• Indîtio./
* r e p u l t o .
S u l p - v ;
Atque fobinërépitâïjs cafiiracacummenütat,
Paulatira inclinans jam vida fecure ruebat,
Turbati monachilpedantextrema magiftri,
Grédentes ramis riansfigere vifeeraiuflij
Vir tamenintrepidus perftat pinoque cadenti
Ôbtulit arma crucis,cumulansfoa bella triumphisj
Extimuit fugitiua virum repedabilis arbor,
Et ruitura proculfofpendit in aeralapfom.
Excutiens retro verfe,comas,fine more caduCura
Continuit feltum,fefeper inania librans. x
Contra naturamfocdla& curuarepugnans.
Mox petit illuditer,qua nonfoa pondéra torquent,
Hincad ruricolas,veriigo infefta rotatur»
In montem exiliens vindex vt puniat holies, ;
Refque parataneci fuit vitro feda feluti,
Fit fragor in parte s,monachi| per gaudia deflent.
Gentiles ftupidi noua per miraciua pallent,
VJudicio ligni eft hominum mollira voluntas
Expetit arma crucis conuerfe encore * re lid o
Et timor hie pini Martinum fecit amari,
Maiorem generans frudum,cum decidit arbor.
Fanis demo
Uendisnati
incendiiun
exftinguit.
Ab angelia
iuuatur ir
eùertehdo
fano.
‘ E d u o i u m .
S u l p . v i t
Gladio fe
- fenentis
obiicit-
Hinc iubet alterius foccendere culmina fani,
Vicinamque domumciim flammea ligna vorarent,
Viribus ardor agetts totis laxatus habçnis. ; ^
Obuius ipfe volat,qua tunc gfobus igneus ibat,
Scandens te d a domuSjhuicyerbaprecahtiamittit,
Moxtotairi ventos reuoluta incendia foment
Et contra Boream Vulcanius ardor anhelat.
Seditione mouent elementa domefticarixas» ,
Aduerfis Zephyris videas pugnare Emilias,
Hinc&ror Auftralis premit,hincvelocibusalis.
Flamma volans,Borinas mordebat in aera pennas,
Ôbludata diu tandemque eu id a per auras,
Quasar mare folent, fugiebant,flaraiha flammas
Conditione houa,fetisnaec res mira per orbem.
Flabra riment ignem, timet ignis ligna yorare,
Atque auidæflamm® fua nutrimenta pauefeunt,
PaulatimqüefoçiJÈ ldnguida ligna reforbet,
Vrere quifolet à feiplb confùmiturignis.
Martinique fides finenubibus intulit iiribres.
Rur(us vt hinc aliud cuperet fobuertere templum,
Ruftica turba vetat diuelli fana prophana, _
Vnde repullus adit loca proxima, fed biduano
Conteduscinere,&fetisieiuniaducenSi
Numinis auxilium adtempla imminuenda precatur
Militias angelica coram duo protinus adfont
Sy derei procetes haftas & feuta tenente s,
Comminus his iàndum compellant vodbusvltro.
Præfidiis,Martine,mis delabimuxâftris,
Squallidus ipfe fedes,fed fit tua cura tonands}.
Suf&agiilque tuis coeli frémit àrduus axis,
Belliger& totis conlpirat Olympus in armis,
Vt çoeptaefficias pernos tibi militât ætKer,
Mittimur àDoraino gemini tuacaftra regentes,
Hac pro parte duces melior qua cauiâlaborat.
Nunc ageiumpé moras,nêu ruftica rurbarebeUet}
A rmaminiftra vides,noftrum eft (ùperare fuperbos.
Irrue,ne trépides,ope noftra,ad templa raenda
Nectitubare decet,fauor eft tibi numinisalmi.
Tune lacer aggrediens propêrUs difloluerë templurtt
Idolaexrinritjfenâexüitiobruitarasi ■ f
To ta que lublimis iacuit fob puluere moles,
Rufticitas inimicaprius fauetipfâ ruina;, jj
Inftat & excidioquæ defendébat iniquum,
Idolaeiidens,numen confefîa tonantis,
Vno codemque id u hoc relpuit,eligit illud.
Poil* Heduorum dümtemplum cüuellcre* tentât
Obftant inçulti cultoresruricolares,
Ne colerentrneliusjfua fi culrara perirëf ;
Ex quibus audici nixu male fbrtior ynus,
Aggreditur gladio caput obtrunçare lâcratUm,
Cui nuda cerüice pater fefe obtulit vitro.
Aft vbi mentes ferox totas collegerat iras,
Exacuens rabiem,fed cordis acumine tonlùs,
Acrfi^lnfiiienstotosiùlpenderatartus: _______
Bis furor armatus iuguU ruiturusin iÛura,
Iam grauiüs feriens quantum alte educitur enfis, *
Àftridis capulo digitis dum temperat yngues,
Npxiusjhorrificameditatus yulneradextra,
Morris amicus,amans fàcinus ,crudeliter aufus.
Iam ferro incumbens,capti muçrone redudo,
Stemitur ipfe folo,qui fie pendebat in i<ftum; \
Ac reiupinus humi)quipronior ibatin aufüm;
Mittit & ore precem cum membra fuperbaiaçerent. |g
Iufto ftante cadens,quo credit ftare cadente,
Dum vice diuerfe ftat inops,ruit iîle fuperbus.
Rurfus opus peragens,idola euèrtitj ôc ecce,
Vir quidam traoans Martini de nece,cultrum,
Dum rdpit,eripiturrapienda rapina rapaci,
Exculïumque rugi t fine more volatile ferrum.
Iam leuiore via,neque poft cemparuit vlquam.
Sic cultro ablato,maniDus latro extitit inlbnsj
Redditur & mitis,poftquam fitnudus ab armi9,
Nec furor ante animi periens nifi telaperilfent,
Inuitahæe pietas,quæperdidit vhde noceret.
Saspé beatusitera,contradicentibus ipfis
Agricolisjpræftante fidei fe orante,iubebat.
Vt male cmtafuis caderent fera fana miniftris,
Sicquoque pontificem folitiimpugnare rebelles, •
Dum templa euertunt,ipfi funt arma beato,
HoftiliquemanuMartinibellageruntur. ,
Partibus atque fuis aliend,milite viudt.
Tuncetiam fueritcuràtio quanta patrono*
Quanta medelifero manauitgratia t a f c
Laudibus in tantis'muta eft faeuhdia mundi,
Qu emcu n d is yidiflè fuit meruiflè felutem,
Eft (atisfpfe luus generolus teftiSv& àudor.
Q u i quondam ingrediens Treuirorum m oenia mitis
Qga refoluta diupçr vifçerafluxa,rigebat
Tabidaparalyfisgelido languore puella^
Flatibusextremis quaiiiam defunereviuens,
Cuius erantoeulivigiliscuftodia mortis,
JF u h e r is exequias reddentia lumina membris,
Soluere feftinansianimatæ vincula caxnis,
Spiritus.arcano vixmobilis ibat anhelo,
Fine trahen s duhio perituramnaribus auram.
Pes,manus3ora, genærecubabat, imago fepultar,
Nec tumulata quidem,fed portiototafepulchri,
Cuius amore pio patris examinatafenedus,
Dilaceratagenis,niueis malecomptacapillis,
Gum impatiens ageret,nec adelfet cura medelae
Comperitvt lândum aduedum dignanteradyrbem;
Aduolat inde feiîex vetulmuueniliter armis
Impiger exiliens,curlu fuatempora vinceps. p
PontificUtn vallante choro,popüloque frequente*
Irruit in medios clamöribuf fnUerecundusi
Nam dolor infighis nonrefeicit arma pudoris.
Çdrruitergp fenexlàndiad veftigia pronus,
Genua,manus,plantalque per ofcula mollialambens
Vix gernitu laxanfcedoqui ne incipit æger.
Vir Martine Dei popimrinäte laliiti.
i Vir cun«ftis bônitate parens,tibi lùggero ludus,
Ne miferi pereantlacnrym* pietatis amice.
1 Quem mea.cauïà trahit loca tain longinque Venire,
Vtîabor ifte yiæ tribuàtcompendia vitæ;
Èft mihi natâ donii decumbens viilnere morbi,
Exequijs vidnâfuis fine forte medelæ,
Quæ quondam incolumis ftabatmeafola Voluptas,
Obfequijs intenta pij s,placabilis,in qua
Vita meam haec mihi dulcis erat, folando fenedam?
Êcce périt, feçûmque trahit mea vifeera læto,
Canidemque patris miferanda in Tartara dudt*
Irefedipfe pribfccuperem,fi forteheeret. p
Quaénam vita feni, vel quo mihi vota parenri,
Spepereunte patris cum noniine prous ademptaej
Qua nubente viro per dona futora nepotum,
Aridus iftramispdtçram feuirefeeré prolisj
C um magishæcréputem præfentis dammalâlutis
Mefoedante,rapinatam mealumina.luci5
Ordine depofito[melius cui caufeplaceret,
i olei bèiièi
tiüqaoi
Tetradij
Tteuetiei procôfula
ris famulus
liberatur.
d i m o n c .
Cacodxmo
' «Mftlfaru
(miferâtes,
rcd»rgUit.
Vt feiVsiilàpatrisoculoriim clauderet orbes,
V nde lacer dignaré auidam lulpendere mortem,
Atque minifter opis rapieridæ occurre puell»:
Si mora fit, m ea caù là périt, luccürrc dùobus:
Nam me ciita neCat, fi illi curatio ceflàt.
Qua lacer erubuit confulùs voce lacerdos,
Indigmim fefe tali virtutè miniftrum.
S ed pater inftabatjCompellens vocibüs ijlHern
Débitas infenù medicüs vehiâ,fexere curas:
Senriac aduentummedicipurgatiomorbi,
His impulfustadit,qua lalïàpuella iaccbac.
ïtir b a aftântefbris fàceret quid pallor ouih*
Hinc fiia Bella gerens orator ad arma reeürrit,
S ternens membcalblo; ierifii foperaftra redudo*
Hinc vbi confu^ensifaciem reipexit alumnæ,
Illico vqx redij t peregrinus ædibus hofpes.
Et rediuiua fuæ cecincrunt organa linguæj
PaulatimquOartiis Uquôr vt penetrauit Oliuæ
Viuificata pedum geminis ftetit area columnis,
E t fundata luo viguerunt culmina grelfii.
Poft quoque Tetradij fiimulus proeonliilis expés,
Mancipium alterius fob holpite dæmone fadus
Dentibùs vtrâbies alienisfrenderet armis, j
Necfiia fed h oftk fieret fe milite pugna
Qùem Dôminüs&muliimlupplexpurgare precatuf,
Sed dtici àd fahdUln vetüit férus holpes Sc hollis,
T etradiüs riirluà iufti veftigiâiaittfiéiis,
Sùpplicat v.tpergant vbi læuus latro latebat,
Sed lacer îple dortiiim gentilis adiré reculât :
SpOndet T etradiüs hümilis d im falcibus altis
Si eripiat hofti famulum,fectedeteGhriftô.
Impofita ergo mattu pueto,forà larüa recedit,
E t mala iucvmdunl paftotem beftiàfügit,
Tettadiuspaijtet catéchümenus.elîè meretur,
Atque feiutiferfbaptifinatisamnenouatUr,
Sic puer & dominu,« maculis pürgàntur aderttptiâ,
Ifte hoftislaqüeis, erröribüs illefolutis,
lljë cârens animaè poenis, hic cârnis ferhinis.
Liber vterqùe manéns^gëminomicuere triumphoi.
Conditio fàmuli,libertés fadapatroni) ,
Accipit ifte fidem^currt de illoperfidus exit*
J'leclortgölpaciolhb eOdehitempore làndüs^
Forte domum ingrediens in limine lubftitit ipfo,
Terribilem refefens fe cernere dtëmOnis vmbrarft,
Arreptoque coco Vexât fera bellua ptædam,
Dçntibusarmads lacerans feifiue fodalesv
Tergä dabant focij,nec qutlquäm ireöbuiU > audet)
Vix loca tuta fugæ capientespraêpete làltn,
Hoc làtis elle finira vel fe lübdli^ci e niorfu.
Martius ergo chalybs Martmu$ belÜger armis,
Nec pedë diffu^t,nècfiuit abiré fugacern j
Peftcm ftate iûbens,acüit,qui fâuce iuolares;
Cüi digitos Vif Sandus in o$ curtt mitterét,infit,
Si pûtes,ecefe vota öblatarrt lüpe noXie pr^datn^
Quara peceres alibi datür vitro d .ntibus çlca*
Quo didofaucesuemihaf reüocantur vtrinque.
Ne violet digitos mlpendit béllua riduS,
Et raartibus tangi timuit.qui dertte Vütarèt,
Q u i dum intra obfelïum pténis ageretuf âterbis,
Nec tarnen obdigippS exirc per ora licet et,
Foeda rtnififterh foedqs vèftigialinqùenS,
Sordibus egreditUr,<jüa fordibus eft via fluxit,
Taleiter arreptürti fie te decet ire Viatéf *
FiinC cuinbatbâtiem fparfilTét fama per Vrbeni
Prouentumque ttucern erudéhafemina ferrent',
Pallor adefle iübet qüertdarti exgrege dæiiiortisiüli
ImperatjVt ppodat,« nurteiaverayagarent,
Tortus vt óre peas veluti fob liidiee milfos
G rellîbu s humani s aduedu s lar ua,fa te t u f,
Han c famara in populos b i (qui no dæmone fiifain,
V t cogentemetu Martinus abiret àb vrbë;
Barbara tempçftas tranquillalege quiefeit,
Tormidandatibi nulla eft irruptiogentis}
Nec caulam armorum verearis, pacis amatof»
: Martino pragfenteaditnrafallaciaperdit; ,
Mendax verarefert,& ccrtum nuntiat error
In (àtiata malis, qux fie frémit ote cruénto,
Beftia bëlla nioûéns reuocauit mimera pacis.
Inde Parifiàcam lacer intrans concile portam.
Obuiatih faciem leproltim verfos eüntem;
Q u i fibidilpafërat,neciam à fe cognitus, ibat,'
Vir maculis Varius, cute nüdus,vulnere tadus,
Tabe fluens, grelfii ægef, i n ops vifo, alper amidu,
Mente hebe’s, ore putris, lacerus pëde,voce refridus
Induerat miferum péregriho tëgminè pallor.
Impröüifos enim huiic fendus fife àd ofeiila traxit,
Aftringeh Iqüè virum fufo medicamine laxat.
Namlimül vt tetigit benedidus Öre feliuas,
EffugitVnguiferuni languoris fercina tadum,
MerlafigÜra redit, faciem cutis àduëha veftit,
Ad lpeculum remeat peregrina fronte charader,
Et deletadiudefetibitur örisiniago,
Virtutum quam célfe fides vbi concite fendi
Pacis ab officio periérunt prælia morbi,
Cömplextt rés dira fuit languor is iniqui
Pelle cadente, nöüam geftefunt ofeula pügham,
Inçly ta religio Martini cuiüs honoré,
Foedeta Edafidès formöfet foeda fidelis.
Foelix religio fendi péae,lüm'.riè, tadu,
Illüftris luftrànte vifo locà luftràjligùftra,
Vrbe9,rura,dô'müs templa,bppida,môshià,villas,
Quæqu&viriinfignis tain inngnia ligna merer is,
Cuius ab öre feciromagilàliacætera Vincens,
Lèprolîadciirafh Iotdanis ih ofeula fluxit,
Et foncém fiuidæ maculæ lauatVnda feliuæ;
Unis iibri primh
VENANTÏ I HOn
o r I I C L E M E N T I A .
N i F O k T V N A T I P R E S -
bytea ltalicij
D E ÏN D E EPISCOPI PICTA-
üiènfis de vita fahótï M a r t i j
L i 'B E R § É C V N D V Si .
PË N D v L A iaih dudürnlaxaiii carbafe pinü,
Dum pelagirs eomponit iter,dum nauta refumit,
fee téftrida femel l.ëuiuS fe fercinadiidt.
Me quoqüc iam piimi finita parte libclli
Ad cürfurri lcüis aürd VöëatJ paro lintéa vehtis.
Spiritus altèdolans ihiple nieaVéla^ fècundans
Ne ttépidaiti claifem cohtraria flabra flagèllent,
Martiniim meapróra vehat,fehdaemptica naütx,
DulÉis apex,(pé S fida ratis,leüepohdüs ahiahtis
Mef cis önüs liiaue eft,éc fiuë haaretür in vlhis;
Qui tetigit* quödcunquë manü,yël tadüs db ^ illo eft
A digjtis lafo alta feluSjfluit ynguen ab vhgue»
Fimbtiaquiiiëtiam quod.nobilis attigitvnquam
Sparfic abundantem mödica de yeftë lalütëin,
Fontis éi hiiiüs aq u ire ftrid aé ft Viidacruoris,
Sfecaüitqüë foo refliiamitia flüxa fluëhtó.
SuméhS argér opëm per ftirta felübriafili:
t Dtthj Hèfcit medicus, finitdiforimihaittorbus.
Arbitëf Arbbriüs, vir prsfeddriuS idem,
QUartanö gehitam grduiter cruciailte caiilihö,
Plurirriadum facefetnèqüe curanlederet alumnse.-
Mifla.bea.ta Viri rëftrinxit epiftöla fèbrefti,
Quaè fo per impofita charta feétibahte puella,..
Mox fodöris aqtias vbi littëra ficca rigdUit,
Febris ab intéfnis extrada eft atida them bris,
Axë jferèttato hiadidaiiè fitte Vellere nimbi,
Róre atramenti reftindaeft flartiraa camfoi;
A È
Sulp.vWæ,
C.I*.
L e p r o f u m
P a r i d i s o f -
culo fanât.
i
G
‘ fecundus. ;
’quocunq;.
•yJJo. A.'
Sulp.lib.vi-
M n
Sc quiequid
cilicio de-
traftum, id
h a b e t .
Sulp, vitae
'cap. io.
-.rborijfiliä
contaótuj
libérât S fiér
bxibus* . A ,