Venmtïi Hon or it
C ■
V D e b a f i - .
' - l i e z S L a i i -
Perge libenter iter coelij manftfrus in orbem,
E tp to me fèraülo,q\&efó , precareDeum.
X I I.
Ad* FaramundumKeftrendarium.
DV t c I s amice mihi, mefoórabilé nomen dfaantisj
Promptiis iriofficii’s virFaramünde,b'ohis.
Si bón ipfo adii, te pdgina in ifla foliftet, i
Soldat Sc obièquidin; qii öd 'rnïhtis ipfo gero, ,
Comniertdefi^ue libens dommis me regibus,oro,
Et referas grates pro piëratis ópe. r '*
Ipipenfo afi^du me päginaVeftra requifar*
Hocremeante tarnen* redde beingne vicem.
X I I I .
AdLupuntér VValdonem D'taconum.
CO r d e parentali iugi pietóte coléhdi, f
Hinc Lupe blahde mihi, W a ld o vel indé fo^eri j
V t bonitate parinmnl eftis nonoretniniftri;
Sic miniconfimiliièmpeifdjnótehiti. *
Quod valeb, fado, abfens depëndó'&lucem.
Sittoh póiïum ocnlis, vöSpetó litrerulis.
PontTfici iummo rios, 'cqmmendare precamnr.
Regibus & dominis rcrrefèlutis opes;
D ro doueo, dtilci clero, & fcóheiuïbus, oró
Q u o d prafifehsfacterem, vos adhibete vicem.
Mummulus egregios venerfefcür, C adareufque
Et Conftantino me memorare meo. *
x i v .
De * bafilicafantti Laurèntii.
LA v r e n t i merito flammis yitalibus vfte.
Q u i feruchte fide v id o ra b ignëredis. 1 m
VirdélëdeDeo, terrerioiri cóFpore quondam.
Tuncqüoque fydereüs iäm fcibi feniós erat.
Q u i potuifti ócülos tad u reuocarefopultosi
'Rurfus Sc in vacua fronte refetrediem,
Luminis extiridas iterum aeceridifle Iticernas,
Credimus haicfigrió te feciebte crucis,
;Additaniüieetiam popüliS ritiradikpröftas,
Èt fidel tribuis indübirantèr öpem.
Dum matempk nodant, breuiöri robóre plëbes,
1 Creuemntque trabes, fcreujt&alniafides.
Stipite confrado tua fo meircede Iretèndit,.
Quaritüm paruaprius, poftea caria fuir.
Crelcere plusrfteruit fuccifo FecfirilJhs arbpr,'
♦ Vtdidigitficcaiongioreflècoroa. < '
Vnderecifo Fu i t , pop ul is fer t i n de folutem,
Si veiiit idtrepidus, lumina caecus habet. r
T uleuita focer,pcena, pqrgate fideli,
Vnde priusflammasjhincmódölümëh habes.
*Vffifcita tenjporibus venèrahdi äntiftitis sida
Sed tarnen aeterno Fimt memoranda die.
* . h t y .
bedotnolighed.
CE de parumparies lapidofoftrüdfetnetallo>
Artiiicis merito pradero ligna tibi.
yEthera mole fiia tabulata paforia pulfon t,
Quo neque prima patet cotifolidante mand. f
Quidqüïd faxa foblo, calc»gs^rgilk tuenjpr,
* SingtilaFyluäFauensöidificauitopus^
Altior * innititur quadrataqüeporticus ambit.
Et téulpturata lufit in arte Faber.
XVI.
Adchrodihumducem.
INclytc dux meritistotum vulgate per orbem,
Quemnimis egregiumiplendida kmarefert.
Non egoprxteream prarconia cclla, Chrodine,
l Ne-videar Folus nlagna filere bonis. .
Italaterra tibi pàriter Germariia plaudunt,
Lauÿ tua*ctm'6torùm^èm^ér in ore fonât ,.
tla ru s àb antïquis digno' gènbroFiorbrtu,
Regibus & natria: qui plàci’trirus erâs,
Tutorémqûe aîii, nutriorem^ùe Fatentùr.
Et fiteenamende |)iêtatetua.
Vt habéadt alii, nulli tua dobarectilas,
Tu ribi plus auges, quas betie fundi's opes.
Cui poifis p r^ à te ,lu b èn sex '4 ülr*sjd^pptas,
"^fisapud cundfcos, bqpFacis eflè tu’ôs.
Es^metale bonum jriulh gràui'si omnibül iq u u s,
Iuftit«e Focium nüîia'rapinàtèiièr.
Mitis in àlloquio, placidlis,gràtus arque modeftucs,
v Omniacui datafùnt,:vt décüs omnegeraÿ
Gentibûs adftriilusj Romanis charus Kaberis,
Félix qui pofulis fëmper in ore mânes.
VÈNANTI I HONOiïü
GLEMENTIANI
f o r t V n a t i ' p r e s b y t e -
k i I t A Li c i ,
L IB E R bE'ClMKS.
1. ' - .
Expofitto órationis * Domini.
An T A pietatis protendamifericordia,filiidi-
^ ledillimi circagehus humanum hoftti patuic
d Saluatoris, qua nos ereptoS de eqhcatenatis
mündihauFragiiis ad portum perpeture detu-
iic iiberatis, v t dec verbis exfequi, iieque Irn-
«nta patefied, neque ipFi valeant cogitatione pulikl^cui param
videbatur.de limqfquem codidit,^ qdem Cftirire; re-
demit quémb4ptifmörenóiküit,riifi ad Falutis edmulu,
hiéSis nbftra rielapfiimagnoranrer incurreret, inftruerctur
etiam qualitér exoraret.N e fi ttori docuiflet quemadmodü
deberemus iuftas voti prgees offerre, efïèmusaüt certe te-
merariijtiuc érroris tiube eonFufi, :$C nefciendo,qu£E petere
oporreret magis admitrereihus pcccammiqda purgaremus
admtteim, & vride* Fpérabamus poflè,yenire iuffragiu, vi-
d^reniutidcurrere deicrimèntu, cum aë örarione in condi-
b fie re t peticulipluS caufiai qüamyöti.Ihde retinentese-
ius rnyfteria; &quam tmtlb fint in breüitate collata, propter
aêdificarioné fecclefiat pauck doeëmus eXplicare, quia
tune nob^s méliüs placebüntaüditu, cum patuerint intel-
le<5tu.Iraque ad ipfiim Vénttmus iandbj orarionis Fèrmonc.
Pater nojièr qüi es inxalis. • '
ECceVöx Domini piaediéaiiti's, «Ié qtioprppheta dicit:
Nubespluant iufium, arcahjfe lcieiiris lumen efFudit:&;
vt*noftram ariditatem fèririoriis imbre reficeret, veluti
Föns aquse faliehtis e ru ^ t. Quis enim tantofècreru my ftè-
rii cdeleftis hominibus reuclarer,aut hocdoccret vel prgfu^'
. meter vel iciEet? Nunquid^tbrahairij M oiès,propheta vel
angelus?imo¥ nullus ftifi Vnigenitös, cui foli in maiefta-
tis plenitudinepater eft notus: namreliqui tantum mërueT
; ïn h td e Deo in terra cognóFcere,qUantum iplède ccelo vo-
I luit miniftrare. Fuius enim, in quo pater eft totüs vnita^e
fubftantix, ïioh conFufione perlbnx , Fubiedlum habebat
boe nolïèj tióh alterius münere, ïcd poteftate haturx.Ergo
dicendö, Pattern noftrUfn ejfe inulis, p^fegrihationem nob is
fignificat,dumIumusintems,iuxraillud.I»fo/^ ,^m ego in
terra-V ndé Videtur inftruére,Vt ad excelfa iugicer animü e-
leuances, ea Deo tribuénte, Feftinemus perageré,* qux nos
in xternae vitaebeatitudinem placatopatre, Chrifto duce,
faciant introire, & promifla prae miaficfiliivaleantobti rië-
re :^ veruntamenaudito Deo patte nullus tam crudélis fit
filius, vt non feftinet ad vëri genitoris amplexus.ltèm cón-
gnie Pater no/ier,quia. homo rehaicendo përpaprifmöjefFe-
Öus eft Dei filiüs, qui per prasuaricatione Faótus Fuerat in-
imicus Sc perditus ergo cuius gratia firuitur iam patrem li-
bere conficetur^ed licet nonnmusdeeq-patre-ucfiliiqiio
mode
Liber X. 3.7 3
modo peefona Domini noftri Iefu Ghrifti, quiaille d eip fi- , mi gratia peraenire, nainChriftipleniffima charitate do-
us qatuseft Fub ftatia , nos autem dignatus eft creare de ter- f cemuretiam pro inimicis orare, quia ipFe non amicos & fi-
ra:attamen per gratiam vnigeniti nos effici meruimus ado - cftles, Fed adueriarios Fuos 6c culpabiles de mortis carcere
ptiui &"ideo qui in Ecclefia Catholica ex aqua: & fpiritu liberauit.
fan&o naFcitur, interDei filios computatur, Item Pater no-
Adueniat regntim tuum.
Jierqui eftinccelis , in hac cönfelïione & Qeum nenera-
rnur, Sc mandata Fequimur, Sc fidem noftram exponimus,
& eos qui patrem inccelis denegant, rcFutamus. Item di-
cendo, Pater ndier, habemus quodinipfo diligere, Sc ag-
nofcendo Deum, habemus pariter quem timere debeamus.
DVbitari non licet, Dominum Deum ièmper & hic &
vbiq;regnare,necaliquando de regni forte fàn&am
Trinitatem Fumpfifle principiu,hec ¥ habere fine clauden-
dum, cum reueraapud Deum ftabilitate Fua tempora ^ion
mutentür, çui nee %1 occidit, nee nöx in * vicem fiiccedit,
Fed cum dicimus, Adueniat regnum tuum, n onvt illi aliunde
Timeamusèrgo^quöniamiu{|.useft :amemus quoniam
pius eft, ne quod ille Folicite cóntulit, nos velimus obüenia^ id eft, vt ei regnu praftet Fuperiqr perfona,Fed vt
perdere negligenter,6cdiuinabeneficianoftfo fint excef- : illudnobisadueniatper mediatorem Chriftum,pofcimus
> i ■ C -1 - _____n ' p p nm m irtiim « f r n illri rprYnpmwc llllp fi. n ill in m iin nA lf*m-
fo calcata. Quifquis ergo Patrem illunl appellat, ficut decec
filium, fic vitaimmaculate difpenfetjquiaipFe eft filius qui
non contribuât genitorem, nónexafperat cohçredem,fra-
tris charitatem non violât, teftamentum condicoriS non
difllpat, Fequitur monita, feftihat implere mandata, quod
fi recakitrauerit, Moieétus contumaciter de poflèllionc;
difoeditï nee aliquaiàm Froqte hæredttatem repetit, qüetti -
admifli culpa damhauit. Vride qui ad Deumpatrem veni-
mus, Chrifti Fratres dicimur, fi in peceaci crimine nonyer-
FemmTnamamittitnomenfilij, q u ifueritFeruus peccati.
Q u o d autem non fingulariter Pater meur, fed Pater nofter .dir
cimus, ad hoe pertinere cognöFcitur, vtnullusfpro fetan-
‘tum, led generaliter pró omnibus mfieri cordém Dominü
'deprecetur,quatcnusabhofteperfido cunóti patitër libe-
rennir.Omnesenim,quiinEcclefia conueniunt, eödéfè
jmuró concludunt,, quoniâ etfi mulca membra fimt, tarnen
ïn vno Ghrifti corpore continentur, & ideo qui fimhl iun-
guntur in cemplo ièparari nori debçt née in y qto: quia fic-
uc in membris noftris aipicimus, qualiter humeras humero,
manus manui, pespedibusFubueniunt,itacongruü crediturvtmonitis,
orationibus,lachtymis nobis iplis an o -
repromiflum,vtcü illo regnemns liberi,qui in mundo Fem-
per * viuimus fiub lege peccati. Ipie enim poftulauitd patre
dicens, Pater quos dedifti mihi, volo vt ibi ego fum, & illifint me ■
cum, Sc alibi; Tune iufiifulgc bunt,ficut fol in regnopatrii eorum.
Denique ob hoe euacuauit Tartaros, vt repleat ccelos.Er-
go hac ratione precamur, vt regntim eius adueniat: non vt ip-
lè quod polïidet, hócacquirat, fed quod eft ndbis ppllici-
tus, vt perfoluat. Foteft Sc fic inteliigi, Adueniat regnunt tuit»
id eft,adueniat in corde npftro regni tui fincretum defide-
rium ,v t pollimus diaboli vincere blandimentum: tune
enim in nobis ferpentina falfitate fiibdolus hoftis non prç-
uaiet,quando nos conftartterrefpicitdiuini regni dende-
ria concepilTe. Item régnante Chrifto, nó poteft in noftris
corporibusregnare peccatum;. Itemcum dicimus, Adueniat
regnum tuun, admonemur, vt nil de terreniregni diuitiis
exfpéétemus, quiomnem fpem in futuri regni facultate
plantaqjus. Item, Adueniat regnum r««w,agnoFcitur his ver-
bisëas inctepare.pe.rFontfs, quaefieculiiftam vitam diutius
voluntprotraheic.cuniomnes iuftipetant illud, vt fefti-
nanter veniat.Velcerre Adueniat regnum r««w,hoceft Chri-
ftus Dominus nobis adueniat, quem quotidie ianétorum
bis inuicem fiuccurratur: propterillud, Inuicem oner a veftra I chorus veneranter exfpedat, in cuius promiffionelè con-
porWfe.Denique frequenter alter proalterius crimine con- fidunriufti regnare: de cuius aduemu Apóftolus ait : Tunc
fidenterobtineciquipröfe fiuggerere,confunditur expu- rapiemurfimulinnubïbusobuiamChrifto in aera, &ficfiemper
dore,quia in Fuo facinore vereeuhdia nihil praefumet. Ergo
vhufoufiq-, fiipplicet pro omnibus in commune, quoniam
ficut info diufià domus non ftabit,fic vnita ruinæ non fiib-
iacet. Et bene auótor Dominus pacis fic docuit, vt quid-
quid vnus pereret, omnibus videretut proficere.^té bene
pater nofier add itur : quianifiquis re d e credat in Chrifto,
non poteft habere patré in cælo:non eft enim ipfo pater AtianOjIudieOjPhotino.
Manichæo^abellioj&reliquispe-
(libus veneno non praui cordisinfedlis,&peflimæ cöfoifi-
onis falcc fucalis, qüi de filio, quem iniufte Deo patri ho-
ftroepnati Funt inaequdlem faceire, c^cati receflerunc, ex
patre fiio diabolo* Frutftum carnis recipiunt. Et ideo nobis
pater in ccelis eft, qui reóte filium confitemur in terris.
Sanftificetur nomen tutim.
T T Igilanter cbnfideradum eft quid in hoe vocabulo ad-
V .monitio diuina fignificet,dicendo Santtificetur nomen
tuiï.*non quodaliqitidinueniacur Fuperius, quo Deus pater
fanótificari valeat, aut quafi nos videamur aliquid illi
orando præftare, cum magis ipFefantftificet ; Sed fanftifice-
tur,id eft,benedicatur«o»i(?» tuum incdl’anter omnibuslin-
guis vniuerfis in locis, vrpote cuius dona fimt, hoe ipfiim,;
quod rcipiramus Sc vidimus Santttficetur nomen tuum. Deus
cum omnium fit elementorum Gonctntu laudandus, &
fondus,vc in nobis nomen eius fondificetur, id eft,firmiter
teneatur, optamus, Sc in ea, qUa nosabluit baptfimi fandi-
tate,viuamus.Ergo in hoe tëpore non nouam fondificario-
nem requirimus, fod quamincontaminatam perccpimus,
hanc vtfine vitii macula conforuemus.i Nam in homine
frudus boriae couerfotionis Fandificatio Dei eft. Hpc quo-1
que ovdine nomen eiusntte fdnttificari dicimus,vt fi quis dono
diuinitatis vitam vi leat nobis ëfle fyhceram, gratias largi-
tori referat, & in noftris operibus fondum nomen eius ex-
tollat: quoniam re d e omnislaus illi redditur, a quo vota
complèntur. Kë fanttificetur nomen tuum: quia ipfo oratione
non continetür expreiliim,i» nobisfiwftifitetur nomen tuü,vi-
demur non tantummodo pro npbis optare,vc fondificetur
nomen eius, Fed&pro illis, qui necdü meruerücad baptifo
Biblioth. Vet.Patr.Tom-6.Pars i. '_______ ______
. a d T h t f -
\fal. c.
cum domino erimus. Sed videatnus, qui rapiencur cum beato.
Paulo in nubibus? nunquid homicidae, luxorio% fallaces,
ebriofi, adulteri,rapaces,maledici? Tales enim nfii correp -
tifin t, non folum non polfiintinillo* generepartidpaii
cum Fando Appftolo cuius modo monita non foquuntur,
aut occurrere Chrifto, cuius * paterna praefumunt.
immo,magis, fi F^d facie Dei in ffiTuris petrarum valerent' videturin
abfcondere, Fuper fo cadere montes optarent.Ergo aduer-
tamus quibus illud regnu promitcitur, Beatipauperes Jpiritu
quoniam ipforum eft regnum coelorum. In principio beatitudi-
num, humiles corde præpofuit,ac per hoc excliifit Fuper-
bosactumidos:vbi dicitpauperes Fpiritu regnaturos. Deinde
beati mites, beati qui lugent, beati qui efiiriunt & fi-
tiunt iuftitiam: beati miforiçordes, beati paéifici, beati
mundo corde, & reliqua. Ecceilli inuitatiturad talerir. requiem,
qui taliter defiidauerut temporaliter in labore.Vere
hoc eft, indefiçienter regnare, corona beatitudinis iftis or-
natamfloribuspofll4cre,Deum finecófüfione mereri co-
fpicere, quo præfoncè,inueniata!lima quod amauir.Nam fi
in hoc fieculo Sc ad praefons regnare dicitur humana fragili-
tas,& paupertas quçdâ,fi illiblandiatur de falfoproiperica-
te fugitiua foeliçitav. quanto magis illud regnum quçrendu
d tv b i femper liliocurn roforumque blandior+lux aridet,
vbi pidura florisodoriferino marcefoic, vbi locifoecundi-
tas neque nube premitur,neque Foie ficcatur, vbi non finirai
cum polTeftbfe pafièflip^vbi quæcunque defidèrat animus
dat afpedus, vbi iuftus gemmas calcabic in plateis,
quas modo regcs nÔ habentin coronis,vbi mortalitas trâs-
lata in immortalitatem cü angelis force fimili gloriatur, vbi
hominibus Sc Deo fît vnapofièflîo,ibi defidereturconfor-
tium, vbi tantae feelieitatis gratia polfiderur.
Fiat voluntas tuaficut in coclo & hi terra.
QVod quidém fic petitur, vt fiat voluntas Dei, non icjfic*
quia aliquis potuit refiftere eius voluncati, vt no face-
retaliquando quod voluit omnipotens : nec ob id, f quia
ilium poteft aliquid impedire, fod ve in nobis imploatur e-
ius voluntas. Sc operetur ; quoniam adtietfario refiftence,
nos voluntatem pius implere non polfiimus , nifi patroci-
I i tij
H
l u x u s .
N u n q u i d