nam ctccupatciui^atem, vbi nineRomanoruftvdux.prae-
rat Dccius nobilillfrrius fenator, St difoum Auitiimpera-
toris,qui ad paucos dies regnuminuaferat,filius. Nam hie.
ante QllBnum paucos dies tenens imperium.vltroreceffit
PUcehriäm.ibique Èpifcopus eft ördinatMsvHuius ergo ft-;
liusDeausdiücertans'cum Veiègothis, nee vatens«inte-,
ftafe , reli&a patria maximeque yrbe Äruernate hofti v ad
tutiorafeloca collègit. Quod audiens Nepos ImperatQr,
pnècepit Decio,reliétis Gafins adfe venire, in focum eius;
Drefte magiftro militura örjiinato.“.qui Qreftes folcepto j
excrcitu^c contra hoftës egrediens, a Roma Raucnnam 1
peruehitjBique retflotatus, Auguftulüm filiumfoum lm-
peratoretn éfficit. Q u o comperto, Nepos fugit in Dalftia-
tias ,ïbiquè defecit priuatusregno, vbi iamGlycerius du-
dum ifoperatot Epiicopatunj Salonitanum habebaty Au-
ghftuloapatre Orefte in Ratienna imjperatore ordinato.
C ap. XL VI.'
Oäouaeer tu rc ïlin g o rum r è x ita ïia m in u a d it & fu b -
’ iugat.
■^TO n multumpoft Odouacer Turcilingerum rex , ha-
i . > bens fecüm S cyfos, Herblos, diuerftttu mt^1, gentium
auxiliaries, Iraliam oècupauit,'& Orefte intfcrfeCto,Augü-
ftulum filium eius de regno pulfiim,in-Lucullano Campa-
' nire caftelloexilii pcenadamnaüit. Sicquoquc Helperium
! Romans gentis imperium ,-quod fepfingeneefimo nono
1 vrbis conditsanno primus Auguftorum Oétauianus Au-
1 guftus ten ere cècpit, cum hoe Auguftulo periit, anno , de*1
ceflortim prsdecefTommque tegni quingentelïmo vigefo
mo lecundo, Gothorum dehincregibus Rptnam ïtaliam-
quetènehtibus.Interea Ödouacer rex gentium orom Italia
mbiugätä, vt tertorëm fouroRomanisrndfearet, too^ini-
tip reghiTui Brachilanvcomitem, apud Rauènnam o « i-
dit,regno4ue foo cpnfortatö ,,pene pérquatuördecim an-,
rios vrdue f d Theodèrict pra ientia in, *<jfe,quo infiibfe*
qüèntibus di&uri fortius, obtinuit. Interim tarnen ad eum
ordinem,vndedigreflffumus,redeamus, '
Cap. «XLViL,
tü r ïcu s VefigotharurH r e x Arelatum M a fiiïiam ,& ßu rg u ti- ...
dienes fu b ig it.M o r itu r A larictu E u riiifiliu sj
nonusVefegotharutnrex.
EVricris tex Vëfego'tharum Romani regfti Vacillario-;
nem cernénS, Afelatum & Maffiliam propria: fobdi-
ditditioni. Ge^ericus etenim.tVuändalorumrexfoiseum
müneribus adifta committenda illexit,quatenus ipfe Leonis
vel 2enonis infidias,qua? contra eum direxerant, pr^E,-
caueretj egitqüe vt orientalé imperium Oftrogochs, Help
erium Vefegoths vaftarent, Vt in vtraque Repub. hofti-
bus decerhentibus, iple in Africa quietus,regnaret. Quod
Ëuricus grato lülcipiens animo,totas Hilpanias'Gallialque
fibi iam iureprobrio tenens, lira ul quoque & Burgundio*
nes lubegit, Arelatoque degens, decimonqndanno regni
iuivitapriuatus eft. Huiclucceffitproprius^filiusAlaricusj
qui nonus in tiumerp ab ilio Alaricö magno regnum qidep-
tus eftyelegothatQ. Nani pari tenore. vt dè Auguftulo lu-
perius dixiinus,& inAlarieis prouenilfè cpgnpfcitür,in eis
lspe rëgna deficiunf,aqüprü nominib.inchoant.Quo iU1-
terim nos prsterhdlio, neue prommmus,omnem Gothorumtexamus
originem. Êt quia diim vtrsquegentes tam
OftrogotBs, quam etiarii Vefegoths invno eflenr > vt va-
lui.maionim lequens diÄa reuoluudiüifolque V elegorhas
ab Olfcogpthisadliquidumfumprolequutusmecelie no*
bis eft, iteram ad antiqüäs eorum Scythicas Cedes re-
diré,& Oftrogotharum genealogiama-
ftulque pari,mttore expo-
v nere.
C a p -. ^CLVIII.
Gftrogotbarûm regüm ab Ermaùarici régis decejfione gené-
alogia, vfque ad VValamirum Thorijfh^ndic
[filium, & AtfiUmorfern.
Ermanarici régis fiii deceffionei Velegp-
thisdiuifijHunnorum lubditiditioni, ineadem pa-
triaremprari lunc. Vulnitbario uunen Amato priùcipatUs
lui iiifignâ refinente. Quiaui .Araulfi virtutçm imitatus,
quainuis Ërihanàrici felicitate inferior tamen moleftf fe-
rensHunnorumimperio fubiacere,paululum le lubtrahe-
bàt ab illis, luamque dum nititur oftentare yirtutem » in
Antarumfines mpuit procinëtu m, eolqj dum aggreditur.
prima cmigreluone luperatur; deindefortirer egit,regem-
que eoiyiu Box npmine, cum. filiisTuis & LX Xprimatib,
in exemplo tçrroris cruci adfixit, y t dedîciciis. metumcada-
pera pendentium geminarent. Sed cum taii libertate vix -
anniipatioimperauetjfton eft paftus Balamber rex Hun-
norum.led.alçito ad fe Sigifinundp Hunnimundi mag ni
ulio,qui iuramenti fui:& hdei memor cum amp la parte
Gothprum Huùnoriirn imperio lubiacebat, redPuatoque
cum eo Fcp.dere?fuper V UinithariumduxitexeEciPUm ? dui*
1 queGertantibusjprimp &^cuftdp certamine yuiiiithari-'
. us vincit. Necvaletaliquis-commemorare.quantam*ftra-
gem de Hunnorum Vuiniiiiarms fecit excrcira.Tertio verp
prmliQ iuBreptionis àuxîïlio^d fluuium uomipe jErabi.
.dumvtërqjadjeveiiiilent, Balamber làgitta.railîÀ çaput;
■V uinithatii làuciàns,interemit>neptemque eiugVualad^-
marcam fini in coniugio copulans jam om n em in pace
IGothorum popuj^m fiiba^unippfle«it.'icatauiçn,ytgçiîr
;ti Gothorum- leiii^èt vnus proprius re,guhW,(quamiiis
Hunnorum confilio) imperafet. Çtmox defuùdb Vuini-
thario,rexic éos Hunimundi» filius quondam régis poteri-
tifliraiErma^rici,acerin bello, totiufijue corporis pul*
cnritudinepollensï quipoft hæc contra Sueuorum gen-
<emfelicicepdimicauit.Eoque.defim6to, fuceellit T horif-
miirtd fillus eius flore iuuentutis .ornatus jqui.lèeundô
p rin cip a ls fui anpg contra Gepidas mouit exercitum,
magnaquede iltis potitus vibto|:ia, çafii équi dicitur intei-
emptus. .Quo dcfun&o,fic eum luxerc Oftjpgothæ ; yt
X L per annpsiuteiusloco rex alius tion luccedeiet,qua*
tenus & illius membriam femper fiaberent in o re , & tem-
pusaccederet quo Vualamir ambitum repararec virilem
quieratexconlobrino eius genitus Vuandalario ; quia fi-
lius eius,y t fiiperius diximus > Berifinund, iam cpntempta
-Oftrogotharum gente propter Hunnorum dominium, ad
partes HelperiasVefegotharum fiiiflet gentem fequutus.
de quo & ortus eft VedericU&v Vqderico quoque filius na"
tus eft Euihâricus,qui iunbtijs Amalefuentæ fiii« Theode-
rieijitem Amalorum ftirpem iam diuilam coniunxit, & ge-
nuit Athalaricum Sc Mathefuentam. Sed quia Athalaricus
in annis puerilibus-defiinblus eft,MathefuenraConftanti-
nPpolim inlata,de lècundo virpt,id eft Germano fratruele
Iuftiniani Imperatoris genuit pofthumum filium^ quern
nominauit. Germanum. Sed nobis, vtordoquerncupi-r
mus decutraqad Vuandalarii.fobolem,quæ trino flore pul-
-lulabat, redeundum eft. Hicetenim Vuandalarius ftatrue-
lis Êrmanarici, &fupralcripti Thotilmundi conlbbrinus3
trib u sediti? liber is, jn gente Amala gloriatus eft, id eft:
Vualamir,Theodemir,Vuidemir.Ex qüibus perlucceffio-
nemparentuniyualamis in regnum conlcendit,. adhuc
Hunniseos inter alias gentes generalicer obcinentibus. E-
rarque tunc in tribus his germanis contemplatio grata,
quando mirabilis: Theodemir pro fratris Vualamirmilita-
bat imperio,Vualamir veroproakero iubetornando, Vui-
demirleruire pro fratribus æftimabat. Sic eis mutua afte-
btione le tuçptibus, nulli pénitus deerat regnu m , quod v-
triqueinfiia jracetenebanr. Itatamen, vtlæpediblumeft,
imperabant; vt ipli A ttilæ Hunnorum regisimperio defer-
ujrent. Q juhus ncc contra parentes Velègothas licuillêt
reculàre certamen j fed necefticas domini ■etiam fi parici-
dium iuber implendumeft. Necalirer abHunnorumdo-
miniodiuellipotuitgensaliqua Scythica, nilî optatacun-
btisnationibus in commune , Sc Romanis mors" Aftilae
proueneritjquæ tam vtilisfuitjvc vira mirabilis.
C a
Cap, XHX., .
î)t AttiUftuAnoruwngit motte exnirnidebrietate', &de
; magnified exequweiçraJHêis.
A Ttila vtPrifcusTiftpficus refert,extin<ftioni$ lùçté-
pore puellam Ildicon om in e,decoramvalde,fibiin
• matrimotiium poft irinumerabiles vxores, vt mos e-
ratgenrisillius,lbcians: einlque in nuptiis magna hilarita-
te refolutusjvino-fûmnoque grauatus, relupinus iacebat,
rediindanfque languis qui ei fôlite de naribus effluebat,
dum conlüetis meatibus impeditur,itinere ferali faucibus
illapfiïs eum extinxit.Ita gloribîoper bëlla régi temulen-
tiapudèhdùm ëxitum dedir, Seqneriti vero luce, quum
magna pars diei fuiflèt exempta,miniftri regiitrifte ali-
qüid fiilpiçantes,ppft c lamo rs maxim os fores effringunt,
iniieniuntqj Attilas fine Ailnere nècem lànguinis effufio-
neperaétam, puellamqué demiflo vultu lub velaminela-
chrymàntem.TnriC'.vt illius gentis moseft, crinium parte
truncata, informes facies cauis turpauere yûlneribus, vt
præliator eximiùsnon fcêmineis lamentâtionibus & la-
chrymisjlèd lânguine lugeretur yirili. De quoidacceflic
mirabile,vt Marciano principi orieritis de tam feroci ho-
fte follicito in fomnis diuinitas adfiftens,arcum Atrilîein1
eâdemno&e fra<ftum oftëndere^quafi quodgensiplàeo
telo multà præluiriat. Hoc Prilcus hiftorfeus vera fe dicit
adteftarione probarë.Nam in tantumfnagnisdnipetiis Ar-
tilaterribilisnabitiis eft,vtéius môrtem in locüm muneris
fuperna regnantibus, iudicarent. Cuius manes quibus
, modis àfiR‘gente honorati fimt, pauca de multis dicere
! hoiiomittamus.Inmediisfiquidëmcampis, & intra ten-
tbria ferica cadauere collbcatosfpeétaculum admirandum
& folemniterexhibetur. Namde tota gente Hunnorum
eleâiflîinicquités inêolôco quo eratpofitus,in modum
Circehfium^urflbus ambientesjfàâa ëius tan tu fimereo
tâli ordine rëferebant. Pcecipuus Hunnorum rex Attila,
patrè geftitus Muridzùcc6,f6rtilfimaruiii gentium dorni-
nus,qui inauditaantè^^fe potentia folus Scy tjnea & Germa-
nicaregha polledit,necnon vtraque Romartæ vrbis imperia
cabtis cii#itatibus të?ruit,& ne prçda reliqua fiibderenr,
plaçants precibus.annuum ve^igalaccepit. Quumq;hæc
omniaprduentufelicitatisegerit, non vulnere hoftium,
ndnfràitdèffuorumjledgente incolumiinterg§udialætus,
fine lenfu dblorispCçübuit. Quis ëtgo hune dicat exitum,
quemrnullus æftimac vindicandiim î Poftquam talibusla-
mentis eft'defletus,ftraiiam lu per tumulum eius,quamap-
pellantipfi , ingentieomeftàtione"Concélébrant, & Contraria
inuicem libi copulantes, lutftum funereum mixto
càudio explicabant,np6tuque (hereto cadauer eft terrare-
çondicum.Cuiu.s ferculaprimumauro,feçtfndo argento,
tertio ferri rigore communiant,fignificantes tàli àrgumé-
to potentilfimo regiomnia conuenilïè r fèrrum quo gen-
, msëdomüîtjaufufe & atgenturifrqüôdornatiim reipub-
lïcæ vtriulque acceperit. addunt arma -hoftium cædibus
acqtiifita,phaleràs vario gemmarum fulgore preciolàs , &
‘diuérfi geiverismlignia,quibus coliruraulicum decus. Et
vt tôt & tantis ditiiriis hümana curiofitas ^rceretur, operi
'Aepùtatosdeteftabili mércede trucidarunt,emerfitq; mo-
'mentanea mors fepelientibus cum lèpulto.
C a p. . L,
"Attila mortuo conténtio inter innumeros eiusfiUos de/ûccefiione
ortà'Ardaricus Gepidarumrex Ellac Attila filium inpralio interfi-
cit>reliquosfiliosadPontictim vfque marefugat.Uar-
■ * cianus Imp.variù Gothis & Gepidisdiuerfits
'■ fedesconcedit.
«r
T‘ Alibus peraiftiSjVt folent anîmiiuùenum ambitu po-
tentiæ coii'éitari,ihcer fiiccelfofes Attilæ deregno orra
conténtio èft 6c dum inconfiilteimperare cupiuntcun-
‘étf,omnesfimulitnp6rium perdidete.Sicfrequenterregna
grauat'pliks copia quam inopialucceflbrum. Nam filii At-
'til« ,quorum perlicCntiam libidinispenepopulusfuit, gë-
tes fibi diuidi aequa forte polcebant, vt ad inftar famiïiæ
■ Eibliotb.Vet.Patr.Tom.6.Pars z.
bellicofî regis cura populismitterenturinlortem. Qüod |
dum Gepidarumrex comperit Ardaricus, de totgenriBuS j
indignatusjvelutvililfimorunrmancipiorura conditioner
traétarijContrafiliosAttilæ primus inlurgic,illatumq; fer-
uiendi pudorem fequuta felicitate deterlit ; bec Iblum lu |
gentem,fed & esteras, quæ pariter premçbaritur, fiia diT
ceffioncabfoluic:quia facile om nes àppetuntquæ proeü-
ëlorum vtilirate tentantur.In mutuum igicur armantur ex-
itium, bellumq; commitrimrin Pannonia , iuxta flumen
cufnpmen eft Netad. Illiccôcurfiisfadus eft gentium va-
riarum,quas A teilain fuatenuerat ditione. Diuiduntur régna
cum populis,fiuncque ex vno corpore membra diuer-
là,necquævnius palftoni compaterentur, fed qua: excilo
capite inuicem infanireqt j q u s nunquam contra fe pares
inuenerant,nifî ipfi m utuisle vulnerib.fauciantes,lèipfàs
difeerperenc fortilfimæ nationes. Nam ibi admirandum
réor fiîilïè lpe6bculunt,vbi cçrnetë eratcunëtis, pugnan- ;
tem Gochum enfè forentem,Gepidam in vulnere fiiorum
cunwà tela frangentem, Süeuuixipëde, H unhura lagitta,
prslumcre, Alanuin graui, Herulum leui armatura aciem
-inftruére.Poftmiiltosergo grauelq;confli<5fcusfauit Gepi-
disfnopinacaviCtoria. Nam trigintafere millia tam Hunnorum,
quam aliarum gentium,quæ Hunnis ferebant au- i
xilium.'Ardarici gladius conlpiratorumq; peremit. In quo
præliofilius Attilæmaior natu,nomine EllaC', occidîtur:
quem tantum pater fiiper ca:teros amalfe perhibebatur,vt
eum cunCtis diuçrfilquç filiis luis in regno prçferrèt:fed nô
fuit voco patris fortuna conlèntiens.Nam poll multas hoftium
cædes fie viriliter eum conftat peremptum, v t tam
gloriolum lùperftes pater optalïèt interitum.Reliqui vero
germani eius eo occifo fugantur iuxta littus Pônciçi maris,
vbi priusGothosfedilïè delcripfimus. Celfere icaque
Hunni,quibus cedere putabatur Vniuerfitas. Adeo dilfi-
diumperniciolàreseft, vt.diuificorruerint, qui adunati
viribus terricabant. Hæc caulà Ardarici,regis Gepidarum
felixadfuitdiuerfisharionibus, qui H unnorum regimini
innirifemulabantur, eorumque diu moeftilfirnos animos
ad hilaritatem libertatis yotiuam erexitjvenientelq; mulri
per legatos luos ad Iblum Romariorùm,&à principe tune
Marciano gratilfi me lùlèepti.diftriburas lèdes, quas inco-
lerent,açcepere. Nam Gepidæ Hunnörumfibi fedes. viribus
vendicantes, totiusDaciæ fines velue viCtores potici,
nihil aliud à Rbmano imperio, nifi pacem &annna lolen-
nia,vtftrenui viri,arnica paCtione poftplauere. Qnod & li-
bens tund annuit Imperator, & vlque nuneconfuerum
donum eft, Nam gèns iplà aRomano lùfeipit principe.
Gothi vero çernences Gepidas Hunnorum fedes fibiue-
fendere,Hunnorumquepopulum lùas an tiquas fedes oc-
cupare,malueruntà Romano regno terraspecere,quam
cumdifcrimjnefuo inuadere aliénas, accipientes Panno-
niam.quæ ih longa porredaplaniciehabetab oriéte Mce-
fiam'luperiorem, à meridie Dalmatiam, ab occalu Nori-
cum,àlèptentrione Danubium.Ornaca patria ciuitatibus
plurimis.quaruraprima Sirmis,exttema Vindomina.Sau-
romatæ v çro ,q u o s Sarmatas diximus, & Cemandri, &
quidam ex Hünnisin parte Illyrici ad caftrum Marrenam
fedes fibi datas coluere. Ex q u o généré foit Bliuilas düx
Pentapblitanus,eiulq; germanus Froilas,& noftri tempo-
. ris Beflàparricius.Sciri veto, &Satagarii, & cæteq^Uano-
rumpum duce luo nomine Candax Scythiam minorera,
inferioremq;Moefiamaccepere. Cuius Candacis Alano-
uuamufhis patris mci genitor Peria,id eft, meus au u j, no-
tarius quoufq;Candaxipfè viueret fuit eiufq; germanæ fi-
lius Gunthigis,qui & Baza dicebatur,magiftet militum,filius
Andagis,filii Andalæ,deprofapia Amalorum defeen-
dens. Ego item ( quamuis agrammatus ) Iornandesjante
cqnuerfionemmeam riotarius nii.Rugi vero, aliæque na-
tionesnonnullæ Biozimetas,Scandiopolim,vtincolerent,
petiuerc.Hernac quoque iunior Acriiæ filius cumfiiisin
extremo' minôris Scythife fedes delegit. Emnedzar St
Vzindur confanguineîéius in Dacia Ripenfi. Vto & Ifeal- ;
mus,quieapotitifont,mulrique Hunnorum palfim prow
ruentes tune fein Romaniam dederunt.E quibus
nunc vlque Sacromontifii &Fo- ,
fetifii dicuntur.
Q q q i C a p *