4 * B E S C H R Y V I N G d e s.
. dorp Matâne. En des zelfs manfchap. Liman, enwat daar v'ereifchi'wort. Onder nuten
dit dorp Matane fi/tat. Het dorp Saban, en de eilanden xer;hy\ mitsgaders onder wie dit
ßaat.. Negri Bahroe. Eilanden tujfchen Negri Bahroe , ¿»cTaboecan. Des zelfs Koning
befchreven. Yerhaal van’t.gedrag van Marcus Lalero , Koning van Taboecan.
Mètvérzoek, dat bünne Edelhedén zyn eerftehuwelyk vernietigcri, en 7 laatfte goed-
kcuren wildem . Hunne Edelheden verzogtenhier over 7 oorded üan den Batavifchen
Kerkenraacu Die eenige vraagen doet. En na 7 antwoord daar over hun oordeel geeft.
Vorderflechtgedrag vandezen Koning. Wat landen> nog ¿»//¿»Taboecan, onder hem
ftaan. :Zyn gefchillen met den Koning van Candahar, wegçm eenige vergevene w ater en
9p Taboecan, en op 7 eiland Sjauw. Nader bewysy van waar degroote fterftc quant.
Macht ^»» Taboecan. De dorpen Pettha, Coema, en meer andere hier by. Eilande-
kens, hier omirent: Het dorp Menala, al mede onder hemßaande. En des zelfs manfchap,
Vordere dorpen, en eilenden, onder dezen Koning. Zyn groote macht vertoont.
Veel .Calappus-boomen, en olie, hier. En redelyk goed timmer-hout. Waar 7 eiland
ykk, en bergagtig is. De berg Aboe, een fchrikkelyke vuur-berg, en zyn branden
jaar ijii.V e rh a a l van des zelfs zwarè aard-beving, en. vordere gevolgen van dien op
Taboecan, en daar omirent. Dooden op Bräe, ¿» Matane. Als mede op Candahar: Èn
Caloijgan.: Wükejerße ganfih verwoefi was. Schets vän de macht, en manfchap der
voomoemde. eilanden by een getrokken , en ivat zy voor de Koning van Tcmate opover
teffeken; want behalven dat deze
inlapders geén groote zee-lieden zyn, zo
dringt ook hun bygcloove hen aan de
.zelve , en voor al dog aàn ’t eilandje,
Gaboe-Eoefoe geuaamt, ’
n :A dat wy dus verre over de .eilanden
van Talaut gefproken
hebben, zo gaan wy nu, al Zui-
den aan, tot het voprnaamfte
Het eiland Sangir o v^ k welkers Noord-hoek
eiland omtrent meeft o p t ie r , igelyk des zelfs
eenliaart ^uid”hpekj, ZQ op drie graden be-Noor-
’er van. den de" linie, eri welke eerfte hoek omtrent
twee cn vyftig en een half, en de
laatfte omtrent zeven en dertig en eenhalf
myl Noord-Weft ten Noorden van Ter-
nate, legt 5 hoewel het wel acht en veer-
tig o f vyftig mylen fcheppens’er a f gegift
word te zyn. Jarricus noemt dit eiland,
Sanguin.
Van des zelfs gelegenheit, geeftonsdeze
hier nevens gevoegde Kaart, F. F. gemerkt,
een net berigt.
Tuffchen het zelve, o f des zelfs Noord-
h.oek, en de Talaytfe eilanden, die ach-
tien mylen van den anderen leggen, trekt
men nog voorby eenige kleine eilanden,
welker naamen deze zyn: Cabioe, (waar
by nog een klip o f klein eilandje , legt)
•Mohore, Memanoe ( die in een drie fprong
leggen) Cambölc en Memoenoe (die zig
wat Zuidelyker, en twee^of drie mylen
’er a f, vertonen) Caboe:Loefoe en Lim-
pang, die ’t naafte aan Sangir, het eerfte
omtrent een en een half, en ’t laaatfte pas
een halve myl van des zelfs Noord-hoek
leggen.
Cabioe, dat het Noord-Ooftelykfte,
en ’t verfte van ’t eiland Sangir , is, legt
’er omtren zes groote mylen af
Van alle deze eilanden valt, vermits
z y klein zyn, niet veel te zeggen, dan
alleen, dat zy den inländer (Jienen, om
’er eens aan te gieren, en van daar dan
Kleine
eilanden
hier omtrent
, of
tuflehen
Sangir, en verder naar de grootfte eilanden om de
lautfe*" Noord, ö f om de Zuid, na dat ze hare
eilanden va^e merken van goed weder daar eerft
gelegen, afgfcwagt hebben, met meerder geruftheit
rgeen
laten, aangezien zy gewoon zyn', daàr loc^oc-
eenige .bokken , geiten , o f hoenderen
( waarfchynelyk. aan de duivel, dien zy
zeer vreezen) op te offeren , en op
die oftèrhande daar dan na goed weder
<’t geen hen dan niet ontfchieten kan) te
wagten, vaftftcllende, dat, zo zy dit
offeren daar nalieten , ’zygeen behrouden
reize naar Sangir doen zouden. -
r Dog de wäre reden hier af is deze, om
dat dit eiland in de openbare zee lögt,
waar omtrent men, by fchielyk daar op-
komende winden, een vry bolle en on-
ftuimige zee als in een oogenblifc kan
hebben, waar door hunne kranke vaar-
tuigen dan ’t uiterfte gevaar loopen. Om
hier voor nu.nict bloot te ftaan, en om
dat men dit hier ten eerften zien kan,
'blyven zy aan äit^iland zo lang leggen,'
tot aat zy de lugt over al helder zien,
waar op zy dan van ouds de reis wat_z_g-
kerder ondernemen j en deze oude.bçvin-
dingen dezer inlandèren, hevens hun wagten
aldaar, hebben eindelyk dit bÿgeîoove
van de heiligheid van dit eiland, en van
de noodzakelykheitväri hier om die reden
te moeten offeren, allengskens uitge-
broeit} hoewel zy anders egter maar van
eiland tot eiland gewoon zyn pver te fte-
ken. En dit is niet alleen by deHeidenen,
maar zelfs ook by al de Mooren en in-
landfche Chriftenen hier omftreeks, even
kragtig doorgedrongen , cn in gebruik
geraakt, Zo omtrent dit, als ook omtrent
meer andere eilanden, alhier in.de Mo-
luceos gelegen.
Dicrw
m
ft CytaneL N o e i T a / /
V / He»vona/Sj
X '
35
w ê u m