aut iliüdenribiiS proterue permittis, ncqueturfus nimia
rigidicate & afperitate, nil veniæaut benigoitarirefèruails,
human« focietari duras appâreàs. Ita érgöiuftiri* régula
tenenda eft* vt reuerentiadifciplin« eius, neqüe nimia negligentia:
communiste defpeda vilefcat; hêque fetretiori
atrocitate diüturna,gratiam humanæ amabiiitatis ami trat.
Conclufiopramifforuiri.
Si quis ergo vitàm fïiam àd vtÜiUteiâlÉôntàntutn paré*
a t, fedmukorum inculpabiliter coffiponere defideràt,
hanc prædi&arum virtünuh Ÿoïmulampro quàlimcibtts
temporumjocorürin, peribharamatqifé caufàrutnfèqua-
tur: eo mediocritatis ii^ftehs,quÖpetäbraptaaftrinfecus
præcipitia, aut rùentem corporis flëuitét inlaniam, aut ef-
ficientem puniat ignauiam.
autem loqui nefciunt: n o hquod merearisjfèdqùodfb-
lent ip(i. Homines de te mala loquuntur? Si merito.-hoii
quod loquuntur moleftû eft,fèd quod non meritiuricur.Si
immprito? hinocentia méà nuhc maxftnegaudeo? appâret
etiim illos vera obieduros, fi portent. Non es in'patria cuaî
Patria tua eft, vbicunque bene es: illud enim per qüod bene
eft, noneft in loco, fed in homines Nihil magnum, nifi
magno animo defpicias. Quse fimt maxim*diuitiæ ; non
defiderare diuitias. Quis plurimum habetisqui minimum
cupit.Qgideft dare bcneficiümîD eum imi tari.Honeftius
eft, cum iudicaueris,amare/> quam cum amaiieris,iudicare.
Diflenlio ab alioincipiat, à te autem tecôcüiatio-. S uccurre
■paupertatiamic6rum,immooccurre.Amicosfècundæres
parant, aduerfæ certiffime probant. Peiora funt te&a odia, ;
quam aperta: Ità'que te minus loquax inimicüs offendit,
quam tacitus. Mita ratio eft, qiiæ non vült prædicari, quod
gaudet intelligi.Ignofci amat.qui quod odit.oftédit.Elee-
môfy na non ram accipêntibus quam dantibus prodcft.Et
fpe s præmij, f'olatium fit laboris. Quæ eft maximaegeftas:
àuantia. Pccuhiae imperate oportet, non fetuire.N ullum
confcium peccaforüm tüorum Magis timueris, quam terne
tipfum:Alium potes effugerè^te autem hUnquarinQuis
eft, pauper? quifibi Vide tur. Quia muftis timetur, multos
ijinet. Infcelicém érige, fubmitte foelicitatem. Verafoelici-
tas. innocentia eft.Nequitiaipfâfui pcéna eft.Mala confci-
entia fæpe rata eft,fècura nunquam. Libidinis initia coüti- \
nebit, qui cxicum cogitabit. Beneficij accepti nunquam
Oportet obliuifci;dati,prorinus.Inhünefta vjdoria eft,'fuos,
vincere.Satis eft pænàru m ,potu illè punire: Inimicitias tardé
ïufcipcjamicirias exerce rüodérate. Simultates dépone.
Iniagoanimi, lermo eft. Qualis vir,talis orâtio. Magnates
‘eft vocis & filentii temperamentum. Qui æquo animo
maiis immifcfetur-, malus èft.Neminem laudaucris, nemi-
ném citoaçcufaris, temper pitta, te cum diis teftimonium
dicere. Vitium, eftjomnia credere: vitium, nihil credere.
•Vtendum eft diuitiis, non abrttçndum. Nullum putaueris
locum line telle. Excufationem quærere vitium.bortior eft
qui çupiaitatemyincit, quam quihoftem fubiicit.Eftdif-
ficillimum fèipfum Vincere. Inique iralcitur, qui fuisirafci-
tur. Ahiare fie incipe^tanquam non liceat defineré. Magna*-
rumrérumetiamftlùcceflùsnon filent, honeftus eftipfe
conatus. No bilicas anilni, eftgenefofitas lenfus: nobilitas
corporis,generofus ànimus. Honeftioreft,quem lènedus
ad pcium retulit, quam qUem in oçioinUenit,& run cinci-
pit laborare. Turpe fpedaculutn prarbet animus æger.
Nunquam lit triftis facies tibi in commode alterius. Ho-
mo fum quomodo deuitabo fècundarum rerum inui-
diam ? Si foelicicatem iadaueris,cum multisdiueseris.
Quomodo-optime potenriam tuebor? impotentia occa-
iipnis. Lociim tenet innocenciæproximum confeflio.Vbi
çonfelïiQ,ibirq(nilfio. h<£ feuericas in vitio eft. Boniiudi-
çis.efiî djfpenlare, non tantum quid damnandum fît > led
quatenüs.. Pjoximus iuftiriæ .uodus fèueritas. Quietiffi-
mara vitàm àgereut homines in terris, fi hæc duo verba à
üatura omnium rerum rollerent, meum & tuum. Qui pau-
pertatem timet, timendus eft. V ires tuas amici magisfen-
tiunt bénéfices quam iriiutiis. Pecunia non fàtiat auari-
tiamj fèd irritât. Homo fèmper in digens pecunia, feit cum
eius moribus conuenire. Mihi Crede, non potes diues efle
& félix. Auribus frequent ius quam lingua vcere.Quicquid
di&urus es, an tequam alii s, dixeris tibi., Nihil intereft in»
tetiratum &inlànum, nifi vnusdies: Alter non fèmper i-
fllfcitur, alter fèmpeflnfanir. Facillime bonus fueris ; fi ea
vitaüeris quæ vitupcraùeris. Cum alietïos timueris, te
ipfum verefemam fæpe finealiis elle p o tes, fine te nunquam.
Si bene te inftruxeris, pudeat détériora facere.
MARTINI EPI*
S C O P I D V M I E N S I S D Ê
. k o R i i i y # s .
L I B E R V N V S.
Mne peccatum à â ioeft. À«5fciô àutemômtii&i
^ voluntariaeft.tam honeftaquam turpsrergô
| voluntârium eft omne p ec câ in ï. Toile ex-
cpfàtionem, némb peccat inuïtus. Educatiô'
&difciplina rfiores fadüVlt: & id vnufqüifq'ùè
fàpiti quod didiéît. Itaqne boriàèonfuetudo excutere dc-
bet, quôd rà'ala inftruxit. Nihil intereft quo aiiinfo faciaSi
quod déifie vitiofuril eft : quia fe â a cérnuntur,ànimus ve-
rononvidetür. Nulla auterti laus ëft,rton fâcere qubd fa*
cere non poflis. Quid hdmihi eft ihimicilfimtim? h om a
Libenter feras, quodnecefle eft : dolor patfe'ntia vincituri
Expe&a quo nuftqiiam poeniteas. Non qüam militai pla-
ceas, fèd qualibüs ftudei in hoc tantum inéümbe, vtliben-
tiuîaûdiasi quamidquàris. Multos vi'tam diflerentes morâ
iunifta præuènit.Itaquè omhis dies velu! vi'timus iudicetur
Triftitiara fi potes, ne adtniferis : fin minus, ne ofterideris.
Amicos fecreto admôrie,palàm autem lauda. Verba rebus
nôri perforas æftimanda funn Oratorem re putâ, fi tibi ante
omnes, qüod opqrtetj perfùafèris. VtiiCenriolàmanci-
piâ ahifnl,împerioC&èrcëlingüamJventfem,& libidinem;
Q u o d taciturn eflèvelisitiemini dixer^.Sitibfnon impe-i
ràfti,<luomod(^àbaliofilenrilim.fpèras?R.idiculumeft,ali.
quem odio nocentis, innocenriâ pérdere. Monftro fimi-
liseftaÙaritiafèriiliis.Quid énitn ftiilriuseft, quod d id few
let ,'quam viâ déficiente viaticum augere? Omnes infëntes
terra ftüdos excipit; î4ori pudét te*fortius nafèi quam viue-
rè? Quid duldus,quam hâbere âmidlm cum quoaudèas vt
tecum omhia locpii? Magnârüm viriûm efl iiégligere læ-
dentem. Quid fis, intereft ; rtort, quid habeas. NondUm es-
foelix fî te turbâ non derifprit. Si vis béacus efle, ccigita hoc
primum cuntenlnere,&contemni. Priusqüàm pfomittaS,
délibérés4. & cunl promilèris,feda^.kl agas,ne quis mèrito
te odërit: Si fi nuflos inimicos tibi Mies iniuria, multos fe-
cit inüidiâ. Solitudinem queêfét, qui vult cum innoçenti-
bus viuerê optimus ergo animus, ÔC pulcherrimus cultor
Dei eft. Ab ftî nebis àb aUeno ma trim onio. Præ ftab is pare n-
tibûs pietâté», iôgttatis indulgentiam, omnibus æqüita-
tem. Ddlitabis crüdelitatem, 6t miniftrâm crudelitatisi-
ram. N o n aliter viuâs in foliradihe, aliter in for.p. Nihil pe-
tâs, quod negaturus fuifti: nihil negabis, quod petiturus
^ ! Q u o d perfuaferis, erit diuturnum : quod coegeris,eritin
fuifti.Pacemcumhominibus habebisjcumvitiisbellum. occafionc. Alteri fèmper ignofeito , tibiipfi nunquam.
Hochabetomnisaffe(ftUS>Vtinquodipfèinfànit, in id pu- j pTantum ad virtutem adiieies, quantum ex voluptateab-
tetetiam cæteros furere. Maximum in eo vitium eft, qui ' ftraxeris. Stultum eft fomno.deleftari, fk quafi mor-
non melioribus vult placere,(èd pluribus.Vis omnibus elle tem moliri. Bonis noce$ , qui maÜS parcit. Mulci
no tus, pria? efïice vt neminem noueris.Bonum eft non j cum alii male dicunt,fibiipfisc on ai tiumfaciunt. Nihil tur-
laudari, & efle laudabilem.Sralum.eft, timere quod vitare j pius, quam qui obiicitalteri, fibi obiieiendum. Vtlicen-
non po tesMale opinentur de te homines, fed mali. Mali s , tiofa mancipia animi, imperio rege linguam, libidinem,
difpfijere, eftlaudari. Male de te loquuntur homines,be- > Ventrem: cupidicatemque comprime:fi non potes, paululum
A
Xotpîloquium.
Iracundia
B
Fugiendi-
'C
itiltirà remitte. Sæpè ea’quæ fenari fatione non poterant,
j&fiàta funt temporé. Qui4 proptét^ecuniæ amorem & li-
bidinum moritur, oftendit le nunquam fui caufàvixiflè.
Ttupia hé dixeris : paulatim enim pudor per verba difèii-
ritur. Sic habita, vtpotius laudetnr Dominus quam domus.
CônfoeradinâriareseftinnocéhtràVnon dafiinatio,
fèd caüfâ hominem tiirp em facit. Merito d amnari, poena
eftrdamnatioimmerita.damnantiseftcàlamitas.Sialiquid
cogitaueris, cito apparèbit conuferlàntibus. Viderivkab
omnibus ? nunquàm bonæ honeftatis fimulatio longa
eft. Quod dealienistra«ftas,bx tuis indicés. Multi funt ob-
ligandi, pauci offehdéndi : nâm memoria beneficiorum
fàcilis eft, iniuriarum tenax. OBiurgatiom fèmperaliquid
blande admifee : facilius enim pehetrâht verba quæ molli
vaduncvia,quamàfpëra. Nemö enirnïèmutat,quia mu-
tari fè defperet. Qùotiens feribens aliquid diôturu's es,
feito m orum tûtiruin ‘te hominibl^: chirogr^)hüm dare.
Qui in fèriibs ilraïcitiir, & crudelis eft, fàtis oftendit pote-
ftarem aduerfus alienos fibi defuifle. Q ui iiefèit taceré,n#
fcft loqui. Facilius efl^ paupetf éohtemptûm effugete ,
iquam diuiti inuidiam. Bonus fiuitur bona confdentia.
Malis hominibustutifïimum eft, cito fugere: Nullapufil-
4adomus, qüæ m ultbs amicos^pit. Scire vtipauperta-
té, maxima félicitas. Acuit inréntio, frangit anim um rem i f i
fio. Nunquam fcelùs feelere vincendunî eft. Bonus vit '
èft qui eirperd uxit affe£tu animum, vt non tantumpecca-
re non velit, fèd eriam non pöffit. Regnantibüs, peiqçS
multo periculum, quam his qui iùdicantur-.hienimfih-
gulos riment, illi vnhièlrfos. Nünquid foîrtis fortèm fè
gloriabitur,'quem cotporis ægritudo efficit infirmum ?
Nunquid diues inopibus fuis gloiiabirar', cuius fpem fut
vel ty rannus abrupit ? Nunqu id nobilita's gloriabicur àffe*-
ôta, nonnunquam indignis Sc mifèrabilibus feruiensf Diabolus
aiiquando Ce gloriabatur interfeôtorem tuæ miferi-
cordiæ, nunc intergemifeit fociostuæbeatitudinis. Fu-
gienda funt omnibus inodis, &abfcindenda igniac ferro,
totoque àrtifieio fèpàranda, languor à corpore, imperiria
ab animo, luxuria amence, d ciuitate fèditio, à domo dip
cordia, à cunôtis rebus incemperanria. Dixit quidam,
amicorum omnia efle communia, &amicum"feiplum elfe
altërumrdaorum temporum maxime habendara curafn,
& eorum quæ aôturi fumus , & eorum quæ geffimüs,
poft D eum veritatem colendam, quæ fifla homines diis
■proximos fecit. • •
IOANNIS CLIM
 C I O P V S C V L V M j C V I
T I T V L V S , C L I M A X , S IY E
Scala P a r a d is i .
m Ambrofio monacho Gamaldulenß
interprété. '
ExBellar. de fcriptorib.Ecclefiaftiçis.
IO a N N E s Cliipacus Monachus rèligiofiflîiôtis > fçripfit
librum trigintagraduum, quibus afeenditur in perfeôtio-
nem, vpde ipfe nomen Climaci inuéni^ r Exiftimant alir
qui recéntiores illum flqruiflè anno Dom* 340. fèd non
putamu? id efïè verum , tunj quia nemo veteram hoc dieft,
neque ex ipflus libro id colligi poteft ; turn quia in co
libro fit mentio ftnôli Abbatis S abbæ,qui tempore Iufti-
nianilmp. obfltanno D om in ijjî. y t refert Card^Baron.
tom.<$.Annalium.
Biblioth. Vet.Patr.Tom, 6 . Pars z.
Vita Ioannis Glima,ci,ïub compen-
d io à D a n ie le h um ili M o n a c h o c o n -
ïcripta.
Vanm huncvkum diuinum attiras tu 1er it, at que
ante ceeleftis militi&gloriofam exercitationemtdu-
caueritî non facile dixèrim, cum idmhinon fatis
diligenter exploratumfm Qu&nam veto, modo ip-
fittyferat, atemifque & immortalibus delictis pa-
Jcat r longe ante nos Paulusexpreßit. Èftenim éripfc penituscoe-
iefiif illtus Hürufalem effeüÜs muni ceps, in qua Ecclefia prim iti-
uoirkm eß; quorum, èonuerfàtio in coelis eft: vbijptn.^
tusputgatifsmo atqueabomni materià remoto, diuïna infattabt.
liter hauriens,pulcbntudines inuißbiles contemplons, dignafudo-
rumpramia récipit, laborttmque mercedem quietifsïmam refert.
Nam coeleflis regni hareditate potitus, cum illisiam tri aternu tri*
pttdiat, iungitque Utitiàm cum ^s,quorum pes fletit in directo.,
Quonam vero modo beaïttudinem iftam fibi comparait, tarn
dicere inftitukm. Hic cum peratatem cor pore am, fedecimferrrie
ejfetrannorum, feipfum obtulitChrifto ,facrificium gratum at que
acceptable, monàftica vita iugo colla fubiieiens in motdti Syna, eo
' (pute eorifilio, vtipfa vifibilis loci commorationeadmoriitus, ad in-
i utfibilem Deum facilius dirigeretur *& aptius perdtmretur. At que
peregrinationem vt tutelleûualium adolefientuhrum magiftram
imprimis adamauit,per quam, turpi & noxta confident ta omni
retetta, humilitate bonefiifeima ajfutnpta > damoneni iüum à quo
nonnunquam vtnobifipfisplaceamus nobtfque confiâamtts induct -
mur, àjepenitus eliriitnans, ab tpfo quoqùecordis aditu reiecif. lit-
clinansvero cerumrn, & confidensin Domino, ac ei quifefitfcepe-
ratpatriveluti optimo cuidam gubérriatori fe totumpermittens,
altifsimos atquefmfsimos vita praßitisfluftusfinepericulo tra-
tide bat. Adeovero perfeile mundo proprüfquevoluntatibusmor-
tutu er a t, vt inexpert erit rat ionisac voluntatis animant quondam
habere videretur,atqUeproprietutehaturaliomninol-berutam.ld-
que,cum ante hanc ccelefiem fimpitcitatem, mundr.na fapicntioe
non fuerit imperïtus,fane fnirabitiùs eft. Philofophia enim tumor,a
Chrfii humilitate ( v't plv.rima alia ) longe remot m efiMecem igi-
tur & nouem amis ith cornerfatuseft,acbeatafubieäionis exemplar
omnibus fitdus,trim is qui ilium exercuerat Senior fanäus mi-
graffet ad Chrifiurri •, ipfe advït&folitariaftudium egreditur,il-
. Hus orationibus vt armU potentifeimisfrétas ad defirudttfhem mu -
nitionum Satkana. Qwnto autem Ob ecclefia lapide,paleftrafita
domicihum edriftituit, loco cut Thojâs nom en eft. Ibique quadru-
ginta annosfummd annul magnonimitate & alacritate tranfigtt,
ardentifiimoimore acMiiina charitatis ignefemper aftuans, lam
véro quispofiit , quaritos iUtcpertulitlabord, digne aut verbis aut
plaufib. profefui ? Quomodo enim id effetriin lucempo ter it,cum 0-
mnisttoft labor, ddm &finearbitrio exattusfit ? Veruntameri ex
primitifs quibufdam &velut praùïtfbccafionibus, beattfsimi viri \
fittoäum vita infittutum audiamus. Edebatquidemexomnib.qua
fiUperprofefsionisfua votum edere licebdtftei modice omnirib,vt
i'xmcfaftumatque elationis cornu fiapientifiime deiecerif.bretti-
tatequidem'viftus,infanamgularabrempenitusaffligens,atqueil-
le propemodum clamdns,xiizefrbmmzCce:& ex omnibus,modice
\ guftandotyrannidem inants gloriafub iugum mittens. Solicitudi-
nepraterea f r raro hom 'mum congreJfu , fornacis hniusfiammam
{luxuriamfiilicit)adeoextinxit,vtomhino obftrußdfeäaretur,
nullafque molefiias irrogaret. Cupiditatem vero (quam idolorum
venerationem Apoftoluseffe definiuit) miferkordia Dei rcrunique
, exiguitatefortifiant fonts fiefuperatat. Acediam vero,dnimiqUe j dcfidtam(quam merito iugem anima mortem dixer 'm) mortis memoria
iugifopictatts exenitatione deuitauit. Cum que nullius mot-
talisrei ajfettione teqeretur,atemorumquefolumfenfitpafeeretur,
noxid tftfiitia libereuafit. Iracundia vero tyrannidem infeipfoper
obedientugladium occtderat. Haro praterca congrejfu cor pons,ra-
riorequevfufermonis, inanisgloriafangmfiigam araneafimillimd
mortifie ouït. Quidoftaui vttiifupremam diligentifsrinamque e-
mundatienem(fuptrbt&fcilicetjprofequar:quam ccepit quidemper \
obedientia manfitetudinem nouns hicBefileel,perfectt vero code- j
fits 1erufialem Dominus,prafintiafua adueniens, humilitatemque ,
■aduerfus illam exalt ans, quafine, diabolum eïufque conforment:
clajfem defiruipofiibile non eft. Vbivero,in huius corona contextu,
ponam Uchrymarum iüiusfontenr.rem qui dem rar am, & qua in
multis nonfacile inuenitur, quorum hodie fupereftfecreta officina,
X fielunca
£
C a l. 4.
taonaftciiumui
F
Philofo- :
Phortb'hu;
militate '
Chrifti,
Jonge ie- j
motus eft, \
Tholas,
G
Sobtictas
Eumaci.
E p b e f.f.
H
Acedia, eft
Laclvym«
Climaci.