middenstoffen en de verkleuring van dergelijke papierreepjes in de verschillende deelen
van het spectrum, zeer goed zichtbaar te maken.
Een voor de toeschouwers zeker niet onbelangrijk verschijnsel namen zij waar,
toen, terwijl alles gesteld bleef als te voren, men eerst slechts den stroom van vier
elementen door de koolvezel liet gaan en dit aantal trapsgewijze vermeerderde. Met
ver vertoont zich alleen een weinig lichtsterke, roode streep op het scherm. Met
vijf kwam het oranje en geel daarbij, terwijl het rood veel helderder werd. Met
*es kwam, bij vooral niet mindere versterking der vroeger reeds zichtbare deelen
nog het groen en een vrij groot deel van het blauw te voorschijn en eindelijk met
zeven ook het violet.
’t Is duidelijk dat een aantal andere brekings- en ook terugkaatsihgsverschijnselen
met deze inrichting zeer voldoende gedemonstreerd kunnen worden.
Toch bezit zij nog aanmerkelijke gebreken of ten minste tekortkomingen. Ten eerste
zou met groot voordeel het in gebruik komend deel van het koolvezeltje Aanmerkelijk
langer, tot 3 centimeter of nog meer kunnen zijn, om een,.niet langer ,jnaar breeder
en dus sterker in ’t oog vallend spectrum te verkrijgen. Ten tweede veroorzaakt het
licht dat van het overige deel der vezel afstraalt en door de wanden van het glazen
bolletje wordt gereflecteerd, een storende diffuse verlichting door ffet geheele vertrek.
Beide nadeelen zouden kunnen worden weggenomen, indien men in een opzettelijk tot dit
doel vervaardigd gloeilampje slechts een zooveel mogelijk rechtlijnig, vertikaal geplaatst
koolvezeltje verkrijgen kon, uitgespannen lusschen een der gewone platina-
toeleiders en het boveneind des anderen, die daartoe verlengd was en in geschikten
vorm gekromd. Het geheele vrije deel daarvan zou dan geplatiniseerd , dat is dof
zwart gemaakt, dienen te zijn. Ik heb bij sommige fabrikanten van gloeilampjes in
Duitschland, frankrijk en Engeland pogingen aangewend om zulke lampjes te verkrijgen..
Maar geen van allen toonde zich geneigd om mij die te leveren. Misschien
wel omdat er slechts van één dozijn sprake was^bij zulk een ongewoon, tot elk
ander doel min bruikbaar model!
Gelukt het zulk een te verkrijgen ^ en het zal mij een groot genoegen zijn indien
misschien een mijner collega’s pogingen daartoe wil aanwenden - dan zal ook de
lens van grooter brandpuntsafstand en zoo mogelijk ook het prisma veel grooter dan
het mijne kunnen worden genomen en dus een spectrum verkregen, waarmede alle
belangrijke spectraal-proeven, de inversie van de natriumstreep b. v ., volkomen
scherp, en met een eleklromotorische kracht van slechts 12 tot 15 Volts, kunnen
worden gedemonstreerd. LN.
Chemische werking der zonnestralen. - Beeds lang zoekt men naar eene
methode om de chemische werking der zonnestralen met grootere juistheid te meten;
eene methode, die niet tegelijk de werking der warmtestralen ten deele aangeeft.
De heer duclaux stelt nu voor daartoe de oxydatie aan te wenden van ver-,,
dunde oplossingen van zuringzuur, welke oxydatie, door wittstEin ontdekt en door
downes bestudeerd, het zuringzuur in koolzuur omzet en daardoor eene vermindering
van eerstgenoemd zuur te weeg brengt, die met kalkwater zich gemakkelijk laat
titreeren. Hij heeft er zich vooraf van overtuigd, dat tempcratuursverhooging zonder
invloed is op het verschijnsel, zoodat het alleen van de werking der scheikundige en
der lichtstralen afhangt. (Acad. des Sciences de Paris. Séance du 22 nov.)
v. d . y.
De dagelijksche veranderingen in den barometerstand. — Terwijl op de verandering
in den barometerstand, waarbij in een etmaal slechts één maximum en één
minimum voorkomt, twee omstandigheden — plaatselijke invloeden namelijk en de
met de jaargetijden veranderende bestraling door de zon — van invloed zijn, is de
halfdaagsche g-d. i. die, waarbij in 24 uren twee maxima en twee minima optreden,
van deze twee niet afhankelijk.
Lamont die nauwkeurig dezen loop der feiten onderzocht, trok er het gevolg
uit. dat wolken, regen, sneeuw enz. den invloed van de temperataur op den barometerstand
sterk verminderen, terwijl de ebbe en vloed in den dampkring daarbij
bijna onveranderd blijft. Hij. meende hierin de werking te zien van een kosmische
kracht, die in de zon zetelt; eene beschouwing, waarop nu onlangs door dr. HAHN
op nieuw de aandacht is gevestigd, daar er in de meteorologie geen verschijnsel
bekend is, dat zoo onafhankelijk is van plaatselijke omstandigheden als de halfdaagsche
verandering in den barometerstand.
' Hij vestigt er daarbij de aandacht op, hoe door vergelijking van nieuwere waarnemingen
deze onafhankelijkheid is gebleken. Op den Atlantischen Oceaan , waar , langs
den aequator, de dagelijksche verandering in temperatuur slechts 1.9 graad bedraagt,
te Allahabad waar zij tot 13.2 graad stijgt,, op de hoogvlakte van Tibet, 3517 meter
boven de oppervlakte der zee, overal is die halfdaagsche verajidering dezelfde. (Sitzungs-
berichte der Wiener Academie von 20 Mat). H D- v-
SCHEIKUNDE.
Rechtsdraaiend asparagine. — In het laboratorium van hugo schift heeft a. piutti
een rechtsdraaiend asparagine gemaakt met hemiëdrische vlakken rechts en eenen
zoeten, suikerachtigen smaak. Het leverde dezelfde afgeleide lichamen als van het
linksdraaiend asparagine bestaan ; voor zooverre zij optisch actief waren, bleef het
draaiingsvermogen van denzelfden aard. Dit was b. v. met de beide appelzuren, de
beide asparaginezuren en met urinezuurderivaten het geval.
Uit, eene oplossing van een mengsel van een gelijk aantal molekulen der beide
asparaginezuren zetten zich optisch inactieve kristallen af van een zuur, paradruiven-
zuur genoemd; deze kristallen geleken zeer veel op die van een inactief zuur, hetwelk
door verhitting van een actief zuur in tegenwoordigheid van eene geringe hoeveelheid
water verkregen werd.