D E R D E H O O F D S T Ü K.
TTlÄsco Gama, V I * Opperbeftierder enI I * Onderkoningvan Indien. \ Zyndood.
j W Henrik de Menefes, V I I * Opperbeftierder van Indien. Zyne verrigtingen ,
en dood. Lopes de Sampajo, V I I I * Opperbeftierder-w» Indien. Hy dwingtdie van
Calicoet en van Bintan. Hoe hy met Mascarenhas handelt. ¿Simon deSouia vegt zieh
tegen die van Awjien dood. Sampajo overwiht den vorft van Porea. Slaat den vyand
entrent ?ombahi. Nugnez da Cunha, IX * Opperbeftierder van Indien. Mangalor,
Aden en Diu ingenomen. Slaat de Turkze vloot. Gariias de Noronjia,K X*j5#j$m>ogt
en I I I* Onderkoning van Indien. Vervolgt de zaakeyi van,JJi\i. - . Steven Gama,
X I * Landvoogt van Indien, en zyn dood. Martyn Alfpßiijs de Souiä X I I * Landvoogt
van Indien. Japan ontdekt. Joan de Caftro, X I I I * Landvoogt en IV * Onderkoning
van Indien. Sophar belegert Din... g Zyn zoon vervangt hem. Word van den Onderkoning
gefiagejt. _De Caftro ’s dood. Gariias de S.aa, X IV * Landvoogt van Indien. Ge-
orgius Cabraal, X V * Landvoogt van Indien. Alfonfus Noronha, X V I * Landvoogt
on v * Onderkoning van Indien. Pieter Mascarenhas, X V I I * Landvoogt en V I *
Onderkoning van Indien. Onderkoningen en Landvoogden der Portugeezen van *tjaar
iyoy. o f, tot 1721. Veroveringen ^.Portugeezen /» Ooftindien. Waar mede zy
de Ouden in alles overtreffen. Nieuwe wegen naar Ooftindien , door anderen uitgevon-
fhn. Naamen der Vinders en Bezeilers der Straat Magellanes. Een andere weg,
door df ßpvsit Le Maiiegevonden. Nog een andere nieuwe weg , en door viitn gevonden»
Nieuwe wegen naar Ooftindien om de Noord nagefpeurt. Naamen dezer opfpeurende
zeehelden. Waarom zydaar niet konden doorraken. Een nieuwe weg naar Ooftindien
in yt Noorden, te land, ontdekt. Voortgezet tot /»China. Moejelykheden hier over
tuffchen de Moscoviten en Ooft-Tarters , of Chinezen. u En höedamg die befliß zyn.
No g een -weg naar yt Qoften by California... Hef uitvinden van de lengte, o f ’t Ooft
pn Weft y zeer,noodzaakelvk. ^JfferCcbeide Starkundigf^ - di^na. V OoIben Well gezpgt
hebben. Gemma Frifius en ÄpSmÜs:'^iFterMa3Sna. Kobbert Robbertfz. Robbert
Hues. Orojitius en Wernerius. Petrus Plancius. Thomas Leamor. Die voorgaf
Ooft en Weft gevonden te hebben. Doch zyn Hellingen wierden met voldoendz bevonden.
Adriaan Metius. Philippus Lansbergen. Een Rooms Priefter, diens naam onbekeqfa&.
Renatus Descartes. Andries van Berlicom. Abraham de Graaf. Chriftiaan Martini
Anhalt Een ander Schryver zonder naam. G. H. Gietemaker. Dirk Rembrantfz
vanNierop. Archimedes word geroemt het Perpetuum mobile,, eerß gevonden te hebben,
Ook Cornells Drebbel. Andreas van der Wald vond dit. in ’tklein ontrent 'tjaaritfco.
De oude Landgraaf van Heften - Caftel, gröotvader des tegenwoordige, in ’t groot.
Franlch Horologiemaker, in dienft van dessen Landgrave, maakte ook diergelyken
werk. In V jaar ijiy . -wW Orefyzer te Caffel het Perpetuum mobile in ’t groot:
Monnus, en anderen. Wifton, Creethoom en Rafcher. In ’tjaar 171 p. zegt de Marquisde
Bethune Ooft ¿»Weil gevonden te hebben. Tweevoornamezaaken, die f t uit-
vtnden tot nog toe beletten. De verfcheidene miswyzingen w » V Compas. ■ d'Onkunde van
den loop des ftrooms in de grooten Oceaan. Een voorbeeld ’er afvan^N. N . Andere
navorfching ivegens de ziltigheid der zee in de. diepte.
Vasco "1 A E landvoogt Eduard de.Menefes^
S I M 1 gaf in ’tjaar 15-24 den 4d' “De-
* J L S cember zyn opperbelner van In-
ffierder, dien over aan den zesden opperbeftierder ,
en twee-en tweeden onderkoning van Indien, den
deO.nder- .beroemdcn, Don Vasco Gama r graaf van
vanto- ^Vidigueira, die door Johan de III. met
dien. 14 fcnepen, den p*a April des zelvenjaars,
uitgezonden was. Kort na zyne kcimft
•meinde hy naar Calicoet te gaan , doch
Zyn dood wiert ’ en ^uam ^en Hiica December
1^24. te fterven.
Henrikde In zyn plaats volgde niet Lopes de Sam-
Menefes,pajo, gelyk ViscoGamabelaft had} maar
oiperbe- V0^Sens ’? konings brieven, als zevende :
llienler opperbeftierder , de gewezene flotvoogt
Van In- van Goa, Henrik de Menefes^ indenjaaie
dien. 1 yzy. in Februarii,
Deze landvoogt dwong in Oftober
van Calicoet, fthoon popoo man fterk,rigtingen,
tot vrede, en deed hen. de veiling aldaaren dooi
afbreken. * Hy nam ookwoor naar Diu
eentocht tedoen, dochftierf, na Alodin
geilagen, en zyn belegte water ente land
verydelt te hebben , den zden Februarii
1 fz 6. en wiert, volgens des koningj lail^
door Pieter Mascarenhas, gewezen landvoogt
van Malacca , als agtfte opper-
landvoogt van Indien opgevolgtgkr^n i
In zyn afwezen nam Lopes de^Sampajo Lopes de
voor eeril het opperbeftienwaar,. onder Sampajo,
eede, van ’tzelve byzyn komft aan hem agtfte Op-
over te zullen geven} maar,. volgens na-ierbei,ier‘
der brieven des konings., zoo wiert Lopes indie?
Vas a S‘° Pelagio, anders de Sampajo ge-
naamt j in ’C opperbeftier zedert iyzd.
be-
' peveftigt, en Mascarenhas tot zyn opvol-
H ger geilelt ^ ten minfte , men dwong
Mascarenhas, om dit zyn voorgéven, als
was het waarlyk zoo , voor waai-achtig
aan te nemen, en.dit alles te dulden.,
„ Sampajo iloeg die van Calicoet, vemielde
dwingt. ’tjaar i yzó.Alodin,koning van Bintam,
die van zoon. van Mohhàmmed, koning van Ma-
Cakcoet, lacca , t’eenemaal , ilelde den vorigen
Wntam. wettigen koning, als een vafel van Portugal,
aaarweer m, en bragt Malacca dus
in volkomen ruft.
Wanneer Pieter Mascarenhas hu den
laatften Februarii-1f 17. te Coetsjien, en
zpò. verder te Goà, qiiam, wilde Sampajo,
öp-zynen eiich, hem ’topperbèftiér van
Indien .niet overgeven j maar zette hem
Hoehy eerftindeboejen, endaarpa indevefting
van Cananór gevangén y ja hy zond hem
handdt. na-veel geichmeh j en gewysden van rech-
ters , eindelyk by een onaerling verdrag
naar Portugal, alwàar hy van zynèn ko-.
ning wel gerechtveerdigt, eh Sampajo nièt
alleen in ’tongelyk geftelt, maar nader-; j
handbok opontboden, engedoemtwiert
aanhemtwee jaarenibldy, o f eenibmme
van 20000 ducaaten , by hem als Tandvöogt
getròkken, uit te keeren} doch Sampajo
was, enbleef, vooreèrftopperbeftierder}
waar. toe hy ook te voren òp dén zi*n
Décember door nieuwe rechters in
Indien gekoren was} van welken tyd men
hem ook eerft recht als landvoogt aan-
merken moet.
Buiten dit geval met Mascarenhas, moet
men van hem getuigen , dat hy eenwak-
ker man was.
In ’tjaar 1 yz8. viel ’er iets voor niet die
van Caücoet, die de ftoutheid hadden,
om eerft die van Ceylon, -bondgenooten
der Portugeezen, en daar na ook den flotvoogt
van Cananór , Jan Defe , aan te
taften j doch zy wierden tweemaal wak-
ker geilagen.
Simonde Ook was’er eenvoorval tuflehenSimon
Soafe de Soufa, benoemde landvoogt der Mo-
vegt ?^luccosr, die, op Atsjienaangierende, daar
v£ n evyandig aangetaft wiert. Hy verweerde
Atsjien zieht deftig, en floeg de vyanden ettelyke
dooä. ■ maalen af} maar was eindelyk, door ’ t groot
fetal der zelven, niet langer inftaat, om
et glande te houden} des hy befloot zieh
liever dóod te vegten , als zieh over te
geven. Hy ftiert dus als een dapper held,
en wiert, na zyn dood, van de Atsjien-
ders wel in düizent ftukken gekapt.
Vericheide aanmerkensweerdige zaa-
ken, Ternate, en Banda, betreffende,
zyn ook onder Sampajo's regeering voor-
gevallen, die wy onder die landvoogdyen,
en der zelver beichryving in het byzonder,
Sampw te verhandelen.
overwint Hy overwon, gedurende zyn beftier,
den vorft den vorft van Porca, nam zyn ftadt in ,
Pmca en 00^ zyn vr°uw en zufter , met veel
juweclen vercierd, gevangen.
I. D eel.
Den yden Januarii ij*2p. vertrok Sampajo den
van Goa naar Diu met fz zeilen, floegvyand
tegen den vyand , die 64 zeilen fterk was , Sntr®h.
niet verre van de ftadt Bombahi, met zoo om
veel geluk, dat zy verftroit wierden} waar
op hy voornam Diu aan te taften, doch
dit wiert hem, door den ten dien einde
uitgezonden nieuwen oppergebieder van
Indien j belec, waar pp hy den 31 Maart
ij*2p. weer te Goa quam.
In het laatfte van ’tjaar 1 y2p. (hoewel ^„«1^
andere van ’t jaar 1^28. fpreken) naf Sam- daOmha;
pajo zyn beftier in een zeer goeaen ftaat negende
aan den negenden landvoogt van Indien, 2 pp.ei e"
Nugnez da Cttnha, die den 18*“ April ifz8 .f^ £_
met 11 fchepen uitgezonden- was , oyer: "dien. '
Onder hem nam Heftör- Silveira de ftadt
Mmgalor, in t r ji. " ¿ e g g S *
alleen , maar ook de ftadt Aden , aanenDiu^iy
’tRoode meir, in. genomen.
Deze opperbeftierder belegpde. in ’tjaar
1 f 31. de vermaarde ftadt Diu met een
magtige vloot, en dwong Bhddür, koning
vanCambaja, die aan hem över te geven ,
alwaar hy Antoni Silveira als flotvoogt.
aanftelde.
Die koning , door Türkzetroepen on-
derfteunt , zogt naderhand die'ftadt wel '
weer te veroveren} doch hy wiert geilagen
, en zelf gedwöngen om, wilde Hy
niet verbranden, uit zyn ichip in zee te
fprmgen, waar by hy zyn leven, het vuur
willende ontvlugten, in ,’t water verloory ' iJ
waar door de Portugeezen nog volkome-^
ner meefter van die ftadt wierden. m
* Van diergelyken uitflag was ook de on- *1 »
dememing van een Egypufche vloot,onder §.aaLdo
den Turkzen zeevoogt, Söliman V door'^oJ®
Sulthän,^//»/, (die Egypten verovert had) -
op verzoek van Bhadur ’, - to t ontzet van
Diu gezonden.
Hy vertrok in junii des jaars 1738, met
een vloot van <5 3 vaartuigen,4ooo Janitzersy
enidooo Türken, van Suez naar Indien ,
gierde te Aden aan , welkers vorft h y ,
om dat hy den derden dag by hem eerft
aan boord quam , en toen - nog ftout
fprak, aandegroote maft liet ophangen,
en nam de ftadt zeer trouwloos in} van
waai’ hy zeer opgeblazen naar Diu trok ,
daar hy kloekmoedig, en anders, dan hy
dagt, ontfangen wiert.
Ondertuflchen wiert Nugnez da Cunha, Gariias de
na 10 jaaren wel geregeertte hebben, door Noronha»
Garfias de Noronha, als thiende landvoogt
en derde onderkoning van Indien , den voogt, en
1 i * n September 15-38. vervangen, vertrok derefebn-
toen naar Portugal, maai- quam op zyn * rko'
t’huisreize te fterven. * ■ F d^- Va°
Deze onderkoning vervolgde de zaaken ° 1Cn’
vanDiu, waar aan den konjng van Portugal Vervolgt
veel gelegen was, tegen den Turkzen zee-
voogt Soliman, en quam Silveira, na dat die
de Türken ettelyke maalen zeer moedig af-
geflagen, en veel afbreuk gedaan had, met
O zoo