temperatuur der luchtlagen naar boven toe afneemt met niet meer dan 0,1° C. voor
eiken meter, men zich, om het geluid onverzwakt te hooren, zou moeten plaatsen:
op een horizontalen afstand van 10 M. op 0,009 M. boven genoemd horizontaal vlak
~» » sT » 100 » » 0,916 » » >X'
» » » 250 » 5,728 » » » >> »
» ■ »; » X* 5Ö0 » »22,91 » » » » »
» » » 750 » » 51,5 » » » » »
» » » » s> 1000 » » 91,6 » » » V y» . - »
Als men, zegt ïiz ea u , het boven aangenomen zeer geringe temperatuurverschil
zich verdubbeld of verdrievoudigd denkt, dan moeten ook de aangegevene hoogten
in dezelfde' reden vergroot worden.
Als eerste en ’t meest voor de hand liggendè hulpmiddel hiertegen beveelt eizeau
aan, de geluidsbronnen en de waarnemers zoo hoog mogelijk boven het water te
plaatsen.
Hij eindigt met den wensch uit te spreken, dat spoedig opzettelijke proefnemingen
in het werk mogen wordëh gesteld, aan de kusten zoo wel als in volle zee, om
aan zijne berekeningen door waarneming de kennis toé te voegen:, die zal veroorloven
daarvan in de praktijk nut te trekken. LH.
Phosphorescentie van calciumsulflde. — In een vorige vergadering der zelfde
Académie berichtte verneuil aangaande zijn .proefnemingen over deze phosphorescentie.
Het is sedert lang bekend, dat men, om door gloeiing van calciumcafbonaat
met zwavel een goeden phosphorus te verkrijgen, niet een zout van mineralen maar
een van dierlijken oorsprong: oesterschelpen b.v., bezigen moet. Verneuil hééft nu
de schelpen van Hypopus vulgaris, waarvan 100 deelen met 30 deelen zwavel-
bloem en 0,02 deelen bismuthnitraal één zeer fraai violet phosphorescëe'rend preparaat
door calcinatie opleverden, geanalyseerd én daarin, op 100 déelen, 0,99 natrium-
carbonaat, 0,06 natriumcbloride en sporen van silicium, magnesium en phosphorzuur
gevonden. Toen hij de beide eerstgenoemde stoffen in dezelfde verhouding met zuiver
calciumcarbonaat, zwavel en bismuthnitraat vermengd had / verkreeg hij door gloeiing
van dit mengsel een blauwlichtenden phosphorus, waarvan de lichtkracht1-’echter
duidelijk beneden die stond van den uit Hypopusschelpen vérkregenen. Berst toen
hij de hoeveelheden van de .beide natriumverbindingen in het mengsel verdubbeld
bad, verkreeg hij een gelijkwaardig product. Een aantal andere verbindingen, Vooral
van natrium, hebben denzelfden gunstigen invloed op de phosphorescentie van het
■calciumsulfidê. Vekneuil meent dat' zij werken door hét teweegbrengen van een
oppervlakkige verglazing der deeltjes van dit zout. XN.
De opheffing van de kust van Finland. — Uit topographische opnemingen in
Finland door den heer V EN u k o e e uitgevoerd, blijkt op nieuw, dat de kust van de
Oostzee daar voortdurend stijgt. Als men dé topographische kaarten van den laatsten
tijd vergelijkt met die, welke^ tusschen 1810 en 1815 zijn vervaardigd, ziet men dat
verscheidene eilanden zijn veranderd in schiereilanden, doordien de bodem der straten,
die ze eertijds van het vasteland scheidden, gerezen is. Daarenboven zijn vele ondiepe
plaatsen uit dien tijd veranderd in eilanden en stranden.
Kolonel bonsdorfe, chef van den topograpbischen dienst in Finland, vernam ook
van de bewoners der zuidwestelijke kuststreek omtrent dit velschijnsel vele bizonder-
heden. Zoo toonden hem de bewoners der Alands-eilanden plaatsen aan, die weinige
jaren geleden nog door het water bedekt waren en nu tot weiden en moestuinen
dienden. (Acad. des Sciences de Paris. Séance du 12 avril). v. d . v .
SCHEIKUNDE.
Toepassing der reactie met aluminiumchloride op naphtaline.— Ben aantal
derivaten van .naphtaline (a- en j3-methylnaphtaline, ^-aethylnaphtaline, |3-propyl-
naphtaline, a-en |3-benzylnaphtaline, metbylnaphtylcarbonyl en phenylnaphtylcarbonyl)
zijn door ROUX gemaakt door de werking van aluminiumchloride. Hij liet dit werken
op mengsels van naphtaline met aetbyleenbromide y; aethyljodide, propylbromida,
benzylcbloride, aceetanhydride en benzoylchloride..{Revue Scientifique [3], VII, 310).
D. v. ,c.
Synthese van coniïne. — Wegens het groote belang dezer zaak komen wij hier
nog eens op terug. (Wetensch. Bijblad 1886, 84), Het a-propylpiperidine, hetwelk
ladenburg door reductie van eene alkoholische oplossing van a-allylpyridine verkreeg,
was namelijk optisch inactief, terwijl de natuurlijke coniïne rechtdraaiend is.
Ook stemden verbindingen van de beide- isomeeren met HC1 niet volkomen met
elkander overeen, wat haar smeltpunt betrof.
Ladenburg trachtte te vergeefs de synthetische inactieve coniïne in twee actieve
stoffen te splitsen met behulp van den invloed van Penicillium glaucum op de oplossing
van de verbinding met wijnsteenzuur. Daarentegen slaagde hij er in door bij eene
sterke oplossing van het bitartraat een kristal te brengen van de verbinding van coniïne
met rechtsdraaiend wijnsteenzuur. Uit de kristallen, die zich het eerst afzetten, scheidde
hij na behandeling met KOH en destillatie eene basis af, die een rechtsdraaiend vermogen
bezat even groot als dat van de natuurlijke coniïne. In de vloeistof bleef een
linksdraaiend isomeer opgelost. Ook het smeltpunt van het hydrocbloraat van de
rechts draaiende coniïne kwam met dat van de overeenkomstige verbinding van het
natuurlijk alkaloïd overeen.
Daar de physiologische werking ook volkomen dezelfde was, komt aan ladenburg
de eer van de eerste volledige synthese van een alkaloïd toe. (lier. der deutsch.
chem. Ges. XIX, 2578).? d . v. c.
Natriumcarbonaat niet geheel vuurbestendig: -^- Volgens s. u. pickering wordt
ook natriumcarbonaat door sterke verhitting ontleed. Hij leidt dit hieruit af, dat de
oplossingswarmte van natriumcarbonaat, dat gesmollen is geweest, die van het gewone