Sufpendi,figique cr'uci tcrrenä propago
Vota quódo^tanti non poflèot'omniâfcrre
Sponte falutiferi cefferunt münera Chrifti,
Q u i libcrcatis ptbcium ribt Vehït’aB aftris,
Perdita rcftituens,tùmulilque iacentia tollens.^
Refpice,quam proprio maneäsöbnoxia regt.
Ne pereas, vfiltipïe mon, pöft triftia fe6ta
Quinetiam cuftode dato» ugnare lëpulchrum
Ad geminum Vôkiere nefes» dôminpque paratam
Surgendidamnaré viam. ^ ro h cæèa voluntas,
Quæputat ætemum^moftâiilege tenen,
Et non po8e fibi pôft fiinerareddere membra,
Qui toties aliéna leuat,meminiftis ab ore
Dauidiçærefonarelyræ: corriiptavetabis
Sanólutn noffetuum, poterat ne'in pttluérelethi
Ferre mófas,'qüi Vitamariétïquem lufcitat audlor,
Nil patiens de morte Deus,mors denique viétaeft,
iVincendi tranJgtèflamodum.qiJcC iudice taólo,
LinquereiüïlaVeös,lpoliisvacüatavëtuftis,
ÎPer ma bella ^dit,venifensquéabfoluete vin&os,
:Non retinen^Beratjfors yltima ccêpitauerni
ïam vita prælpnte möri»qu?èqu e omnia fubdens
Ante Fui®îiîncipfe perit,tnduoque peraft o'
jLucis iter quodFecit a a it, quo to ta rèfurgit
In domino natüra fiio, de lege ÿidetis
Laxari non pofte neces, hunCquærite cuius
'Sanguine munddti,regno föciamtir herili,
ilii cuiusiam partefümusVFub pighore carnis
Quam voluit poïtarè Deus,tune dogmata qüolaani
ÎEcclefiæ dantifta viró's.vetuere loquélas
jvlterius nroferre pias, o femper inanis,
•’ O fterilis mdæa tibi,qüæ femina vitas,
iNc fruótus afferre queai>,quibus oré magiftri
•Paulus ait.-vqs ifta quidèm vos nofledeCeret,
[Aftaliis hoe liïmëh erit,nam fcripta fatentur:
Lumen in extremis pofuit te gëntibus eflè.
Gentiles ftupqercglobj, fonteihque Fequuti
Sumereprpmiflàe cupiunt 'noüitatishonórëm,
Et ly mpna génitrice làti mèruere rénafei.
' Compellör ratione loci pro munere tanto
Hiftoriæ.pulfare fidem, quæ pfofdidit olim
Cum populos gentelqueduas in ventre Rebecca
Ferret,&anguftis includeretagmiha mûris,’
Confuleretque rogans orantï cordé Toriamem, •
Refponfum'meruide Dei: prior,ihquit,in iftis
Inferior breuîorqqe manet,määorque minori
Seruiet»& iuuenis palmse potietur honote,
Quicquid in hpc vtero fcecünda puerpçra gerat
Ecclehæ conçeptus habet,formamqueiequentum
Gentilis concurfus agit,quicrefcit in altto ..
I n qua viölorerit:quodiam mêminiftènécefle eft,
Etftudiisjç&lebraré boms:femule.miir vc Uli» .
Cuius ab àfeiftu nos contigft ante vocarii | |
Quarn hafei,qui dona prius,qüam tëmpôîà præftat.
Iàmqtte Lycanios incedens paffibusagros,
Lyftram Paulus adiufuit hac time ckpdus in vrbe
Supplicio comitante fatus,ycffigia Felre
Nefcius ex vtero.membris pars coeperat ægri
Se nafeente mori.compertodogmàte Pauli.
Quo monitprepiae tendiint ad Kdera mentes,
Mox voluit diuiiia feqifi»berie claude iacebas,
Has primiim gràdkure vias:j>etis, æihera mente,
C u rt ftecdum moucaris humo,pcdibufque negatis
Longiüs iré vales. Paulus Ipeculatusinimo
Pèdkóre quid çuperet, claudique fidelis amorem
In verbo iam ftare Dei fic clarius inquit:
Surge citus,re£fcufque tuis iinponere plantis.
Exequitur przeepta {àlus:& callenouéllo *
Progreditur perfona vetus,motuque frequent!
Pulfat vbique folum,per<|qe omnia cprrere tentans,
Sæpe timet quod nek:it iter,modo grèffibus ortus
Annofo languore fenex,quod vt aemina ccrnunt
Exclamant,diuumque vocant, aciertammiftrant,
Et maâanda feri procedit viëtima tauri.
Paulus ad hasc tunicam rumpit feftinus, aperta
Subdittconi, ______ ________ . . . ..
Sic prohibèfts ratione virps:fplennia nobis
Cur.precor ifta datis,fragili quos corpore confiât
Terrenafub lege premiî fuitiiÀpiùs olim
Relligionis honor,cum numipa fufâmctallis
Artifices timuere fui,cuip templa dicarent
Abfciffis derupe deis,tunc Forte libebat
Innocuos maiftaregreges,fibralque tepentes
Co'nfiileré,& vocem pecudis morientis in extis
QusTeremunc libeat vànis' ceflantibus aris
Æterriô patete Deo,qui feminà Vitæ
Præbui t, & variis prouëntibus arùalocauit,
Cuius ab imperip plenis confargit ariftis^
iDe grano moriëhte fëges^pàlmesquë redfiis
'Vulnerèboncep'tasfceçundiûsoaucacvüàs. jK
Quo modérante polum fuècedunt folibus imbres,
T empöratemporibustquè cumfugitiuârecurrunt
’Poft materga, Vagi conftantia pèrmanet anni.
Difcite iam verum fàcra de,virgihe natum
In terris celebrare Deuminec vota feratis
Lanigero damnbfa gregi,quos libérât àgnus
VnicuSjàblutUm quifàngùine Comparât orbem.
His diólis inftrüä^fidesifeclcbrporisyfUs
In gemihum próceflit opus, duplicemquengüram.
'Perfonat vna lalus,toto quod in iq u o re mundi
Ecclefiæ,duo flint populi,per verba duorum,
Cui plenaS captura duas fecit eflè.carittàs*,.
Namquc hæc humano gencri coUatà viciflim
'Claudörurfidocuere pedes,quibüsaïlàtimàgo
Sîngula quxque regens, populo communis vtrique»
Quem Pethis antiquis tribuit confurgefe plantis,
Ad pörtam viciniis erat,gens,Vêtait ab illo
CircumtilaloCo, pfalrni lexjatqueprophetæ,
^Qui Chrifti cecinefê dièm:quem Paiilus ab amis,
Erigit,ad rempli nunquam confèdërat ædes,
Longinqüatellure iacens,quiàgentibus orfus
. Coepifcàb öre pio Folidæveftigia mentis» ^
In turbas pro ferre rudes, populö^ufe'mederi,
Quem latuit vox prifcapei,uc claudus vretque
Cum properàt .genus ömne leùàt,gentifque falutem
PerfonÆ ngnauic iter,qûà£'gloriàrerum
C on tuliivt Petro Pàulufn gerat órdoïccundum,
Qui Fuiidamentis manet architéclus in illis.
P Vt timen auótoris mettaöremus ad omnia laudes,
Hi duo finit caeci,properantibüs Vridique turbis
Qui Domino dixere hmüKfili optime Dauid
Da tenebras éxire'graues,da cétffere lucem,
Quam nefcimüs adhüCifubitüm tuncîllamedelæ
Semper arnica manus iubar intuly:,atque reliquit
Nox oculos exülque dies illuminât örbes,
Ëxpàuitque 'réduit inOpia crepufcula vifiis.
^HöS populos liquet eile duoS,qtaös hoxia venæ
Cæcauit nàturà fua:, clemehtia leîii .
Tunc celebrauit iter,cum tempora Carrtis habere
^Se*vbltül de luce nouât pürgatquè figuram
' Quam deliîftà dabaöt,möxqüe integta fulfit imago
Quæmeruifcieniire Dèum,pars iunda cerebro
Maxima funt oculi,créât hôs in muöete Chriftus.
Qui caput & fplendorierum eft, pars*omnibus ima
Sunt in fine ped.es,hos fottat in àggère cura
Vocis A pôftoliçaetquoitaodo fpeciofe vocantur,
Quæ pacem cunftis portant veftigia terris,
Exortum eft lufnèn tenebris per dona magiftri.
Hiftatuuntgreflus,quibus èft fors traditayerbi,
Vtyigeat medicina fequetts bonitate prfötis,
Paülàtimque felus in tôtum tranfèàt orbem.
Iam rabidas hominum Paulus fup.erauerat iras
Velificante fide,fubitas vohiuerc procellas
Iudaica de nubedoli,nonprimitus vlli
Pofïè lauacra dari,quam circuncifio cârnis
Accédât de lege Dei,gens dura quid vitra
Ad lapides ferrumque vdcasî hoc ymbra figuræ,
J’N o n fpecieshienfura Fuit,fimulata telinque,
Quæ iamCertâ videsVC hrifti proceffit âb ore
Vita manenSjOmnefque iubet de fonte renafei
Qui veniunt, cur membra fècent,partemquê refoluant,
mm TT" ’ ^ •' ; • . Cum
Cumtotum feluafequeaiit-ne qjiære vetufto
More preminomtatiç opetp>denexaque retrô
Lumina conftitui,poftquam via redtior omnes
Dirigit,& (^fis.illuftfetleiftibus orbetn.
LitefubambiguaPaulus loCa tendit:a.dvrbis,j > '
Cui radiant monumenta crijcisnauctbfqwe rcuifît
Iurâ apbftqlici ptoècri^qüibüs bmdiapræfeiVs,,
Quiæ firi^éftaicfert:P|trW^ui’ln'axima cura eft,
Çomitf iflos.augeïe ||cge s,ad pàfcua cundlos,;^
Se ducelæra voàins,pas expjjeatorbeloqiïcjas'* • •f
Ceimitif æ^ernumiêçlfeitaemô^atayetuftis/
Quæ populodoçfli cecinériîht ofe prophpræ,
Ita nobis conïplÇfîè Dteurr|:qui'^alùic emptor ”.
Oran ibusefle fol us,nullumdifeernere paftus
In precio quo vita redit,mibi.iufikhpcnam .
Gentibus n^jçmonftrare,viam»quidybta morari
Tardari.quc iuuat,quidvê 1hæc ænigmata prôdeft
Mifcçri cum luce noua?qtios gracia' p urgat! , f
Vt verftanrlex nulla vetat,coeieftîs;amo'iis
MatèriaeftFçfbiîafideSjhanceiiyilifsadoptat,"
Hanc feciielleluam^qua quifqiiemerébitiirvtij ë
Ciicunciius a iure rcnalcuur vndis.
Paftorei#ftatu^cfèqui,plaçe''te&o îiirniftrîs
Ire fimuljcriptifquë piis^folueiregeiites/1V
Flocillis non ftareïiigunntameh eflë’cauêndiini
Né fimulacracblancjquorum libamiha fèmper
Execrandafôftnc.nciûfFqcatadruore
Quæ maculantiir-edai^ne fæiftbr hoftelibido F
Hos ^mpurapremat.quosluxbap.tifinate mund.ac^
1 CJarius vtliqueant huiusdocumenta figuræ.* fi
Et pfoge/feprius cutiamdifcedacimago, ’ ,
Piincipum itaemitaifTe iuuac.Dèus mqupt. Abralkm,
V t teftamentum^ibinunc fobolique’befenne
Conftituâs in carne mettra,præputia ferro
Circuncidelibehs,&foederaneâ:efuperna. V
Secretamfcrutemiir op.çin, vide^mus in illo '•*
Vulnere p a â a Dd»quæ c'èïlamenca reçondit
Pfæfcius,yctciais,confortiaiungat01yinpi> *’
Quæ d^dicitiurarepuer,qui pâmuVad vndam
ReppMt eoclèfîæ currentem forite RêbçcCamv
Corporis ille lpcus quo circunçidi tur Abram,
Lttxuriam lafciuus habet, vitiifque minifter
Naturæfublege iacec.patcr ipfefuturùs
Seminis,‘vndciàlus ad vitampullulat orbis,
Éuiquat qqodcidpà g r a i ^ t r u h S a libido
Virgihëurilprqmittit oplßfhjec narique propago <
Ûiuinum epneepit iterdnnclàcra Maria eft
Ad partum genera ta nûuuni,quæ coniugis expers
Materineft natufque Deide virginis^aluo
Emicat,atqttp hominemmediatot in qmnia complet,
Hinc terrena leiians, i llinccée'leftia p r i ftans.
Præterit ergo vêtus Chrifto nafeente figura,
Hæc feciesiiis omne noiiat,Cultrogi.ie fiigato,
Spiritus ardefeens cor circunciditfevndis:
Q u i fenantur aquis^ne figan t vuln era mem b ris. g
Neffcius inierea curis làxare quietem, m \
Paulus in orbe docet,verbique‘ifgôfiib® bmnes
Excolit,&fidei çogit flauefeere rôeflèm,
Errofum fugiente geîu,quem ipiritus almus
Hæc Afiæ proferre vetaç/oec Myfia quiuic
Diues agris huius tunclè-mina ferre fàlucis,
Foecund.p iéiuna folq>vir quippe Macedo
In (bnuris hæovifq|air: miferëte precamur,
Illyricos dign’lîe f i i ^ ,ô grada quahtum
Improuifà parat,(ubjtq inflammantur amore
Qui poütum iam tétaipps habent,fi,nocle fugata
DoCliloquus eonucttiti.ter,frütftuqueloquelæ
Vefcitttf efuriens MacecIonia,perqüefoporis
Dona lalutiferum rrieruit comprendere liuguam.
Quæftiocrebr^fbnat,quiaplenusmunerelargo É
Prædicat o rri nipqtens,non veni perderê mundiun
Sed fàluare magisrfeçiat quæ caufîânegari,
Hæcaliis,aliifque dari ?cum prodiga Iefu
In commune venit pie tas fiiccurrere cundlis.
S uppetitafFatim exemploriim copia,nofquc
Ledtio multiplicem docet hac in parte figuram.
Dp qua paücaçan^m,Luea narrante,relatu:
E populo quid'arh Chrifto cornes ire rogabar,
Qijem fècura prodire vetar, quideinde tacen tem
vbcat,noüitmundus interna magiftër
Quæ verbumiam corda ferant.quoif obftruat intus
■ ^ i n i q jm s adhuc,yttuhcdodinna taiiniftret:
Officium,cum tuta yenit,nêfàndb quod inquic
Incipian&violare canes,coeripque grauat?"
In margaritas vertäut éontagia potei.
Altéraresetiamfupêreft in carminé dura,
J* quibus ex veteri patuerunt omhia ftmte,
» Ore daeàs tenuifecile eiftaduerteregùctas.
Exodus ille liber rnemorac velaminafàcri
Pontifias,quadempe queat fplcndefçerevcfte,
Officiique habitum nitidb componere cuit u,
fègme^tacus’taiediis altaribus aftat?
Qüas inter fpécies.,parili numerantaramiiàu
,4nTem6reexuuiæ>quibusihdumcnfâpüdori
Progrediens ad templalocec,ftudeatque fecerdos
Renibus qbftridlis myfteria caftusadire.
Qüodftacuiwlexprifca magis,deuiftdlaqueiuffiç -
T K ! ^ S ^ e^ brate#> q«* Poffi^etatrà libido,
Cum p o p ê i^ f li berare Dco,laxata relinquens
Cbriiugio poft facra tamenjne parcior vfus
Ad fobolisnon ftarec opus,fterilifque marito.
Connubii frigérct amor,cum cerca propago
Hoc foleniÿegerens3nullos admitccrec vnquam
Externa de ftirpe viros,vbinomihe prifeo
Ex ady cis perdurât lfbnor,prolefque per æuura
Sari^lificanda redit, vicibus fîipplcnda creandi.
' Ecclêfiæ nuncaima fidés fine fine pijdicos
Pontifiçes iubfet effèfuos,&' quæric’iri omni
Cauta tribu quos rite probet,nec fenguinis ifte,
Sedmerici fuccefius erit:tamenillafigura
Quafine huila vêtus fubfîftit lictera demum,
Hoc melius nçiuicate manec,variatque recurrens
Altefnarariôtteviees,neFortefâcerdos ,
1 uttçgenprare veïir,çum needum mente capaces
Cernicadefîègregesjçumqueinftacnobilisardor
Difcénqique femes,.yraperciüs M refbluac,
Ne qui^iiamieiunus eat,na|n lemine verbi
Prolem pofïè dari,Paulus qttoque fiepiusinquit:
Filioli dicehdo niei,ituiat ergo parumper
Eloquiumgenicale,premi,ftudiumque docentcrnî ’
Difpenfàre fiuuiî,laxans pro tempore vires
Ingeriii,ftri6tafqueferens,ne fiifà profeni
, Conculcata reran c,muridatis fàndla refèruans.
Fas vetat inde qtteri, culpis hoc imputât Adæ
Venæpoenafuæ,qtaid eni m rea fàuce parentfim:
progenies fibi iure petat,fatôr ille benignus
Ni uonare velit,quicquid temerçriüs error
Corrupto^natale culit: via fblafeluris,
Affeöl iis ^ârcentis eric,mifèrario fèmper:
Cppditione caret,præftans indébita Chriftps
His pius accclerâtjiuftufque his munera tardât.
’ , 1° Macedttm terris cym mcenia noua Philippi
D o so n s celebrarec ite^bacchata puella
Sub ftirn uloPy thonisai t : Paulum eflè miniftrum
Æterni feitote Dei,profeflio vera
Mendaci de tefte fonat vpcemquefidelem
Perfîdusauôtor hàbetrfèdnon deFertur honoii,
Quod.cogit Fortaiido loqffïinèc mente cohærer,
Nudus amore dmor.Pauius miferatus ab atro .
Dæmone corda premi, nolenfque licere profan«»
Diuitias aperire vias:fuge,dixit,&ifta
Vlterius tentare.caue,nil iuflàmoratus
Hoftis abeft, vâcuamque domum pofïcfïor iniquus
Defèric,ac proFugo mulier fânata periclo
Conticuit de laude viri,quæ cospta peregit:
Plufquc cacens hoc efïè docet,deftaunere vulgi
Hæc quæftum feciebat heris,^uos turbidus implec
Quo carer ilia Furor,pqpttiique procacisinaiire
Sedicione fremunt,Roiùanis obuia fâcris
Sacra dari,ritufque nouos exire per orbem,
Etve:e