.
Cui prodeftjlpcio qui nonprodelle,pro,batur?
Sola fides fidei dono Sdita bitur aim o.
^Leuis nonanimam'torquencis curafatiget. .
Res * leuera quidem lemper declarac honefte.
Qu id peius,quam fe v t iungat habitgtor iniquus?
Adibus,auc verbis noli ru adluelhere prauis.
Eft non elle quidem laciusquamviuerepraue.
Mens bona thelauros prascellit munere cundos. -
Vitam.quippe tuamtota virtute tuere.
Omnia pro vita limt amittendatuenda.
Praemediraraquidemleuius lufferre valebunt.
Qute liibito adueniunt multograuiora videntur.'
Gaudia lunt popiili re d o r pius atque benignus.
Mors alienamonet proprix nos morris vbique.
Felixalterius * cuius documenra flagel la. •
Prxmia non capiet,ingrato qui bona prxftat. t
Sit tibi cams homojVtfrate^peus vt pater almus.
Omnis paulatimletho nos applicac hora.
Ante diem mortis nullus laudabilis exftac.
Q u slib e t ex * ftuduproprio cognblciturarbor.
D o d o re rit magnus, fiidis qui quoddocet implet.
Quod tibi vis fieri, hoc alij prxftare memento.
Pauperibus iultiscaeleftis gloria reftat.
Quod tibinbn optes,alij ne feceris vlli.
uEquumpondushabe,teneas £>c ftatera^iuftum.
Non tibi fit modius duplex,necftateradupla.
Corripeprudentem: reddetur gratia verbis.1
<Si tu redafacis, ne cures verba malorum.
Vtile confilium dominus ne delpice lerui.
Inter conuiuas^foc fis fermone modeftus.
Cum quid peccaris,caftiga re iple fubinde.
Vulneradumlanas, dolor eft medicinadoloris.
Diuirias Domini faciet benedidio claras.
AEternam tribuit felix dementia vitam.
Vtere quxlitis opibus, foge nomen auari.
Dilce, led a dodis; indodos ipfe doceto.
Contra verbofos noli contendere verbis.
Sermo datur multis,animi lapientia paucis.
N o n lx ta extollant animum, non criftia frangant.
Proximus efto bonis, fi non potes oprimus efle.
Quanto maioreris,tanto tucautior efto.
Cumque alium caules,propriam prior inlpice vitam.
Plus cua,quamalterius damnabis criminaiudex.
* L- latgitt,
fozte largi*J
*L .u |i?i
*L.expedit
^L.proba
bit or.
*L.Ieuian5
quen tis cura
fat iget.
m i tc vcm.
•L-f.cogno-
Icitui arbot
n oibc.
Sis ‘