
Æ L A D - W Y Z E R.
de SouQ/àÊMàriyn Affonfo ) twaalfde Land-
vooffl^Yan Indien. ■■■:<■ -ï - - a 106.
6o«fii&iìanderi ontdekt. a 84.
Spdfôarden vaart ©p Iqdiën, de Philippines,
¿¡¡fi*, a 147. VeUiqgin Ternate, b 11, 5-9,
Nemen Saboego op Halamahera. D94.
Magellaans gèfellenkômen opTidore. b ryo.
•ç (SMftkeri een verbond met Ahnanfor. b 130.
E n hun vergeeflche poging om Bajang te
bewegen, b iy o. Laden Spéceryen, en
läffen ’ t volk met twee fchepen vertrekken.
b - ty o . Werden gedwongen zieh aan de
Portugeezen over te geven in ’ t jaaf 1 522.
b 153. Van vyf, hunner fchepen komt ’er
maar een onder Karkefe op Tidore. b i6y.
’ t Verdere hier ovér vôorgevallèn onder
‘ Garfias. b i 6y, 166. - Vrede tuiTchen hen
en Portugal.- b 166. Karkefe V :dood,' en
,1 ta ‘Four in zyn plaats, die de vrede breekt.
b i'6 8 ,174. Hun aanflag op Motif, b 174.
Hün flegten ftaat opTidore. b 176. Ko-
men weêr hier, en jraken in handën der
Portugeezen. b i8y. Zes Spaanfehefche-
peti van Mexico om dei M oluccos te ver-
ovèren na Tidore gekomen, die zieh ;aan
de Portugeezen overgeven, ‘ edz.' b 2o z .
D e Sofa brengt- hen uit Ternate na Amboi-
n a , daar hunnen, Zeevoogd flerft. b 202.
Kry gen geichil met den Ko n in g Sank. b»o8.
< ^ «win n erf’ Tidöre: b x ï f '~ Ném«h Ko-
P R 8 n P Sàidi gevangen. - b 21 y. Befpringen
" îM â le yo te vergeefs na Matelief ’s vertrek
■ van Ternate, b z zy. Makjah dôot vau
- Gaarden genofflen. b 229, 230. Nemen van
~ Caarden gevangen. b Z30. Hoen ’ s Verrich-
; ting hier tegen hen.vb i t f . Tyding van -t
twaalij ar ig belland inet hen.> 239. N e men
van Gaarden weêr gevangen , en over-
valleâ 00k IVittert -voor Manilha. b 139.
Nemen op-Giloio eenige vàftigheden tegen
'dé Vrede aan van ons. b Z 4 0 . Himne
frooté'bereidfelen- ten oorlog.b :24 3, 244.
>e Silva ’ s veirichtingen , zie De Silva.
D e onze verklaaren hen-den ooriog; b z y 2 .
"Die voor, ons beter als de vrede is. b 25-4.
Hhamza onder hen gedoopt, en fyn gefle-
~pen , bédriegd hen egter. b 2yy. Pedro St.
Eredia, Laudvoogd van Gamma Lamma.
b 2y6, 37b. Hun toeleg op Tayouan. b 257.
Hhamza bereid z ieh met ons ten ôorl ©g tegen
hen,. en z oekt j;ich van hen te ontûaan.
§ afTÿ^Nemen c e n tfo o t, en eènig voik
vân ons. b i6 y .- Werden verdacht van de
hand gehad te hèbben in den opftand tegen
. ' Mandar sjah. b 286. D ’EfieiharLzïiàvoogd
op Gammà Lamma, b 305-. Hunrien Landvoogd
zet den Koning van Tidore gevangen
dog om ons maar te bedriegeq. b 310.
- fit . Vlaming maakt vrede met hen, en
. Tidore. b 311. Z y vertrekken uit de M o -
- luccos. b 32y: Onder tfAttienfo, en ’ sjaars
te voren1 uit Tidore. _ b 325.
Speceryen, kenden de ouden ; : dôg'niet recht.
' ' V 68.
Specx. (Corne ¡¡s) a
Speex ( Jacob) opper- Landvoogd van Indien.
a a io .
Spi ¡bergen ( Bartholome«s van ) * Hoofdi op
Batsjan. b 247.
spilbergen (Joris van) flaat tegen de Spanjaar-
den in de Zuid-zee. a 200. N a, Indien,
- a 183. In Ternate. a 201. b-247, 248.
D . Spiljardus. (Jofias) ‘ J b 391.
Nieuwe Staahoude r na Amboina. b 290*-
Afgefchaft. b 292.
D . Stampioen hier. b 418, 420.
Steenwyk ( Jan Heffelszen) opper -Koopman*
a 196,
Sternkunde der Hebreen, en Arabiers, a 16.
De oudße Ster-kundigen der ouden. a
-'16, 17. Feniciers. a 1 1 . 1 Sidoniers.'a 2b.
Tyriers. ■ c # 3 2 1 ,2 4 .
Steert-ßer gezien in ’t jaar 1689. inTernate.
b 417.
Sterke [(Jacob)- ' 1 b 389-
Sterren,waar opde ouden zeilden. a 13. Dog
'hunne kennis onnüt^ ä , i 7-
Stolk (Leeuderd) Schipper. ' a'z©8.
Sttäat Magellanes. ^.102,' 110. b 149^ L e
'Maire, en andere wegen, a ii©> i i r , 201,
“ libz.
Strabo ’s fchryven over Indien. r a 5*9.-
Stroom ’s onkunde in den Oceaan belet het
: üitviriden van O, en W . a 122, 123.
D . Struis, ( Albertus) . 'b 39 1-
Sumatra, door de onze eerft bezogt omtrent
Dampin a 173. Houtman vöor Atsjien
• vermot>rd. a 176. Fan Caarden hier;. zie
' Atsjien,. en van Gaarden, ’ t Volk väh den
zwarten en witten . Ärend op Tifcöu niet
"w e l gehandeld. a 180.
SvJan\ eeti Engelfch Kapit’ein, vermoord op
Mängindanao. - " ' ' ! " b 27, 32*
D. Sujeerdius. ____■_ b 39^*
¿yr/eB-van de ouden lud len: genaamd. a 61..
I s ..
T Aalen, verfcheidenheit in de MöluccOs.
, ' . ' b (JO. '
Taberidß-, drieentwintigfie Koning van Ter-
nate. b 188. Zyn doöd. . ? b ' 190, 198.
!ubinjai ( Crain ) gevangen. b 320.
TabiUola. b 2^4.
Table befchreven. - a 157.
Taboeca«. Eilanden tuiTchen Taboecan en Sa-
löeran. b 43. Tuffchen Negrif ßharoe .en
1Tabodean. b 48. Des zelfs Kbning onder-
■ drukt dien van Taroena", dat belet wefd.
' b ^ f . Befdireven , • nevens den Koning.
- b 48, 49. Des zelfs Goegoegoe ?s. b yo.
Dorpen hier, b yö. Grpote m'agt dezes
Konings. b y o - y z . . Des zelfö gefchillen
- met- Candahar. b j ' i . ' Eilanden' omtrent
f Goelorc b y i . Verdere eilenden ohder dezen
Koning. b yz, Den Koning van T er-
- nate.trouwd een Tahoecanfe PriQces.. b y2.
^ WaV'hter välr. bry*£’.'?SÄb6e!^-*/een'-brandeii-
■i den' berg nier, en aardb'eving 8aar 'door Ver-
. oorzaakt. b y3~yy. t Schets van zielen, en
manfehap. . . .. b y6.
!Tdcomi, een veßing hier, door wiegebouwd.
- : * • b 13.
‘Tafelen van de Sons declinatie door wie ge-
• vonden. c a Sy.
faffafohoi ' b 2f4;
Tafoeri, een eiland by Ternate. b 96, 234.
T'agttlanda, o f Pangaiäre; ’ t dorp Poeloetang
op ’ t eiland Karkalang hier , onder. b yö.
■ Befchreven,en waarom Pangafare genaamd.
b 6öj-6i', Door Wie veröverd. b 00.4 Dor-
peiV,-en-manfehap hier, b 60. Hoe'verre
van Ternate, enz. b 60. Wat hier va.lt,
en de tielen. b 6ö, 61. Kerk-ßaat. b 397, ^.
403, 404. Zeldzaam vonniflen hier. 6 39^»
■Afkeuring van Huwelyken met die vayn
Sjauw. b 398., Order hier op ’ t Kerkehrke.
• b 398. Bevinding hier der Kerkc,^mc.
$ 417.
Tahalile, een Kapiteln, na B o e to n ^ F b 311.
Taboela op Tid ore , aan SaifiddißSr gefchon-
•.ken. • b ß2y.
Tajom,
7:*j0x, een eiland by Manado. b 78.
Takixeta, Koning van Mangenitoe. b 47. Zyn
¿trecht op ’ t dorp Noenoefla. b 47.
Talautze eilànden. b 37-41, y6, y9* 3984 Be-
dryf der Jefuiten kier, b 398.
Taliße, een- eiland by. Tagulanda. b 61.
Tamacko. Eilanden-tuiTchen Tamacko en San-
. gir ’s Zuid-hoek. b 43.. 13efchrewen.>"'br47.
ifämboeko. Des-zelfs bocht, en dorp. b 80, 81.
ßöeton ’s gefchil .met hen. b 81. Vero-
; verd door Baboe, b, 8 1 .; p'Iamiug hier, en
- dezes Konings onder%erping'aan die Van
Ternate. ■ b /3i4.
7 ’amiti Amfara, Stadhouder des Konings.
b 290.
Tandaya befchreven. a 159.
Taprobana der'oudeir. a 42, 4g,'74.:Zié. ver der
blonder de flofie van Ceylon. ' r,;
!l'aroena, een dotp;op Sangir- b 4y, y 6 .’Magt
dezes Konings-;, dog eerß onderdrukt. b4y.
Schets van de.zielen, en manfehap. b yö.
!Tarrtnvefe onder-Koning jen voogd van ’s
[j Konings kinderen 'in Ternäre* b ,iy4.' Zyn
verdere handel met Br it. b iy 4 , 157, iy8.
A ls . 00k met den Tidorees. die hy; beoor-
■ . Jogd. b i6o..,v.,Veroverd Marieco.' b 161.
.rt En-andere plaatïen op Makjan en Gilolo.
b r6 f:: ■'-Tfonwd de^^ddenrer-d^TKonffigs ’
van Tidore. b 164. Zyn haat tegen de
.^Portugeezen, &c„ b 167. VergeeftDeyaal.
b 178. ' Zyne verweidering met Menetes.
b 178. Zyn veidiag ,met Catabrune. b l8o.
Werd onthalßi» b 181.
Sfartejfus., • . a 23.
‘Tdvemier ’s. fleeht icfiryven over verfcheide:
zaaken. w r,:.. ■ . , ■ . ■ wtraRa
'Ta\or.än zoeken de Kaßiliaanen aan te.taßen.
> b 2 ,7 . 1
(Zeboe ( Henrik );Schoolmeefler. b ^93. i
Taljabo, een der Xoelale eilanden flaande1 onder
Ternate. b 87.
-Tèlleboeje op Manado ’s kufl.i b 77.
Ter bile, Stadhouder der X o e la ’s. b-88. Staat1
tegen Mandarsjab op. b z8y. Werd. ont-
■ halß. : . b 3C0,301..
Tertmits door de Heer Padbrugge uit Bpelani
;itam gedreven. b yp.i
<Ternate. U'atwyk, .van Neck, en Heemskerk'
• hier; - a 1.79,^ i,8c>; . Wolfert. Hermanszoon , 1
en Sebaßiaamzoan hier. -.a 1 82:,'T94; Mate- ’
■ lief,’ -vän C'aärden4,4t n Spiwergen hier. aT94.
I9 f, 2CI. L e Maire, Schonten, cn L ’/Je-i
remile ’s vloot hier, a 203,200. Des zelfs
Koning de eerße in rang der Molukze Ko-
î -nmgen. b 3, 132, 237. Eilanden onder
* - hem ßaande. 1 b ; 3,; 4. Befchreven, en zyn}
brandende bei^.- b 4, y, 6, 10. Aardbeving!
- hier.'b !©,•• Oudße:dorpeni.-.b io;- , Portu-.
geezen hier, b i l i Vellingen ¡ der f l ollan-:
ders .hiér. b 12. ’t Kaßeel Orangje befchreven.
b 12. D e veßing T0IÜCCO4 b 12. '
1 : De-veßing- Tacomi o f Willemßad. b 13.;
D e ßad-befchreven. b 13. D e Ternataa-
- nen. en verdere inwoondefs. b 24, iy , i6 ,
19: -De Ternataanfche vrouwen befchreven
in hun dragt, reinheit, Juweelen, danflèn.
1 b 17-19.' Dragt^^der mannen, b 19. Hui-
% zen der zelve. b 20. .’t Begraven van fchat-
ten hier gebruikelÿk. b 20; SpyS j drank,
en Huwelyken der zelve. b 20. Siegte
oorlogs-kunde der Ternataanen. b-2i. Hun
wapenen, en vaartuigen. b 21. Eifch der
-Tidoreezen op hen. b 23. W a t hier al
• valts -b 23. Kaitsjili Sibori trouwd een
Princes van Taboecan. b y2, Veroverd
^auw. b S9i -1*33* '
Ternate. Coracora-vloot yan Sangir, Sjauw 4
en Tagulanda voor. dezen Koning. b 61,
W a t landen opGelèbes ondeçTernate flaan.
b 62. 's Konings magtop Manado. b. 7y.
Wanneer de landen yan Manado onder
»Ternate gekomen zyn. b 81. lla ir , t n
Baboe ’s, verQVeringen, en van andere,
b 6p^ 8 t, §7, 88, 91, 92, 96, W a t in, Am-
boina onder Ternate flaat. b 96, 97., Am*
bons Landvoogd ’s Konings Stadhouder
over zyne: landen daar. b 97. ' Ongegron-
den eilch dezer1 Köningen op Hitoe, &c.
b 97, 99,; ïcç>. Hun' recht op eenige dorpen
op Solor. b.97. - Oude w.yze van re-
geeren hier. b 97-99. V ier Gemeens*mannen
hier, b 98. Jfati Toeb/m, tiende Lid
,in ’s Konings raad. b; 99. Net bericht van
„de zaaken der Moluccos. b 127. . Zaaken
f dezen Koning byzonder rakende, en waar
• in hy uiimunt. b 133; 137. Hy voerd v y f
Sönnefchermen. b .133,’ 134. En zyn ja-
Joezy ’er' oyer. \ Zyn vergunning aan den
Konipg van Taroena. b 134. Plegtelykheid
. by ’t fterve.njen geboren werden van zyne
M îkinderçn. b .134^: .Oqçfprong dezer Konin-
gen^jb-j .i 34.1 En huQne, -oudfle V-oriJen.
« Heidçnfch.e Köningen, .p, 13y-i39- 369^368,
'¿■■afäj. -Maleyers , Javaaneh-, e-n- Arabiers hier
in ’ t 'jaär b 1 3 ^ 1 3 7 . ' Zoonén-'als
Kroonyolgers in ’tr jaar 1317. afgekeurd.
:b 136. Kang dezes Konings ,dç eerflejj en
wanneer‘200 bepaald. b 137.! T id ore w int
.Makjan van dezen Koning, dpg gcred door
• Gjjolp.. b 138.; Gilolo raakt hier onder.
b rg8. Een Ternataanfche Princes trouwd
. met epn Koning van Batsjan. .8.139. Moor-
fche Köningen hier, b 14 0 ,14 1 , 369. Veel
Javaanen,, Maleyers en Chineezen hier ih ’t
jaar 1465;. b 140. Voefeu ’t Moorfch
iGelpof, hier ,in. b 140«^ Vaart,de^ Ternataanen
op Banda, b 140. Marhoem ’s- oor-
.- clogen met die van Gilolo. -b 140, 141.
Zoonpn;voor broeders tot de Kroon gekoren.
b. 141 ., T w e e adelyke huizen hier in
’ t.jaar 1488. b 141. Bajang Ullah ontbied
Serraan uit Amboina hier, die ’er in ’t jaar
iy i2 . ;qu,am. b 146. Met hem maakt Al-
manjor vrede, b 146. Doet de Portugeezen
groote epje. aan., en groote bçlofte. b 147.
; Mflgellaan bied Karel de vyfde dt Moluccos
^aanT• b 148. Zyn' töcHt nerwaards. b 149.
1, Georg Br it eerfie Portugeefche Landvoogd
hier,,; dog veryangen door Antoni B r st.
b i j2 , iy3- Die van de Koning, wel pnt-
haald vyerd. Antoni B r it, zn Garfias hier.
;,b;iy3. Dwingt de.Spanjaards zieh over te
geven en krygt verlof om een veßing te
bouwen van de Koningin, die in ’t beßier
bleef na Bajang ’ s dood. b iy3- Z ie t ’er na
uit. b 1 y4. Tarruvjefe, voogd v a n ’s K o nings
zoonén , en onder-Koning. b xy4.
Br it ’s, verbond met de Koningin en Tar-
rufvefe. b 1 y4. Tidore ’s Koning biéd hem
0.0k.een veßing aan ; dog flaat dit af. b i y4,
ii V erzoekt .een. verdrag met Tarruwefe.
b iy4.r •Plaats der veßing, &c. b îy y .
Koningin ’S geveinß gedrag. b ly y . Spant
tegen B r it ,aan. b- iy 6y Haar vJugt. b iy8.
Brit in ongelegenheit, dog ontzet. b iy4,
Zend Tovare na T id o re , en den uitflag.
b iy ö, 157. Zoekt den oprlog te myden.
b iy7. Begind den oorîog* en neemd twëe
Princèn gevangen. b 158. Stut- dé op-
- Ichudding hier over. b 159. Dog raakt in
benaauwoheir. Vlugt der Tçrnataanen, en
te iugkomß. b m
N n n 2 7 irr