
JD. Prirhafl Comm. in tpifi.
‘ßtatiergoficcinftt Ittmbos veftros tn veritata Ndri in hypocrifi. Cauflti tapit onirie quod tetigerit: tergumverùt.vtfupßret ifugam
Èt induit loricaiûflitïi Sicht lorica multiskrrhillis iritéxitûrj
flhtülai, vtoccidat. Pbilippenfesfurtt M.-cedönes. hia>ceptove.bo
vel drcûlis,ij 1ica &îuftifia diuërfisvirtiitiihl conneéfcitüf
verit4n{,perflitmintinfide:mcrecepe:uritfalfos apflolos.hosA-
JpeéfcbôsHÎnink aïkëm Hon fôiütti pedloriscôiifciehtiatâj
pbßolits colUüdatfc< ïberis eis a Roma, in afttbus Apoftolorumlegi-
jed & venths coïkînëriliâ^nccnoh&adfemorû perringit
m'u$,quïdipfópr&dicaniè(redtdcriiit Philigpenfis : tantum autem
libidihetri tÖtrcendami Et cala aitpedes in praparattonëeuan-
profecirant in fide, &feien fia,vteiiqiti fiduci.diter &pr*dicarer,
'géi j pacis. S;cufc caiciatî pedèS-fiducialiter âbulanï.ita &vos
(^defenderent eüangelium : Quâpfopter ab iß isfo lis fe mein or 4t
Intrépide prædicate:! 1 omntbusfunknies. In omnibus'prçliis
accepijfe, etiam qitum dlijspradicdret. Hos trgo collaudans monet,
fide tè£ahlürqüiafeütüipforiïm qiiöq; afïnorutn deféiifiö
paßiombus terreantur, quibus non deftiuitur Chrifli eüdn
kl;'&fin'chdcinifirnte finit ömhia Itâ &hç virtute? fine fide ! gclium,fedfirmatun dum omnrsihteüigiint,tanta eum noH pofte
jfoluaren6 poltunt. Scutufideißh quo pcßitis onia tela nequijSïml pro nfalfa vd dubiafußtmre : &!.wrui.ntr eos exempléfuo li enter
igné*exthrgdètâiSicût feual aîhnik inieetà reipuir,& éxeutit: \'vfljuedd mortem ceriarepro Chrifto.
ira ce fùlcs omnèseiiis fiiafioiiesextinguit : quamuis, quafi j j ' v | | t * ; •
rationales, lumê habere vukaiirür. Er gal ëâ fil;- tts njfiim ne. I Avlvs &Timothéiuferuh$iCbnfti.Ômnis&ip6*
omhésferifits capitis kpratiis officias protégaC,autab-J ftolus &rietuüs;nonomnis fënmsapoftö'us.ówifcondat.
Ef<g/.u/;.Wî.Nëmomil^aüdetadpugnattïfinegia- fjfllp fg iibuffatiftisinChriflolpfu,quiftmt Philtppü.fdoripafi
dioproHcilciîfe ’emróvtêftóq, tóéti pote ft:led h ollem non fîin®mnibüsPJiilipp|nfibus:£itiaerahtibï&pà-î
Valet'mrérimèrë : ndnnuqüam etiS ab âüdaêi hdfte fins kr- ] ganifttumepïfcopit, & diacombtts. Epifeopos hic non ^ lù n i
îtnîs éxlpoli’açiîs ocbjdkur. Itâ fine Dèi verbô iuftitik omriis j ponjijfices ,.fed ^ffpyesbyteros*intelligimusi Non enith tri
inte£ia eft. Spiritus, qüódeft'verbuni DrijSpirimlemgladiunii j vnaciüitateplüres erantépifeôpi : hoc etjamin apöftolo^
Peromiiemorattortém&obficrahônem^uncighdiâ poftulafci . riflïïa&ibus iniKnimr.GratiaVobis&pax^ Deopatrenößrö
&àCempethabetë.OraMcmnitçinpoPèm^irttû. Ne,mipeàia- j domino Iefti Chrifio. Bonorum m emoria cum gratiarum a-
ns örarc fern per, led pro rebus ipuiral: bus deprecare. Er /w ! dtione celebrarnr. Gratias ago Deo meoin omni memoria veßri
ip fo vigilantes m omriünßannai&obficrattone, pro minibus fart- fafempeïin cüitu orationibusineiSiprbomnibüs^VibU.Qfiçdit CÏtcà
elisor pro me. Nihil enim prodeft dormiencis more iacence ' eos diiedtiohemfiiàmjproquibusfeinperexorât.G«/«^«-
cofpbreanimopeniägari,dum hacvanitat^necabhdtnihe | diodepr&attonemßciens.Noncwnthöiiote, fi eut pro pecca- ;
aliquidlmpetf etuVw, Vt detur mMßrmo m apertione oris met M j toribus. Super communieatidne Veßra in euangelto. Quia^coiri-
fidu'c 'ané.umfaçerém^erikmeUaùgelq.yzdbàad^ntbtScÛriè j müniçatisineuângelio pr^dicändo. Aprimadkvßjüehitnc,
metii p erièctidonis vel ödii IudæorumeXponamvhicim' J Ab initio fideiyeftræ deprèco.r, vtperièueretis. Ceßdensboc
Chrifto populi ratronem» Pro quo legatiomfungor in catena,j igfitm.Cöüdo me impecrare. O««^ qui ccepit in vobis opUpbonu,'
Omneàemin Verbi legates talia hêcefïèeft fintineçèwiWw j perficiet. Notandiim,quiavtincipiamus^ipfiüsgratiaeft,ne
inïpfoauddamprotit <porter me loqui. Tune enim maior fidücia - quid fibi lluiiaana fuperbia arroger: quia& fides, & doctri-
ttioriabilitèr dicamr,&fit abundalitiajquq exprimât !*na, & feièntia kb illo donatuf^c ipjfe in nobis indpicjSc-cd^
'latiopem.
rm. Inipiöiihqiaid&hQ ffîiôéis'vkibas>Fr'atitem fwnito&VjgueMdim'<töt$ïIefii.YCt
vc}ftidpis qua eïtcamefunt,quïd dgam, omnia nota fact et vobidty-
cbictis enarißimusfrater, &ßdelis minißer indomino : quemïfi ad
da vos re/in bocipfum,fo.Solicite n agit,cog7iofedts,non Iblum quaci eiusivelneinàliqüfèod vt ca prôficianr,nosfant, ér cojoletur dèficiantin-tribülationibu|,'c ebtinatmfift cof-née-
tür.P^yHitri^.'EtpkXichaHtäs.& fid^sperfeftüm feciunt
Chriftiänufh.Simulq^nbrandum i quodhaeenobistiond'
nobis, fe d l Deo patrej & domirio lilii Chrifto eile cqnfir-1
mat, vctteqüisde fiiisglorietut rperitis, & iedicat fidem
nona EtedUeciphre. A q a b ergOpäx &charitas, abillb eft
et fides. P /optet quod ab illo earn quam non fbliim äugeri
habentibits.pöfcirtiiisjled&|iön,habentibusdad de,preca-
mürr Etcl/dmus. Charitas mäiör dftpace: poteft enimeam
lite r s 8c tyndruCum fide, djpeopdtrenoßro
& domino ließt Chrifio. Sine hde enim infru&uoläfunt om-
nia;Ec'dilige'iiter atteridite, qäöd & iplk fides,cum reliqtfis
vijtüfibu's jiybis döiiatür: G ati* cum omnibus qui dßigunt
dominum iioßrtim lefum Cbrißum in incorruptione, Amen. Siue
in caftirate, liilein quorum eötde nullo adülterinoieculi
airidre Chriftidile£U«ö viölk.tür;Sctipt:a ab vrb&
Finis Epißiadipbisiosi
ADPHILIPPENSES
• Dj PAV-LI EPlSTOLA.
A R G V| M E T V M.
Quidfaniïus Hieré. deDiuo Pduîo dixerii inapoUgeticp ad Pain
âçbiuhi vtAedimty.Paiilum apoftolum profer dm, quem quoitefeü-
'.Jelégo, yideormihifion veïba audirefjed tbniirua.tegite epifioldS
éiiis,'& maxime ad Romands, àd Galatds, atejjtd Ephejtotjn quitus
toi asm cert anime pojitns efiï&Pidebitis eum in tefiimoniji qua
fumit ex vet'éri tejtàinentoiquam drtïféx,qudm prüdéns,quam dif-
nmtdat- rfit etUs, qitod agit; Videntur quid^ m verba Jîmplicid, &
qUafiliât ccmisbominu, acrujhcani-,&qui tieefacéré, nec decli■■
riâre nom infidiaifed qUocunfyreJpeXerü,julfninafunt. Haret in
quead diem mortis. Sic-
üteßmihi tttfium hoc fetitirepro omnibus vobis. Charitas enim
ómnid iperat. Eoquod babeam Vos in corde, &in vinculis niets.
Tantum vos diligo, vtmihi mémqnam veftri nee Vis tribu-
latiönum, nec folicitudo dèfenfiónis auferats & ih defßnfio-
ne,& conprmdtioneeuangelq. Confirmätid eüangelij%ft,Deo
confirrdante,donftahtiapt£edicänris. 5odo^.fer/9 mei bmnes
voseße. Hocfentio de Vobis,& credo quia neut tribulärio-
nis me? föcij èftis,iraéritis & gaudi i.Tefiisènim mihi eß Deus,
q iomodo cupiani omnes v é in ßijlferibus Cbrißileßf.Siete eiüsih-
effè vifëerihu9, fiuë itavös j ‘tanquam yilcêrk eius defideró.
Et hoCprd, vt chdriras veßfa mpgit ac magis ab under. Notädum,
quod hon fblum prscipiti vt faciarit: fèd & orac pro eis: vt
feiamus j'quia np fufficic lex iubendö,nifi gratia fiibuënetit
iilüando.I«feientia & omnifenfu,vi pröbetis potiora. Notand u,
quia feiehtibus niaiorë adhuc lcientiam deptecatur, vt fin-
ceri efle pr«ttaleah;:qux Icieritia cdni charitate jedifieat.' Ff
filtu finceri,&ßme offenfa in diem Chrifli. Sihcëri,ficüt baptifihi
gratia reparauit,Repleiifruttu iußifi'dper lefutn Cbrißu. Vt fi 6
fölum firiceri ä corrupriofte fitisj led etiam frudtib« iuftitia»
abundetis dono Chrifti; qui nonmodó malitiä non Habet,
ledetiabonitate rédundac.Iw^/oni?»&laudéhi D«.Vf glöri-
ficetüf P euS iii nöbisinó humäria pr?fiimptiö,& vana gloria,
fibi triiu é s fi aliqhidböni Habere Videtiir. Sed vt videat
Röminés Opera bona,&glöriiicecDeum, cuiüs donfi eft^j
habemüs. autevos volofr dt res, quid qua circa mefunt. C 6-
lölatur ëos dè tribulatione liia:quia aüdiêraf eürh viii6tu in
domo Cilaris cdüodiri.Magis adprofeäüni veneruht cuagclij.
Nön iolüni no obfimtj fed etiä profunr,dum mdiiiTeftätlir;
me nprt Jp aliquo crimifie,fed pro Chtiftö omnia fiiftinerei
Ita vt vincula med manifeßdfierentin Chrißo in ómhiprdtöriöiA-
pud omhëm iudicem.Et in Cäterisomriibus. Subauditür locis.
Vt plures exfratribusiti domino cohfidenteiwineulismeis abundant
tins ander entßne tmore verbum Dei loquiVindulomm meprft
ëxemplo’indtadj Duni me vident hrec pro CHrifto liben-
tiffimepati; Quidam qui dem & proptef inUtdiahi, &cohteti-
tionëmi quidam autem & propter boham voluntdtem Cbrißum
pradicant.Diim mihiapud cfêdentes gloriani aüférre defi-
deraiit,quafi qui loins mihi vindicerhicientiahi prxdican-
di. Alii etikm alios laliaari volentes j fitdeliteif annUnciant
Chriftum quidahiauterti ëx charitateadiu'uänf me eüagë-
liurii defehiare ? Alij autcnt dolofe predicant vt nie aihr.
phus
A d Philippenfis.
pliusgrauent, quafi plures difcipulos facientem, & dodtri-
namea totùm orbeni implereconantem* vtmihi maiorem
iaaidiam cumvhxent.Quidam ex charitate fiientesquoniam in
defenftonem euangelij pofitusyïo«/ Scieritesquia non k the,led
k Deo ad h o t luni pofitus. Quidam autpm tx content tone chrt-
flum annunitiant, honfincereiexiftiniantei preffuram fefufcitaré
■ vincülis mets. Nonfihcera confcientia : quia prbjpter lucrum
prælenris temppris-prædicabailt: Sc iflî fua prædicatione
’ inuidiam excitabant, &augebantpoenas vinculortim eius,
&de illius pcenis gaudebat. Ille vero gaudebat : quia & per
fallaçes vecum pirædicabatur: & per malorum ora Chtiftus
i^annuntiabatur. Quid eiiiml diim omni modo,fiue pet occdjtonem,
flue per veritatem, Chriflus annuntietur. Npn mihi cura eft,
qua mente jpr£dicent,dununodo, quod cupio, Chrifti nomen
omnibus innotelcat, &a multis credarur. Quaprop-
t ét dembHogaudéo, & in futurû gaudebo. Etinjiocgaudeoy
fled &gaudebo. Siue per occàfionem odii> velinuidiæ î ftoh
quia maleuolus erat, & de alieno hialo gaudebat : led quia
& à mkhs verbum prçdicabatuf ,& per malorum ora C hri-1
•ftus annuntiabatur. Scioenim quia hoc mihi ptavehiet, Qk o d ‘
non Iblum per verbum & palfionem m eam,fedecikmpet
odium Cl>rifti ecclefiasaugmencantur : quia nouiedomi-
nus de mails bene öpërari. Adfalutcmpet vettram orationem>
& fubmiififtrat 'tonem Jpiritus lefit chrifti.Q u i ad meam Omnia
lalutem gdbemat, & aduerfe vertir in pfolpera. Sicandum,
expectationem meam, &fpem. Quia de omnibus his ex petto
mercènër&vrconüertantur, fuftineo. Qfliain nulloco'nfun-
dar. Hie enim neq; in obprobriis,neq; in contumeliis,nos
vèro in oihnibus cófundimunquamuis fëaàndu Deum fit:
vndepftendimus, noslaudibus hominiïm delèrüire,nôh;
Çhïift6.Sedinomnijîducid. fietttfemper. NùUaresmerèrret.
Ft nunc magmficabitur Chriflus in cotpore meo flue pervitamflut
perntortem.Et vitamea,& mors ad magnificentiam pertinet
Chrifti, qui me in omnibus coforrac : infulcat inimkis luis,
quod habebit,jfi leruauerit Chriftum, adnuntikndo pluri-
mUmfruift um. Mihi enim viuereChriflus eft, & mort lucrum.
Nullaianl Hit voluntas yiuendi eft,nifi vt corpus eiiis çdifi-
cem éxemplp meo : lucnim maxima computans iam kcu**
laribus Ikqueis non tenefi j i$ flullis peccads & Vitiis catnis
obnoxium fieri:quod poft haevitamfine dubio elt futuru.
Quodfi vitfere jp carne hiemihifruftus opens eft.Quh n e t h itfi-
ne fruttu animç, dono dornini viuo.Et qui4el‘gd,ignoro.lri-
tahtu mihi vtraque expédiant,vt quid eligere ppffim,ignQ-
rem,qu? mihi rtocere putaritur. Coartor autem 'editobusdefi-
dertu babens dtJfolui,&cu CbnftoeJfe,multo magismeltus eft.Per-
manereditt in ertrne, neceflarium propter m.Iilud mih i melius.
iliud Vobis riéce^arium: & mortë illos no dmere, led élige-
f e deberè,luo docetexemplo: & ne cotriftentur, mahrurïî
lè in carne IpiritUjp'phedço repromitrit. Et hoc confident fuo,
quia manebOi&permanebo in omnibusvobis.Non loluih ■ redo,
ledföo. Adprofeftum veftrum & gaudium fidei.vt gratuLno
veftra abundet in Chrifto ieju in the. Vc p érprofettum defru-
ttufidei ytftras gaudium habeatis.Fer meum aduentum ite-
rumadvos.Vt me vilb, iterum abundanrius graculemihi.
Tantum digne euangelio Chrifti conuerfamini,vtfiuequtim veriero
&videro vos. Omriiaeius præçeptaleruetis. Siue nhjens,audi-
am de vobis,quia ftetiftis vno'Jptritu.S icut legimus,q uia erat eis
cor vnum, & anima vna, n e c quicquam fùum dicebaht 9led
crant eis omnia communia.Vnanimes collaborantesfidteuah-
gelij. Omnes vnanimes in pugna viétoriam faciunt. Etin
ntlllo terreaniini ab aduerfarijs quae ft Hits caufaperditionis'. Nfe-
.qüecâllidis dilputationibuçf, deque palïîonibüs , neque
obprobriis/ Vobis autem, _/2:l«fjf,.Quia vult luos probatos
coronari. Vnde apoftoli ibant gaudemtes, quia digni habiti
luntjprb nqmine Jelu contumeliam pati:&Iob permitdtur
tenrari,qiiia Dei adiutorio protettus,nec vinei habebat : &
eius gloria amplianda erat aduerlario fuperato, atque con-
fufo. Et hoc 4 Deo quia vobis dohatum eftpro Chrifto, nonfolum
Vtineum credatis. Occafio fidei ,à Deô donatâ eft, quianifi
veniflet Chdftus,'& non Iblum docuilïèt, lèd etiam corda
ïedgiftèç. ihartis fuerat ptædicatio nóftra: & quamjuisin
Aótibus I egamus, fidem volun tariam elle:tamen euiden*er
hicdocet, quod Dei donum fit; vt credamus : & ideo nihil,
nobis donemus. qüia Vt credamus , Sc vt perlèueremus,
velproiplbpariamür, ipfius donum eft: vnde euidehter
patet, fidem quacredimus, ipfius donum elle, hempev-
trunque dixit elle donum, vt & credamus ,& vtpatiamur.*
Sedvf etiam pro illopattamini.-Non lolum fidei infipientiam,
fed e^iarrimartyrii donum acpræmiumab iplb nahem Us.
Idem Cert amen habéhtes, quale & yidiftis in me. & nunc audtft/s
de w?:;NihiJ noui patiamini, fed hoc.quod &-præfente»Yi^
diftisdem e ,& n u n t a b f e n t ë s a u d i f t i s . ;
' qUa-ergo confolatio iihChnftp. In om n f tribulatione in
Chrifto fölp conlblamiiii. Siquodfolaiium cbaritatis. Non
kmicorUm.5ii quafitietasfiiritas. Spiritalium, non carnaliu. r
Siquaihfctrkmiferatiortis.Vèftn miferemini,nbh parejitum.
ttnplefegaudium meum. In talibus dileipulis dottorexultar.
ViUémfapiatts. Hotipfum. Eandeih ebarimem habenies vna-
nimes.Omnes inâlterutru.lpjl«^yê»Wewf«.Hotaltenfendo,
quod'tiblNf htlpér tont ■. ntionemtne^per inanem glorïaiNc ali-
quid in DeiæmulktiOnefâciamuSjièd nequisiipbis melior ,
elïè videatun 5ed ih humihtatefupenorcsfibi inuicem arbitran-
tes.Si omnes à quibus iniurias patimut, fiiperiores putarc-,
mus,pätienter ferremus:némoëriim k pâtre vela domino
indigheferc fe iniuriam accçpiflè.Côgitâdum etiam, nuilfi
elfe hominera, qui nqifpbmt habere aliquod bonü : quod
tu nOndum habes, etiä fi lateat : in quo fine dubio pouit te
elfelupenonquçcogitatio ad cétundçridam & edomandä
luperbiam Valet, nè âfbitreris, quönia m-aut quædam eminent,
&apparent, ideo akerum nulla habere quæ latcant,& '
fortalle maioris pondefft illi inelfe bona,quibus te fiiperat
fielcientem» Noh qUa ftia funt finguli confiderantes,fid ea qua
<tIwr«.Noi>qu? nobis iolis expediüt,fed qu? & aliis proiut.
Hoc eniin fentite in vobis. Tanta humilitäf in vobis fit : quia
qüamuis lè quilqj hurniliet, humilior Chrifto non erit-Vult
oftendere Chriftum lion propter fepaflum, fed propter zr
lios.Aliqui hitncioèuita ii^telligurfti quod fecund um diui-
hiiatéfe humiîiaàSerit^Ghriftus fecünduformam, feilicet
Dei,fecundum quâm æqualitatem Dei non rapinamvfdr-
j.pauerit, qtiam natufaliter polfidebar, deexinaniueritfe,
non fiibftantiam euacuens, fed honorem ablcondehs, for-
mam ferai, h o t ift, lubftantiam hominis induendo, & per
omnia v th om o tantummodo apparendo : atque humili
obedientia n e t cruqs mofteinreculahdo. Sed qribmodo
hæcexpofitio Arriitalumhiam effugiar, confiderkhduç|tî
^quinihil aliud agit,nifi vt filiü alferat mihoré : hic,fedicatiiit
ÿ,exaltatus à pâtre fecundû diuini tatem, & riomen aedepilfe,
qüod antea non habebac :- pifi forte pro nunciatæ perfonoej
quæ fecundum fôrmam hominis ditta lîmt, Deoadfcri-
bântUr.QüiaChriftus Deushomo rëtte credifur : & ideo,
beneferirit,quifîcfenrit,nec!Contra fidemfentit. Quod&
in Chriflo lefts. Secundum quod Chriftus eft, & lëliis. Qui
quum in forma Dei effet. Id eft, imagine Deiablque peccato:
(lue in quo erat Deus,id êft,plénitude diuinitatis.zyo» rapi-
nam arbitràtus eft,efiefl&qualem Deo. Qu o d erat humilitate
celauic,dans nobis exemplü, ne de nobîs in aliquod glorie-
mur: hbn rapùit, quod habebat, id eft, æqualitatem patriS,
qOam naturaliter habebac,non zzpnit.Sedfefhettpfum exina-
«i«k. Aftumendo quod non eratmon amitfendo qubderac.
Eormam ferui. Ira vr pedés Iauaret,nihil fibi vindicas potefta-
tis,quam habere t omnium dominatum, quafi vnigeniti à
j pâtre,Accipiens.Cathem hoftrampeccatricem fine peccaro.
| lnfimdirudinem hominumfaâus. N on femper fimilitudo vera
| eft: nam genuit Adam filium fecundum imaginem & fimi-
| litudincm lua,& vocauit nomeneius Seth. Et habita inuen-
( tus Vf homOibümilianïtfern ettpfum,faäus obedien s vfque ad mor-
tern. V t nobis perfe&æ obedientiæ monftraret exemplum.
i Mortem autem crutis.Quia nulla mors peior,propter diutiu>
num crueiatum. Propter quod&Deus ilium exaltamt, &c. Di-
! uinitas non ex^katur.quia nec humiliari poteft:& illi dona-
tur,qui ho n h ab e t, Vnde tecu dum humanam magis haturâ
i poteftintelligi,quam fecundum diuinarh.Si&nos exaltari
; tupimüsjexemplo Chrifti, fratribus feruiamus.Si enim il-
| l e domihus ôt magifter ferais ét dileipulis miniftrauit,
I quanto magis nos maioribus, ôræqualibus feruiredebe-
mus:& De o , atlàn&is vlquead morteobedire, ne màgi-
ftriim humileînluperbidifeipuli no lequamurfFf innomme
lefi omnegenüfleftatur, coelfttum terréftriu& 'tnfer'norum. y t
omnes fimul adoréehomineq|aIïiirriptu inVerbû. Etomnis
lingua confiteatur,quia dominus.Omniumgmïqm &angelorum
, .................... ..... lefus