mm
4*1 D. Andrea Hieroßl.
bentur oraculorum fuiflè : vt cögicarioiies fiias ftätim con-
ucrterit ad primæ parentis lapium ,• in animolècùrn fuo
voluéns dêccptioni's primæ cafiim, ac reliqua huius generis
a veteribus ianöis homînum memoriæ reli&a. Non
ergo immèdeo Eùàhgéfifta mèditabiihdam ilïam fuiflè
(cripfifc;
Càkerum quo & ingenium quod éi eilet i deélaràreb
neenon cognitionis cërtitudinëm firmitatemque pofiiir
etiam tanquath certum. Nonautn enim honefti iudicio
ad rationis confiderationifve me tarn probato, baud eon-
uehiebat ceu raram lalutätiönem earn habere. Nifi quia
animi ilJàïri perrurbationem fiipptimëre ftudèbac, Verbum
nullum fécëtit, fbla aatem qüadarn ailpbfitibnie, ali1-
quantulum meditabunda, mentis commotionem quan-
damfîgnificaüit, riioïümdecorepro lenfiöhe Via. Qudlis
nam itta effet falutatio. Quafi lieferet : Numfolà ëgo inter
mülieres noilum naturæmoduïh inducam ? Metie folàm
poßibile eft foetum in vtero geftare tum riullo congreT
iâm viro ? Quahsnâm hæc fit lalutatio ? Quts illa aut vn-
deingrefliis, qui nunemm hoemihi apportauit? Hotni-
nelinnereu1m qüi in1hi loqùitur|>ùtaboî fed corpore ceu va^-
can's apparét Ätfgeiüiri ergo ëumxënïebo? Verutn hominis
iiiftar loquitur. Q u id , quod videô|fitig n o ro , & àd ea
quænîihi dicunturhæiitô.Cîuid igiturGabrieî? Quampri-
mum Jnieîlæ reïfôlëm cognouiflet, :nihil protfiis jfurafij
modi cogitans» vöceftatim ad eam è'miflà,ihquît; Ne time
Maria,mäa es enim gratiam apiidDeum.
Prias itaque metum eiusademit, poftea tie ad fiduciam
eatn efcdtauk. Ne tiîheas 'inquiehs, n a ä a es enim gratiahi
apud Deum,quâm Eüa peïdide'ra't.Eo quod dkicjgratiaih,
foluitomtiemlèntentiæambigùitàtfe'm, & id quod ahtea
videbatur àmbigüum. Quod enim lubiecit ’tnuenifiigru-
tram apad Deum. Cbftknode bmnefn excuffit 'yirgini 'mè-
tutn : NetimeasMàiià. Non fraüdüleiitùs îïic modus eft;
baud fàllendi animo àd te veriiô : ftöri impoftörferpens
Iturfus tibi löquitür , non t'errémis. tibi nundüs adfiim. E x alriflimis veni. lætutri tibi ädpbrtatis huheium : ne.c.
qualecunqilc hetufo nunqium, fed plénum gaudii lætum
quæconrmeret, îèrmohéficaperliit : vide.qubqüé quati
ta breui peragat,pellit rimorem, gratiam indfcar, interpre-
ïàtut conceptum,partum Vaticinatur, nomen quo proies
nàta fit appel lan da iiibïicir.
. Non vero fincmhiçverbôrumfàcit, ied vtmagnitudo
qübqüe potentiæ aeciaràretur, inïàntis , fubieçit ftatim:
ls erit magnus , & filius aîtifiim vocabitur. J r dabit iüi Pomi-
nus Deusfedem Dautdpatrie ipfîus, reçnabitque fupér dorntm la-
%ob in aternum, èé regnt eïus tion eritfinis*
Vides qualiter yirgini àdemérit m etum ? Vides quan-
t&pefeanrmum^iüs fiduciârcônérmet ? N am filium vo-
cansaltiflîmi &patrempuériDaüidem nominans, erexit
omnino mencem eius iîibito ± quemadmodum quæ iè-
quuntiir, déclarant. Vidé quoqüe virgini^quantus intelle-;
crus fit. Vt enim audiuit hæc,& emirtentilîïmæ diuinæ vo-*
luntatis potentiæ CQgnouit conftantiam9;dixit ad Ange-
lum : Quomodo èrit mihiiftud > quandoquidem virum non cogno-
fc<i ? Rem mihi nouam (inquit) polliceris : Q^æipiàm fii-
peranthàturam mihi nuntias t Nuptias ego nullas exper-
tusfiim, deiponiàta enim aenupea cum viro notidum fui,
îponfum futummegó iblurn» at virum loièphum nondum
cognoîcoi
Contubernalis eft rantüm^'jsrô.'p, non etiam idem eum.
aèiponia ingrëditur cubile. V-terus meus gqijiitaU lemi-
hevaeàt, nee cultus eft. Quomodo erit iftud., quandoquidem
virmn mtneagnofeo. Nura enim inquit, me folam natura matrem
fine nuptiis declarabit? Àn ibla ego præter naturam
natura» incognitatn genërationem produçam ?.Non funt
peraâ^e nobisnuptiæ: virum non experta ium j, non enim
cognoui îôfèphum : T utor meus non mari tus mihiCqgni-
tus eft.
Qjioïnotio fergo iftud mihi erit '? Reîpqndit il|ico Gabriel,
& intetrogationis huius çrafljtatem fiib limitate cqn-1
tradiótionis extenuauit,dicens\- C^uid-ô beatiffimahæc
dicis-} <^ur talia fùndis verba î Coelitus ego adueni no-
nu m tibi conceptionis modum nuncians c non terrenus
tibiloquoR
. . . , v . , t)ommum e ^m c üm d ix i ,& t u quomodo hoemihi
bùudum;. Mdr'ù. Non fraudis hæc làlutatio eib ; tontingec» ambigis ? Hune ego anteuertifTe aduentutii
iioh trfftitiæ fignifieàtio. Dominas iecuni^ qui Vfttïs omnis :meiunf & tuum fiibiifie vterum tibi nunçio, & tu de.viro
gaudii laigitbt, èc Vtiîùeifi mqndi c<^(erua'tpt eft. T e- |_ ruipi dil&iis». ac'tërrMpqup'daim p à ttu d id lq n e t Qmmo-
çum eft, quia finupatns auèlli noh potëft : ïn ttioàureitl do iflud mihi erit? Quomodo erit tibi? cogita quomodo Vir-
cpnceptus vtero eft. Gratiolàm te appélîaüt , vt myftenî • ■ • ■ - ■ -
^[uod in te eft gauditim fignificaretn : Grâtibfitm te dixi,
qupd oinné in vehtîetûôgatidmm receptum fit : & btïod
ftblatua vetefit gratiök diuinonim dônorum (plendore.
Dominus tecum, accla'm aui tibi, qûo pbtentiam eius, qui îii
te eft, manifèftarem. Domînhs enim ôc Ûeus » princeps,
patis ipfe eft & futuri lîcu li Pater, «8c tüu's, hémpe virginïs
filius, ac in vniuerfum omnium iàluator. Dominus tecum.
Gaùdium & véritas téciim. Dôfnihûs quidem legis, Gra-
tiæautèm parer, àc vferitatis fons.Nétimeàs Maria, Dominus
tecum. Öthhis h ii domihator .‘-PätriS^btnihiim filius ab
ætètno 6x ipfo gefiittüst tetâpbtàlî veiô nàtiuitate exèar-
ne tuaprogrefliis: Qui totùs fupemeirifinu patrisëft,in-
ferneautemtotiüs tecüm in vtero tùo eft, ille ipïe teeum
3c intra te eft : præueniendo namque te infiliit, àc tuüm
fuperingrefius corpus e ftiïn te adeo locum inuenit, qui
loco iècundum ptO'priatn naturam comptehendi nullo
poteft.
: Ne tïmeis Maria,natta es enim gratiam àpuh Dcum.Gratiam,
qûàm honaècepit Sara : quam non ienfit Rebecca: quara
nec Rachél cognôûït. . .
Inuenifti gratiam quàiîbn dignà eft habita nobilis iïla
Anna, nec Phenenna, hinç è regioné pohta: Quôniamhæ
Virginis
Tutor loi
roBwti
gafipruic : quomodo aquam petta edîderit » vhdenatn ipia
fiiicgrauida? Quomodo rubi ignis arbufta perüaierit, vt tarnen
non cremareteûm^i hifee fidem habes,nec mihi diffideredebec.
Qui enim ram hæc quam iïla fecit, vnus & idem-eft,
hempe qüi in vtero nunc tuogeftatur. Nouo itaque &
præternaturalimodo eiüsquo tu grauida es, pueri mater
eris. Nonficut Elizabeth, nec veluci Anna quæ te peperit;
Illæ enim .vitili petfufæ ièmitre marres feélæ fum. Tu veto
abique viri opera filium paries fine ièroine tibi concefi
mm. E t fi modum quo id fieri poflit , ambigis, h unequor
que tibi aperte dicam 5' Spintm fanQus/uperueniet m tè, ■&
firtmidt^midbumbra^.tibh N o n enim ex virivoluntate>
nècex voluncateearnis, quinafeenir, prpueniet. Non car-
tiis inperueniet voluptas matris Deipartui : Nàturæ quippe
termines fiiperat. Er fi natural] prorius râtionedeft+tïicus
eft i eximiam igitur & naturali præftantibrem ortus fiiira-
tio'nem habet-. - ■, ' • 'Ä
Nonigitur.pafiro vlk circa partum deotfum : quoniam
ncc circa geherationem fiirfum fubfecuta eft. Spiritus fan*
ilus-fiqe ueniet in te>:& virtus altifsimi obumbr-abit tibi.. Vide
quäficer Trinitatis manifeftwur minifterium t Spiiitum e*?
nim iànCtum, diccn s non alium quam Paracletum inquit.
quideni tiiattès exfterilbus faâæïuntjamittëntes Vnacum . Per virtutem vero altiflirni I aperte filium inntiit. Nam
T ,gbiirate oibituem ; Tu aurém vt etiam mater fis, virgi- • ( voce hac , altifllmi , Pattis infeitur perfbna •: h o e au-
" Ue- ^ ne méiuaSy: , tem , ofiiimbrabittjbi, illud diceie mihi videéur ; qtiod
inumifii rnilfigratiamapUd Deum. G ratiam quale m n o nna-1 vtptito Abacucantea(prophetitisocuiis intuimsjmon*-
óhis eftquilquani ab æteiiiô ficiitui. Q ji^ etenim talisfit 1 tem obmnbrantem viigini nüncupauit : Tantum non
gratiaDei,qu£mititnumfàuotemttieteatur? g j j g ë s i ^ ^ iritu s poTentiam fubiungens, quæ obumbrark earn:
que gratiam apud Deum. El ecce concipiesin vte$>, &pariesfi-
I Um, at VQcabis noiiien eius lefium. ïkpæ, rem admïrationè di-
gnam.
ymbraculum ineffabile ', per 1c efficax in ip(a v pro in,
éamationis ra tione, iècundum quam inuiplabiliter cor-
poris templum ih libero à pafijonibus virginis vteroiomni
Primo qaæftiûrtis ei dubiüm jbluit ; Poftea mente Cxpurgata materiali moleftia & affeótione , qiiemadmo®
; dum,
In Salut. Ang. Sermo.
d um , exhisquælèquuntur, patet. Ait enim ; Quapropter
& quod nafcetur fanftum, vocabitur filius Dei. Nam qui
ex femfto Spiritu per fandtum Pâtrem inferutabiliter,
dum ante læculaeflet, fotmatus eft infans , merito fan--
(ftuserit, & films altiflhm vöcabitur, velutialtiffimi'prola-
tusfermoeoæüus.Ofténfiim igitur clare eftvirginiquid-
nam & vnde, qualeve quod in ipla conceptum & exip-
ià prodicurum eflèt. Filius quippe Dei naicetur.
Q u o vero manifeftiüs etiamnüm certiuique ei lèrmo-
nishuiusvimdeclararet, Elizabetæ quoqiieconceptioné
introducit. AcfidicanQupniam qui matricem præter om-
nem Ipem prolificamiri leneótute reddere poteft, nimi-
rum yirginem qupque grauidam præter rationem ex-
hibebit palam. Vnde quoque infèrr.gwirf non erit impoJSibile
apud Deum omne verbum.
Hisergoaudiris, maxime vero fpintusinhabitantislur
mine mente illuftfata, neenonanimi moxquadam dele-
«ftatione o b nuncium illud affedta, tota eft quieta reddita:
Et quemadmodum Scriptura Dauidem commémorât.
Gratiok anima, in .pulchrittidine oculorum apparauit :
Déle^lataquippe rem ob admixandam fuit, ac kluratio-
nemiUam libenter agnöuit. Fuit etenim gaudii ineffebilis
plenunvid quod ei dicebatur. Valde & adeo plane perfîià-
fit Gabriel, Y irgini, vtreciperet libenter admirabilé il-
lud nuncium, eo quod fubiiëererer . Non erit mp- fiibilea-
pudDeum omne verbum. Quid ergo inquit Ëuangelifta ?Di-
Xlt autem Maria : Ecce ancilla Domini, fiat mihi fecundum verbum:
tuum. Vides intelledum, vides amiófcus hóneftiex-
jcèllentiain? V
Poftea quam enim cognouiflèt, edoifta de conceptu,
prolisgenerationem : qpifnam& cuius futuruseflêchlius
quove efletnomiheappellandus, & cuithrono fucceflu-
rus, quibufve regnaturus fita e d e n iq u e regno eum ,q u i
nafekurus eftcc,non fore,protinuslætitiænunciam vo'ccm
protulk : Ecce ancilla Domini, fiat mihi fecundum verbum tuum.
Illud nimirum palam dicens; EcCe promptame expono,
nec quod prohibeat id quiequameft.Parafaeft anima raea,
& venter meus opportunus : nam intadus eriamnumeft,
felifuo euftoditus conditori. Ecce ancilla Domini j Ad obe-
diendum fecilis, adïèruiendum parata, ad fufcipïendùm
prompta : Fiat mihi fecundum verbum tuutn. Poftquam enim
omnia(inquit)-quomodoqualiterve fint, opportune an-
nunciafti, viiiuerfiim illud perficiendum, gaudio & fupre-
ma gloria repletum eft.
Ecce ancilla Domini, fiat mihi fecundum verbum tuum. Euge,
admirabilem difpeniationem? Euge illiusgratiæ?Vahlib e-
ræillius & voluntatis & præfentiæ. Vete ipiritus fànâus
cohabitauit vifgini,' & virtus altiflimi obumbrauit e i, fecundum
præfinitum Dei confilium & præcognitionem.
Acdiicefiit ab illa Angelus inquit. Q uum commifïum fibi
executus eflètfedulo minifterium, difceflït abea Angelus.
YerumDominus nón receilitab ea.Ille enim comprehen-
fibilisèft,licetcorpore vacer: hicveroxompréhendinon
poteft,quantumuis in corpore& virginci vteriloco fit con-
clufus. Ille præterea venientëm prænunciauit ob falutem
hominum ex virgine natumi HieVero noftraaflumpta fub-
'•ftantiainièmetipfum trahsformauit, reftituens.naturæfe-
cundam imaginem aeprimam dignitatem , quam ob pri-
morum patentnm inobediçntiam amifèrat. Quæ iàne rur-
fiis induâraconièdit in cceleftibus fupra omnem principa -
tum^ poteftatem & virtutem, nec non fiipra omne nomi-
natum tam in præfènti quam fururo fieculo. Eifitgloria &
imperium, & hono%, & adqratio cum infinito Pâtre & ià-
croiànétoviuificanteque Spiritu,nuncdefemper
& in fiscula fæculorum,
jft.men.
». Vet. Patr. Tom.6.Pars 2.
S. P A TRIS NOSTRI
ANDREÆ EPISGO-
PI CRETENSIS HIEROSOLY- M IT A N I O R A T IO H A B IT A IN
venerabilem preciofæ & viuificæ cru-
cis exaltationem.
R v c i s feftumagitamus & fiilgore collucet
rotaEcclefiæ multittuio: Crucis feftum cele-1
brarruis,&lætkiæ lplendore orbis fecics refiil-
f get. Crucis feftum celebramus, per quam te-
" nëbræpuliæ funt, & lumen redditum. Crucis
feftum celebramus, &vna cumcruçifixoiniublimetollim
ur, vt terra cum peccato infiarelida. fiiperna comparemus.
Crux erigitur, & fecum erigit humi abiedtam hominum
naturam. Cruxerigitur, &dæmonum ferociam terrer.
Crux exaltatur, & fraéfcæ aduerlàriæ Satanæ vires dece-
dunt,&eneruantur Crux exaltatur.Ecclefia conuentus ce-
lebrat.Crux exalcatur, & Ciuitates feftum diem peragunr,
populique læticia geftiunt, Crucis fiquidem meminiife, in-
fignisgaudn materia, mærorifque imminutio eft.
Scd quantum eft crucisfiguram alpicere? Nam earn in-
tuentem fortem efficit , airque à timoré libérât. Talis eft,
tantaqj crucis poflèflîo,& qui hanc polfidet. poflidet the-
feurum.De auri me forfitanputatisioqui thefiiuro,autmar-
garitarum, aut lapidum preciofbrum Indicorum, quibus
corporis fiii ftudiofi, & nihil excelfi cogitantes fêle oble-
Ego vero, ia quod omnium bonorum pulcherri-
mumeft, re ac nomine the/aurum iure appellauerim, in
quo,&per quern,& in quern totaiàlutis noftræfiimmare-
p6fita,& priftino ftatui reftituta eft.Si enim crux non foret,
Chriftus crucifiicus non diet. Si crux non eflèt, vita ligno
clauisiuffiXa norieiret.Si eaclauisaffixanoneffet, exlatere
! fontesimmortalitatisiànguinem &aqùam,quæmundum
I expiant, non fudiflept ; peccati chirographum difiuptum
1 b o n forer,in libertatëm aflèrei non eiëmusjÜgno vitæ non
frueremur ; parad îfiis non pateret,verlàtilis romphæa c via
Edem non cefliflet,latro paradifiim non incoleret.
! Et quid his immoror ;ii crux non eflèt, Chriftus in terra
non fuiflet ? & fi Çhriftus in terris non fùiflèt, nonyiigo,
non fecunda C hristi genetatio fuiflèt; non humanitaté
! induiflètne vs-,n o n fiuflètpartus, n o n præfèpe,nonfaf-
ciæ, non odau o die circumcifio, noiiexhibiraparentibus
obedientiai non ætatis p r o g r e s s , non corporis incre-
nientum, nonapparitib, non bàptifmi vfiis, nonpatrata
miracula, non Iudas proditor, non Pilatus iudicans, no»
Iudæorum.aUdada in crueem agi indemnacum damore
poftulans. Si C r. v x don eflèt, mors proftrata non eflèt,
infernus nonipoliatus, non enedus noxius ferpens. Magna
igitur & pretiofi res crux e ft. magna quidem,quia mul-
ta per ipfani pona.effeëia fiint, & tanro plura, quanto ma-
gisChriftimiraculis & cruciatibuspotiorespartes tribu-
endæ funt. prétiofa vero, quia D e i nafl5o& trophæüm
crux eft? paflio quidem ob fpontanmn in iplàpaffionis
mortem :trophæum au tern, quia in ipla diabolus kuciatus,
& cum eo mors deuiéta.eft ; arque inferorum clauftra con-
trita fiint,,&communis vniuerfi orbisfialus cruxfa&a.
Crux Chriftianorura lpes,delperatorum lèruatrix,tem-
peftate iaâatis portus, infirmorum medicatrix, perturba-
tionum expultrixjlâmtatis reftitutrix,interemptorum vita,
lex pietatis, blafphémiæ refrenatio, C r v x contra holies
arma, regnifcepmim,diademapulchritudiiEns, typus & exr
emplar nonlcriptum ,virga potentiæ], firmamentum fidei,
baculus lènedu tis, dux cæcorum, lumen ebrum, qui lunt
intenèbris, mfipientum inftitutrix, infentium- magiftra,
peccati ruina,poenitentiæindex,iuftitiæ forma. Ç R y x fea-
là in ccelum ded 11 cens,via ad virturem adducens,vitæ con-
ciliàwix, mortis lôlutio, comiptionis abaliçnatio, ignis cx-
ftinétio, in D evm fiducia, clauis regni ccélorum. C r v x
eu ftps in n o â e , in die mrris,in tenebris manududrix, læ-
titiæftenum, triftitiæ obleëfementun^reconciliatrix, lùp-
plicatrix.?amidtiarutn condliatnx,patrons, propugnatrix,
M m y adiu