en op
Atsjien.
Zy kregen Gujon le Fort| met 'tfchip de
ram, ’tgeen zedert den 24®“ December
al van ’tland van de kaap van hen afge-
dwaalt was, den 3ißen Julii rdoz. weer
by z i e h . y. , ; . f ..
Al ’twerfc haperde maardaar aan, dat
deze vorft van Baticalo, ftaandeonderden
keiner yan Candy , hen. van geen lading
.voorzien , nogviet verders huiten nadere
laft van dien oppervorft doen dorft} behal-
vendat de koniijg va,n B.aticalo nog onder
de Portugeezen ftond. Dierhalven zond
Spilbergen den i4den Junii eerft een commies
naar Candy met verfcheide gefchen-
k e n d ie den 3d“ julii met eenige gefchen-
ken weergekomen zynde, en berigtende
zeerwel bejegent te zyn, zoo is hydaar
zelf den Öd“ naj:qe gegaanj doch van zyn
onthaal zullen wy breeder onder Ceylon
ipreken , en nu maar zeggep, dat.hy,
pa minnelyk daar ontfangen te ; zyn van
dien oppervorft, Don JanD 'A ufiiia, o f
anders, Pimala Darma Suria Ada genaamt,
na z fchepen en eenige kleine Portu-
geefche vaartuigen daar verovert, er
eenige kanneel, peper , en curcoma in
genomen te hebben, den 3d“ September,
laatende daar te lande eenige van .zy.n volk,
naar Atsjien gezeild is, daar hy deni<Sden
dito b y zyn makker, J t lam d ie daar al
op de reede lag , ten anker quam.
Die van dePinas ’tlam, wanhoopende
aandekomitder andere fchepen, zoo had
de hoofdman Cornells Spek , zieh pm de
reddeloosheidvan ’t fchip al onder die van
de Engelfche Maatfchappy en hunnen
generaal, Gems Lancafier, en den. onderzeevoogt
S. Middelton, doch onder zekere
voorwaarden , by welke de Engelfchen
dat fchip ovemamen-, hoewel z y ’t daar
na weder gaven , begeven. Zy vonden
daar 09k den Franfchen zeevoogt van St.
Mälo, Mon(r.le Berdeliere, wierden van
den koning van Atsjien zeer vriendelyk
ontfangen, die 00k zeide, die gene, die
in ’tjaar i f 99. de fchepen de leeuw en
de leeuwin zqo qualyk gehandelt hadden
reeds geihaft, ja den koning van Pedjr
alleen, om dat hy daar ontrent geen beter
. order gefteld had, te hebben doen ver-
: trekken.
t ' Spilbergen liet daar’t fchip de ram met
■ Gujon le Fort, en Cornells Spek, en vertrok
in gezelfchap der voornoemdeEngelfchen
inet het fchip ’tfchaap den z i 1*“ September
na de ftraat van Malacca, om op een
ryke.kraak van St.,Thome, o f IVlaliapoer,
te loeren, die zy , te zamendaar over in
verbondgetreden, den 13dcn O&ober, met
de fchepen de He&or, de Samfon, ’t lam,
en ’tfchaap, aantaflten, veroverden, en
waren 8 dagen, met die te loflen, bezig.
Zy gaven äan. de Portugeezen hunne
kräak weder,verzeilden na den zoften Odiro-
ber van daar, en quamen den yden November
, veel quaad weder gehad heb-
bende , weer te Atsjien , van waar zy
den zoften vertrokken , ; om dat Zy daar
geen peper konden befcomen 5 hoewel zy
’er den zf**1“ December nog eens qua-
men.^a*
Hy kreeg daar den 7d“ Januarii 1603.
nog tf bharen peper , doch verloor’eroofc
eenig yolk , dat verdronk. Den i7dcu
dito verfchenen daar by hem de z Zeeufche
fcne^ P , VJiflingen en deGans, die van
Ceylon quamen, en van daar ook hun-
nen commies, Sebalt de PFeerd^ met ’tfchip
Zierikzee verwagtten.,;-i.die nog in die
zelye maand
Hyv verlopr v hier, den hoofdman op
’t fchip de ram , Jongerheld, die den
z i ften Februarii fcierf, gelyk ook Gujon le
Fort den 7^“ Maart, na dat zy hem be-
yorens (fehoon onderzeevoogt) wegens
een ontdekt verraad, waar aan hy-medq
lchuldig was, a^ezet hadden. Den 8^cn
dito quamen hier nog 3 fchepen, Hollan-
dia, waar op was de commies, Melchior
deVogelaary fe, Star, waar opKlaas Si--
monfz Meebaal, en de HoUandze thuin ,
wdar , op 'Jacob Pieterfz hoofdman was , -
by hen- ter reede.
Hier verkogc SpllbergeUy om goede re-
denen , het fchip den ram aan de daar
^tsixcn , op Banen
vertrok met t fchip het fchaap den 3den tam, van
A p r il na Bantam, daar hy den Z7ften ten waar J
anker quam , en den nieuwen zeevoogt
der vereemgde Maatfchappy, Wybrand
van Warwyk met p fchepen op de reede
vond.
Hy zag den ddc? Junii de fchepen
mus en Naflau van daar na China.zeflen,
en den zo “ dito den zeevoogt Jacob
van Heemskerk daar met zyn fchip de
witte leeuw , en zyneo onderzeevoogt
Joris Paulujfz , met ’t fchip Alkmaar,
nevens een groote Macäufche kraak, door
hen ontrent Djohor genomen , en wel
7P tonnen gouds weerdig, verfchynen,
verltaande verder van hem , dat de Engelfchen
by de rivier van Lixs, en die van
Zeeland ontrent St. Heleen, yder de Por- •
tiigeezennog een kraalt afhandig gemaakt
hadden. °
Hen Auguftus quam daar mede
t fchip der Gpes, van Zeeland, metfchip-
per Pieter Jan/z Soet, en den opperkoop*
™an Jacob van Ray , doch bragten.daar
ilegt meuws van Ceylon , en de tyding
van de- Weerds dood, waar van wy breeder
onder Ceylon fpreken.
Den z8ftcn dito yertrok hy van Bantam
bequam onderweeg, om tql te vermyden,
zyne lading , beftaande jn yyoo zakken
peper, eenige gelteenten, ambre degriT*
kanneel, zyde, porcelyn, foelie, indigo, en
zoo zakken nooten, en näm de vaderland-
fche
fehe reize met de fcheipen’t fchaap, *t lam,
dé eendragt van Delft, en de maagt van
Enkhuizen', den 30®“ September aan.
Hy quam den Z4ft?n November 1603.
voor St. Heleen met deze 4 fchepen op
de reede, daar den zpften de boot de Jager
, met de koopman Willem van Hagen,
in Maart van Bantam vertrokken, doch
op Mauritius overwinterd hebbende, by
hen quam.
Zy vertrokken den zpftc“ December va$
hier met hun yfchepen, en quamen den
Z4ften Maart 1604. behouden vqor Vliflin*
gen ten anker.
D E R D E B O E K.
E E R S T E H O O F D S T U K .
OOftindifche Vereenigde Maatfchappy in ’/ jaar 160z. opgerigt, en haar O&roy.
De eerfte vloot dier vereenigde Maatfchappy in ’tjaar nSoz. wfe&rWarwyk in
zee geloopen. Van melke eenige na Ceylon gaan , daar Sebald de Weerd vermoord
word j en eenige van daar, of na Atsjien, of na Patani, na ’tnemen van ettelyke Portugeezen
, loopen. Doch eenige na Bantam, van waar zy na huis keeren. Warwyfe
komt mede te Bantam met de refi der vloot. Van welke eenige metHeemskerknaar ’tva-
derland zeilen. En eenige met hem op Patani komen, enwat hy daarverrigt. Zyn vrug-
telooze tocht na de kufi van China. Vertrekt verder na Patani, Djohor en Bantam-
Van waar hy na huiszeilt, moet op Mauritius overwinteren. Komt behouden in Holland.
Tweede tocht van Steven van der Hagen in V jaar 1503. Zyn komft op Malabar,
daar hy voor, ¿len Samoryn verfchynt. Vertrekt naar Bantam, en naar Amboina, dat
hy verovert. Zend zynen onderzeevoogt na Ternate , en zeilt ze lf na Banda. Eenige
fchepen keeren na ’tvaderland. Tocht van Matelief naar Indien in'tja ar idoy. Zyn
komfi voor Malaqpa. ¡ Zeilt na Queda. En na de Moluccos , over AmJbpina. Van
•paar hy »<* China ^vertrekt ^ daar ¿y mialyk ontfangen wiert. Zyn komft w ev öp Bantam.
Daar hy de vervallens zaaken van. Ternate overlegr. Zyn gefiprek met van Caarden-,
En zyn reize naar ’/yaderland. De tocht van Paulus yan Caaraen in ’tjaar 1606. naar
Indien. Zyn vrugtelooze toeleg op Mozambike. Zyn komft in de Majottes. En voor
Goa, Calicoet,“Punto Gale, en Bantam. Zyn vertrek oVer Amboina nàar Ternate.
En van daar weer naar Bantam, en ’t vaderland.
| " 1 0 t dezen tyd toe hadden de koop-
I lieden van verfcheide byzondere
J L Maatfchappyen nu al op ver-
feheide geweften van Ooftindien , met
een redelyfcen vooripoed, zoo op de al-
daar aangebragte waaren , als in hunne
veroveringen van verfcheide kraaken,
fchepen , en mindere barken der Portugeezen
, gehandelt} doch waar zy tot nog
toe bok gekomen waren , zoö hadden
zy , om de Ooft, en om de W e il, dit
algemeen en onverbeterlyk ongemak,
zoo lang yder Maatfchappy daar op zieh
zelven voer , voor een yegelyk zeer na-
deelig bevönden te wezen , dat door
’t komen der fchepen van de eene en de
andere Maatfchappy op een en de zelve
reede , de prys der waaren, die zy in-
koopen moeflen , daar door ten eerflen
zooaanig begon te fteigeren, dat het noo-
dig was hier in voor net toekomende te
voorzien.
Hier van hadden de heeren Algemeene
Staaten van ’t vereenigde Nederland zoo
I . D £ E 1 ,
ras geen berigt gekregen , o f zy ontbo-
den de heeren Bewindhebberen van Holland
en Zieeland by zieh in ’s Gravenhage ,
en beiloten daar met toeftemming dezer
twee voorige Maatfchappyen de zelve
tot eene Maatfchappy te vereenigen, en
haar beider magt m een te fmelten, zoo
om haar te meer aanzien en vermögen in
Indien te geven, als om di.e voorige opr-
ileigermgen van den prys der waaren te
beter te können ontwyken,
De eerfte inleg , o f de hoofdiomme,
waar mede deze algemeene Nederlandfche
Vereenigde Ooftindifche Maatfchappy
een begin nam, beftond in 6 milhoenen
en 6 tonneh gouds , een geringe iomme,
vergeleken by die van andere Maatfchap-
pyen , en voor al in opzigt van ’t gene
zy hier mede uitgewerkt hebbep. . ,s«
De Algemeene Staaten vonden 00k
goed, om deze Maatfchappy te meer te
doen opluiken, hen een Oaroy voor zi
jaaren, zullende met den zoüea Maart des
jaars 1601. zyn aanvang nemen, te ver-
A a leenpn,