man, die nogzeer gewond was, bejegent,
en belaft aanftonts van- boord, en by al-
dien hy iets te zeggen had , na ’t ich ip
Mauritius te gaan j öiaar zoo als hy van
boord was* vielen d^ Madureezen op
’t (chip Amfterdam aan. Ditbequamhen
zeer aualyk ,-f-alzoo zy ontzet van de an-
dereiehepen kregen, en daar- door bnder
deze • trou wloozen zulken ravagie maak-
ten, dat zy ’er alle, zelf de koning, en
meer andere grooten, ’t leven lieten, uit-
genomenzrgevangenen, die zy op zna,
welke zy behielden, weer aan land zonden.
Aangezien zy dan ook hier niet meer te
doen zagen , zoo zyn zy den pdeo December
van daar: naar’t eiland Lubbc verzeih
, waar voor zy tot den 1 4 ^ ten
anker lagen. Zy vertrokken toen wel,
maar moeften ’er den Z f ßen weder voor
ankeren, op welke dag ook Jan Molemar,
fchipper op hfchip Mauritius, i zeer fchie-
lyk , niet zonder vermoeden van vergeven
te zyn, ftierf, waar over Houtman wel
verdagt gehouden , enin deboejengezet',
doch op den, 30^*» vrygefproken wierd 5
hoewei hy van veelen nogtans fchuldig
gehouden is. ~
Het fchip v ^ en i ften Januaiii des jaars i f 97. von-
Amfter- den zy goed het fchip Amfterdam te
dam, loflen , e n ’t zelve , zoo wegens zyne
lekheid , als wegens gebrek aan defwzk-
Luboc heidvan *t volk, in brand te fteken. Daar
yeibrand. op hebben de 3 andere föhepen den iTdcn
hunne ankers geligt, quamen in de ilj-aat
vanBalamboeang, .daar zy den zzfteadito
pnder hoog land, 1 myl N.~W. ten-W.
van die ftadt ten anker quamen.
. Z y verzeilden den zyftea weer van daar,
en quamen den vopr .’t eiland Bali,
eerft op een onbekende plaats , en daar
na in de baai vanPadan, ¡ten anker., daar
zy al mede eenige moejelykheden hadden,
vermits de koning eenige van ons. volk
hoewei maar vppr een tyd,, aan landhield.
Twee m^ats van ’t fchip Mauritius drohen
den Zö*“ Februarii hier op, die aan land
bleven , en noit. weer aan boord geko-?
De ande- E^ien zyn- Daar op hebben zy den z6ae°
re v e r a e i - de ankers geligt, enliepen, Bezuiden
!en naar Java om, met 3 fchepen:weer naar.’t va-
’tvader- derland. Qp de zelve. waren-van de ¿4p
nog maar 8pHollanders, 8 Inlanders, z
Malabaren, z Madagascaren, 1 Chinees,
1 Maleyer, 1 ^kleine Javaanfche'jongen,
nevens 1 Quzeratter, Abdul igenaamt.
Zy -quamen den Z4^ea April.; ifpy.
ontrent- iFßrra dt Nataly daar. :?t fchip
Hollandia- den zdflen van hen »afraakte.
Den <Sden Mey :pafleerden zy ’t.Jand van
de kaap , quamen den, Zf^c“ dito rvoor
’t eilana -St. Heleen , doch konden daar
niet ten anker komen, om dat. ’er 3 P01-
tugeefchdl kraaken op de reede . lagen-,
waar van de Pinas zynen makker Mauritius
kennis gaf. Zy liepen derhalven
van ’t eiland weer äf^ zagen, na z glafcen
zeilens , hun makker HoHaridia^ weer ,
pafleerden den zdca Jüriii ’t eiland A$Cen-
fion, den 7d«n de Linie-,'-den i i den: dito
de eilanden Corvo en Fibres, quaiffcn den
iodea Aügüftus cerit vobr- Petten, ' äfzbo
hen een harde ftorm daar töedwo'ng, en
daar na- de Pinas en Mauritius voor-Texel
ten anker y doch Höllandia -, niet ih ftäat
van zyn anker te ligteji , mbeft’sävpnds’
wegen&?een fwaären ftorm' zyn ;groote
maft kappen was in grobt gevaar väffDaar
daar nog te vergaan^ en quam eindelyl^behouden
dobr hulp van eenige Lootzen j : den i4dfe|,.aaulaa.
mede benouden binnen Texel. : -^den.
Zy waren z jaaren j -4ßinhanden J-'eii
iz dagen'i uit geweeft en hadden nu
Indien als: op deszells drempel gbzi"OTlf
en: eenige weinige - ipecferyeh -vaiir?;h ö b ^ .
ten fcelie en pepef; "ten deele-vpdf ‘ :
Bantam verovert, ten deele gekogt1, be-’ -r:
komen , i maar dit kon de onkofterf vah^
die uitreeding op geen ftukken na gbed-1
maaken. ^ ' - - : W r' :-5 -•
Het is egter zoo veire vah daar ge^veeft, ; 7
dat diti hunnen yver zbü-‘ heboenJdben
verflaauwen , dat het in tegendeel hen ,"
en ook anderen, vorder opgOwekt, eg tp
meer aangelpoort heeft * oin ten eöhcn
weer een vloot naar-Indiäi te isendeni
. Zy hädden ondertuflehen wel eenen van
hun gezelfchap verloren i'maar vervuldeh
die plaats ■ met den heer Gerard Btkker, ’ en’
aangezien zy verftoriden,dat ook zominigo
andere: Amfterdamfche koöplieden gehe-
gen- waren eenige: fchepen daar heen te'
zenden, zoo hebben z y , en deze nieuwe
heeren, te weten, Vincent van Bronkhöfß ,
Simon Janfz Fortuin j Gtrvert D ir k fz Cornells:
van Campen, JacobTboinaJfzEllert
Simonßs Jonkheim^y ' en Jan'-Hermadfz j
goedgevonden ziehyomt riialkanderen geen
nadeeL-tedoen , byeente voegen , hunnen
handel dus op te vafter grond te beginnen',
en .ten dien einde:een tweede viopE Tweede
naar Indien te zenden. ■ ■ 1 , noqqjdt vloot on-
, Dezebeftond in 8 fchepen , Mauritius^ der Jacob
Amfterdam, Hollandia, Zeeland, Gelder-' ¡^ k
land'yUtrecht, Vriesland, en Overyftel ge-
naamt. -■(>. J 2 - naar Ini
Op ’t eerfte ws&ydcob Gornelisz vanNefcj 8e*
een ■ Amfterdammer^ ' die*äls-öpperbevej- z en'
hebber ,deze fchepen derwaarts geleidefi
zou y dvz Gavert, Jdnßz iot zyn fchippfer
en^ Cornells Heemskerk totrt zyn comnn'es,
had. -cihhiHoi . . . I -
Qp het tweedewas Wybrand van Wdr-
voyky.ook eenAmfterdammer, als onder-
zeevoogd, i en Cornells: Janfz Fortuin, ¿s
fchipper.
• Ophet derde was Simon Lamborißc Matt,
als fchipper, en Uytenyn-^ als commies.
3 Op Zeeland was .fchipper, Claas Janfz
MelknapiCn op Gelderlana^»5 r«/», fchip
per, en Hans Hennkfz ’Boivwer, commies.
Utrecht
Unecht had Jan Martfz ten fchipper,
Vriesland Jan CormlifZi eap^mter Wilr
lekens ten commies. Op Ovcvydel was
Simon Janfz Horn fchipper, m A r ent Her-
manfz van Alkmaar ^ cömmies.
Zyvoerden te zamenfbo man, en lie-:
penden i ften Mey des jaars ifp8. uitTexel
in zee. Zy quamen den Z4ftcnjulii opde
hoogte van de kaapy en raakten den 8 ^
Auguftus van een. ¥ y f der zelve zagen
den iydc« September ’teiland Mauritius,
en liepen om ververfching , die zy ook
v on d en d a a r in een goede haven ten
anker} doch de andere drie, Mauritius , ;
Hollandia, en Overyflel, quamen voor
’teiland St. Maria, byMadagascar, daar
deze 3 fchepen f dagen bleven, en, van
daar toen verzeild zynde, den z3ften No- !
vember voor Bantam ankerden , - alwaar
u m E zy in vriendfchap ontfangen wierden,
ontfenr binnen f weken hun lading (hoewei wat
gen. dier , om dat de Bantammers hoorden,
r - dat ’er meer fchepen quamen) en , na
daar- 4 weken gelegen te hebben , ook
hunne. f andere mäkkers op die reede by
hen kregen.
Men vond dan goed, *t fchip Vriesland
mede naar *t vaaerland aan te loggen,
; ' ’tgeen, geladen zynde, den i i denJanuari
., des jaars ifpp. längs Sumatra , daar zy
Van Nek hun water innamen , en eenige krameryen
keert na yerruilden, met de andere 3 fchepen on-
iand^en der den zeevoogt van Nek na huis ge»
giert op zeiltis. ^ - .
StHeleen Zy wierpen voor St-Heleen het anker,
aan. daar zy 8 dagen hen ververfchten, lieten
daar den hoogbootsman , die zieh tegen
zynen; fchipper van Vriesland misgrepen
had , aan landy en quamen behouden den
jpdenjuhi ifpp. na een reis van i4maan-
den en 18 dagen , in Texel ten anker.
Hun lading beftond in 400 laften peper,
too laften nagelen, en eenige foelie,
nooten;, en kanneel.
‘ Vati Nek quam den zy&ea Julii met
’t fchip Hollandia vopr Amfterdam, daar
hy met ’t geklank van 8 trompetten in-
gehaalt, van Stads wegen met wyn be-
fchbnken , en met het geluider klokken,
ten teeken van hunne uitnemende vreugde,
verwelkomt wierd j terwyl men Cornelis
-Heemskerk met Henrik Buik na den prins
vari Orangie zond , om overgave van de
brieveriy en de koftelyke gefchenken des
kbrimgs van Bantam aan dien vorft te doen.
U Men zond deze 4 fchepen ten eeriten
onder Jacob FVillekens weer derwaarts.
13denditp, en den 2iften op Toeban aan,
daar zy zeer wel van den koning onthaalt
wierden.
Zy vertrokken vandaar, Heemskerk en
Zeeland den Z4ftcn > andere den
Kjften dito, en quamen dicht by Madura
ten anker, daar wel 40 mannen van ’t fchip
des zeevoogds > te weten Amfterdam, en
van ’t fchip Utrecht op Arosbaai gevan-
gen, en efen i ften Februarii nog de commies
De 4 andere fchepen , die onder den
onder- doch nu opperzeevoogt Wybrand
- van Warmyk, en den onderzeevoogd Jacob
van Heemskerk , in* Indien gebleven
waren, hadden 3 dagen voor ’t vertrek
van van N ek) op den 8ikenJanuarii ifpp.
van Bantam na de Moluccos de reis aan-
genomen. Zy gierden op Jakatra den
Sebuurmans-, nevens eenige anderen
v an’tvo lk, aangehouden wierden , be-
halvendatzy by ’t omilaan van een fchuit
door een ftorm , terwyl men tegen de
Madureezen in een gevegt tpr zee was,
daar nog zy man verloren. Het vrykpor
pen der gevangenen kofte hen zooo iyks-
daalders , waar na zy op den I4deu van Warwyk
daar vertrokken, en den 3de»Maart voorkomt m
den inham van Amboina quamen , waar
in zy door de feile ftroom niet konden 1599. met
geräken, dat hen befluitendeed ’savonds4fchepen.
voor de kuftvanHitpe, en een ftedeken
van dien zelven naam, het anker tewer-
pen.
Heemskerk, ende anderen, gingen daar
den volgenden dag te land, en wierden vaii
den Hitoeefchen zeevoogt, en deverdere
landsgrooten, zeer Wel ontfangen, bok
wierd hen daar een huis, om hun waareft
te bergen, gegeven. . _ :
Die van Hitoe , na lading voor deze 4 -
fchepen gevraagt zynde, zeipen, dat zy wel
lading voor z , maar niet yqqt 4 fchepen
hadden, waarom Amfterdam en. Utrecht “ '
daar alleen bleven , en de fchepen Zeeland
en Gelderland met Heemskefk den H^Twee
Maart na de middag van daar naar Banda deF zelve {
zeilden, daar zy den dito ’savondsgj^ na
voor ’thooglana van Banda, ontrent Or-met
tatan , voor anker gekomen zyn. Zy Heems?
wierden hier mede zeer wel ontfangen} J»**
ook kreeg Heemskerk te Neira, alwaarwe- ;
fens de Javanen, daar woonende, meer
andel, als op Ortatan, was, een huisj
hoewei hy in ’t eerft daar ook.een gefchil
met de Orangkajas wegens hun regt kreeg,
eer men daar mögt handelen.
Hy raakte egter met hen eens , ver-
ruilde daar veel koopraanfchappen tegen
foeli , nooten, en nagelen , die in ’t eerft
op een matige prys waren, maar, nader-
hand hooger fteigerden , en kreeg einde-
lyk zyn volkomene lading.
De onderzeevoogt Heemskerk nu, al zyne
zaaken daar tot zyn genoegen beftelt heb-
bende, nam den z julii ’s jaars ifpp- af-
fcheid van de Orangkajas , liet daar zo Dje Yan
mannen om de zaaken waar te nemeu, daar na
die hy hen ernftig aanbevool, befchonk
hen met eenige gefchenken , en vertrok 311(1 ^ *
den f den dito naar ’t vaderlanchv H y quam
den 8dea December voor St. Heleen ten
anker , bleef daar tot den 1 Januarii in
’t jaar idoo. gierde den i f dcn April te
Dover