uren misschien, gezonden om den sterveling te troosten in den somberen
strijd, in den konden, donkeren herfsttijd! Het was op zulke
dagen, dat vele van de thans volgende opmerkingen gemaakt zijn, die
ik hier, tot schetsen saamgevloeid, den lezers van dit tijdschrift aan-
bied, schetsen en meer n ie t; men verwachte niet in de navolgende
bladzijden een volledige Flora van Zuid-Italië, noch zelfs een overzicht
van alle meest belangrijke planten, het zijn niet anders dan
pogingen om den indruk weer te geven, dien enkele schoonheden van
»Circe, Italia” gemaakt hebben, om den lezer een blik te laten slaan
op den van dien onzer streken zoo geheel verschillenden plantengroei,
die ook hier zooveel daartoe bijdraagt!
Wanneer gij tegen het einde van den zomer Italië van het noorden
naar het zuiden doorspoort, dan is zeker de eerste indruk van
de plantenwereld niet betooverend en zelfs in dé schil derachtige Apennijnen
tusschen Bologna en Florence brengen de planten slechts weinig
bij tot den indruk, dien het landschap op u maakt. De eindelooze velden
met maïs, waarvan in dezen tijd van het jaar niets-dan vuilbruine,
stijve, kale halmen overgebleven zijn en de ook niet zeer afwisselende
velden met andere Gramineeën bieden een troosteloozen aanblik en was
het niet de wijnstok, die het landschap hier en daar verlevendigde,
de teleurstelling op het eerste gezicht zou zeker nog grooter zijn.
Maar de wijnstok is hier inderdaad een fraaie plant en iedereen , die
reeds in de traditioneele verrukking geraakt bij het aanschouwen van
de wijnbergen aan den Rijn, kan zich misschien moeilijk voorstellen ,
hoe anders die zelfde plant er in Italië uitziet. Hier geen kleine, dicht-
opeenstaande, korte, knoestige stammetjes, waarvan de enkele korte
takken aan een stijven, dikken,- grijzen, houten paal gebonden zijn,
hier niet van elk hoekje partij getrokken om een enkel plantje meer
te plaatsen , noch allen in een rij geplaatst als soldaten in het gelid, neen
vrije ontwikkeling is hier de leus; men kan de plant hier geheel aan
zich zelve overlaten en behoeft, niet door angstvallig snoeien en dwingen
het vruchtdragen te verzekeren. Op vlakke of heuvelachtige terreinen
uitgeplant rankt zij overal even weelderig tot in de toppen
der populieren, die daar gezet zijn als eenige steun, en wanneer deze
zelve hun bladen reeds verloren hebben, siert de wijnstok hen tot dank
daarvoor nog met zijn veel langer groen blijvend loof, Voeg hierbij
nu nog, dat men dikwijls van den eeneh populier naar den anderen
touwen bindt, waarlangs de takken van den wijnstok zich gaarne uitbreiden
, dan heeft men een bosch van schommelende slingers en
wuivende toppen beladen met bladen en vruchten, dat het in schoonheid
evenveel wint van de wijnbergen van den Rijn, als Zwitserland
van Nederland in de oogen van eén bergbeklimmer.
Heeft men in Noord- en Middên-Italië reeds een herfstachtige!) indruk
gekregen door maïs-stoppels en rijpende druiven, wanneer men van Rome
naar Napels spoort wordt die indruk meer en meer uitgewischt en
heeft men het'ongeluk daar op het midden van den dag in het begin
van September aan ;te komen; dan krijgt men een indruk van stof,
hitte en geraas, die ver van: aangenaam is en met weemoed denken
doet aan al wat men verlaten heeft.
De omstreken van Napels in engeren zin zijn slechts weinig geschikt
om cfè planten te loeren kennen; de stad is toch aan verschillende
kanten omgéven door villa’s met tuinen, waarvan men door de hooge
muren , waarmede zij omgeven zijn , slechts weinig zien kan. Het eenige
publieke park van betéëkenis, de Villa Nazionale, komt dan ook het
eerst in aanmerking. -
Aan de zijde van de oude stad op de Piazza Vittoria bevindt zich de
hoofdingang door een ijzeren hek, waartusschen zich op geregelde
afstanden standbeelden, navolgingen van antieken , bevinden. Links van
ons hebben wij de fraaie kade, die langs den oever van de zee loopt
en rechts de nieuwe wijken, de zoogenaamde Sezione Chiaia, waar
zich voornamelijk, zóó niet uitsluitend, de vreemdelingen vestigen,
recht voor ons hebben wij de hoofdallee der Villa, die aan de eene
zijde met een dubbele rij Steeneiken (Quercus Ilex) en aan de andere zijde
met een dito van Acacia’s (Robinia PseucL-Acacia) beplant is.
■ Quercus Ilex is een nuttige plant ;1 in den zomer geven de tallooze
kleine blaadjes der dichte, lage kroonen een in Napels overigens zeldzame
schaduw en in den winter, wanneer ook de meeste boomen van
de Villa en wel vooral de Acacia’s bladerloos zijn, scheppen zij met hun
grijzig, donkergroen loof een oasis tusschen de kale takken. Aan het einde
van deze hoofdallée bevinden zich het Zoologisch Station en de muziektent,
naast elkander. Het eerste is aan de voorzijde omgeven door twee
vreemden, die In Zuid-Europa het burgerrecht verkregen hebben, namelijk
de honderdjarige Aloë (Agave: americana) en de Indische Vijgenplant
(Opuntia Ficus indicd). Wij zullen ze later nog dikwijls ontmoeten; men
kan wel beweren dat er geen algemeener planten in de omstreken
zijn: op den Posilipo , de landtong tusschen den Golf van Napels en
dien van Pozzuoli, waren dicht bij elkander vijf Agave’s tegelijk in bloei!
Links van de hoofdallee is een bloemtuin, waar perken en standbeelden