bezoekcr;, ' Adriaan Kaarfmaker ; en
D J Adrtszoon , nog al fterk over het:
SMrcubinefen klagende,en verzoekende,
Blrmits hy dit quaad niet Zag te ftuiten,
zyne verloffing, te meer, dewyl zyn
verbonden tya in September uit was;
dog den 2den December vond men goed
zyn Eerw.', «een zeer ftigtelyk man, en
dierbalven daar zeer dienftig zynde, om
nog wat langer verblyf aldaar te verzoe-
lten, dog, zo hy by zyn verzoek van op
te komen , volharde, zou hy verloft
worden.
De voornöemden Jan Willemszoon was,
volgens fchryvens van hier, Op Makjan
geplaatft; sJdriaan Gorgel, zo by dere-
lolutie van den löften September bleek,
op Taffafoho, en Michiel Klarenbeek, van
Haarlem, als Krank-bezoeker met het
fchip Zeeburg in Ternate dit jaar ge-
komen.
In ’t jaar \6yj. bleek by *t Batavifch
kerkelyk befluit van den i pden January,
dat Jan Pieterszoon na Ternate vertrck-
ken zou, om den Krank-bezoeker, Jan
Engelszfton, op ’t kafteel Orangie te ver-
varigen. Ook bleek den 13 den July, dat
Willem Fuik, die op Makjan lag , en den
ziften September, dat D. Aartszoon weder
zeer ernftig, om verloffing verzog-
tenj waar op men den 28ßen December
befloot, Jan Blok van Amfterdam, die
meer in Ternate gelegen had, en zelf
verzogt weder derwaards te gaan, over
Amboina (zo hy daar ni.et noodig was)
tot afloffing van Fuik op Makjan, na de
Moluccos tc zenden.
In ’t jaar 1638, den fden Julius, ver-
fcheen £). Jonas Aartszoon, met een zeer
D. Aarts- loffelyke getuigenis op Batavia in den
zoon van icerken-raad| verklärende genegen te zyn,
t Ü f t a na ’t vaderland weder te keeren.
Den 11 den Oftober bleek, dat Jan
Pieterszoon nog op, ’t kafteel,Orangje,
en Adriaan Gorgel nog op Taffafoho, W
Krank-bezoekers lagen.
Den 3den January, in ’t jaar .1639,
vond men goed, den Krank-bezoeker
Dirk Janszoon,ook herwaards te zenden,
om op ’t kafteel Orangie te leggen.
Den zoften Juny verfcheen Jan Wil-
lemszoon Fuik met het fchip de Beurs van
hier op Batavia.
Voomoemde Dirk Janszoon klaagde,
zo den 3often Oftober bleek, nog zeer
fterk over ’t Concubineren der Mardy-
kers, over ’t verval van den Godsdienft,
en over den flegten ftand der fchoolen,
weshalven hy om zyne verloffing verzogt.
Den 13den January, in ’t jaar 1 (S40,
wierd D. Jan Klaaszoon Bakus beroepen,
om nevens den Heer Landvoogd Kaan
herwaards te vertrekken, weshalven zyn
Eerw. voor zieh, en zyn vrouw, den
in t jaar
1638,
hier na
Batavia
vertrok-
ken.
Lateude
de kerk,
en fchoolen.
in
flegten
ftaat..
öden dier maand zyne lcerkelyke getui.- In ’tjaar
genis verzogt, en kört daar na vertrok. 2^»0,
Den zyften Mai, in ’t jaar 1641, bleek Hoeda-
by zyn Eerw. ichryvcn van hier, dat het nig het
’er zeer liegt met het Chriftendom ftond; p ß?kus
weshalven hy verzogt verplaatft te wor-
den, dat egter ’t middel niet was, om ’t hier nog
quaad te helpen. Ook bleek, dat Daniel bevond.
Macke uit Ternate op Batavia met het
fchip Hollandia gekomen., en in de ver-
gadering verfchenen was.
Den ißden November vond men goed, pie in't
aangezien by de Ternataanfche brieven
bleek, dat een Krank-bezoeker nu hier boina
genoeg was, Antoni Antoniszoon met geplaatft
magt om te doopen, naar Ternate te w e t zenden
, en D’ Bakus na Amboina te
laten overgaan, om den Predikant,
D. Sonneveld, aldaar te verloflen.
Den 22Üen September, in ’t jaar 1692,
verfcheen van hier op Batavia de Krank-
bezoeker, Jan Franszoon.
Den 9den February , in ’t jaar 1043, Ö. Son-
bleek, dat men D. Sonneveld maar pas oeveld
te voren beroepen had, om na Ternate ¿prägte
vertrekken, hoewel dit maar voor efen tagt m
ijjnng-togtje zyn zou; gelyk hy ook den Ternate.
yden Oftober we£r op Batavia quam, en
een omftandig verhaal van ’t verrigtte
aldaar overleverde.
Men zag toen ook, dat de Krank- D.Bakus;
bezoekers Henrik Hartong, van Witzefl, meteeni-
en Hernan Janszoon, en de Predikant,
Jan Klaaszoon Bakus (d ie , in ’t jaar kers,m'e
1643. uit Amboina weft hier moet geko- jaar 1643.
men zyn) verzogten te mögen opkomen, we£r hier
h geen den n December aan D« Bakus gekomcn*
toegeftaan wierd.
Den ijfcn Juny, in ’t jaar 1044, Die in 't
quam van hier op Batavia de Krank- jaar 1644,
bezoeker Henrik Hartong; en den 3 den °P?ata”
Oftober verfcheen D. Bakus, met het
fchip Egmond gekomen, mede in.den
kerken-raad aldaar.
Den 3iften dier maand zond men N.
Agricola, als Proviiioneel Krank-bezoeker,
na Ternate, om van daar verder na
Tajoewan te gaan; en ten dien tyde
lagen hier nog de Krank-bezoekers, Jan
Gerrits zoon Blok, Alexander RoJfenraaä9
en Gérard Centen, met magt om te doopen
, hen (fchoon het tegen het 2fften
Artykel der onlangs gemaakte kerkenorder,
alwaar dit aan Proponenten, en
Krank-bezoekers verboden werd, fcheen ,
te ftryden) om dat men meinde, dat
zulks by ’t eerft opregten van een kerk,
o f wel by onmogelykheit van daaigeen
Predikant, van Batavia, o f van een 'na-
burige plaats , te zenden , of^|pel by
eenig ander onverwagt voorv^verfchoo-
ning kon, en moeft lyden, behalven dat
ook deze magt van te doopen door geen
Krank-bezoeker langer , ; 'dan tot de
komft
i i«46. komft Van een Predikant, en ook geen-
ziqs. ppf een andere plaats duuren, of
meer zou mögen, geoeft^nt worden.
Den i4deu‘November verfcheen op
Batavia de Krank-bezoeker Herman Janszoon,
die.in Ternate zes kinderen, en
negen volwaSene gedoopt, en zeven;paar
Keden in den Egten-ftaat beveftigt had.
Den 8ften Oftober, in ’t jaar 1646,
verzogt Rojfenraad, die op Makjan lag,
om zyne verloffing. Hy had elf kinde-
reny en agt bejaatden gedoopt, agt paar
in den Egt beveftigt,. en de Krank-
bezoeker Centen, die- op Batsjan en
Laboewa lag, had den Doop aan. vier
kinderen en twee , bej aarden bedient, en
vier paar lieden in den Egt vereenigt.
p yyar. Den 2dftcn dier maand vond men op
meloin’t Batavia in kerken-rade goed, D. Joannes
jaar 1640. Warmelo herwaards te beroepen, die den
waards -November opk zyn affcheid van
gezon-, de bropderen nam.
den. Den, 11 den Oftober j in *t jaar 1649,
verfcheen de Krank-bezoeker, Adam
Janszoon van Thiel ; uit Ternate in ker-
ken-rade van Batavia, aan welken men
vraagde, wie hem Krank-bezoeker ge-
maakt had? Hy zeide: De Heer Land-.
voagd Seroyen. Men vraagde hem verder,
wie hem ondervraagten geexamineert
had? Hy gaf tot antwoord: Niemand.
Wie heeft u dan magt gegeven, zei de
Prefes, om op Batsjan te doopen ? De Pre-
ßdent van den Bogaarde, zei hy; dog hy
bekende te gelyk, qualyk gedaan te
hebben; voegende hier by, dat hy hy
den Prelident noit ter verantwoording
had können komen } op welke Hegte
verantwoording men goed vond hem
buiten eenigen dienft na ’t vaderland te
zenden. -
Uip d it, en meer andere gevallen;
bleek den Batavifchen kerkemraad zeer
lclaar, hoe Hegt de Landvoogd, en de
Raad hier in de Moluccos , met den
Predikant Warmelo, en de Krank-bezoekers,
leefden, en hoe de Politycquen
.dog alzoo hy de Maleitfche Taal zeer •r j,ir
wel verftond, zou zyn Eerw. nog eeni- i*ss.«
:gen tyd in Banda blyven. venrofc
maar alles na zieh trokken, zieh zelven
niet ontziende, Krank-bezoekers, zon-
der weten van den Predikant, en zonder
eenig. onderzoek van hunne bequaamheit,
zo los aan te (teilen.
Den 2<fcn December, in ’t jaar r6 fz ,
& & “ > iie ik , dat de Krank-bezoeker, Rojfenraad,
Den. 9dçp November, in ’t jaar, 16 f6 ,
verfcheen zyn Eerw. op . Batavia , en ^omftin
wierd in Ternate in dit zelve jaar in ’t jaar
September door D. Fredericus Abbema, i6s6 °p
die uit Amboina derwaards vertrok, Batavw*
vervangen.
Deze Heer quam daar HM ' n in ’t jaar 16^' 9a . Dm-a Ahbibere *■ in July te fterven ; waar op men im dicin >t
Amboina goed vond, nog in dat zelve jaar 16591
jaar D. Jofias Spljardus herwaards tevfterft.
zenden, om de kerk alhier te vifiteren, P- Spil-*
die, na ’t verrigten van zyn werk hier, Jbaerz“*kt r7
op Batsjan, Makjan, en Ternate, in ’t deze,
jaar 16 f 9, weêr in Amboina quam ; dog kerk
in ’t jaar i<S<5o. vertrok. hy derwaards
weêr, en quam in ’t jaar iddi. weêr in
Amboina. Zedert welken tyd het byna
een gewoonte wierd, dat een der Am-
i bonfehe. Predikanten Ternate vifiteren
moeft., - . ■ ■' ,
op Batavia verfchenen zynde, na
’t vaderland ftond te vertrekken; en den
pden -was Kurneüs Jacob ¡zoon Rceveld
mede van Ternate daar gekomen, ter-
wyl men nu ook goedgevonden had-Ja»
Janszcm, in dien zelven dienft derwaards
te zenden.
|y . Den 8ften Oftober, in ’t jaar i 6 f f ,
amT?a” verzogt D. IVarmdo zyne verloffing van
kondemhier, die hem ook toegeftaan wierdt.
In ’t jaar i<5 6 i . in Juny zond men uit ,g6lja” 4
Amboina D. Joannes Burum, die hier Buruin,*
bleef, dog in ’t jaar 1662. op Macaflar,
op de reize uit Ternate na Batavia,over-
leden is. w
In ’t jaar 1Ö62. was de Predikant, *
Petrus Stbelius, den 13den November na 1US
Banda beroepen, en vervolgens wel der- *
waards vertrokken ; dög door fchipbreuk
in Ternate vervallen zynde, was hy daar
gebleven, tot dät D. Godefridus Akendam
(die den 19 den November 1663. door dai^ver-
haar Hoog Edelheden, buiten kennis vangeo.
van den kerkern raad, zynde dit het eerfte
voorval van dien aart, na Ternate beroepen
was) uit Amboina in ’t jaar 1664.
hier quam, alwaar zyn Eerw. my toe-
fchynt in ’t jaar i6 6 f . overleden te zyn.
Hier op is de P r e d ik a n tD . Simon de D. de
Bucq, in ’t jaar 1666. uit Amboina ter Buccl in
vifite van dezê kerk gezonden, die van gJ ||
daar den 29ften September al weêr in
Ambon was.
In dit zelve jaar den 2yßen Oftober
, vond men pp Batavia goed D. Joannes
Sweerdius, die in Amboina met D. Canon
eenig gefchil had, tot befiiffing van *t
zélve na Ternate als vaft Predikant te
ordonneren ; dog hy quam hier niet voor D.Sweer*
’t jaar 1667, en bleef’er tot ’t jaar 1669.
in welk jaar hy daar fchynt geftorven Jaar 1 7*
te zyn. O
Den 27ften December, in ’t jaar 1668, p.Stniii
beriep men D. Albertus Struis, die ’er in ^ ¿ aa*
’t jtor 1669. in ’tbegin, temeer, alzo
D . Sioeerdius ziekelyk was, na toe ging;
maar deze D. Struis ftelde het hier zo Diens
flegt aan, dat hy in February, o f Maart, in dienft
’t jaar 1670. kerkelyk, en politycquelyk ;
met ftilftand van dienft daar vopr eerft
nog gchouden wiert, en waar op by
fehry