ïti ’ t jaar
>686.
De Heer:
Thim .¿¡
tirieendér
Mo
luccos.
354 zEdert zyn onder de regeering
van dezen Koning niet veel
merkwaardige zaaken voor-
J gevallenj dan alleen, dat de
. . Heer Landvoogd Lobs in ’t
Land- jaar 1686. den ift« Juny door den Heer,
' Johan Henrik Thim, als drieentwintigfte
Landvoogd der Moluccos, vervangen is,
na dac die Heer den zjften April daar met
het Jagt Naaldwyk aangelana was.
Deze Heer , bevorens Bevelhebber
op Weiflelmund, een vefting van den
Koning van Polen, omtrent Dantzig,
voer in *t jaar 1684. als Schipper en
Bevelhebber in dienft der E. Maatfchappy
uit, wierd näderhand öp de Kaartcma-
kers-winkel te Batavia eenigCn tydt ge-
bruikt, en tot dit ampt ( ’t geen. al een
goede fprong was) zeer fchielyk gevor-
dcrt, en daar op den ipden February opj
de Reede van Batavia als Landvoogd der
Moluccos (volgens gewoontö ) aan boord
voörgeftelt zy nde, vertrok hy van daar met
zyn zoon, dogter, en verder huisgezin,
den zoflen dier maand, en gierde op Ja-
para aan , alwaar hy de fcnepen'Voor-
.fchoten, de Moerkapel, : en Het1 Jagt ’t
Goud visje, voftd'j hoewel ’er naderhand
nog de ichepen Macaflar, Zirkzee, de
Gideon, Qofterblokker, Naardermeer
de Graaf, Boswyk, Cadiri, Rotterdam
en ’t Wouwtje, verfchenen zyn j van
welke de twee laatfte mede na Temate
ftonden te gaan.
Hy was wat fchielyk van Batavia na
Japara vertrokken, om na vermögen, by
zyn komft aldaar, eenige order wegens
den droevigen moordt van de Heeren
5Tak, van Vliet, en meer andere, op
den 8ften February dezes jaars te Carta
Soera de Nfngrat doör Soera Pati, en
zyn volk, elendig om hals gebragt,
volgens laft van haar Edelheden, te Hellen
verwelkomt, e n , volgens gewoonte, *685.
onder.’t doen van drie algemeene los-
brandingen der Soldaten, en Borgers,
ten dien einde in ’t geweer gebragt , en
‘t balderen van het Gefchut zeer plegte-
lyk aan land geleid, en ftatelyk inge«
haalt wierd, terwyl kort daar aan de twee
andere Ichepen op de Reede quamen..
j van welke wy breeder onder de
Daar liep eenige tyd door j met de Het'ver-
zaaken tot het overgeven dezer Land-
voögdy in behoorlyke order tebrengenj Lobs van
waar op de overgave den iften Juny *n daar n»
der minne, en zonder de minfte gefchil- Batavia,
len tuflehen deze twee Landvoogden
gevolgt zynde, is den Heer Lobs, na
plegtelyk affcheid van de Molukfchc
Köningen, den Heer %him, en alle de
andere Grooten, zo der Molukfcheei-
landen, als in den dienft der E. Maat-
ichappy, genomen te hebben, door den
Koning Miß er dam, den Prins Tolucco, .
Zyn broeder, en verdere Grooten, met
de zelve plegtlykheit, dieby des Heercrt
Thim ’s inhaling gebruikt was , tot aan
boord uitgelei gedaan, t alwaar. deze
Vorften, en Heeren, eeni^en
^ geweeft zy^dey-i^ den Heef' jjofo
andermaal affeneidt namen, warn-’ öp- hy
zvn raze na Batavia över Amboiha ( daar
hy den 3den Aügufty quam, en tot den
4den September bleef) voortzette.
; Wat nu de regeering van den Heer Intrede
Thim betreff, hy was , by zyn intrede d.er re§e-
aldaar (zo het uiterlyk feheen) by.den
Koning zeer bemint 5 dog hy had mede« Thim.
dienaars in den dienft der E. Maatfchapp
Hoffe van Java, on die der Mätaramfche
Keizers, ftaan te handeiert.
Hy vertrok van daar met de Jagten
Naaldwyk, en Rotterdam, mitsgaders
de Flu it het Wouwtje , den zzften Maart,
en quam eerft voor de vefting Barneveld
in de Straat van Batsjan ten anker,
alwaar de Bevelhebber, Pieter Lyn, met
den Koning van Batsjan, Alawaddin,
benevens zynen broeder, Kaitsjili Moe-
fom, en eenige andere Grooten des Ryks,
den nieuwen Landvoogd 'Thim aan boord
quamen verwelkomen, en op het plegte-
lykfte begroeten j dog nämen na kort
verblyf, om dien Heer, en zynen bodem
niet op te houden, weer affcheid, die
Dieop
Japan
aangierd,
Als
00k tot
Batsjan.
Zyn aan- den 2 5 ften April Voor de vefting Orangie
komft, en ten anker quam, alwaar hy van den
inhaling, Landvoogd Lobs, en de voornaamfte
oatfc dienaaren der E . Maatfchappy, aan boord
y , die hem niet alleen den voet zeer
dwars zetten j maar, waar het hen moge-
lyk, hem dien ook wel meefterlyk zog-
ten te lichten. "
Het fchynt, dat het den tweeden *t Mis-
perzoon, en opper-Koopman aldaar, den noegen
Heer Ifaac van Ihye, merkelyk, mcl de
komft van den Heer prim, uit zyn
gifling gegaan was , en dat hy geen andere
ft^t gemaakt had , van zelf als Land-
voogd te zyn, en den Heer Lobs hy zyn
vertrek te vervangenj maar nu, buiten
verwagting, hier een nieuwen Land-
voogd krygende, zette dit al van den
beginne ar geen goed bloed, maar zyn
drift hem aan, om tegen zyn bpperge-
bieder niet alleen zelf aan te werken', maar
om 00k verfcheide andere van de voornaamfte
dienaars daartoe te bewegen, en
met hen rypelyk te overleggen, wat mid-
delen men beft zou in ’t werk fteHen’,
om dezen Landvoogd van daar te krygep,
eh ’er zieh zelven m te draajen. ;..
: Daar toe had die opper-Koopman
onder anderen den Predikant',' Äiättheus
Hek, denHopman, Jugufiyn du Moulin,
en eenige andere, aan zyn fnoer weten te
krygen, en met hun beraamt, ppi dit
alles
iö86.
Die zieh
in deze -
Land-
voogdy
tragt in te
dringen. '
’t Geen
uit ’s Ko-
nings
fchryven,
en ’t ant-
woord
’er op, te
zien is.
K N.- 3S5
van daäh verlofi, als 60k diverië perzöö-
nen uit den Raad van hier geliçentieert,
en andere hier verbleven j waar van 'er nog
eenige van dien tyd a f tot nu toe ^ich alhier
in de Moluccos bevinden, dog noit ijfer
zodanig geprocedeerd, als aan den Gou1
verneur Joan Henrik Thim te werk gefielt
word-, dog zyn Majefteit maakt alleen zyn
reguard op den Gouverneur Joan Henrik
Thim , gelyk de zelve 00k tot nog toe niets
gedaan heeft, dat met de .Coltuimen en
praétycq van huit affairés ßrydig i s ,
waarom ik dit 00k aan haar Ed. bekent
makei want zyn de Blanken in zulken
fiaat, hoe zal het dan gaan met ons, die
maar Swart genoemd worden, gevende dit
maar alleen atdus te verftaan, op dat haar
Ed. dit in gedagten zouden gelieven te
P A A ■
alles tot het gewenfehte oogwit te bren-
gen, dat men yder in het byzonder daar
rover met den Koning van Temate hei-
melyk fpmk, en zyn Hoogheit zogt aan
te zetten, om over den Heer Thim te
klagen, en van Thye, als des zelfs ver-
vanger j te verzoeken.
. Volgens dit befluit fprak men den Koning
daar over > maar vond hem vry
berer Thim's gezint, als men verwagt
hadj en nog veel minder had men ver-
wagt, dat de Heer Thim een affchrift,
zo van het fchryven des Konings in ’t
jaar 1687, als • van ’t antwoord haarer
Ldelheden, door haare Edelheden zelfs
bekomen j en dat het van zulkcn flegten
uitflag voor verfcheiden van hen geweeft
zoude hebben. . ?.
Wat liflen tn lagen zy tegen dien |
Heer aangelegt hebben, en hoe dit alles
by Koning, Kaitsjili Amfierdam, opge-
nomen is, zal ik niet öphaalen, maar
my, alleen gedragen aan het navolgende
uittrekzel uit ’s Konings brief aan haare
Edelheden, en uit het antwoord van den
Heer opper-Landvoogd, Joannes Camp-
-huis , cn de Edele Heeren Raaden van
Nederlands India aan dien vorft, dat my
de Heer Thim by zekere gelegenheit zelfs
heeffc nieegedeelt.
Extratt uit deii b'rief van zyn Hoogheit
den Koning van Ternate aan
haar Hoog Ed™, tot Batavia ge-
zonden, met het Jagt Pylswaart
. . in de maant Juny 1687, daar by
getoont word, wat liftige PraSty-
ken de opper-Koopman, Ifaac van
~Thye, met zynen aanhang in Ternate
, in ’t werk gefielt heeft, om
zynen Gouverneur, den E . Heer
Joan Henrik Thim, den voet te
ligten, en zieh zelven daar in te
dringen , welken Koninklyken brief
haar Hoog Edl. van Batavia aan
wel gemelten Heer Gouverneur in
de maand Maart in ’t jaar i<588.
gezonden hebben tot zyn narigt,
op dat zyn E. zien möge, wat
guiten hy in zyn Gouvernement
m heeft.
Vorders geef ik 00k kenniße aan haar Ed.
hoe. een Mifties, Komelis Pietersz. genoemd,
w T Orders geeft zyn Majefteit aan haar V Ed. 00k kenniße, hoe de Gouverneur,
Joan Henrik Thim, die haar Edns. tot die
charge aangeßelt hebben ^ alhier op Ternate
•wel verfcheenen is^en v>y met den zelven
in een goed verfiand tot nog toe paflecren,
met hope, dat zulx ten goede van de E.
Compagnie redundeeren mag, dog de
Gouverneur en is met zyn fecunde en
opper-Boekhouder in geen goede overeen-
komfi, zodanig als de pra&ycq wel is. Voor
dezen zyn verfcheiden Gouverneurs- alhier
by den Goegoegöe Marafaoli geweeft
is, zeggende, dat de Heer Gouverneur
hem hy zyn E. gezonden hadde, om
den opper-Koopman behulpzaam te zyn,
dat hy het aanftaande Moulfon Gouverneur
ws» Ternate mögt gemaakt worden.
Hebbende hy , Goegoegöe, daar op
geantwoord, dat hy zulx niet en konde -
doen, maar wel de Heer Koning, en is hy
Komelis daar op by my gekomen, zeggende,
dat hy van den Heer Gouverneur by zyn
Majefteit gezonden ivas, om te verzoeken ,
dat ik den opper-Koopman daar in wilde
behulpig wezen', dat hy dit aanftaande
Mouifon tot Gouverneur *uan Ternate
mogte geadvanceert worden. Waar op ik
zeide, dat zulx onwaaragtig was , dat
hem de Heer Gouverneur by my zond,
want by aldien de Heer Gouverneur
ymand aan my wilde zenden, dat hy den
Tolk Fredrik wel' allen tyd zond, die
expreiTe Tolk van de E. Compagnie
was.
Ook is , op een Sondag , Juffr. van
T h y e , de Huisvrouw van den öpper-
Koopman, eens by my gekomen, verzpe-
kende my, dat ik na Batavia wilde fchryven
, en daar by advifeeren, dat de Gouverneur
gants oneenig met ons zieh adrftelt,
of afkerig van gemoed tegens ons is, en ik
over zulx. de Heeren wilde verzoeken, dat
de Heer Gouverneur Joan Henrik Thim
van Ternate mögt opontboden worden, en
dat de Heeren geen moeite geliefden te
neemen Dan aldaar tot Batavia een vervan-
ger op te fpeuren, maar dat hier een be-
quaam perzoon ; was om te fuccedeeren.
Dat was dan 'het verzoek van Juffr. van
Thye, gelyk ik ook verftaan hebbe, dat
Sr. Ifaac van Thye te zamen met den
Predikant, Mattheus Heck, en nog een
perfoon , die wel by voorfehreven opper-
Koopman gezien is , arbeidden, om te
Y y 2 maken,