Lay al j zyn oppergezag hier door ge-
kreukt agtendeÿ dat n y ae papieren, to t
beveftigingvan 't zelve-, aanzyne minderen,
en becüendeii, zou moeten vertoonen,
vond goed de vefting te belegereu, en te
befchiefenr, waar aoor de bélegerden na
eenige dägen twee uit den fyunnen aan
Layàl'zonàen, met verzoek van zyne ge-
looïsbrieven te zien, die de zélve na be-
hooren gevonden , en berigt daar a f ge-
geven hebbendé , zoo wiert hy op deze
voorwaarde binnen gelaaten j dat-ny aan
alles , ’tgeen by hen alleen voorzigtig-
heidshalven gedaan was, niet gedenken,
ñog dit aan nen wreeken zöude > hoewel
hy dit zoo net na de letter niet nageko-
men, maar zyn tyd , om dit onder een
anderen naam aan devoomaamfte äanzet-
ters betaalt te zetten , zeer wél :iväarge-
nomen heeft. . Onder dezen Läyäl heeft
de Deenfche Maatfchappy ook niet veel;
voorfpôéd , maar ’t ongeluk gehad vàn
’t fchip GhriíHaanfchhavéri, en de goude
Z o n , ’tgeen op de t’huisreize in Ehge-
land door ftönn binnen gedreven, en prys
v e rk lä r t wiert, te veruezen. -
N a Layalmeene ik ', dat daar Paul
Hanszen het oroergezag gevoert heeft ,
die ’tjaar i<Syy. daar geftorven, en alzoo
daar toen geen andere Deenen van aan-
zien waren, . yoor-perftxdoor eenen ko»-
ftnpeí'f HeskMAndrieszen 4 ohd'erde naam
van fléutelbèwaarder, vervàttgètï is 3- die'
dat bewind, höe zeer hy zieh ook in den
drank verliep , met zÿn gaäuw Miftys
w y f tot in ’t ja a r 1669. nog al vry wel
tvaamam ; / hoewel hun handel daar in
de voorgaande tyd van weinig- belang
was; op welke tyd dan, na lang wagten
(a l menigmaal van de Hollanders met 14
o f i f földaten tôt verdédiging van hunne
vefting onderfteund zyndé) ’t fchip Feto
diet 60 óp jo mannen Uit Denemarken
daar ten anker qüam , " bm -de vervallené
zaaken , zoo».men voorg a f, en-die het
ook wel vereifehten, oeherftellén} maar
meeft,- gelyk namaalsbléek:, - bin - op de
Móórfche fchepen in-Béhgalë -,j wegen»
een oUdë .fèhulâ ¿-die' zydaár meendën te
zoeken, te gaàïi toovén.>*;>1> \Wm 0
- Toên Heikel \ beftier overnam van Paul
wären - •er nog maar £0 of- 26
ïyksdaalders b ÿ kaSj- maar zÿquamea wel
haaft weer Wat ;0p de been , na dat z y ,
met -hulp -van c’t- {chip de Fredèricus, een
Mtíorfch fcheepje Van Mélëk Bek geno-
metf, enaUes voor prys verklaart hadden:
¿ N ä hem quam Hendrik Eggers , die doof
'Magnus JacobJk (als Com miliaris gezonden)
veiyaflgen w ie rd , op welken Sieuwert
-Adetoar , en na. iiem A xel -Joël , na die
w & t m ife r t Henrik van Carlèy '‘ - ( die in
-t jaar id8d. ook als GommiiTaris daar
quam J'-gevolgt is.
Z y hadden-veclmoeite aangewend by
! den koningvan Golconda,om door groote Hur
i gefchenken een koninklyk bevel, om inverdet
: die ftadt te mögen hanaelen , ,van dienaan^g«eti
vorft tebekomen, ’tgeen h y , o p d e m e - J ^
mgvaMigeverZoèken, hen in ’tjaar 1678. plaaizen
door tqedoen van eenen hoofdman W ille- v^n In-
; kens (die te voren in.dienft der Hollan- di^n>
ders, -en nu haar hoofd was) eindelyk
wel toeftont , doch naderhand döor de
oorlogsgevallen , en den ondergang_van
dien vorft , van weinig vrugt voor hen
geweeft is. T e Viziagatam , een dorp
i z mylen van Bimilipatam , hebben zy ook
een nuis , en op Mazulipatam hebben izy
. een groote logie niet verre van ’t huis der
Framchenÿ- en ook daar hunne hoofden
gehad, van welke de laatfte eene Walken
tâg g& s geweeft is , die, naar Batavia ver-
trokken zjmde, op Trangebaar niet weer
verfchynen dorft} vervangen zynde door
een gemeen foldaát, die in ’tja a r i68f.
door hunnen Commiflàris y an Bengale en
Mazulipatamgeligt,en na welken aldaar
geen ander gevolgt is , om dat hunne zaa-
ken op deze gantlche kuft zedert ettelyke
jaaren zeer flegt begonnen te loopen, ora
niet te ipreken van de ontmoetingen, die
zy met den korzeligen .vorft o fN a y k van
Tansjouwer gehad hebben, die zieh niet
ontzag hunne gevolmagtigden , fchoon
zy-ai een ftaai géfchenk mede bragten ,
te árréfteeren.
Zy.plagten ook tot in ’tjaar 1Ö83..toe
een logie op Bantam'(daar hen de handel
en langer verblyf zedert ontzegt is )
en ook een diergelyke in Bengale te heb*
ben, en entrent ’tjaar 166p. ook nu en
dan op Malacca , en meer andere plaat-
: zen, tevaareny maar .dit alles, heeft, zeer
i weinig: können hefchieten , ten ware z y ,
zomtyds op dezen o f genen vorft zyn fche-
! pen, onder ’teen o f ’tander voorgeven,
roovènde j de gaten.weer voor een tyd
wiften te ftoppen j waar van z y . niet iang
vodr. ’tjaar 1 dpi. (zo o ons uit de tydin-
gen toen bleek> nog een klaare predve,
met. ’t nemen- van èen Perfiaanfch. fchip
onder een Hollandfche-vlag, gaven j waar
oyer een Perfiaanfch gezantjn ’t ja a r i^ r .
eerft by haarHoogMog: klagen-, en ver-
goeding van db Deenen eiflchen- quam,
verzoekende, dat-haar Hoog Mog: hern
tranfpórt naar Denemarken geliefaen te
bezorgen j gelyk hy in December daar
ook aangelana is, en zyne klagte daar over
aan dien koning gedaan heeft , zonder dat
ikverderwete, hoe hy b y dienvòift ge-
varen is.
Z y ! fchynen- ook eenige • vaart op
Atsjien nog ontrent ’t jaar idpd. gehad
te hebben j d o c h ’t is van weinig'belang
geweeft. : f
Het laatfte fchip van henvoer ( zoo ik
meene) in ’tjaar 1717^naar Ooftindiën,
genaamt Salvator Mundi, en gevoert door
: p capi-
De vaart
derSpaan-
jaaras op
Ooftin-
diën van
capiteih Ròbbert Davtdjz Fay, n a ’t welke
ikvan geen anderen derwaarts vertrokken
iets; in eenige jaaren yemomen heb.
« D i t is ’tvoomaamfte, ’tgene ikvan de
vaart, handel, enverdereonderaemingen
der Deenen op Ooftindiën kan berichten,
niet anders hier by voegende, als dat zy
nu en dan nog een enkel fchip daar heen
zenden, ’tgeen de moeite, nog de on-,
koften , op zoo een langdurige reize en
fwaare uitreeding vallende (hoewel zy
het zoo breed niet aanleggen ) niet weer-
dig is. Hoewel hun koning zedert ’t jaar
i j ö f . en in de volgende jaaren, meer werk
van deze Oofterfche reizen, voor al met
een nieuwe betrekking tot voortplanting
vanhetLuterfchGeloof, fchyntgemaakt
te hebben , indien hun berigten aaar over
van tyd tot tyd naar Denemarken, en naar
Londen gedaan, waar zyn. In dit zelve
jaar wierden de Deenen door den vorft
van Tansjouwer , die zig in een groote en
fterke ftadt, ontrent do mylen van Trange-
bargelegen, onthoud, pmaanden lang,
met 4.0000 man belegert, welken zy öok
niet bewegen konden van daar op te bre-
ken , voor dat zy zekere fomme gelds,
en meer ändere zaaken , die hy van hen
vorderde, aan hem betaalt en toegeftaan
hadden.
Het is egter zeker, dat fchoon zy by
de Engebenen, nog Franfchen, ’t z y ini
getal van fchepen , die zy uitzenden} ’t zy
in opzigt van de voordeelen, in verre na
niet haalen können , zy egter weerdig
z yn , om onder de zeenelden, - die dien
frooten oceaân' bezeilën, en Ooftindiën
ezoeken dorften, getelt, en dierhalven
^ te r verre boven alle de Ouden, die daar
zeer veel zonder eenigen grond vän opga*
ven, verheven te worden, om dat alles,
’tgeen zy ons daar van by hunne tochten
aan de hand gedaan hebben, waar bevon-
den, en nog hedensdaags aan yder, die
het maar lutt na te vorfchen , klaar aan
te wyzen is , op wat kuften en fteden
vanlndiên zy gevaaren, enwaar z y zieh
aldaar nedergezet hebben -, ’t geen Van
geen der tochten , by de Ouden der-
waarts ondemomen ( gelyk w y bevorens
aanwezen) kan getoont worden.
I W a t nude Spaanjaards, ofCaftiliaanen
aangaat, die hebben wel mede, en vry
vroeg , Indiën bevaaren, maar dit is wel
meeit ten tyde van Philips H.. na dat hy
Portugal in ’t jaar i f8 i . aan zyn kroon
geheent had,; gefchied , ontrent welke
tyd eenige fchepen der Caftiliaanen in de
Moluccos gekomen zyn. O ok hebben
de Spaanjaarden (gelyk w y onder Ternat
e , en elders, reeds aanwezen) niet alleen
verfcheide plaatzen in. de Moluccos beze-
ten , maar hebben nu nog veel eilanden
benoorden de zelve, die tot hunne kroen
behooren.
Jt'müppines ltaan onder hen. Ueze ei —
den nebben verfcheide naamen by ver- . "
fcheide Volkeren. W y , en meer andere, ppmes’
noemen die Ladrones, ofdieveri-eilanden ,
om dat de ingezetenen der zelve zeer be-
hendige en geborene gaauwdieven zyn \
hoewel zommige die van de Phibppines
nog. onderfcheiden j de zelve wat Oofte*
lyker ftellende. D e Inlanders geven haar
de naam van eiländen van Lüçon , om
dat het grootfte zoo genaamt w ord , be*
halven aat ook zommige die naam aan
de hoofdftadt (*t zy met ’t zy zonder
grond ) geven.
De Portugeezen noemen die Zas ManiU
has, na de ware hoofdftadt v an ’t grootile ;
en by de Spaanjaards zyn z y met den naam
der Philippines bekent, om dat z y onder
de regeering van koning Philips II. meeft
ontdekt, en verovert zyn/ -
Z y leggen in de Orientaalfche Zee, o f
wel in de Archipelago di S t. Lazara, en
hebben Formoft, China , en Japan tegen '
’t N . De Moluccos in ’t Z. En Coetsjin-
China, Ziäm en Indiën verder in ’t W .
En in ’ t Ó. den grooten oceaan, en on-
telbaar veel eilanden in den ArchipelaguS
naar de käiit van Nova Htfpania, en naár
Aquapulco. Z y leggen tuflchéri den Evé-
naar, en de Kreefts zonnelceerkring, van
de yde tot dé ip o f ¿o^graad N . breedte,
en van de i f f ftc tot de iyoüegraad Jengce ,
zoo dat z y wel i f o f iÖ graaden in de
lengté beflaani
Ferdinand Magellanes ( gelyk w y bevo- Wanneer
rens gezegt hebben ) heett die in ’t ja a r^ ^ 001
171p. eerft ontdekt, en , zoo Z om m ig éSt °ntr
willen, op Matan, df, zoo andere meenen', *
op Luçon , zyn levên geläten/ Het is
zeker, dat hy tegen den kóning van Matan
floeg, door des zelft volle doodelyk ge-
quetft w ie r t , en zoo aan zyn eiridé gerankt
is.
N a dezen tyd heeft men geen nieuwe
ondernemingen der Spanjaardén op die
eilanden yemomen, dan dat in ’tjaar i y68.
Don Louis de Vilasco , onderkoning van
Mexico , eenen /’Adelantado Michiel dé
Legaspe daar heen zond, die zieh toen ook
meefter van ’t eiland Zebu , en in ’tjaar
i-f70. ook van ’t eiland Luçon geniaakt
heeft.
Eenige jaaren daar na is-de ridder^11 door
François Drake , en in ’t jaàr iy8j . ThomasVxáQKn
Gandiib, gelyk ook in 4 jaaf ifido. O A '-S™ “
vier van Noord, en Joris van Spilbergen in
’t jaar 1616. te Capul en Voor Manilha
geweeft. W at zy daar, verricht hebben,
kan men in hunne reizen zien¿
Hoe veel deze eilanden in getäl z y n , ’tGetal
daar over is men ’ tniet eens. Z¿mmigederzelve*
onder de Spamaarden ftelleh;, dat’er i ioo,
en andere dat ’er ongelyk meer zyn.
Argenzola begroot het getal óp i io o o , dat
T v vry