31öe“ Jülii, zonder lading || na Patani, om
te zien , o f hy daar ldaar konde geräken.
Veneilt | Zy namefl hun cöurs naar China agter
naar Chi-de Philippinern, quamen den 27^“ Au-
na en Pa-guftus in ^gezigt van Macao, een ftadt
tani* der Chjnezen , doch op hun'toelating
doof^de Portugeezen beftiert, en be-
wöorit, alwaarzy door een fchielyk ori-
■w'eder eenig völk verloren. Zy verzeil-
den dierhalven, laatende daar 20 marinen,
den 3dc“ Odtober , en quamen den / 1®11
November voor Patani ten anker , daar
zy van de koningin zeer vriendelyk ont-
fcngen wierden , een huis , om 'hunne
Waaren te bergen, en hunne lading van
peper? kregen.
Vanwaar Hier mede vertrok h y , laatende daar
hy na eenig volfc , den 23ße« Augufti nä ’tvä-
’t vader- derland , quam den 2dcn Maart 1602.
S w 2 yÖOI,;ScV Heleen ten anker, vdn waar h y ,
(chepen. in gezelfchap vari een Engelfch fchip, dat
hy den 1^ “ Februarii neveris een Franich
fchip in zee öntmoet had, den 24fte“ Maart
vertrok. Zy leden daar na nog groote
armöede en elende, Zoo dat Gouda eindelyk
zyn topftander;, teri teeken van
nood , en met verzoek van hulp aan die
var i/ t fch|p Amfterdam , moeft laaten
waaien. Zy quamen egtety na zoo veel
zukkelens, den if* « JuliPidaj. in Zeeland
behouden -hinnen.
Weder- Wat de fchepen Dordrecht j Haarlem
vaaren en Leyden x male van de heer van Neks
Jan Anriabon door hem gelaaten,
andere betreft , deze quameji den pden Augufti
fchepen. idoi. voor Bantam op de reede, daar zy
’tichipHöliandiä, en ’tjagt hetDuiiken
vonden leggen. Zy bleven daar 11 da-
gen, waiineer Zy na China zeilden, en
den iodcn September voor Cambodia teri
anker quamen , alwaar zy niet wel gehandelt
Wierden, en men in Januarii 1602.
— _ 12 man- van ?t fchip Haarlerii JP en 11 van
wd ge- ’tfc% Leyden, rievens hurinenzeevoogt
handelt" en koopman, gevangen namj die daar na
■wierden. y^ygekogt - wierden voor twee metale
ftukken'gefchut;
Na daar nög eemge fchermützelingen
met de Inlanders gehad -, en een dorp
Verbrand te hebben, liepen zy den 2ißen
December van daar, en quamen den 28ßc“
Haar dito voor Patani ten anker, daar zy den
PataS. m iodcn Julii 1ÖÖ3. riog 2 Hollandfche fchepen
by zieh kregen.
Zy vertrokken den 24ßen September
met de fchepen Leyden en Dordrecht,
volladen met peper j na dat z y ’tlek fchip
Haarlem verbrand ’ hadden, van daar na
trek van Bantam J daar z7 den i f den November
Bantam quamen, eri den iyden December ’t fchip
naar ’tva- Erasmus, met een vero verde deraak, en
derland. des zelfs lading , uit Ghiria by hen ver-
fcheen. Waar op de fchepen Naflau,
Erasmus^ de Starj en Leyden, den 27ßen Ja-
Die in
Cambonuarii
1604. van daar vertrokken, en den
\ 3often Auguftus' behouden binnen geko-
men zyn. /
De fchepen de fwarte en witte arend, GevaUen
in gezelfchap van van Nek uitgezeik, ge-van den
: raakten in Auguftus 1601. voor Sumatra , fwarten
eri ’tdorpTikoü , ten anker , daar eenige wj.tten
van hen gevangen genomen , eir eenigesu^ta05
van de Inlanders vermoort wierden. Men
eifchte voor de nog leyende iwaar rand-
! zoen , ‘ doch de fchepen verzeilden van
1 daar , hunne makkers trouwloos gegangen
laatende.
Den 22ftcn April des jaars 1601 f zö'nden t .
de heeren Bewindhebbereri wederom een Heems-n
anderevlootvan 8 fchepen uit, 4voordekerkstogt
oude, en 4 voor de meüwe Brat>antfchein;,tiaar
Maatfehappy, onderden beroemden zee-i^J' J
yopgt Jacob van Heemskerk , en onder-^aar In-
zeevöogt Jan Grenier. .dien.
: De naamen dezer fchepen waren , ' Amfterdam,
Hoorn, Enkhuizen, Alkmaar, de
Iwarte ( op welke Adriaan Beek fchipper
was) de witte, gröene en roodeLeeuw.
Zy zeilden op een -ert de zelvedag met
kTolfert Hermanfz ’s vloot uit, doch fcheid-
den van een den 8ßen Mey. Zy quamen,
den 2iften Auguftus voor ’teilandSc. Maria
by. Madagascar ten anlter , zynde dd
Atsjienzg vloot van de andere nu afee-
feheiden', v die daar eenige ververfchmg
kreeg. Zy Kepen näderhand na de baai
van Aritongil-, vari waar z y , na Sttelyke
malen beproevens, den i4dcn Oftober ver-
trokken, körnende den iyden December
voor Atsjien ten anker.
Zy kregen daar handel, en wierden wel „
ontfangenj doch den 13d“ Januarii idoz.aeStlvan
geraaletede ftadt in brand ? waar doof zy zyn vloot
öok hun logie, die- wel met 4000 guRkkoint te
aan goederen arbrandde, verloren. Den tsi*en*
ipden Februarii verzeilden zy van daar
nadeftadtTicou, daar zy den 8ften Maart
aanquamen , en 32 bhaaren peper be-
quamen, verzeilenae ria Bantam den 28ften
dito j daar zy^ den 4d®“ April ter reede
liepen. Zy vonderi daar 2 fchepen van
hun gezelfchap, teweten hunnen onder-
zeevoogt Grenier , en ’t fchip Hoorn,,
doch de zeevoogt Heemskerk was na de
Möluccos om laaing geftevent.
■ Den i<Sdc|» kregen zy, ’tjagt Enkhuizen Heems-
nog by zieh, dat hen tydung bragt, dat ver*
Heemskerktegen dievariDamak geilagen,dervaa-"
en 18 man, eri 12 gevangens, verloren,ren,gelyk
doch 00k wel 7 ° Inlanders gevangeri me^e van
had. - ^ - de andere
Daar op beiloten de fchepen Arnfter- fchePen‘
dam, de iwarte Leeuw, Hoorn, de groene
Leeuw, eri Enkhuizen, o f de ßruinvifch,
na ’t vaderland te feeren, en deze hunne
lading,teweten zp fi6 zakken (tot (So pond
yder J ip8 zalcken en 41 pond Cubebe,
26j bharen (yder van 731 pönden) 8ip
ponden riägelen , en 42' bhären rin 727
ponponden
foeli, :>by verdeeling over die f
fchepen, in te nemen.
Hier mede vertrokken z y , onder den
Van wel-zeeV00g t Schuurmans , den u dca.Mey,
ka ^fva- liepen op Mauritius aan den 22ften Junii,
derland vertrokken den8ftenSeptember van daar,
vertrok- quamen den i<Sden November voor St.
ken. Heleen ten anker, kregen daar 00k den
24 en 2yfteu dito by hen Wolf ert Hermanfz,
en Hans Bouwer , opper- en onderzee-
voogden der Molukze vloot , waren nu
met nun 8 fchepen, van Amfterdam zamen
afgevaren, by een, uitgenomen ’t kleinfte
jagt, ’tDuiiken, datontrentdekaapnog
By die 2 fchepen geweeft was. -Zy liepen
den 23ßcaDecember van St.Heleen,
quamen den pßcn Januarii KS03*’. op de reede
van -teiland Fernando Neronha , alwaar
2 Zeeuwfche fchepen een kraak genomen
hadden. Zy vertrokken, van hier den
22ßcn Februarii, quamen den 27ßca Maart.
- in Vaalmuiden, eri voorts eenige tyd’er
na in Texel binnen.
De toedit Op den zelven -tyd en dag als de zee-
van Wol- voogt HeemskerkyiitgzXooyen was, vertrok
fert Her-in zyn gezelfchap den 22ßcn April 160 r.
manfe in 00]c t}e dappere zeevoogt, Wolfert Her-
ifouiaar *Mnfz met deze f fchepen, te weten , Gel-
Indien. derland, Zeelanaiä (waar op Hans Henrikfz
Bouwer onderzeevoogt) de Wagter, en
.’t ja g t ’tDuiiken.
• Zy fcheidden von Heemskerk den 8ßen
Mey op 44 o f 4 f graaden, en liepen dus
Voort tot op ‘8 graaden Noorderbreedte ,
alwaar Grenier, die op de fwarte Leeuw
was , hen berigte den ipden dito op 24
graaden een vloot van 13 fchepen aan ley
gezientehebben , welkers öriaerzeevoogt
op ’tfchip den rooden Leeuw ten eerften
" : äängevallen ^ en ’t zelve by na verovert
hadj doch ’t wiert door *t fchip Amfterdam
ontzet. Daägs’er aan was de fwarte
Leeuw alleen onder 11 vyandelyke fchepen
vervallen , doch eindelyk 00k hen
ontloopen.
Z y liepen dan ria dit gefprek, den ioden
Junii van Adriäan Blok , fchipper op de
fwarte Leeuw , gefcheiden zynde , na
Mauritius, daar zy den 27ßen September
oritrent den Z. W . hoek ten anker quamen
, doch deze hoek zeer vergiftig zyn-
de , gelyk zy dien 00k den fenynigen,
na eenige vergiftige viflehen, die zy daar
- virigeri ,- genoemt nebben, zoo zyn zy den
^pfteh dito verzeih , zy liepen den-8ßen
©örober in een andere haven van dit rii-
land , ververfchten daar tot den 2oßcn,
gingen toen t’z e il, quamen met 3 fchepen
en 2 jagten den 26ßen December in
de ftraatSunda , kregen daar berigt, dat
de Portugeezen met 30 zeilen, waar onder
8 gaHioenen, onder Dö» Andrea Furtado de
Mendofa {oiMendonga) voor Bantam lagen,
*t geen Wolfert Hermanfz befluiten deed
‘.vöbr Pdimfeang teri anker te komen , en
de vlootsraad te beieggen , om te over-
wegen, wat hen hier te doen ftont ; ak
zoo al hun gefchut zedert Cabo de Boa
Eiperança, volgens gewoonte, benederr
geborgen was.
Om eenig licht aan de komft der Porr
tugeefche vloot alhier .te geven , moet
ik voor af zeggen, dat z y , zedeix
eenigen tyd deze vaart der Holländers
op Indien met fcheele oogen aangezien
hebbende , al hun lndifche kragten in-
fpanden , om een aanzienlyke vloot by->-
een te brengen, waar mede zy de zelve
uit de lndifche zee volkomen wegilaan,
en de lndifche vorften dwingen mogten ,
om alleen met de Portugeezen handel te
dryven.
De vloot was in weinig tyd klaar,. om
onder den beroemden Louis Gama , op
dien aanüag in zee te loopen j doch zy
wiert tot nog toe door een Indiaan, den
afvalligen Mdabaarfchcn zeeroover,Ca«w/j
opgehouden ; zop dat. zy; eindelyk hun
kragten, door een vrede met den-Samoryn,
by die van Calicoe.t zamenvoegende , in
’tjaar 1 y pp. tevergeefs, en ’tjaar daar aan,
hem weer, onder Andrea Furtado de Menn
dofa , in zyn lterjcte aantaftende , zyn
vefting innamen, en hem gevangen kregen.
Dit nu volvoert hebbende,' verfcheen
Furtado met zyn vloot in ’tjaar rrioi. voor
Bantam , by na ontrent den zelven tyd
en dag., als Wolfert Hermanfz. de . ftraaf
Sunda inzeilde , alzoo- zy ’er den 24ßen
December gekomen waren.
l^ i àax.\xsM-Wùlfert dp zaak-tnet die vanDie by
zynen raad rypelyk overlegt had, /leiden Bantam
zieh zyne fchepen ; in ftaat om tegen .de de Portu-
Portugeezen te llaan. Den 27^^» Decem- f 3? de
ber met ’t opgaan van de zon quamen zy reede
in ’t gezigt der Portugriefche vloot, maakr flaat.
ten Qok jagt op 2 gallioenen, die zy; op
de brandwagt, ontrent.’t Wefteinde van
Poelo Peniàno, gelegt hadden, de welke
zy zouden quyt geweeft zyn, by aldièn
Wolfert Hermanfz ’s ongelulc nirit gewild
had, dat door ’t berften van een ftuk zyn
roerpen buiten ftaat geraakt was j doch,
dit ongemak verholpen hebbende , vei-
meefterden zy den 2pßen dito 2 galeijen, die
op de wagt lagen, welker hoofdmannen
waren Francisco de Soufa en André Rodri-
gue s Paliota .
De Portugeezen , fchoorl ’t voordeel
van de wind hebbende ,» dürften op de
Holländers niet afkomen , en zonden te
vergeeis 2branders ophenaf. Den 31^“
liepen de Holländers in de wind op -ria
hen toe , ’tgeen zy zoo ras niet verna-
men, mede al onder zeil zynde, o f liepen
van hen af, en hadden geluk, dat
het kort daar aan ftil wierd ^weshalven
de Hollariders , gelyk 00k zy daar na
• mede , e ten anker quanjeft. • Den i ßtu
Z 3 >