
Éleemofy-
; ucrfiorie
' Antiochiz
luoiü falu-
ë obtinuit.
'dèfipit.
"icoft.
'oltenc.
Gregor. Tifronenf.
Homines
iudi legati
pfeudo-
chiilU.
vieille manum cum fodario^quafi lu per aliam medietatem
vrbis adprehenlus eft à d uobus iociis qlii cum eo erant,ar-
'que obfecratus tetfibilibiiS fàcrameritis, vt indülgerèt me?,
dieCati vrbis,ne rùèret: mirigäto^; fotorë foftihüit hiànüm ;
luam,atqVelèuahsnomineni qui conVÜëràtin tèrrattftaic,
Vadè ad dommû aurai ne timeas: filii enim tüi cunr vxo-
re,& omni domo tüô fàhïi font neè qüifqua'rri ex èis periit.
Cuftodiüit ertim tè b ra d e affidua, & eleèmofÿnæ quas
quoridie exerces in pauperesi Ht hæc dicëns, diïcefïerûc ab
oculiseius,necei âdpàruèrünt vltradlle àutefti rëgréffos iri
vrberhirëberitVrbis medietatem dirütam atq'î fubuerfàm
cum hominibüspecoribüfq;, ex quibus n o n n ü llu ruinis
deincëpsexfraéH ltjntmôttüi,pauci debilitati repertifont
yiuù Veruntamèn nëcilla cafïata fuüt qüæviro nuid ab i-
pfojVt itâdicam,angeio domini font eftata.Nam vehiens,
omnem domum foaniincolümem rèpe'rit : tanturil futfdrà
propinquorum, quæinaliis domibus effedta fuerànt, la-
m'entabamrrprotexitqüe eumin medio iniquorum dexte-
radominicum dom ôfua, fàluatufipie eft a përiculis mor-
tis,ac velutmemoratus Loth quondam in Sodomis.
•At in Galliis Maffilienfèm prouinciam morbus fæpè
Bbminatüs inuaficlAndegalio's > Narànético'S âtq$ Coeno-
mafthicoSyalida fa mesobpre ffit. Initia font ehim hæcdo-
lorum,iuxta illud quod dominus ait in euàiigëlio, Erunt
peftilentiæ& lames, & terrtèmotüs per locar&exüfgent
p(èudochrifti,& pfèudoprophetæ:& dabunt ligna & pro-
digiâin coelo,ita vt eledtoSirt ertorem m itrant, fîcüT. præ-
fentigeftumeft tempore. QuidaenimexBitürièo,vtipfè
poftmodum*eft profeifosdum làltüs filuarum ingreflus,
ligna cæderet ad éxplehdarn opens cuiufdam neceflità-
tem,mufcarum eum circunfèdit examen, qua dexâüfàper
bienniurh àmetisêft habitusf vndé intëlligi datnr diabolicç
ëmilïîonis füifle néquitiajm P oft harctranfadlis vrbibus
propinquis, Ârelatehfèm prouinciam adiit;ibiq; îhdutus
pellibus quâfireligiofosorabatrad queVn ihludédlimparS
adüèrîâjdiuinandi ei tribüit fâcultatèni Éx hûc vt in maio-
riproficeret fceiere.commotus a loco,prouinciam mëmô-
tatam deferens, Gabalitanæ regionis terrtiinuhreft ihgref-
fos,profè relis feihagrtum ac profited lè non meruês ;Chri-
ftum,adfolnptafècum muliere quadâm pro fbrore, quam
Mâriam Vocitati Fecit/Gonfluebatad eümmülritiidü pb-
puli,exhibensinfirmos, qüos fcontingens lànitati reddè-
bat. Confercbaiit eiiim eiaurum argentumque,ac vefti-
hiënta,ii qui äd eum dohueniebanbQubd illequo faciliüs
lèdù6eret > paupëribüs erogabàt profterriens fe iôlo,effu n-
densoràtionem cum muliere memoràta:& forgens,fè ite-
rUm à circunÂahdbus adorari iübeban Prædicebat ehim
fottiràâ&quibttfoam taôrbôs.qjuibùfoam dainhaproueni-
re denunciabat, pâucis falUtem futuram. Sed hæc ômnia
diabolicis ardbus, & præiftigiis nfcfcio quibus àgebat. Sc-
•duâaeft antem per eum muldtudo immerifà popülij& no
fblum rbftiCiotes,vetumetiam(acerdotes ecclefiaftidii Se-
quebantur autem eum ampliüs quam tria millia popùli.
Interea côepit quofoam fpoîiare àc prædari quosin idnërè
repenflèc: fpolia tarnen non habentibus largiebatür epi4-
Fcopisacciuibus minas mortis intentabar:eo quodgb iis
àdorâri dêfpiceretur. ïngtelïus autem Vèllàuæ vrbîster-
mihum,ad locum quem Aniciùm voçitanr s aededit i'ôcâd
bafilicas propinqüas clim omniexercitü reftirit, inftruetas
aciem,quali ter Àurelio ibidem tund conûfténd epifeopo
belluminferretjmitreiis etiam ântefè huileios,hommes
nüdo corpore, fàl tan tes atqj ludentes,qpi aduentum eiüS
adnünciarent.Quod ftupensepifcopüs,dirèxitadeüm v t
to s ftrenuosjinquirentes quid fibi velleht ifta quægereren
"VnuSautem ék iis quiérat fenior, cürn fè incliUaflet quafi
ofculaturus genua eius,ac diTcufîurus viamillius, iuflit eû
adprehenfom fpoliari: nec morà,ille euaginato gladio in
frufta coneiditjCedditq; Chriftus illé* qui mâgfs Antiçhn-
ftu s nominari debet,& m ortuus eft: dtfperfi que font bm-
nes qui cum eû erant. Maria autem illafoppliciis dédira, o-
mnia phantafmàtaeius ac præftigias publicauit. Nam h o mines
illi quos ad fècredendum diabolica cirCunuentioémerfèrunt
pleriq; qui per has prièftiglas àdiungentes fibi,
mulièreuks qdaTdamiquæ dêbachànreS fan^bos eos con*
fiteréntur, magnos fè iii populis ptâefèrebanrVex quibus
rtosplerofq4, vidimus,qüoSobiurgantés reüocaireabèrro-
ténifi Turnus. . '
Ragnemodüsquôq'uèParifiâcâe vrbis 'epifcopüs,bbiiti,
Cumq; gerinanüs eius Faramodïis prefbyrèr ,p ro ëpifeb-
patu'GoncurreretJEûfèbiu$quidamnegotiat-or,genctëSy-
rusjdatismultis muneribüs,in locum eiiis fobroganis effe
ifqî àedepto èpifcopatii omnemfcholàm détenons foi àb-
iiciénSjSyros dé généré mo'edclëfîaftlcæ dom ui miniftrbs
ftatuit. Obiit’& Sülpidus Bituricæ Vrbis pontifex, cathè-
dramque eius Eiiftauüs Auguftidünenfis diaconus eft fbr-
titùs. _ . I " I J;./-- . : I l ^ V ' - ■
•Cap. is, Negotiài... •plçciolitE
piftopus.
In te rT ornaèenfes quôq; Francos nonmediocris difeë-
btatiöortaeft,proeoquodvhius filius,alteriusfiliumqui
lororera eiiis in matrimonium àccepërat, dùm ira fepius
'obiurgabatjcur doniuge relidta feortum adiret:qu ç iracun-
dia.cuip emendatiocriminis'non fo'ccéderët,vfqu'e àdeû
elàtàëft,Yt inruens puër foper tôghâmm foum > éum cum
foisintetficeret,atquë ipfèab iis cum quibus verieratille
profterneretur,nèc remaneret qùifpiam ex vtrifqüe nifi v-
hus tantum,cui percufîot defuit. Ex hoc parehtès vtriüfq;
intérfè feuiehtëSjà Fredégunde regilia plerunq;argüeban-
tu rv t rèlidta ihimicitiaçoncor des hdréhtjfte petrinacialidS
in maiuSTubueheretur ftahdafom.Sedcum ebfdemverbis
lenibus placare n'èquiret,vtrunq; bipenne compe fouit. In-
uitaïis ènim ad epulu'ib mülris,nos tres in vno fecit'fodète
fobfollfôicumq'iineopraadium. elongatum fuifïèt fpàciô,
vt hox mundum obruerét,ablata menfa>fîcutmos Franeb-
rumeft.illi in fobfèllîa foa ficüt locati îueraht, tefidebant.
Potàtroq; vino multo,intantüm cràpülàtifonï, Vtpüèrieô-
rummadefadtiperanguIoSdomus vbi quifquècoriruerât,
'óbdo'rmirët.Tunc ordînati a muliere viri cum tribus fèçü -
ribus,à rergo horum triühi âdftiterUnt, illifq; conloquen-
tibus,in vno vt ita dicamÜLS,adifoltu pueroru manus libratç,
hominibùs p‘érculfis,ab épulo eft difcefïiim.Nominâ qüo-
qué yirorum,Chariuâldus,Leodotialdus, atq; Vvaldinus»
OApd eum parentibuS pérlatum fuifTet , cuftbdite ardtius
Frcaégtihdem ccepètunti dirigëntcs nühcios ad Childe-
bertumrègëm,vt Comprehenfa interficëtetur.Commo-
tus auteln pro haccaufà Çampa'nenfis popülùs, dllm mo-
rr.s i unedlerer, hæc foomm erepta auxilio, ad lùcum alium
propferauiti , . ,
Poft hàSc aûtem legàtos ad ôrühthckfàmmim tegem
m ittit, jdieens, Proficifcatur dominus meus rex vfq; Pari-
fiosjôè^rcefîitô filiomeö nepote foo, iubeât eum baptif-
■ maris gratia cohfècrati': ipfomqüe de fândto lauacro ex-
ceptum,fanqtiam âlumnümproprium habere dignetur.
Hæcaudiensrex commbtisepifcopisid, eftÆtherio Lug-
dünenfijSÿagrio Àugtiftodunehfi,Flaiiioqüë Gâbillonêfi,
& reliquisqubs voluit,Pa’rifios accedere iubet, indicansfè
poftmodumfècutùrum. Fuerünt etiamad hoc pladtum
multi de r'egho feius.tam domëfticiqiiam comités, âd præ-
patanda rcgalisexpenfæ neceflàrjai Rexatite delibetationé
adlâjVtad h^c debèrèr accèdereipedum eft dolore prohi-
bitUs.Poftquamâutè'eohualuit,accefïitPâtifios:exinde ad
Rotoialëhfém Villam ipfius vrbis properans, euocato pue-
ro iuflit bâptiftetiiim ptæparariin vico Nemptodoro. Du
autem haecagerëhtur,legad Childeberri regis acCefïèrunt
ad èilm diçentes,Non cnim ifta nuper nepoti tuo Childe-
betto pollicituseras,vt Cum ihimiciS eius amicirias corili-
' gares.Sed inquàntû cetnimus,nihil de promiflîone tuacu-
ftodisïfèd potiu sq u à promiferas prstermittis: & puerum
iftuminyrpis Parifiacà; cathedra,regem ftatuis. Iudicabit
n.Dëus,quia non rçminifceris quæ vitro pollicitus es. Hæc
iis dicentibus, rêvait, Promiflionem quain nepotem mqü
Ghildebertum regem ftatutamhabeb, non omittb. Nam
illumnon oportet feandalizari,fi confobrinumcius filium
fratris mei de'fà«dto fofeipiam lauacro : quia hancpetitio-
nem nullus Chriftianbrum debet abnuere.. Eamq; ergo vt
Deus manifcftiflîmeqoüit,n6 callidicate aliqüà fèd in fim-
ne turbauerat,nunquam ad fènfum integram fontregrefîî: ! plicitare'pufieprdis agefe cupio, quia offenfam diuinitaris
fedhiinc fèmperquâfi Chriftum, Mariam aute illam par- I incurrereformido.Non eftenim humilitas genti noftræ,fi
tem deitatis habere profitebantur.Sed & per totas Gallias ' hic à me excipiatur.Si n.domini proprios famulos de focro
' -J ■ . . . fonte
ïîififfù n ç - Liber X. yl]
1 1
A: fontëfufcipiunt, eut & m ih in ô n liceat propinquüm pa- .pluuiç aduënite çoepitiquem ilfo cernens,paululuniriuper E
rentçm exciüerc,ac filium facere pèr baptifmigrariam fpi- eqnum in quo fèdebat.capût iheHnans,nianus ^xtendit ad,
ritalem ? AbfceditènUhc& nunciate doniinö veftro»Pa- d o min um .Gonfommata vero orationcidiuifa eft nubes in
dtioiTemquam fècum pépigr,cüftodiré cupio inlibatam, duas partes,àciîi circuitu eorum iminanis de,i,ccnditplu-,
qiiamfituæ conditionis noxà non o r tiif e r itm é prorfos uia:fuper eos tarnen nulla * fi d id tas eft ,gurta deicenditv
omftti nequibit. Ethæq dicens legatis difcedentibusv»réx Vviftnmundô qùoqj cognomentOjTattouis, ciui T uroniaccédé
ns ad lauachrum fânétum,obtu.lît puerumad bapri- co dentes grauem infèrebant dolorem ex quo eriä maxilla
^andum* Qûemexcipiensj Ghlotharium vbeitari voluit» intumuerar.Quod cüm bcatb yirö queftus fuiflèrj manum
dl cens Creicat piier, & huiusfit nominis exeaicoc,actali fiiper locum doioris i mpo foit,ftari mq; dolor fitgatus,nuf- ’ «
potenriapolleac? ficut illequondam, cuius nomen inde- quam 'deiheepsadiniuriahomihisexcijtatus qft. tjæc ipfe
pfuseft. Qtjomyfteiio célcbraèo, inuitatum âd epulum qui palfus eft rétulit. D e his vero fignis quæ per virtutem
paruulum multis m%neribus onerauit; Simüitçr&rexab fanifti Iuliani ïtiartyris Martinique eonfifibris bèati.iu eius 'SëpUIchri
eodem inlriratus,plerifque donis refertus ablcdîit, & ad manibqÿ dominus operatüs eft,plcraqi inlibris Miraculo- BjMarçlnî j
Gabillonenfèm vrbem redire ftatuit. rum,ficüt ipleeftàtus e ft, f crïp f i m u s i P o I th a s vero &niul-
Aredins quoque hoCanno terrasrelinqueiis, vocante tas alias virtutes,qUas Ghrifto coopérante compleuit, ad~
dominomigrauitad coeiü, Lemôuieinæ vrbis incblafuir, ueuitvl uronos pof f feftmitatem fandri Martini t ïbiq^paunon
mediocribus regionis foæ ortiis parenribus, fèd valde lülumcoramorarus, dixir iipbis' fe aü tlongæuo tépóxead*
iiTgenUusiHicTheodoberto régi traditusiaulfcis Palatinis h u em hoc mundo retinerijaut certe vclocius diffbluicßr
adiiingitUr.Erat enim tune temporis apiid vrbem Treue- Valedicens abfceflit grafias agens Deo quodpriufquam
ricamyir eximiæ fànôritatisNicetius-epifcopuS.non fblum, qbireCjfepulchrum beati antiltitis ofeulari proiueruifleti
I W inpræaicationeadmirabilis facundiæ,Verumetiàm in bpé- Gumque ad cellulàm foam acçeffiflèt j teftamento coqdirîbüs
bonis acmirabilib.celeberrimùs habebatur in plebe. tOjOrdinatis omnibus,açfandto Martino Hilarioque antiv
Qiiïintuens puerum in régis palàrio, néfeip quid in vultu ftitib.hæredibüs conftitutis ægrotare ccepit, ac d,y lenteriæ
êius céfnens diuinum , præcepit eifèfèqui. Ac ille reli<fto morbo grauaii. SextA quoq-, ægrotatiohis eius die> muher
fegis'palatio,lècutuseft euin.Cumq;jngrefli in cellulàm, qqæab fpintu immundo fæpius vexata, àfandto emundari
■ de iis qu^ead eufo përtineiît,confiibukrétiir ,• expetiit ado- non poteratjligati s per fe à tergo rnanibus j claraaie ccepir
icfccnsabeato facerdote fè corrigi,ab eo edocèri,ab eo ac dicere,Gürrite cities,exilitépopuli, exice obiliam mar- Dxmónislimbui,
acin diuinis vofominibus ab eodem exefceri.Cüq, tyribus confeffpribufqjquiadexeqnium, beati Aredii Conin
huius ftudii flagrantia curà antiftice memörato degerec, . ueniunnEcce adeft lulianus àBriuate, Priuatus ex Miftiâ»,
rbnforatoiam capite, qUadam die pfàllentibns clcricisin te,MâTtinus à Turonis,Marrialifq; ab vrbe proptia; Adeft
ecclefiajdefcendit columba è camera» qüæ leuitér volitans Saturnmüs à T olofà.-Dionyfius ab vrbfe PanliacajnôUnulU
circa eum,refèdit f uper capur eius, illud indicans,vtopi- dcalii qüos coelum retiner, quos vos vt çonfcllbres^r Dei
nor,eum fpiritus fàntfii graria iam repletum. Quam cum m.artÿresadoraris.Hæc cum in exordio nodkis clamare eoe-
Colutnba ille non linepudoreconarcturabigere ,foæcpaululum cir- pifïèr,à d b miné foo reuinûa eft.Sed nequaqua potuir eo4
cumuolans,iterum fuper Câput eius,aùriuper fcapulam re- - cineri;quæ rumperis vmcula,ad .monafteriùm cum his vofidebat.
quæ non mödö ibïlèdetiam cum in cellulàm epi-' cibus properare ccEpit:moxqtie beams yifipiritû tradiditj Ädicplit- ;
fcopiingredereturiugitercomitabatiirCumeo. Quodper non fine tt-fttmonio veritatis,quod fit fiifceptus ab.angelis. H W
dies plurimos faihim, non fine admiratione épifeopusin- muliercm quoqj incxequiis luis cum alia muliere nequiori iiberamur.
teridebat. Exinde virDeilpiritiG vt diximusdanéto replé- v fpiritu yèxara,vt eft fèpulchro te&us > a nequitia infelti «dâe*
tus,ad patriam genitoreac getmano deïiinftis.regreditur^ moniiemündauit.Et credo,ob hoc Dei nutu eafdé in cor* c confolaturus Pelagiam genirricem.quæ nul lu m patentem pore pofit9 nó potui t emüdare, vtexequiç illius hac virtute
præterhançfôbolem fpeótabari Deinde cumieiuniisatq; glorificarccu r.Poft celebratû v.ero funus,nuilier quædain c . | |
orariönib.vacaret,deprecacur eam vtömnis cura domus, • fiôtupamlGjfine vocis oftido,ad eiüsacccffit tum u iü quo
id eftjfiue correftio familiæ, fîue exercitium agrorum J iu e , ofculisdelibatOjcloeUtionis meruit recipere benefienum •
cultusvinçarum ad eam afpiccrehne huic viro aliquod ac- Hoc anno iïienfe fècundo tam.in;Türonico quam in
cideretimpe<dimentum?qubab oratiorieceflàfet,vnum fi- Namiietico granis populum lues adtriuit,icavt modico
bi tantum priuilcgium v{ridicans,vtad ecclcfias ædifican- quifquis ægrocus capitis dolore pulfâcus animam fonde*
dasipfè præeflèr.Quidplurâ?confttuxittëmpla'Deiin ho-, rer.Secttadhs rögationibus cum grandiablhnentia tk îciu»*.
noté fàntftoruni expedutque corum pignera, ac ex fomilia niojfociaris etiâ eleemofÿnis, aduerfus diuini fororis impropriaxonforâtos
jiiftittiit monaçhos, coenobiûmq; fun- perds mitigatus eft. Apud Lemouicinam vero vrbem ob
dauit,uiquoiiönmodoGäfliani,verunieriam BafiUi& re- dominici dièï iniuriam, pro eo quod in eo .operam p ubliliquôru
mabbatumquimonafterialcm vitara inftituerunt, cam exercèrent,plerique igné coelefti confumprilüntSancelebranturregulæ,
beatamuliere vibtum atque vefticum d u s eft enirofiic dies, qui m pripeipio lucem côditam prifingulis
miniftrante. Necminus hæc tarnen impedka hoc mus vidit,àcdoniinicæ relüiredtionis teftis fadlus emicuit^
'onere in Dei Jaudibus perftrepebat, fèd affidueeffiquid- ideoque omni fidé à Gnriftianis pbferuaridebet, ne fiat in
dam operis exerceret,fèmper oratiônem domino taquam eoomnëppus publicum. In Turontco veto nonnulliab
odoremincenfiacceptabilisoffercbar.Intercaadfànôhim hocigne,fednondie domihicofontadufti.SicdtasinTme- dié! oblejfe;
Aredium coeperunt infirrài conflüêre,quos, marius fingu- fà fui t,quæ onme pabulum herbarum auemt: vnde fodtum SiTra.
.«nee Jknat Iis cum vexiflo cru ci s imponens, fànitati xeddebattquo-' eft vtgrauis morbus in pecoribus ac iumentis intialefcens,
nlirmös. rum fi fingillarim nomina feriberévelira, necnümcrum parum vhde fumeretur origo relinqueret ; fiait Aoàcuc
percurrere valeam,nec vocabulatnemorare \ vnum tarnen propheta varicinâtus eft» Deficient ab efca ones non e-
• noui,quod quicunq; ad eumægeraduenit,fôfpes abfceffit.; runt in præfepib us boues.Non mod o enim in domefticis,
- De maioribusquoque miraculis parua proponimus,. Iter vcrumeciamin ipfis ferarum immitium generibus hæc lues
quodam tempore cum génitrice du m ageret, & %idri Iuf graflataeft.Nam per làltus filuarura mukicudo ceruorum ( Kani martyris.ad.bafilicam pr6peraret,venerunt véfpere in ik reliquorum animantium proftrata per inuia nadlaeft.
quendam lôcum.Eratautem locus ille aridus, Scabfqj Au- Foenumabinfofione pluuiarum & inundatione amnium
•entis ciirrcntibus infoecundus.Djxitqi ad eymmacér eius, ■periit:Segetes exiguæ,vineæ veroprofofæ foerunt : Q u « !
çFili,aquam non habemus,& qualiter hic n o fte præfènri cuum fru Plus oftenfi eftldhim non obtinuerunt.
'quiefcerëpofliinius?At ille proltratus in orarionem,& diu- De èpifeopis T uromciSjlicet in iuperióribus libris qüæ*
<*!>• obtëra. riflime preces fuditâd dominum: & erigens fe defixit vit- dam fcripfiile vilüs firn, tarnen: propter ordiitarionem eogamin
terra quam manu gerebat.eamque cum bis auc ter- rum & fupputationem,quo tempore primum prædicatoï 1catalog os.
itio in gyrum vertiffèt,ad le iætus ektràxit: moxque vndaa- ad T uronicauvacGtflirvrbemireciprocare placui: »
quæfècuta eft tam valida, vt noniolum ipfis de præiènti, Primus Gratianus epifcopus,ahnoimperii Deck primo» Gràtiafedetiam
pecoribusadfatim dèincepspocula minifträret. à Romanæ fèdis papa trâfiriiflus'eft: in qua vrbë muititûdo
Nüperrimo autem tempore iter carpens, nimbus ad eum paganorum idololatriis dedica commorabatur ; deqüibüs
r ..: ' vIV'l:| V'' non