
K
%
C
2) an. i f
D
Syria eft,mëïeatur noftra mederauone & difcïglina pafci'
in Ghriftov Salutant vos 8c Ephefij &Smyrriavvnde h * c
fe ribo vob is ,qiuprasfences ad funtiriDe i gloriam, vti &2f
vqs-qui me vna curra Poiycarpo recrèaftis: öc c x tX r x E c -
clefiïe.itt h ono re lefii Ghrifti, lalutant vo$f Valete con--
cor(ks/piritumpoffidentesindiuuHum;imChri[toIerii
per yoluntatem DciitW -
t.Cor.uf.
Abac.2.a.
Rom. i.b.
Cal 3.b.
R [al. 67. b
Hærefès
varia,
Chriftidi-
uinicate &
humanitäre.
I N S A N C T I I G N A T I I M A R T Y R I S
Èpiftolam V I. Scholia.
a Dignushabitospxopratonomine. VeMhfifiianum
nomen intellïgit, qtfodprimum' in'AntiochiaEcdefiaMdelibw
inditüm ett j v tin A iïistefiatur Lucas.| Vel mdrtyris nomen m -
telli.gif, cümobfidem Cbrtfii vïnctus, damnat w cftt,.vtïcfiiisob-
ijceretur. - I < jÉÉ I f '
' ' frNonpridiana comedens & tepida b ib en s ,& ad prs-.’
fcripta fpatia obambulans. Uunc locum nmerinterpmnm
fattfihtellexit. Vetus interpresitareddidit: No nomnia comedens,
tepida bibens,df menfuratèambulans. Moreltw fievertit: Non
incrafitnum crapulam coBigensitepidabibens, & modulate itice-
dens. PoêbGmafubabent • <** | vi"
Hl I [Ufolpr.fiu» Damnat enim Ignatmntusillos ludaicos,
tamper Euangeiicam vmtajem abolitosquïbitslmhï fu-
i pcrfiitïosè feafiringebant adobferuaitdum Sabbatam,.adebvtuec
I focumexcitareritin adibus,fedpridiana &iammarcidaederent,
I & tepida biberent, & ta n tum vUcarperent,, quantumficebflt in
Sabbato cquodjpatiumob id, iterSabbatiin Euangelicisittms ap-
) pellatur| ne videlicet vïolarent Sabbatum, v d v ltra prafcriptum
jpatium excunendo, vel coqufndis cibk fe.pccupand^iquoscb id
pridie parabarstende & ferï:a fextaparafceues,appetlationm for-
tita eft a paran dia | Sabbdtumcibariis.
I c Ectoronando fpifitjiali S te(ph an o .. AlUidit ad nomen
I Stephanas: nam rt<p*y®'Grace,corona estLannè. hitte C"P'ru-
dentius hpnnographus eruditifiimum poëma edidit, cui tïtulum
fecit I I * a<pdtu»,idelti{l$ Coronis ,qubd in eócelebret la tides tóa r-
tyrujtu
E l V S D E k A D T A R S E N S E S D E S V O M A R -
Ityrio jdfeinde contra Ebionitas& Epicureos, Chriftum
e flcv e rum D eum , & futuram éorporum refürre-
fedioriëm: Poftrembaütem, & de vita:‘C h r i-
■ ftianar'ofïicijs. ;
- E . p i s , x d l a Y ,:I I. .
fciïis qu ó d lc fu s ChriftüS'Verè natus eft ex M aria, faófcus
de m üliere,& reuera ctucifixus cft.MihiverÏÏabjit ( inquir)
glorian, nißin cruce Domini mei lèfu C hrific, 8c verè paflus &
mdrtuusëfti&rëfurirexit. Äi^/iWföiinquitjeÄ^fcrl/?»«,^
primus ex mortuorumrefurte&tone. E t; Quodmortuus eflpecca-
tOiinortuiiïettiyuodautcmviuityVmtDeoï Quce enimv itt-’
cuiotum vtilitas,; Clirifto-non mortuo, qiue ytilipas tö fe-
rantiaï, qu^flagrorum ?- .Cur tandem- Perrüsie c rubifigl,;
Païdus 8c Iacobus g|adió'fe truncari paflrfunc •> Ioannes
aucem in Pathnionire è xula tüïn, Stephanus aittemlapi-
dibus ie ihterimi è Iudaeis ,-qui,Dqminum tiijd da fun t ?
Verum nihil horum temerè laólum.Reuera enim ab im-
pijs crucifixus e ftDomin us ,& h icipie qu ie xmulieré ha^;
tuseftjEïlius e ftD e i: & qui crücifixus.cft, primljgenitus
eftomnis creatura:.Dicitcnim Aipo&oldsiVnusDeuspater
ex quo omnia,vnus Dominus Iefus Chrift9per quëomnxa tEv.Kniü
ehim Deus, & vnus mediator D e i & hominum homolejus Chri-
flu s: E t : Peripfum creatafuntomnia, & inipfo omnia conßant.
C^updaucem ipfe fit 1‘uper omnia Deus,& Paler,& Filius (
ipiuiSjdicit: Afcendoad vatremmeutn,&Patrim vefirum,Deunt
meum & Deum veßrum. E t ; Cumfubieäafuertntilliom-
°A8 .26,
Rom. 6. 1
nia,tunc & ip fe F ilm fubijeieturei quißbifubiecitömnia: exiftes
om n ia ,in omiyl?,us,:& alips'proleóljO'ell qu ifü b ie c it illi
bmnia,^aliusfcuihaec fuhiedtaiuntjqui epiameum om-
nibusfiibiicitur. Sed n e q u eh om om e tu s e il, perquem
& in quo fiic lahint omnia. Omnia enim'p e t ipfum fä-
blafiint. Q u an d o faciebat ccelos,vna ipfiäderani .• & ib i
a d e ram illic o a p ta n s fingula: 8c congpatulabatur mihi
quotidie^congaudcbatque. Quomodo^merus homö-
audiuitB.Sedé d dextris metia Q u pm o d ó v e rq d ic eb a t:
Antequam Aprabam fieret/egorfum ? ' E t : Glorificabts me gloria
quam habui antequameßet mundm. Q u alis verb homo di-
cep : rDcfcendi deccelonon v tfa cw n voluntatem meam , fed vo-
luntatem eins qu im iß tm e i D e qu opo rrohomin e dicebat:
Erat lu x vera quaiiluminatomnem hominem vementemïnWric
mundum : ln mundojrat, érmundidpenipfumfattus e i l, &
mundustUumnor^cognouit. Inpropriavenit, &ßa eum non re~
ceperunh >.Qupmovdoigicur hic merus homo 8c q u i,v t el-
jfepéx Maria empiflet e xordium,& nonpo tius Deiis Verbum
, 8c vnigemtus film s i ;In principiöenim erat Ver-
bum ^ rV er bum erät ap u dD eum ,& Deus erat-Verb Um»
E t a lib i; Dominuscreauu tnpnitium viarumfuarumftn opera
\fua, antefaculafundauitme 3 ante omnes colles generat me.
Q u p d autem reliirgunt.cprpora noftra,dicit -;i- Amendifo
vobis,quia vèntt bora ut qua omnes quiin monuincntisfunt, aä-
dientvoceni F;lijDei ,&q.uiaudierint,viuent. A t Ab b ild lu s :
hOpflmffin'quk^o^^ incotruptionem,& mortale
hoc induereimmOrtaütatein. Et quod oportet pudicè 8c
iufte viue^e, conftat e x ijs quae Paulus- ru r ium d ic it: N t
erretü,nequeadultert,nequenioUes3nequep£dicones, neaueconui-
tiatoreSynequeebrioßmeqüefureSyregitumDethareditabuht. E t :
Simortui non refurgunt,neqtte Chrißus refurréxit-}vana ettigitur
pradtcqtto nofira, vana ßdesnoßta \ IgituV&qui in.Chrißbdor-
.Cor.s.k
'.Tim.i,
Qolojf. I,
jP[ahc9.\
loan. 8.
loan, û.i
IG n AT iy s,qui&^rheppho rus, fa lu at^p er Chriftum,
laudand^,memprand|e, 6tada.mahda: ^ c c le fia , qu«
T arfi eft,miiericprdu (8c pax aD ep P a tre ,& Domino Te-
fu C h r if to , multiplicetu.rfemppr^
A S y t i a 4I^Q5^|i^^ue'ci|in beftijs deppgnp's non
quod ab nitis felis d eu grel ( h x n am q u e , v t noftis, Deo
volente pepetcexpnt p a n ie f i j^ d aferi^humkiiam ge-
renti^»1 5 -*^a lera cubatjqujei
me quotidie pungipt& y n lu e r ^ , Verfim nihili pendo j mieruntgenerunt: Siin hac vna tail turn inCbriJlojperamus
fiippliciahxCjixeqne t^ n tif^ o '^ tam meam, vt earn p i9 I ferabtlioresfumusornmbm hominibus. Stmortui non refurgunt,
.am e iip q^m P .o i^ ttu i^ vC ^ ^ ^ ^ ^ iiq in e „o fie rp ign i, | edamiis&bibamus, eras enim m orimun H o c verb mo^'o al-
feri^gladijs, cruciydijm'mod9 ChfiftHtn.vide^m.Salua- I ie tiis n o b is , quiddileriminis erit inter n o s ,.& c in e s&
tor e6e D c u m meuui >qui p r opper me. m o iiu u s e it.O b le -j alinos,qui iururorum millam rationem habentes,folum
! cro yo§egovirjdpis G b r ilii, qu,iterra mariqueexagitor , i ed en d i, 8c efus qu od tunGlublequifolet, nimirum ebe-
• ftateinfi4 e.:efteconftanci^^rmoanimQ^ uiai«y?«;(exji'--. undiappetituhabent? De fiicu tien imlunt rationemen-
devi«il,cftotejmm^ile%quia Dominus habr^arelacitm , teminPusgubernante. Fruatyobis in p om in p . Sobrij
dompjijsdemmorib* prkditos. Npuiquoscla miriiitrpru ellotejliuguli abijeite omnem rrialitiam ,ferihamexcanfàtinævoluifle
vos cur bare, quorum alij alleueranc Ie-
fumiOpimpbetkntum&phan^ifianatura., & Opinione
crucifixumialij yerb diçub t e urn no n efle filium G rear o-
ris omnium ; uonnulli verq ^ q u b d ip le e ft luperomnia
Deus: aliq u i, qu od rnèiushomö : alij vérb quódeadem
caro n6nrelurgit^&,qub.d;Voluptuaria vita amplebtenda
fip: hune eninteflefinembpnorü, ijs quipaulbpbftcox-
rumpendifint*T4ntorum,ï9^1orumagmen,impudenter
ieingefliçi. A t vos ne adho tam quidem cefliftis, illis au-
rèSaccpn^grodantes : Pauli enimeftis çiue^&cüleipuli,
qui ab Hierplblymis vsque ad îllyricum Euangelicam
expieuitarædicationem,&qui ftigmataGhrillim carne
deicentiam, deiiabliönem, cälumniam, turpiloquium,
fcnrylit-atcmviururros, ia lluin, ebrietatem, lib idinem,
auariciam, inanemglonam,inuidiam , & h is firailia. In'-
dutte vero DominumJeßim Chrißtim & carnis cur am ne fece-
rstis-ad expletidas concitpsfcentias. Presbyceri^ubieblteitote
Epilcopo-*, Diaconi presjjyceris, populu&presbyteris &
d iaconis .Q u ihoc or di nis decor u m leruarinc,pro eorum
ani mab uspgo libens meam commutauero , & Dominus
fit-cum ipfis perpetuo. • Viridiligite vxoresveftras -p;ßc
pmlieres, yeltrotcöniuges. Liberi, parCntes ho n o ra te :
parentes, edueaf e liberos vellros in dirciplina& exhor-
tanone Domini. Eas qua: in virginitace degunt in precio
ruacircümtufir : am a s cummerniopiti&iprbrfuscfgno- h4 ete velut Ghrifti lacerdotes : Viduasinpudiciriaper-
H
Góhtraï'
picureos*
Exho«*'
'Chri^'
lliattf.
Rom. m
Hieraf-
chi* j
cleiiaftif311
decorum
Coning11
Charit
jducariH
| | i
ihon^^l
A
uorum
Öomi-
jrum de-
irura.
nfu
eudum-
/cuiam
âum.
manenteSjVtaltare Dei.- Serur.cum timoredominisrni-
niftrate jd om in i, cum moderatione 8c ciuilitate in (er-
ups imperium exercete. N emointer v os ociofiis fit; mater
enim cgeflatis inertia. Perrb h s c no n impero vobis
quafi fim a liq u id , tametfi vindlus fum ; yerum v t frater,
commoneracio. Sit Dominus vobiscum. Con lequ a rp -
rationum veftrarum frudlum; orate v t Iefum adipifcar.
Commen do vobis Antiochenam Ecclefiam. Salurant
vos Ecclefia: Philippenfium, vnde & fcribo hiec. Salutat
vos Philo diaconus vèftcr,cui 8c egp gratias ago ftudiosè
mihiin omnibus miniftranti.Salutat v os Agathopus d ia conus
Syrus, qüi me fcquitur in C h r i f to ., Salutare inui-
cem o lculp lanóto.Saluco vniuerfos &vniuerlas in C h r ifto.
Valere corpore, anima, & fpiritu vn o , & me i n c firis
immemores. Dominus vobiscum.
E I V S D E M A D P H I L I P P E N S E S D E V E -
, ra Chrifti humanité & d iu in ita te , daemonisigno-
rantia vtriusque , &.pietatis præ-
ceptis ;
1 S T O L V I I I.
IG n AT iv s ,q q i & Theophorus,Ecclena! D e i milcricor-
d iam con lèc tttæ in fid e& tolerantia & charitate non
fidfca,qu*eft Philippis; m ile r ic ö rd ia& p a x aD ep P a tr e ,
& D pm in o Iefii C hr ifto,qui eft Saluator omnium hominum
, inaximè autem fidelium.
Memorcharitatis veftræ, & prppenfiih C hrifto erga
nos an iijii, quædeclaraftis , decere exiftimabam vtferi-
beremad charitatem veftram,ergafratres tambeneuo-
lam 8c nosadamantem iuxta præceptum D e i; & corncerdotibus
:cum autem paranda erfet crux,ru m ultuaba-
tu r , 8c pamitentiam immifit p ro d ito r i, '& laqueum ijli
commonftrauit,& fulpendium quo ftrangularetur,edo-
cu it: terrebat & rpulierculam turbans eandc in fomniis,
& v t a crucifigendo ceflarent, moliebatur,qui prius omnem
lapidem mouerat v t eadem crux parareturjno quod
pcenitudine duceretur ob tantu malum; hac enim parte,
mi*us fniflet Iceleratus, fed fentiebat fuam ipfius perni-
11 E
Poenî tetia
Iudxàdç'
mon*.
*Vetus iri-
terpres fiit-
gulariccr
rcgir.cm
fuiFraga-
tur Acciofor.
s.b.
“n.;o.a.
4 *-
ulga t i
'itio le»
t fi noßi;
peut. I
fonitac
j*is nô
’'ores.
. * tro-
, ü hor
e dæ-
Joi.'
ciem. .Çrux enim.Chrifti prima luit ipfi.condemnation
s , iportis & perditionis caufa. Ideo & in quibusdam id
emcit v t crucé negent, vtpalïionis illos pudeat, & mor-1
tem opinion etan tumillumguftalïèaflèuerent, partum
virginis circumcidant & mu tilent, naturam calumnien-
tur v t deteftandarp; Iudæis f auxiliantur in cruce abne-
ganda,gentibus magiæ calumniam, G hrifto, impingédo
hæreticis, prætexen do yeritati phanrafîam : Darius enim
& multiformis eft dux illepmnis m a li, & falfisrationi-
bus mentes fallens humarias, fibi iplè contrarius^incon-
ftans,alia pr^texeris,aliafaciens. Sapiens c ftadmalefa - jlogia J tdc
ciendurn, bonum verb quid fit ignorât. i5gnorantia op- L ” .
pletusëft gropter volunrariam dementiam. Q u o en im & ^ “
m o do non eft e iu smod i, qui nec ante pëdes &-propatu- 'dæmoa i
lop oh tamra tion em vidët ? Si enim nudus homo e ft, gnorani.
Dominus conftans ex anima & carne ,, quid circumcidis
& mutilas nariuitattem cômunis naturæ human.c ? Q u id
vero çanquaminlblens aliquid in h om in e fà âum ,p a f i
fionem appcllas phantafiam, &m o r tem hominis mor-
talis cenles opinionem elfe lolam ? ’S i verb D iu s & ho m
o , cur iniquum vocas Dominum gloria:, qui natura in-
uariabiliscft ? cur iniquum appellas legislatorem, qui a-
nimarn habet hiimanam ? Verbü caro fad um e ft,& p e r - ’
c i * - , fe d ü s h om o ,4 qu odinhomin e habi^uit; Q u om o d o Ioan‘rmonélacerem
vos de curfunoftro in Chrifto, vp idem di- h& magus h ic , qui d im omnem naturam tam ftfifib ilem 1
cans omnes,vnammes,in eadem fidei régu lagradientes, j quàm intelligibilem codidit voluntate Patris : in huma- Chn> f
vt^aulus vos admonebar. Si enim vnuseft vniuerforum nitate autem,omnem m orbum & infirmitatem curauit > S I
Dew Pater Chrifti, eaquo omnia; vnus autem Dominw nofter Q u om od onÖ Deus hie eft,qui mortuos fufeitauit clau-1
lefw Chrißus,per quern omnia yvnus a u tem Spmt us qui operants j dis perfedum reddidit grelfiim, leprofos mundaifitcæ-
efl, 8c vim fuam exercuit in Mofe,iri Prophetis & A p o f to - I cis reftituit vifum, ea quæ funt vel augens, v t quinqueM , I ' G
hs; & v n um b a p tifm a<m od in mortem D ominid atu r, 8c I los panes 8c duos pifees, v climmu tan s, v taqu amin vi- Io* * 6
v n a c le d a E ccleha ; debet elfe & vn a fecundùm C h r i- num;tuumverbexercitum fo lofugansv erbo ? Q u id v e - 1
ftumfides: vnus enimDuminus,vnafides, & vnumbaptifma: rb virgineam improbas naturam, 8c membra appellas
vnus Deus 8c Pater o m n iu m ^ per omnia , 8c in omn i- obfcæna? qui o limhæ cipfa membra in pompis.oftcrita-
bus. V-nusigitur Deus & Pater,non duo nequetres : v - | bas, b mares nudari iubensin con/peduieminarum, ite m
s qui eft ,ne c eft alius prætcr ipfuni,folus & verus. Do- j que feminas in cupiditatem libidinofam marium, nunc
minus enim,inquit,Deus tuus Deus vnus eß'.vaas 8c Fili9, v er- con tra, hæc ipfaà te iudicantur obfcæna, &honeftatem,
b um , D eus ; Vnigenitus enim,inquit,qui efi infinu Dei Pa - fimulas qui lpiritus es fornicationis ,ignorans tunc de- Q u i fiat
tris, & rurfus ; Vnus Dominus lefw Chrißus : 8c alibi : Qupd muma liquidelîe obfcænum,cùmperfcelusilludpolui- obte«na:
nomen illi, & q u o d nomen Eilio eius, v t t cognofcamùs ; V nus ' mus ; cùm, verb omne abeft peccatum, nihil turpe cen-1
au tem& P aracle tus : Vnw enim,in quit, & Spiÿtus : f quo- fendum e ft, nihil m alum,corum quæ fa d a funt, le d om nium
vocatifumus in vnaJpe vocamnis nofir*. Etite rum ; De nia bona valdè: at tu cùm non videas, improbas ea.Rur-
vnoßiritu bibimùs, 8cc . Et ; Omnta bacmanïfeftum eftoperan ] fus,quomodo necdü ex Virgine natus tibi videtur C h r i- 1
vnum&eundemJpiritum. N o n ita q u e très patres, neque I ftus, fed Deus Pater,qui eft luper omnia, qui eft, quiq; o-
tres filij, neque très pa rad ed ; fed vnus P a te r , vnus Fi- mnipotenseft? Qmsigitur huncmifitîquishuius dota i- Deümp
liu s , 8c vrius Spiritps fandus. Quare dcDominus mit- J nus eft?cuius yoluncati hic ohediuitî cuius legem implë- trcmnon'r
tens A p oftolosadd o cen d um’omnes gentes,præçepitil- u it?q uin eca licuiu svo lun ta ti, necalicuiuspotcftatipa- effe incari
lis v t baptizarent, In nomine Patris & Filij & S p in t9fan- ruit?Et cùm Chriftum eximis à nafcendilege,ingenitum natam*
d i , non in vnum trinominem,neque in trèsincarnatos, | doces genitum e fte ,& qu i omni principio â r e t ,h u n ç di- H
fed in très eiusaem honoris. Vn»s enim eft homo fad u s , | cis cruci affixum, quo permittente, no n pofliim dicere.
neque Pater,neque Paracletus, iédfolüs Filius, non opi- i V erùm tua minime me lacet verfutia, necignore» te ob-
nione,non phantalia,led reuefâ. Verbum enim carofaâum ' liq u o & gemino greflu iheedere. Igno ra s tu qu is fitin-
eft,&habituait in nobis: Saptentia enim adificauitfibi domum. genitus , qui omnium rerum icientiam tibi vendicasî
E tn a tu s e ftv th om o , Deus V e rb um , cum corpore , id- Ä cm u lta teia tu eru n tj Mariævirginitas&admirandus
que ex virgine fine viri commercio. Virgo e n im , in q u it ,, ille parrus, quis fit ille qui in corpore eft> ftella quæ du- 0 ^
in vteïo concipiet, &p a rict filium. Verèitaque genitus eft, xitëo s Magos qui in Oriente erant, dona offerentes; Ar- muita *
verè excreuit, verè comédie & b ib ic , vcrc crucifixus 8c changeli falutatip Virgini f a d a , ipfius Virerais , v iro Chrifto
mortuus eft, &refurrexir. Q u i hæc credit ,v t res habet, defponfatæ, infoiens conceptus ; Præcurforis pu ë -
quodnatus c ft,isb e a tu seft : Q ii i verb non.credit hæc, ri præeonium ob-illius prælêntiam qui ex Virgine nà-
fcelèftus eft j îioh minus iis qui Dominum crucifixerunç, | feiturus e ra t , illiusque intra inatçrnum vtërum \ ob w ‘ ' j
Princeps enimrMundihuiusgaudet, cùm quis crüceni ea quæ p ræuidebat, lubfultatio j Àngelorum hÿmni !
negarit, cogriolcitenimcrucisconfcffionem, fuutaefie
, paftoribus fa d a bonä riuncia; He- Matt.z.J.
ipfius exitium. Id enifn trophæum e ft contra ipfius po -
tentiariijtaiod vbi yide rit,h orre t,& audiens ti»iet,& an-
teqùàmfabricaretur c ru x , ftudebat v t iâbricaretur, &
operabatutin filijs inobedientiæ, operabaturin Iuda,in
Pharilæis, in Sadducæis, in fenibus, in iuuenibus, in laobnatumpuerum
rödis timor metuentis regnum fibieripiendüm, taanda-1
tum de riecandis in fan tibu s ; in iEgyptum eommigra- I
t io , & ihde in ifta loca renerfio; fafeise pueriles, cenlus, ^ z a
& humana deferiptio, ladencis educatio , patps no* *'*'*'. j
tacn attributum ipfi Ioleph,qui tarnen nullum fernen ad |