TH ______ D . P rim a ftC om rn .in E ù fi,
interiorcm eiufcleni figurælèn lum data gratia fpirirus fan-'
â i , Ecclefiæ fùæ patefàceretjifirmjlque moriendo in creat
e a omnia ilia Sacra men ra rchelaret. Nunquam autem
potuitaccecfomes ad fe perfcdc mundare eifdem ipfis ho*-
ftijs, quas fempet offercbant ipfi Sacerdoces per fingu-
losan .os.ealdemipfas hoftias irrationabiles offerebaht
om ib u sa n n is : arietes videlicet*»-b o u e s ,hircos,tur-
cures & columbas. Sequitur ; Ahoquin cejfajjentofferri:
tdeoqmd ntilhm haberent vitra conftunthm peccati cultures il-
Itusfttptl mwidati fed in ipfts commemoratio peccatorum per un-
nos ftngulos fit. Alioquin: hoceft, fi abomnibus peccatis
literati eflènt,& çcflaifetjtofFeisriiHæ hbftiæ,eoquod n u l-
Jam haberent vitra conlcienriam^deft,Hiernoriain,& rc-
cordarionem pecottôhnn illonlm.à quibus cultores iliius
icuocl mpndaci eflènti fèdquia h b ë non potuit fieri , &
nunquam pocaminc naaipra<5c crimînàliapeecata illis fà-
crificijs nnmdan, fit per fingulbsannos. commemoratio
peccatorum in ipfils hoftijs*, verbi gratia : Si obtuhflet
quis præfenclannb hoftias pro peccato aüt ^dulterij, auc
fàcrilegij, autparricid j , needle erat, vtomijibus annis id
ageret: quoniam non poteratperf^àc expiare àb illo pia-
cuio : proiude ac uiàtio peçt^toçuni foie, quod fiebat,1
non fblutûx Accufàtio.in6rmiçuàs, non virturis often-
fip. Ipeoenim quod- offerefcfatut, redargurio peccato-
niriri in eo quod lemper offecebantur, redargürio infir-
micariseiuÜemiàcrificij. Propter quapacaufam irapera-
uitlèmperofferii ? Prpptet wmEmicatem: quia non po-
tcrarjforieiftè raundar^y^ & redargutip pèecatorum;
ficret. Quidçfgb dicendum^ft ïn u n quid &Sa-
cerdotesnoftriquondiçidem nonagumy dkm nonoffe-
runcaflïduè ;aerifieium £,0ffertmc quideovfed adrecor-
(ÈitJontm iporc.s eius,:,& quia no » quotidiêpeccamus, 8c,
quoddic indigemu$ mundàri : quia ilJc nô pbteft iammo-
ri,déditnobis^Hqk Sacramentumcordons &iànguinisfiiij
vt fi eu t palTîo i 1 Iras redempti© & àblblutio fuit muhdi,ita,,
ptiam ifta oblatioredemprio & mùndatip fit ©mnibuf hv
vera fide offerentibus, bonamque intentionem haben^
tibiis. In ,fioc enim diffère ab ilio veteri fàcrifîdo fæpius
reperito iftud noftrum,quod (1 militer repetitur : qûia iftud
eft veritas, illud figura ; iftud perfe^ura red<Jit hominem,*
illud minime : & iftud noncaulà injjjrmitaiis fin
animalium vnquam dele&atus fit erit.* licet legaturod prams
elle odorem fiiauitatis,fed fide & defiderio offereritis :
Vnde perHieremiam dicit': Holocauftoraata veftra non
finit accepta mihi: &vi(ftimæveftrænon placuerunt mi-,
hi. Et per Efaiam : Nonofferatis ('in quit) vit rafàcrifiriuin:
incehium abominario eft mihi : qui ma&at boüèm, quafi
•qui excerebrec cartem. Sed quæftio hinc potçft priri non
modica, Quare infperauerit, vt offèrri debiMeAt, fi illi
nop placuerunt, nec voluntatisillius fiiit. Quæ gemina fo-
lucione poteft folui. Confiderans omnipotensDeusani-
. hios Iuaæorü pronos adcolcndaidola, &ritum gentium
imicandûjiniperauitcis multa £crificiaoftcrre: ne eciofi
fine fàerifidjs fedentes, in cultumDeorum alienorû, dura
vid fient alios ofièrrq, inciderent • malufiq; fibi bfferri à fe
Cfeata, quam idolis, dæmoniorumq; portentis : impofiiit-
que.illis firui tutern, non- iu (lifica tionem, quia non eft eius
volunras taliaofterri. Talimodo& egregius prædicator,
^ g p te creatocem crcacura fequens, iùis indidis peregit,
tnCbns: Volo.pmneshominesdlèficut meipfum,id eft,
caftos.'continènctique. Et iterüm : V olo,inquit,iuue -
nèsnubere, filios procreare, propter fornicationem
adulterium. Ecceauas.v^mta.tes confiituit .• iêdtamen
non lune eius am bæ. Pnmuttidicèns, Volo omnes h o mines
eflè in continétia,ficut mciplù m : yolun tatem lùam
expreffit. Secundo vero, Volo iuuenesnubere^indulgen-
tisreaufà tali ter locutus eft, propter fragilïtatem carnis»Si-
mjUter non eratvoluntas omnipotentis-Dc i talia fàcrificia
° fieri i: fed propterilloniminfirmitatem præcepit. Vride
luperius d'xirjQ^ianonfolum non yoluit,fèd nec delide-
rauir. Poteft & ira fblui : -Vr quia futurum erat verum ià-
ciiHcium Chri^i in Eccli fia,præceperit typugi& figura-
riua fàc ificia præct d re : & rc vera ita necefle erat ,
Art ficuc verbis pr.xnundabamr , ita ttiam &.myftcrijs
præfignaretur, quatenus a figuratitijs tranfipc- n ta d verita-
tem. Sed quia ill* non placuerunt illa iàcrifid^aduenic
iterum , de quo Âpoftolus ait : Ideo, inquit, quia im-
poflibile erat fangiiine hircorum auferri'peccata : & quia
non place banc Deo talia fàcrificia, ingrediens mundum,
non dubium quin Çhriftus d id ^ :f IngrefÈo autem ifta
»ihil eftaliudvnifimifîio eius apparitieeius videlfcec htitur,
quod non poflit perf: dam Blutern conferre : fèd in
coramem ratipi.èm paffion s C h b fti, fiçut ipfè dixit :
Hoc fàcitç (inquiensjin mearii cömthemoratfönem. Et
aeftfiæchoïtia, nonmùltæ,ficut illæ étant;- Quomo-
dovnaeft, & lion multæ, cnm à-rafiftis diueifisin locis d û
uerhsqlreniporibus ofFeraturrAptilfimèergoanimaduer-
tendum eft, quia diuinitas Vei fir Oei, quac vna eft,& ora-
n-a re p h r,& totavbiqueçft, ipfa  cit, vt,nbn fifit plura
fàcrificia,;Fèdvnum ,li et à multis qftbratiir ; & fit vnura
corpus Çhnfti euro illb.qiiodfùfèëpKinyterq virginali,
non multa corpora : nec nunc qüidem aliud magnum,
aliud^ninus, aliud hodie, âliad eras offer emus , fedfèro-
r îdipfiim æquam maguiradinëm habens : proinde
um .eft hoiHàçrifidum Chr'rfti. non diuerfà, ficut illoT
mirant. Nam fi aliter efict,quonia m multis in locis 6 ^
fertur,multi eflentÇhrifti quod abfit. Vnus ergo vbû
que èft, & hic plenus éxifténs,& illic : plenum vnum corT
pus Vbique habens. Et ficat qui vbique ofFerrur, vnum
cornus eft^nonmulta corpora : ita èdam&vnum fàcrifi-
cium. Seqüitur : Impoßibile eft enirn ftngume tnur or um &
11 cor um aufèrffpeccato. Quæ ratio eflè pétë rat, vtratio-
fialis hqmq (anguine inanonalis animales mundaretur ?
quapropccr leuiora peccacrpu^^)antur,cörpufquemun-
dabatnr, qâàntumad legem pertinct: tamenimpoffibilc
erat çfiniinalia&grauiorapeccata illis fàerifidjs m unda-
ri : ypde neminem ad pçttjbâtim adduxitlçx. Ideo Ingrediens
mundum dixit : Hoftàrn & obUtïonem noluifti : ; corpus autem
apiâftimihi. Holocauftomata pro peccato non tibi placuerunt.
Tunc dtxi : Ecce vèhiolui captte librijcriptum est de me>vtfociam
D Us yoluntatem r*M>W; ’Anteriores hoftiæ oftendünturhis
vèrbis inutiles e® irftegramperfèbbmq; mundarioné,
& forma mages iuillè-,nec dlea- ceptabilcsDeo r quoniam
ib ’rnitiomon ^aéucrunt ei: non enim putandum, quod
‘ ’ninip cens L eus nidofë earnalium, & cohcrematrohe
* rnànitatis. Quando enim qui vbiquç praefens erat, fed
11meninuifibilis, fabtus pofteà hômoyifihilis mundoap-
paruiri quodamm odo vbi erat, illue ingreflùs eft. Et quid
dicit Deo patri ? Hoftiam, inquir, & oblationem nolin-
ftircorpus autemaptafti (fiueperfecifti/mihi.: illudtibi
ofFeramfacrifidum act eptum. Holocauftomata pro pcç-
caro non tibi placuerunt. T u n c dixi ; Ecce venioper in-
carnationis myfteriùni, vt m eo fàcnficio redimam genus
humanum. Holocauftum dicebatirrfàcrificium,quodto,f
tfi cremabarar in altari,^uafi to turn incenfiun : nam oAôr,
holon,didtur t^tüm,^«;s-o.,cauftum veroincenfiimzfiçut
holouitreü tbtum vitreum.Sed fi holocauftpmatapro peccato
non ei placebant: quacri póteft -y quomodo munda^-
banturf Ad quod re pondendum eft ,’ quia fide , &poeni-
tencia digna mundabatur,fieütinundatus eftDauid a peer
Cato adulterij ,atq; homicidij.- perfe&a autem muifdatio
ïnGhriftiaduentu data eft. In capite hbnfinptumefldeme,;
vtfa mm Deus voluntatem tuam. D e huiusTfiri capite di-
uerfà ;do<ftoribus difputanrur.’ Quidam enim intclli^
gunt hic iniriugn Genefis, vbi fcriptumeftf Inpnncipioï
id eft in filiq fecit D.euscoelum È- terram. Quidâmpri-
raum{)fàlmum,quemquidamreferuntadChxiftum:quû
dâmad quemlibereleiftum, in quo dicituf 0 f i lege Do-’
mimvöluntas eius. Sed quia in his nihil de morte Chrifti
præfiguratnr, de qua Apoftolus fetmonemper totü hune
lorainhabet;
ricididum: qui liber cum totus dé âbrificijs, & hoftiji
conunëanir, primum fiefifidum de Vitulô.præcepit o&
*lu*s cxvobis hoftiam offert p e o de pc-
coribus, mafcaliim ünmaculatü offerat : hoc e f t .vjtulunï
de bubus, fiue dearnfento. Vitulus ifte d é bübiis aflura-
ptus,arque miàcrifidumoblatus, eft Ghriftus, de geherë
Patriarcharuij ortus,acpro falutegenerishumani immoV
latusë voluntas enim Dci patris fu it, vt filiui fuapaffioîid
genus humanum ledimcrec : vnde ipffefilius appfqpin.
\ quans
Ad Hebrteos.
quans p i flioni dicit : Sed vt cognqfcatnuindus, quia di-
ligo patrem. Eflfc Sicut mandatum dédit mihi p a te r, fie
fado. S.irgice,earntis hinc : ideft.eamus ad paffionem.
Snpcrius'diccns, quia boßias, & dblattones, & holocauftomata
prb peccato noluiftiy nec pUcitdfiint tibi qttafteundum legem of-
feruniur jMC aifciàUce venibfvtfdciampetu voluntatem tuam:
Aufert primum. Sufijiudi teftamentutn, dum eiu oblatiq-
nes requit.' Vt fequens ft at tut. Sdlicec tëftamentiifti : id
eft}ftare &; pçrmanerc faciat. In qua voluncate. Dci partis,
q.uàrii filiUS adimpleuit. Sanâificati fumus. Inbaptifina-
të. Per ob'ldtiohem corporis leftt chriftißmd. Quod dicit fe-
mel, taîeeft,aefidiccrec Satiftificati lùmus inbaptifma-
te per paffionem, quam Chrfftüs celebrauicfemel. Et omît
is'quittent Sacerdos legis praftoeft. Afrari. Quotidie mini-
ftnnsy & e’afdcm offerens hoftias, qua nunquam poffunt auferre
peccata. Subaudi crimmalia, àtque capicalia. Hic autem.
Haüd du blunvquin C ivriftus. Vnam pro peccatis offerens ho- .
fl um in fcmpiternUm fedet ad dexter am Dei, de utero expeädnsy
dbn.ee pônantùr inhnici eius jcabellum pedem eius. Mi ni ft rare,
fiüeôiFerre, fignitm niiniftrariobis è ft, per quod ihrelli-
grtur humilitàs Chrifti. Ara vero fîgnuro eft iudkantis,
6c dominantis, vt ei miniftretur, per quod oftenditur ex-
altatid& gloria Chrifti, qui humilis ajiparuit : nuiic autem
exaltactfs Tiiper omnem creatüram,habitat in plënitu-
dine màiçftatis èxpeëtans, 8c confiderans tempus de leli-
quo qùabdb iudicet. Et cuius rëi caufà fiat ifta dilatio
exponit,*dicens : Vt ponantur inimici eius fcabellum
pëdnm eius. . Inimici eius ftint Iu'dæi, hxreticr,& falfi
ChriftiâiiijOtrincfque infidèles, qui flibijciendi fitnt po-
jeftàtl iliius. Hic & neceflària fiibieétro poteft intelligi,
qiùepertinëat ad r'eprobosin nequitià permanentes : &
yöiuntaria,qua:pemnetad elcëtos ,q u i defèrentes viam
nëquitiæ fponte fubdunt fe Ghrifto. Illi Sacerdbtes Iu-
dieorum multas quotidie ofFerendo hoftias, non potue-
runt auferrepcccata : Çhriftus autem fëmel fèmetipfum
offerens, abftulit peccata mtiridifedet nunc in gloriaDei
pà tris. Vna enim oblationc confummautt in fempiternifm fan-
üifteatos.' Conteftdturautem nobis ftirttus jdnttus : poïïquam
etentm dixit : Hoc autem tèftamentum, quod teftaborad illos
polt dies iilos, dicit Dominus ; D'dboleges mcas m cordibueeorum»-
& in mentibuseorum fuperfcribdtneas .• &‘fzccaiorum, & ini-
qüitatem tor um non récordàbor amplius. Conréftatur, in -
qui-i nos & fpîritus furdius : id eft,teftimoiüo fuo ver-
banoftraconfirmat, non fôlum per pfàlmiftam, fèd et-
iani per Prophetam, quia il li hoftiæ iam noti fùnt offerende.
In fëquentibus verbis dëfeâuseft fënrentiæ fà-
tis hecèffàrius : quapropterdicàtür ita : Poftqaamenim
dixit omnipôtens Delis per Prophetam Hierehiiam : Hoc
autemeft teftamèntuitî,quod teftaborad illös póft dies
illos^ qicit Dóniinus : Dabo leges rneas in çordibùseo-
rum , & in mentibus eorum fiiperfcribam illas i ûatim
fu b in tiilitE t pedcàtum eorum non memorabor am-
pliuS ; oftèndens iam non fore deinceps neceffàrias ho-
itiaSfiguraauas : quod eriam Apoftolus m anifeftat,dum
fu b ci it. Vbi autem horum. Peccatorum. Remiftio : iam nonell.
Neceflària. Oblatio pro peccato. Nàm poftquam hoc tefta-
mcntuih adimpletum eft,quod Deùs p er Prophetam pro-
mittébat,ftatim illæ hoftiæ finem acceperunt: quia venië-
teyèritafé,Vmbra difçeffiti Notandum e rg o ,quia vbi
recôtdatio peccatorum non eft, quæ in baptilmareper fi-
dëfn dominicæ paffionis dïmittitur j iam nön eft neceflà-.
nà<bblatiolegispropÇceatô. Hdbenres itac^fratrei fiduciam
in introitu fàn ftorum in ftmguine Chrifti, quam initiauit nobts
viaih nouain& vtuentemper veùmen : id ell, carnem fudm, &
Sdcerdo em ïnagnum fupeftdomdbei. HixóicnilSólltndkpó-
tificrs.&'hoftiâiùm.tabernàëuFrquoq;, & teftamentiiaû
que reprômiflionis dïflàhnàni miiltaqvfiifFereiitia: niînc
inuirahdë.hoytàtûr ad ëâ, quæ p éf Cliriftùm in véritaté
nqbis âd wenerunt, dârisadtbriVàrem de m’agno pon tifice
& dicens :’ Proptereà inquit,'habenmsplus fiauciieper
iaii^üîncm Chrifti mundàti, quam illi qu’i carnaliter no-
fti^bffërebàrtf quiahoflia nqftra verà & farionalis èft.
In rahtünYenim maiorerh fiduciam habemus in ingreflu
ccelörühv^per fàngiiirtëfo Ch rifti : inquantum magisco-
hæredes cffëèti fumïii. Nullus ad doîaa (piritus larron
peruenire valebit, nifi per ffdem, fiue fiduciam, id eft, !
per viam n o ram & viuentem, quam initiauit nobis Chri- [
ftus: hoc eft, initium vrendi dédit : viam vero nouam
diçicfidèm,quæ per Chriftum data., fiue excmplum hu-
milicatis, perquod ipiê perrexir, humiiians fèmetipfùm
vfque ad mortem : Poflumus 6c nouam viam accipere
adkum p trite coeleftis nobis per Chriftum refèratum .*
qui idcifco Via noua appellatur, quoniam nulli ante in-
greffibili'» fuit. Diccndo autt m , Nouam, eonatur o-
itendei e, cunëVamaiora noua habere, liquidèm nunc a-
perta eft nobis via fidëi, per quatn pleniitimam iuftifica-
tioncm accipimusi 8c apertæ finit nôbis portæ coeli.quod
ftemini anrca concedebatur. Viuentem quoquc eam
appéllauic'; hoc eft, fèmper manenrem & lemper pâ-
tentem : quoniam 8c fides rcéh ætcinalirer manebit 8c
porta coeliiemperpatebit, Iniciauitaucem hàiic viam no-
bis Çhriftus : ici eft, dedicauit, Ôc conhrmauit, feu dédit
per velamèn : id eft, cathem fuam. Idemqlie primo ape-
ruit iilam viam, alccndcndo ad patriam ccelëftem j 8c ipfè
primo initium nobis dédit vtendi. Caro autem domirii-
ca non incongrue nomine velarminisdeligriatur: quia ficut
velum celâbat arcam, &ea, qüæ vitra étant : itavltrail-
lam diuimtas verbi latebat. Et ficut per velàmen përiie-
niebarur ad inreriora : ita per homanitatem pernenitur
sd diuinitarisÉogni tionem. Sacerdos autem magiîiis fh-
perdomumDei Çhriftus intelligitur, qui clt à Deo pâtre
cbnftitutusfuperEccleliam :iuxtaquodiplê dicit : Ego
autem conftirutus (umrèxabeo. Seq\iküt:Accedam'uscùm
vero corde, & inplenttudinefidei}afperfi corda a confcientta mdla:
■ &alluti corpus aqua tnunda. Ex fupeiipribus ifta pendent,
vbi dicir Apoftolus : Habenres itaqj fratres fiduciam in iti-
grefiù lànctorum per lànguinem Chrifti, accedamus ad
Deum cum vero corde. Qqid eft iti vero corde accedere
ad Chriftum ? Expoluit lubiungens : In plenitudine fi-
d e i, vt credamus rcfiirreëtionem generalem fnturam:
quafi diccrec : lam quia fiduciam habemus ingredi patriam
cceleftem , non debemtis htefitare,quod quorüh-
dam fit refurredio. qtiorundam veto hon : fèd Vera fide
debem us credere, omneS homines relurreèturoS , quof-
dam ad gluriam, quofdam vero ad pernam. Nam fi quis
dehochælitac,non habecveram,plenamque fidehi. P o teft
& aliter intelligi : Plena fides e f t, quæ ëoncipittir
corde confitetur ore, &operibus bonis ëxbrnatnr. Hac
fide accedendum eft ad Dominum,quicunquë voiùnt in-
troitüm patriæ coeleftis relèiari. Ne. elle elt ergo, vt fint
corda alperfi : id eft,mundati per cordaà cbnfeientia mala; .
à peccatis à volunratemala ; fiue hiunda corda habentes :
fimulque oftêndit, quia non fides fola s lèd etiam Vita cum
virtutibus quæritur : quëniam fideâ fine operibus mor-
tua eft. Iudæi corpora m undabant, non confeiehriam.
Et abluti, inquit, corpus, fiuë abiutum corpus haben- I
tes : aqua munda : hoc eft . «quii bapiifîiiatls; Idcircb
autem dicit corpus aqua baptilmatis abluéadurft t quia
dum corpus abluitur aqua, Ipiritu lànèto fànâificatür a-
nima. Terteamus Jpéi noftra confefitoném indeclinabiUtft. Eide-
lis enim elt, qui repromifiu Confcflionemlpëi indeclinabi-
li ter ten emus, fi non deiperamusdepatriaccelefti,de o-
mnibus,quæ nobispromifitDominus : velfi firmiteréa
oblcruamus, quæ profeffi fumus iA baptifmate. Sicut
enim fidelis & verus remunerator eft Çhriftus in pro-
miflîonibus i ira fideles vult nos elle in promiffis no-
ftris, quæ nouimus tempore baptilmatis, diabolo eon-
tradicere, Chnfto quoque. feruire. Et conftderemus inui-
cem inprouocarionem chant at is ,àr bonorum operutn. Hoceft,
confideremus diligenter inter nos, 8c quemeunquevide-
rirrius maiorem chalitatem habe re, operibulque melio-
ribus inrentum, proUocêmur illius cxcmplo , quatenus
cum Ihmmopére imitgmur : ineum1 mtendamus, vtdili-
ganiur t dileètione quippe bonâ opéra proccdunn
Quapropterbonum eft magnum diledionis, nihilque eft
;bonum,quodnonpercharicatcmfit : quoniamplenitu-
(do legis eft dilë&io. Non deferentes coüeéttonem noftrdm. Id
eft, congrègationem fideliu m. Sicut «À lonfuetudinis qui-
buftlam : fed con filant es. Sqbaudi, nos inuicem. In hoc lo co
non fblum admonuit,lëd eriam cülpauit, 6c terruit yni-
E
F
H
M 2 tatem