Hamale- .
fxedus in
Oriente de-
Rhadegundiseximie
plificatum.
D
4 0 2 . t- . '
” Hamalêfrede tibi tunc Radegundes eram,
Quantum me quondam dulcis dilexeris infans,
Et de fratre patris nate benighe parens.
Quod pater ëxtin&us poterat quod mater haberi.
Quod foror aut frater tu, mihi folus eras;
Prenlapiis manibus heu blanda per ofeula pendens
Miîfcebar placido flamine paruatuo.
Vixerat in fpatium quo te minus hora referret,
Sæculanuncfugiunt, nec tua verba fero.
Voluebam rabidas inlifoin pedore curas,
C e u r e u o c a r e r e i s , q u a n d o jv e l v n d e , p a te n s .
Si pater aut genitrixaut regia cura tenebat,
Cum feftinabas iam mihi tardus eras.
Sors erat indiciuth quia te cito care carèrem,
Importunus amor nefeit habere diem.
Anxiavexabarfi noadomus vnategebat
Egrediente foreste pauitafTe vocas.
Vos quoque nunebriens & nos occafus obumbrat,
M e m a n sQ c e a n i ,t e t e n e t v n d a r u b r i ,
Inter amatores totufque iriteriacet orbis,'
Hos dirimit mundus quos loca nulla prius.
Quantum tetra tenet tantum diuifit amantem,
Si plus arua forent, longius iflèt iter.
I Efto tamen quo vota tenentmeliora parentum
Prôfperius quam te terra Toringa dedic.
Hinc potius crucior valid is onerataquerelis,
Cur mihi nulla tui mittere fignavelis.
Q u e r n ,v o lo n e c v id e o , p in x if lè tE p if to la y u ltu r n ,
J k X lo c a q u æ r e t r a h ü n t . f e r r e t im a g o v i r u rn .
Qua virtute atauos répares, qualaude propinquos,
Ceu pâtre de pulchrb ltidit.in ore rubor.
Crede parens,fi verba dares,nqn totusabefles,
Pagina,miflà loquens pars mihi fratris erat:
Cun&i munus habent,ego nec folatia fieras;
O facinus; quae dum plus amo fiimo minus!
Si famulos alij pietatis lege requirunt?
C u r e g o p ræ t e r e a r f à n g ü in e iu n d a p a re n s ?
VtredimatDominus vernam fàepe ipfè per alpes
Frigora concretas cum niue rumpit aquas.
Intrat in excifis vmbratica rupibus antra,
Feruentemaffedum nulla prioravetant.
Et duce cum nullo pede nüdt) curratamator
Atque fuas prædas, hofte vetante rapir.
A d u e r f à s a c ie s , & p e r fu a v u ln e r a tr a n f it,
Quod cupit vt capiat, nec fibi parcitamor.
Aft ego pro vobis momenta per omnia pendens
Vix curæ fpatio mente quiete fruor. -
Q u æ lo c a t e te n e a n t , fi f ib ila t a u r a r e q u ir o i
Nubila fi volites pendula pofco locum.
Bellica Per-fidis feu te Byzantion optât,
D u d o r Alexandra: feu régis vrbis opes '
A n H i e r o f b ly m * r e f id e s v id n u s a b a r c e ,
Qua eft geniras Ghriftus virgine matreDEVs.
Quoque hæc nullatenus patefedt littera char tis,
V tm â g is h i n t g r a u io r f iim e r e t a rm a d o lo r .
Quod fi ftgnamim nee terra n e c a eq u o ra mitrant,
Profpera v e l v e n ie n s iiuntiiaferretauis
Sacra Monafterii fi. me non clauftra tenerent,
Im p r 0 u if a a d e r am ,q u a r e g io n e f e d e s . ^
Prompta per vndifragâs trattliftèm püppe pracellas:
' Flatibus hybernisTæta mouerer aquis.
Fortior eludans preffiflem pendula fludus,
Et quod nauta timet non pauitafïèt amans. •.
Imbribus infeftis fi folueret vnda carinam ;
T e peterem tabula remige veda mad.
Sorte mb infouftà fi prendere ligna vetarer
Adte veniflem lafîanatanté mantn , _
Cum terefpicerem, peregrinapericlanegaflem
N a u f r a g ii d u lc is m o x r e le u a fle S 'o n u s.
Aut mihi fi querulam raperetfors vltima vitan v
V e l tu m u lu m m a n ib u s f e t r è t à r e n a t u i s .
Ante pios opulos iffem fine liice cadauer,
Vt vel ad eXequias commouerere meas.
Q u i (pernisyitæ fletus lachrymarashumares
A tq u e d a r e s p la n d u s , q u im o d o v e r b a n e g a s ,
Vemntij Honorij__________ ___________.
;'Quid fugiomemorare parens, quid differo ludus,
f De necegermani cur dolor altataces?
Qualîter infidiisinfbns cecidiflèt iniquis,
Oppofitaquefide rapras ab orbe fuit.
Et mihi quare nouoÆetus referendo fèpultos.
Atque iterumpatiar du m lachrymando loquor.
Ille tuos cupiens properat dum cernere vulras,
Nec fùusimpletùr, dum meus obftatamor.
Dum dare dura mihi refugit, fibi vulnerà fixit,
Læder e qui ti m uic, eau là doloris adeft.
Perculitur iuuenis teneralanugine barbæ,
Abfens nec fidifunera dira îoror. .
N o n folum amifi, fed nec pia lumlna claufî,
Nec fiiperincumbensvltftna.verba dedi.
Frigidanoncalidotepefecivifcera fletu, <
Ofculaneccaro de moriente tuli.
j Amplexuin mifèro nequecollo flebilis hæfij
Aut fouiinfàufto corpus anhela finu.
Vita negabatur,quia iam de fratre foroii
Debuit egrediens halitus ore rapi.
Quid feci, vt non comes irem ledapheretro,
Non licet extindum vel meus omet amorî
Impia credé tuae reafiim germanefiduti
Mors cuifola fui, nulla fèpulchra dedi.
• Quae femel exceffi patriam,bis capta remanfi,
" Atque iterum hoftes,fratre iacénte tuh.
Tunc pater, ac genitrix, & auunculus, atque parentes.
Quos flerem in tumulo reddidit ifte dolor.
Non vacat vlla dies lachrymis poft funera fratris,
Q u i fècumad mânes gaudianoftratuliç.
' Sic mifèraedulcesconfummauere parentes,
Regius haeferie languis origo fuit. ,
Quae malaperralerim nequeprariens orereferre,
Nec fie Ixfa. tuo confulor alloquio.
Quæfo fèrene parens vel nunc tua pagina currat,
Mitigetvt validam lingua benignaluem.
Deque tui fimilis mihi cura fororibus hæc eft, .
Quas confànguineo cordis amore colo, -
Nec licet ampledi,qu£E diligô membra parentum,
Ofculorautauide lumen vtrumque foror. 1
Si velut opto manent, fùperis rogo redde fàlutes,
' Proque meisvotisofculacara feras.
Vt mecommendes Ftancorum regibüs oro,
Qui me materna fie pietate colunt.
Tempore longæùb vitalibüs vtereflabris,
Etmea de veftro vernet honore fàlus.
' Chrifte faue votis hæcpagina cernât amantes,
D ulcibus & redeat îittera p id a notis.
; Vtquem tarda fpescruciat per tempora longa,
Hane celericurfu vota fècuta leuenr.
Ad lußinum Juniorem imperatorem & Sophiam Augg.
L I B E R .
GL o r ia fiimma patris natique, ac fpiritus almi,
Vnus adorandus hâc trinirate Deus.
Maieftas, perfona triplex, fùbftanria fimplex,
Æqualis, confors, atque coaraa fibi.
Virais ynamanens eadem, tribus vnaptfteftas,
Quæ pater, hæc geniras, fpiritus ipfapotëft,
Perfbnisdiftindaquidem,coniundavigore, .
Naturae vnius par ope,luce,throno.
Secum fèmper erat Trinitas fine temporeregnans,
Nullius vfùs egens, nec capiendo capax.
Gloria fumma tibirerum fàtor,atque redempror,
Quidasluftinumiuftus in orbe caput. ;
Ritefiiperreges dominantemvindicatarcem,
Cælefti régi qui famulando placet.
Quam merito Romæ,Romanoqueimperàtorbi-
Q u i fèquitur,qupd.ait dogma cathedra Petri.
Quod cecinit Paifius,paffimraba miilibus vna,
Gentihûs & ftupidis fudit ab orefàlem.
Cuius quadraramlinguæ rota circuit axera»
Eloquiique fide frigida corda calent.
Gloria'
A
Iilftinüfttb-
jafisertori-
bas &fchiC-
BUtisÇhilcedonenfe
Conciliais
excquitur.
Iuftiniope-
la.fidei Ca-
tholicçpro-
jfeflîo toto
ioibcrul-
Jgacur.
B
j E p i l c o p i a b
e x f i l l o r c u o
_ _ _ t , & f c -
d i b . f u i s r e - '
f t i t u u n t u r .
•HincTrit-
themius fuit
Gloria fiimma tibi rerum fàtor, atque redemptor.
Q u i das Iuftinumiuftus in orbe-Capur.
Ecclefiae turbatâ fides folidata refulget,
■ Et redit ad prifeum lex veneranda locum.
Reddite vota Deo,quoniam noua purpura,quicquidL
Concilium ftatuit Calcedonenfe tenet.
Hocmeritis Auguftetuis & Gàlliacantat,
Hoc Rhôdanus,Rhenus,Ifter & Albis agit.
Axefub occiduo audiuit Galliciafadum
' Vafcone vicino Cantaberifta refera
Curritadextremasfidei pia fabula gentes,.
nouum
libium.'
Et trans Oceanum terra Britanna fouet.
Quam bene cum Domino curam pàrtiris amator.
Ille tuas caufàs,tu focis, ecce filas.-
Dat tibi Chriftus opemjtu Chrifto fbluis h onorem..
Illé dedit culmen, rëddis & ipfè fidem.
Nil fuit in terris,quod plus daret ille regendi.
Nec quod plusreddas, quam valet aima fides.
Exilio pofiti patres pro nomine Chrifti,
Tune rediere fibi. cum diadema tibi.
Carcere laxati refidentesfedepriori,
Efïè ferunt vnum te generale bonum.
T o t confeflorumfànans Augufte dolores,
Q u i das Iuftinum iuftus in orbe caput.
* Cûi meritis com par nubens felicibüs an nis ,.
Qbtinet auguftum,celfà Sophia gradum.
Quæ Idea fànéba pi o colit, ornât amore,
Et focit hoc voto fè prdpiare polo.
Cuius prima fides orientis ab axeçorufeans, ç
i MintadoccafumfulgidadonaDeo.
Regina pofeente fibi Radegunde Toiinga, '
R ogata S.
Rhadcgun--'
dis SS.Cru-
“ “ç
* f u x r i g i t . . ,
l u f i i n u s C 6
f t a n û n u m :
S o p h i a H e l
e n a r c f e i t .
Innumeris populis vna medela venis. _
Thrax,Italus,Scytha,Phryx,Daga,Ejalmata, Theflàlus, A-
Quodpatriam meruit, nunc tibi vota focit. (ferj
Hæc tua laus princeps cum foie cucurritin orbem,
Quogenus efthominum, huctuus intrat honor*
Gloria fiimma tibi rerum foror,arque redemptor,
Crucis mif-
fçveneratio
& cul tus
Præbuit optatæ munerafocra crucis.
Qua Chriftus dignans aflumpta in carné pependit,
Atque cruore fiio vulnera noftra lauit.
Gloria fumma tibi rerum làcof,at que redemptor
Qu o d tenet auguftum celfo Sophia gradiim.
O pietas hue vfque rigans de fonte -benigno,
Ctucem
Hhadegu.»-
des adoiat.
Cuius amor Chrifti fundit vbique ^dem.
Ecce pari voto Augufti certatis vtrimqué,
Ipra wum fèxum * fiibrigisjille fiium.
Vir Conftantinum,Helenam pia foemina reddis,
Sicut honor fimilis, fie amor ipfè crucis.
Ilia inuenitopem, tu fpargis vbique folutem;
Implet & occafiim,quod prior orras erat.
Gloria fummatibirerum fàtor,atque redemptor,
Quod tenet auguftum celfà Sophia grädura. ,
Per te crux Domini totum fibi yindicat orberà,
Q u o nefeitafuit, hoemodo yifo teget.
Acccffit genti maior fiducia Chrifti,
Quando fàlutis opem fpes oculata videt.
Senfibus ô duplicata fides cum raunere veftrum
Plus animæ credant,quod cruce telle probant.
Hoc Augufla colens,quod Apoftolus inftat arare'
In lignojhiç.verbo lætificatis agrum.
Hæc iam fama fouet,qua fè fèptentrio tendit,
Ortus,&öccafusmilitatore tibi.
Illinc Romanusjhinclaudes Barbaras ipfè,
Germanus,Batauus,Vafco,Britannus agit.
Pars tua cum cruce,fit florens Augufta per æuum,
Cuifocis extremis crefcejre vota locis.
Hancproftrataloco fupplex Radegundis adorat,
. Et veftro imperio tempore longa rogat. 1.
Atque rigans lachrymis, coniunifta fororibus optât,
Vt hieveftra fides gaùdialarga metat.
Felix Iufti no maneas çuni principe coniux,
Ordine patricio cinéta Sophia fàcro.
R omük régna regens tribuit fua iuraSenatus,
Teque fibi dbminam plebs trabeata colat.
Votafiiperna Deus votis felicibusaddat. .
Nec vobis pèreat, quod Rhadegundis amat.
Affiduô cantu quæ puluere fufà precatur,
Temporibus iargis vt tibi confier apex.
Voto,animo,fènfu,ftudio bona fimperagendo.
Sit tibi curafiii, fit memorilia tui.
I Ad*Artacbin.
L I B E R .
PO st patriæ cineres, Sc culmina lapfà parentum.
Quæ Koftili acie terra Toringa tuut.
Si loquar infoufto cer tamine bella peraâa,
Quas prius ad lachrymas foeminarapta trahar?
Quid mini flere vacet preflàm hanc funere gentem?
An variis vicibus dulce ruiflè genus?
Nam pater ante cadens,&auunculus indefècutus,
Trifte mihi vulnus fixit vterque pareil^
Reftiteratgermanus apex, fèdfoi^e nefonda .
Me pan ter tumulo pteffit arena fiio.
Omnibus extindlis,heu vifeera dura dolentis,
Q u i fuper vnus erasHamalefrede,iacesî
Sic Radegundis enim per tempo ra longa requiror,
Per tulit hæc trille pagina noftra loqui.
Tale venire diu expcétaui munus amantis,
Mihtiæq; tuæ hanc mihi mittis opem?
Dirigis (ftameo nunc ferica yellera penfô,
I V t dum fila traho, foletamore fororî
Siccine confuluit valido tua cura dolori,
Primus,& extrtfmus nuntius ifta,daret? !
Nos aliter lacry mis per vota cucurrimus amplis;
Venerat, optandidulcia,amara dari.
Anxiafollicito torquebar peélorafenfu,
Tantaanimi febris his recreafur aquis. v
Cernere non mer ui viuum,nec adefle fèpulchro,
Perferor exequiis altera damna tuis.
Cur tamen hæc memorem tibi care Artarchis alumne,
Fletibus atque meisaddereflenda tuis. ,
Debueram potius folamina ferre parenti,
Sed dolor extindi cogitamaraloquL
N o n fuit ex longa eonfanguinitatepropinquus
Sed de fratre patris proximus ille parens.
Nam mihi Bertharius pater, ille Ermenefredus,
Germanis geniti, nec fumus orbe pari.
Vel tu care nepos placidum mihi redde propinquum,
Et fis amore meus,quod fuit ille prius.
Meque monafterio miffis rogo fæpe requiras,
Ax veftro auxilioftet locus ifte Deo.
Vt cum matre pia vobis hæc curaperennis
Poflit in aftrigero reddere digna throno.
Nunc dum diftribuat vobis felicibüs vt fit
Præfèns larga fàlus,ilia futura decus.
Finis lîl.iibeUorumfing.
VENANTI I HONORII
CLEMENTIANI
F O R T V N A T I L IB R O R V M X I.
Indice raticami, in ptimnmm & liirerum utiintdigettnia, vfi
fumtujumpropru Sj/nopß fefi offerret. Um,quia m Mss.Se-
riem hanccapïcutis & nemeris Ltttihù exhiberi obfruamtu,
Indiam & capitula ad fin- m operia, ijfdem Ùkrisauambmjæ-
prafcntatnu6‘,unnotâtwctiamiù,qua nojtfdeditïonenupcr oc-
cefferant.
c a r 1 r ÿ t A t t i t t f.
I. Ad Vitalem Kpifcopum RauünnaTem.
II. De temploDomniAndreæ,quo4ipfeViEalisædi-
(* fieauit. , _______
L1 I I I . De !