M O ü K
160t. De Köning, de dapperheit der Holländers
van verre ult zyn Praauwtje zfcer
wel gezien hebbende, en dat zy maär agt |
o f negen man verloren hadden, zond hen
r " ,’ een bode, en liet henj alzo hy hünnen
äart nii genoeg. befpeurt had, verzoeken,
dat zy met iehieten nu wilden ophouden}
dog de onzen dit afflaande, gingen äl
voort eri. Zouden nog niet opgehoudeh
hebben, 2o de Koning hen niet weer
een bode met het zelve verzoek gezpn-
den, en.daarbeneven berigt gegeven had,
d a t ’er twee Duitiche fchepen voor den
wal waren, op welke tyding de Zee-
, voogd aantlonds , na in derdehalf uur
.tyds alleen uit hetfchip Amfterdamdrie
honderd Kanon-fehooten gedaari te heb-
, ben, weer na Ternate keerde.
Na d atzy daar op de Reede we^r ge-
köftien wären , bevonden zy, dat de twee
voornoemde fchepen PortugeefcheJbnken
\vaaren.
De Zeevoogd, van Neck , van zyn
quetzuur herftelt zynde, verzogt, aan-
gezien hy hier geen handel voor zieh
zagy iverlof van den Koning, om na
Patäni te vertrekkem
Die ter f ’ er no5 vooitgaögi- nam, was ’er
fceft by' een groot feeft by de Ternataanen op den
deCafili lö .J u ly ,. ter gelegenheit :dat de Sjah-
gaat. Bandars dögter met een Cafifi, o f Prie-
fter* .ftoridte trouwen.
Om aan dit huwelyk te meer aanzien
te geven, ging Koning Sabid met al zyn
grooten ha des Sjahbandar ’s huis, waar
•op een vaandel Holländers, in hun vol
geweer', met Pypen en Trommeis,
volgde.
ln dit huis was een zeer groot vertrek,
inet fchoone kleeden, en tapyten opge-|
fehikt j waar in de Koning met zyn
grooten gebragt wierd , dog de Soldaten
en Matroozen ltonden rondom de gaften,
en zagen dit feeft aan.
Welke ' Na dat .de Koning gezeten was, wierd
Bruiloft, ’er eenfehoon ftuk werks ten Morgen-
nevensde.gave* o f tot Bruidfchat, voor de Bruid
Bniid- ujt jaß. van den Bruidegom gebraßt.
fchat.be- S a . , , , V* »r. ° p
fchreven Het had vy f Torens, yder van een bywcid.
zondere kouleur j het itond op vier räderen
, Was zeer geeftig , en gierlyk
opgemaakt, en ’t wierd van zeftig man-
.nen getrokken. Daar na quamen agt
•andere mannen, yder met een Standaard,
en een Vaantjen daar boven j en vier
andere droegen een fchoone vergulde kift,
waar in, na der Ternataanen opgeven,
des Brnidegoms Juweelen waren. Na
deze vertooning volgden honderd en vyf-
tig vrotrwlieden, yder' met een Koperen
vla’kken ichotel, waar in een gefchenk
was, rt:welke z y , volgens ’s lands wyze,
. agter malkanderen een voor een gaande,
op haare hoofden droegen. Toen quamen
.daar nog zeventig, mannen met zo Veel ■ fi§|;
groote Porcelyne Ichotels., vol bloemem,
en gemaakte Pinang, die zy voor de
voetqri der Holländers nederwierpen,
met verzo'ek van de Pinang op te raapen.
Eindelyk quamen verfcheide Schermers
voor den dag, die tot vermaak van den
Koning, en het yerdere gezelfchap, met
fchild en. fwaard byzonder vaardig met
zeer verwonderenswaardige fprongen te*
gen malkanderen wiften te vegten, en,
fchoon maar uit. vermaak, zieh nogtans
zo woedend tegen een te gelaten, als
o f zy malkanderen doormidacn zouden
klooven.
Dit nu voorby zynde, ging de Zeevoogd
den 24. July aan land, om zyn af-
feheid Van den Koning , en zyne grooten
te nemen.
De Konirtg had liever gezien, dathy y an
daar nög tot de komft van Warwyk g&r Neck
bleven was , om dan te zamen de Pörtu- J>y 4en
geezen te vcrdryvcnj maar alzo hy zo Sa^ijdtef
langi Diet wagten kon, ftond de Kptiing maaltyd
zyn vertrek Wel toe j maar verzogt hem venogt.
den 16'. met al zyn . volk- nog' eerlt eens
ter maaltyd by hem te komen. ; :> - •
. ’ Dit kon van Neck niet wel weigeren’,
weshalven hy op Söndag den 2p-, zynde
den dag tot die maaltyd gefchüct, van
yder fchip de helft van ’t volle ■ na land
Zond, alwaar zy f äan eenige Bamboefe
tafels zeer wel onthaalt wierden.
Vöor den vorft met zyne grooten, en
de Nederlandfehe hoofden, was een by-
zondere groote tafel met allerlei Ipyze
toegerigt, die önder het eeten nog
het vermaak hadden , : van een fraai
Spiegel-gevegt, ’t geen door den Teiv
nataanfehen fongen Adel aangeregt wierd,
te zien.
Na dit minnelyk onthaal nam de Zee- Zyn
voogd van Neck , van den Koning af-
fcheid, latende aldaar als Koopman , Jan
Pieterszodn-y met nog vier-, gemeenedie- _
den, en vertrbk met zyn twee fchepen,
niet zonder groote droefheit der ^ Ternataanen,
den 31. July in ’t jaar iöor. na
Pätafii.
In ’t jaar 1602. den 17. Eebruary , in'tjaar
quam 00k in Temate by dezen Koning 1601.
Sabid de dappere Zeevoogd , WolfeW t
Harmefiszoon, met v yf fchepen, hamelyfc, er
OelderlandZeelandia, Utregt*, de mans-
Wachter, en een -kleen jagt j dog bleef z9°Q
’er niet langer, dan tot den 7.
zonder dat ’er , iets aaninerk enswaardig
voorviel, dan dat zy op den 28 . Febiaiary
cen Portugees feheepje, waar- iuir het Neemt
volle na Tidore gevlugt was, waar in cen Por-
zy Ryfe, Wyn, Clappus-oli, en Zy- l.uSeei^
de vonden, <ioor een Chaloep deden c eepje’
In
m m
In’ tjaar In de määnd April des jaars i'ö'Of. ver-
J<So > • tro k de önder- Zeevoogd van Steven van der
de on-161 Hagen, Cornelis Sebaßiaanszeon, met de
der* Zec-fchepen r Dördregt, Weft- Vrieöand,
voogd Amfterdam, Gelderland, en Medenblik,
van Steven
van
der Hagen,
Corrßlis
Sebaf*
tiaans- .
zoon.
ttit Amboina ha de Mohiccos.
Zyn voornemen wäs ^ om Tidore'aan
te taften. Onder weeg niet verre van
Tidöre öntmoette hy een EngeHehen
Zeevoogd, die zeide eenige Nagelen op
dat eiland ingenomen te hebben, met
hope van zyn vordere lading op Makjan,
daar hy na toe wilde , te zullert bekomen.
Op de vrage der Holländers, ofde .Por-
tugeezen op Tidore riog wel van kruit
vöorzien waren, gaf hy tot antwoord,
verftaan te hebben, dat zy nog Zeftien
tonnen kruit, en zeer goeden luft hadden
•, om die tegen de Holländers te
verfchieten j dog dit zeggen ftreed zeer
met dat van- den Pörtugeefchen Länd-
voogd1 der Moluccos, dien Steven son det
Hagen den i | . Februari dezes jaars iGof.
by Bima met1 zyn fchip verovert hadde‘:
want die verklaarde rond uit, dat ’er op
Tidore geen bus-krüit, o f altoos zeqr
Weinig, was, en dat hy uitdrukkelyk
daarom de reize na Amboina, en Tidore,
woorgenomen had, om die Landvoog-
dyen van ’t bus-kruit , dat hy op Malac-
ca ingekogt had, en van eenige verdere
behoeften, behoorlyk te voorzien. Be-
lialveh dat men uit veel andere ¿aaken
befpeurde, dat deze Engelsman met de
Vyand heulde, en hem met kruit en fpys
geftyfd had. 1 ; #
Den 2. Mai quam Cornelis Sebaßiaans-
zoon met zyn fchepen voor Tidore,
welke het voor ’s Konings Hof ten eer-
flen, om met hem te fpreken, gezet
hebben. Zy zagen daar twee Portugee-
fche Kraaken digt onder land leggen
tullchen twee fchanfen, die de zelve;
dekten. De Hopmannen daar op waren
-Ithomas de Fonts, en Fernando Pereira
de Sandi.
Den f . Mai deed de onder-Zeevoogd
S cJf£te de fterkte van Tidore opeMchen} d9g
vergeefs die van binnen gaven tot antwoord , dat
op. zy voorgenomen hadden, zig te verdedigrzi
tot den laatücn man toe.
Daar op beQoten de onzen de Kraaken
eerft te veroveren, gelyk obk Cornelis
SebaftiiMKXOon met zyn fchip en ’t fchip
Gelderkmcl,' waar öp Jan Janpn Mol,
een dapper man, Schipper was, daar na
toe voeri, en die befchootj dog BePor-.
tugeezen 'heantwoordden dit vah hunnen
kant, zo nit de fchanfen, als uit de fchepen,
wonder wel, zo dat het vari weer-
zyden fcheen kogels te regeneris waar
door onder anderen een Xrompetter böv
e n in de mars1 getroffen wierd.
Gedurende dit fchieten bemande de
En voor
Tidore.
onder-Zeevoogd, en Schipper Jctn Mol, rtföj.
nu als hoöföman aangemerkt werdende ^ vcroveii
yder zyn boot met volk , Waar mede zy twee
die Kraaken, zorider zieh eens aan haar Kraaken.
fchieten te kreunen, aantaftten, en, na
een uur vegtens^ veioveFden. Het volk
was meeft over boord gefprongen, ’p
geert voor hün veitrek lOntch, en vytr^
poppen, by ’t kruit gelegt ha-d* om de
iCraaken te doen fpringßri, maar hec
wierd nog tydig van 'de onzen • gezien $
en belet, die niet meer dan drie doodenj-
en zeventien gequetften, in; deziöi flryd
bekomen hadden. Zy vonden daar itveii
Metale, en vy f Yzere ftukken in, die
zy daar uit namenj ftaken tqen1 de Kraaken
in brand, en lieten ze dryven.
Ondertuflchen was de Koning vani
Ternate, die met twee -Goracora ’s na*
den Engelfehen Zeevoogd: Vöer, van
dfie Nederlandfehe Faffcoöis' vergezeP
fchapt, door de Tidoreezen, die de eenö
Coracora nog namen, byna gevangen ge-:
kregen •, dog- ontfprong d«i dans
aan ’c Engels fehip , ’t geen hy voor een
Hollands aangezien had 5 keerende zö
weer tot de zynen.
De Portugeezen dit nemen der Kraaken
uit de vefting wel gezien hebbende,
wilden egter nog van geen overgavd
hooren fpreken, waar op dan de onzen*
met Koning Sabid, befloten alle onze|
en de Teraataanfche magt binnen weinig
dagen byeen te voegen, en hen daii ge-
lykelyk äan te taften, te meer j alzo die .
vorft zeide zeer wel te weten,.dat de
Eftgeliehen de Portugeezen met kruit’, ed
iooti benevens verfeheide levensmidde-
len, ©riderftand deden.
Om nogtans te minder bloed te vdrgieten,
liet men den Koning van Tidore ...
verzoeken, zieh ftil te willen' houden^
en de Holländers , en Portugeezen alleed
tegeil cen te laten vegten, onder beloftej
dät de Koning van Ternate die veertieh
Coracora’s, yder van honderd veertig
inan, fterk was, zieh 00k ftil. houden
zoude. De Tidorees nam dit- aan. Hief
op trok Schipper Mol den 14. Mai, met 'faß da«
■ den Zeeufchen Capiteän , vari der Pene\ op de
en honderd vyftig man, nalahd, omhet
Kafteel te beftorrtien, begaf zieh , zo
ras hy aan land was, na twee Portugee-
fehe dorpen, ’t eene na ’t Süiden, ’t ander
na ’t Noorden gelegen, en ‘ft'ak di6
in brand, om die van de vefting te eeir
tot de övergave te noodzaken.
Oftdertdflchcn was Koning Sabid met
vyf honderd man 00k aan land gegaatP,
niet om te vegten, maar ten deäq, gm
dit gevegt te aanfdiouwen, en ten dfeele,
öm de Tdoreezeh in toom, en buiteri ’t
gevegt-te houdeh, terwyl de vlböt van de
Noord-zyde de vefting hevig-befchbör. g
D d 3 Schip