endus de geledene fchade op hen te her-
halen.
De eerfte.w die tot dit heilzaam werk
rde handgeleent, en daarbyeen onfter-
-felykennaam 7 e n gezegenae gedagtenis
by.de. mkomelingen, en, wegens nunne
gropts; enr heldagtige ondem'eming, zelf
- by riiunvyanden (zoo zy - maar eenige ag-
;*tmg voor de-deugd hebben) verdienden, en
::daar by, .volgens het zinriebeeld van hun
landichap als worftelende leenwen , het
dreigend gevaar zoo mannelyk , en ge-
. liikkig door de klotzende .baaren van die:
; verbolge ^ zeen ontworftelden , : . c>f den
grond daartoedeyden , zyn geWeeii de
• Heeren Jacob': Falk., fchatbe.\vaarder , en
Cbrifioffel Roeltius , loontrekkend Raad
. .der heeren Staaten van Zeeland-, ' by
.welke ziekverfcheide voornambZeeuiche
kooplieden, als Balthazar Moucheron , fan
ffanszen9 Carel enDirk van Os gevoegt,;
: en wel byzonder. op hetverzoek van de j
heer Moucherony en op verkregen verlof
van de Hoog Mog: Heeren d’Algemeine
.Staaten, goed gevonden hebben , eerft
een proeve van-St groot voomeraen riaar
het Ooften door eenen weg om de Noord
te nemen , en eenige fchepen derwaarts
. te zenden y .om te zien, o f zy längs Tar-
taryen, en dpo^de yszee m b y ’t waar-
■nemender gelegenfte "tyd w met- tot in
Ooftindierr,.; door een veelikorter weg
als die der Portugeezen, zouden können
doorbreken... „
T chten* ditwerkftellig te maakeri wierden
da Nes'} fchepen y i van Amfterdam j t1 van Zee-
derlan- land, en I van Enkhuizen, gereed seders
naar maakt , die onder’t opperbevel van den
den°°om'ervaren ze?beld ,:. Willem Barentfz van der
in ¿oft- Rebelling,. met nog i jagt by zieh, den
indien tefdca Julii ’sjaars ifp4. in" zee liepen.
komen. ,Hy quam vooripoedig tot Kilduin in
Moscovien , I geraakte op 73 graaden en
■zy minuten, met verre van Nova Zembla,
zag, watOQftelyker loopende , tuflchen
kaap Baxo:, ^.mylen v^n Längeres, en
den Wefthoek derLomsbaai , tweeinwy-
ken, raakte-dus al verder, by den fwar-
ten hoek, aan Willems eiland (zoo hy
dit noemde.Jop yy graaden en yy minuten
, en daar na op graaden by den
Jioek van Naflau, van den welken hy wat
Ooft ten Zuideri, en Ooft Zuidooft aan-
liep, daar hy eenig nieuw land Benoor-
den Nova Zembla meende^te zien, doch
verloor daar door de fwaare wind.,, die
hem dwong id uuren .zonder zeilen te
dryven j zyn roeijagt, enquam.eindelyk
ontrerit - het r land van Nova Zembla tot
aan den Yshoek , die op 77 graaden
•legt. , c:b :
Dus was WillemBarentfz van 1 der Swelling
den 3i ften Julii genaaert,. tot aan de
eilanden, by hem de: eilanden van Oran-
gien genaamt, doch kon niet zien, dat
daar eenige ftraat o f dóortogt, om verder
naar ’t Ooften en in de Tartarifche
zee te raken, te vinden was , weshalven
h y , ziende dat zyn yolk;lufteloos in die
togt wierd, beft keurde weder te keeren ,
en zyn andere makkers, die na deWay-
gats, o f de ftraat Naflaii , geloopen waren,
te gaan opzoekeri !, om te ontwa-
ren , o f z y , die wel op 80 graaden ge-
weeft ' waren , 00k iet nadersj daar op
gedaan Hadden.
... Op deze tè ruggetogt pafleerde hy
.weer den Yshoek, Tropft- Naflau- en
andere hoeken, ontdekte op y f gmden
een klein eiland, dat hy,- om zynfwart-
heid: boven;. op , het 'S warte eiland
noemde. | ?
- Zy zagen buiten de reeds gemelde nog
vericheide andere hoeken, als de Kruis-
hdek, de St. Laurens en de Schanshpfck',
<jok een zeer fchoone haven , by hen om
Y meel daar gevonden deMeélhaven ge-
naamt, mitsgaders de eilanden St.Clara,
en van Matfloe, en Delgoy, op 6p graaden
leggende, alwaar zy hun twee me-
degezeUen van Zeeland en Enkhuizen ,
die daags-te vooren eerft uit de Waygats
gekomen waren, vonden , dienigt i
dagten, pf Willem Bar^ntjz^ytss rondom
Nova Zembla gezeiltj en'dòor de Way-
gats weer by'- henf gekomen.- Dus keer-
den zy dan gezamentlyk weer naar huisT,
en quamen aen i6den September met een
yflelyken walrufch, die zy gedood had-
den, voor Amfterdam ten anker, doch
zonder hun oogmerk bereikt te hebben,
alzoo ook zyn twee makkers, hoewel zy
reeds in de zee, in welke zieh de groote
rivieren Oby en Janizea ontlai^en , meen-
den geweeft te zyn , door de Iwaare ys-
bergen en ftormen te rug gedreven, 00k
daar van wegen | het ys \ geen doortogt
hadden können vindèn.
Hoewel deze eerfte togt niet tenbeften
afgeloopen was , benam hen dit geen-
zins den moed , om dit andermaal , op
hoope van beter geluk ,■ te wagen, en met
een grooter.’getal van fchepen , längs de
Waygats, en’t land dqr Samojeden, door
de ftraat Naflau dien weg , die zy zoo
yverig zogten , op te ipeuren ; vermi ts
Jan Huy gen van Linfchoten, die commies
o p ’t Enkhuizer ichip. geweeft was , en
die daar in door die van ’t Zeeuich fchip
onderfteunt wierd, zeer groote hoope
daar toe gegeven, en een breed en finaa-
kelyk berigt daar van gedaan had: -
Men zond dan in ’tjaar iypf. van. wegen
dezen Staat 7. fchepen., z van Amfterdam
, i van Zeelana, z van Enkhuizen,
en i van Rotterdam7, u it , waar
onder. fcliipper Wiilem Barentfz van., der
Schelling9 en de commies, van Heemskerk 9
(die dappere zeeheldjji die in ’t jaar 1607.
in de baai van Gibraltar: zòo loffelyk zyn
lev$n voor ’t vaderland yerloor ). 2ich op
’t groot fchip van Amfterdam mede be-
vonden.
.r -Deze, immerszes-’er af, waren 00k van
yerfcheide koopmänicHappeh, en dierhäl-..
ven. 00k van commieien,, om koophandel
tediyven, voorzien,, zullende het zevende.
dienen., om, als de anderen tot kaap Ta-.,
bin , ,of den uiterften hoek vanTartaryeh:,
Cn zoo verre, dat zy Zuiden aan konden
ftevenen , zouden gekomen, en.buitai
alle vreeze vopr ’t ys geraakt zyn , dan
Weder te keeren, en daär van in Holland
berigt te brengen.
Daar op zeilden deze fchepen den zde“
Juiii uit Te^ei, quamen den z i fteu Augufti,
aan ’tland van Waygats , daar zy. m de.
Traanbaai met f4 peribonen aan de wal
gingen, om de gelegenheid van hetland,
en de mogelykheid van dezen doortocht
mder op te ip e u r a i.Z y ontmoetten op
den Z3ftcn dito eenig volk, en een hut van
Pitzora, die Noordwaart op geweeft waren,
om wabuflen, traan, en ganzen, te
bekomen, en die naar Rusland te voeren,
die hen berigt gaven, dat hunne fchepen
qit Rusland door de ftraat Naiftu in . de
yszee liepen , . en voor een Tartarifche
plaats, al voorby de rivier Oby gelegen ,
en Ugolita genaamt , gewöon waren.ten
anker te komen, daar te overwinteren, en
dan haai'en handel, en viflehpry , jaar-
lyks,. vooit te zetten 3 daar nog bv ype-
gende , dat de ih-aat^aflau (anders de.
ftraat van Waygats) nog wel p of 10
weken open bleef, en dan wel toevroor ,
dpchd^t men dan over het ys tpt in Tar-
taiyen loopen kon.
Na een verder vriendelyk geqirek met,
ontmoetingOTyan.,£y?.>,rzya Sg*
in de.TariärijcHe Zee gepopen'-, doch-,
moeften van wegen het fv^ar :^s%edef-'‘
om na de Waygats keeren- ,r;ven het E
den Krüishöek Zetten, ^y fdh^n eenige-:
dagen daar nä piog wöl
iom verwer te geräken 9 dpen wiren ge- ,
nppdzaäkt' j V yeföuts het TSj met al y e
grooten geweld den i f de“ net .Ööfteihde',.
van de WaygatS inzetten qü'ain^ ( met de
geheele yloot nog (He zelve dag het W eft-
eind vah/ ’t Wäygats w cs1'.
verder na Huis te zeilen, kpmende den 18“
November weer in de Maas binnen ,_ Zon- ‘
der 00k by dezen tocht. hun oqgwit be- ’
reikt te nebben ,; HoeweL zy. evenweL
'mder öpenirig van de geftÄltenis der Tar-/
tarifche zee, en van den weg., bin daar/
in te komen, gekregenHädaeri.
e n onthaal van dezeHüften aan een der
fchepen, ging Willem Barentfz den j i ftea
Augufti aan de ' overwal van de Waygats,
o f op ’tland der. Samojeden, met zyn p
perfoonen te land,. alwaar zy zo en na-
derhand meer,Samojeden ontmoetten , die
niet al te> wild waren, en, na wel ver-
kend te zyn , . vriendelyk met hen fpraken,
berigt gevende, dat zy nog j* dagreizen
van zekeren hoek in ’t Noordooften af
wai;en, en dat z y , na ’t pafleeren des zelfs,
in een zeer gropte zee zouden komen ,
vermits een van hen daar zelfs met eenig
volk, uit laft.van Hunnen vorft, geweeft
W Zy namen van de zelve vriendelyk af-
fcheid , en verzeilden den 3den September
00k uit de Traanbaai, en quamen dien dag
nog door de veelheid van ’tys en dedikke
milt op deOoftzydevan ’t Staaten eiland
te vervallen, alwaar zy 00k te land gingen
, en twee van hun maats door een
Beer, die daar na nog gefchoten wierd,
verloren. . y
Den pdcn September verzeilden zy van
het Staaten eiland, en , naveelmoejelyke
Die twee. vergeeflehe. t tocHtea naar *
i’t Noorden, pp köÄenvan den Staat g e - :
daan , dedehde Älgemeene Sdiaten van^
doch Zy yondehegter göed^ deze eh gehe
byzondere, '
met belpfte van, ¿en amzienelykq belöq-’.
ning, rindien ’then geluktc', ^ r t o e afti' ■
te maanen.M Dit moedigde d^ ‘moeder* ^
k'oopftadt jhetryken'magrig Ai^erdäni;i'
teneerften aian , ’offiin jamr iypd. z fche- -
:p'eh: / Bhcjei den;'riic&^öein'deh ’
Willem Barentfz van der ScbeBing en JfcoiK
van Heemsker-k , en het^ider . ohder^ Jan .
Corneiyfz Ryj>, weer naarj het Noördjeh;
uit te zenden.
Zy lieben den i8d*“cMey ^ m Zee,
maar deaen een. tpcht, meigelyken nioit -
gehoort is.
Zy quamen den pdea’ Junii dp: 74 graa-
den en 30 minuten N . oreedte ^ ontdek-
ten daar een eilafid van f mylen in den
omtrek, ’t geen zy om; een' groöten Beer,;
die'Zy , te land getredea-zynde j doodr •
iloegen, ’ t Beereneiland nqemdeh. Den
13deß van daar yerzeild zyride’, 1 Zagen zy
den ipde“ dito weder lana , ’ ’tgeen zy b&-
vonden op 8ö graaden en 11 ininüten^
lbggen, dat zy , van wegen Het ipitsge-
bergte , zieh daar alom yertopnenae,
Spitsbergen, en de Engelfchcn Grenland ,
genoemt hebben.
Zy yonden hier een goede haven, en
fchoon 4 graaden Noorderlykdr als Nova ‘
Zembla ( daar lobver nog gras; valt) en
nog hooger op gelegen , gras en 'gras-
etende dieren, te weten , rneen, ' o f een
foort van herten. _ . . .
Den zpftcn hier van daan zeilende , liep
Willem Barentfz wat meer naar ’t Weften ,
en Jan Cornelijfz Ryp wat meer om de
Ooft, tot op 80 graaden, om te zien,
wie van hün beiden eerft ,in de Tartari-
fchezee, dem de eene o f d’andere ftraat,
zou komien geräken.
Den izden Auguftus quam Willem Ba-
Y ' * i I ■ r-entfz