quâmobrerft riort é tiam à le g b terminoque tacieüdi nc -
çëfl’ario eX i j s "•* . * * ,
Subieétumautem numero vnum,eft, fpecicxhip,. H omd
enim&aurum §ivnf)nornineniatéçia,numero coitipre.-
fcftdun^ur, quippeeiàm;i£*fit quædam ex fingul$magis,>
n e cad uentitiav fe x ca ifl^(piöddritöriÖat.-Pfiuajtiq aqr
:tcm'& repügiiamtóadöcnciHum q u id d a ^ ^ y vn^m.VÆ-!
fofpceiesatquef(^mavVeliici'prdo,(Velmafi^,vel^rio-'i
rumquædkuntur,quippram., I ta q a c& duo principia; &
tria,,& çpntraria eade*n cÿicfc.^ïfïi^üc ,-.yc.fi quis>dic%pjd
quod m Scaprædicum eft>& (^odnonçftprçdicunimu-
flca,velid o n o A çgdidumeft Sc ô ig id um^W idqug,d
HiS'Conftat, & qjïbd ijfcïem caret. Incerdum-autem dS'ci
'nonpoflunc* Éierieaim.npq^otcft,Vvc.alia ab aKjs^Jtrô
citrpquc contraria patiantur. Séd ho ce riam expiicatür,
hucrd aliud lubie , hpGÆmm.cànfromtariumnó.,
tic, fîfjfyt- nec plurafmr cbntrarijs princima,
!feero \neqne mifus plane duo J*qug.d^alttrpra>fitÆp^iïif
ratio,fedçjria. S lid quqd fubfteimitur:,^nunie^o,quidem>ynum
eft,(pecie aiùcrodiiOf à quipu?>vhutiî yniiubqpii.de-
'bpar, qnM a ferri p otejt^qpin idjquo^ fu ni jcit.ù r, rnfu'in iîb
i 'fu b ie à iim S ih o è ife r iin o n p p t e f tÿ .q u id eft*
^ t r a i ÿ ô | r p à n ^ ^ f â 5 ' fît > duo ipecietd^ijgci fijbijria-
tpiyefl^ÆrætCredfi quidéarüm q q ^ fftfn tle i^ ^ fu b ijp i
q p ^ tec^ tq iip id materia eft,quid,àflfcrri pofeft*<^üùi
teriajeirfper 0ririp0ffit,a^uegenci;ari?pr®rertim a im v -
ni contrafiommïubieda fit. .h^an*auppçiii^tioni ftibijpj*-1
ï uriauEfôfins quæ eft.pt iuatiqnfcqatraria, (p.ccieqùe f||f-
thofîi efÇcitut^nfocmis priuàtioiit. Q u id eft igitutiquani-
pjjrém materia nQnfîf?eftèntia^ua;geuemiôririqlu&po>f-
fit, cùnjjfemper ftatunvad jpriginém recrptêndamiâçcord-
hiodatumMb:eàt2 Præcereàiipriuatio aliud eft nihil, nifi
öiritüs eîus iquod éft, dé'tradiqÿ. eaque îneft in material J
qui&câuia: eft,cur npp eriàfh ipfiuOTati^quamateria eft,
dptçàiftaftp? Prætereà fî abiènte, matériæ fprrna, abeft <à?
iam eilisratio a qua hafeet vt fît^flèn^»ppc ipiâiiîfingulis
rebuseft;necinijs qpaffîmt : nUfioig itu r in to c om p lr ià '
eft* eit$ detiaâafîibiataquefo|lqay#fæteï?KSfî hhmércr
Imn^reKendicur m a t e r a neque pJj^agütt conuenïtmt;
& ôccidunt,nnmero comprêbendunciir:^qiiomodo tria
funt^rincipia,nflteria & quæei a c c iau n t/S i n-iliil eorum
Qüæ in natarafrum<eènglhti,natione eoncretioneqwfiunt,
exmateria necquale,nècqiiantumêfrècpgnorQtut,-«quî
è x e a bunt.perfè,quiçâuntomhiai>-Si feri.noripotè'ft.,yt
aliquidfit quin fit etianritvrebusfinguli&yq^ :
ria,.quæpriuatiohi$ viinrébusding&lis n£ â e fty.efte;d>iça~
tur? Siprhlatio atq tre^md,materiæ adpèntftiædruntjnec
materia eftinsflenrijs'peur e icon tram conüeniuiiç? £ f-
ibXti^eiiim coi^eniunt acpidpntia. Si yt o rdo in ijs quæ^
crtdinata'funt omineqûé^opftant^ûefty^ic forma incffcin 1
Xgte-ria:qufcfit,vtea;qui ijemquæotdinecatent,atite o r-;
djnem-fintir^ebtisfin^alis^materia autèm ante-tormar :
àduenËumin rebus fîngu^s tendit?-in tâàtççi^ erii mjotdi-
n istà tio , qu am ad fo rm an^ tab e^ èma tu^ S i in qs quæ
conglutinanone & côXpo.fî t io ne^untjd u a taibt u îii pria-
cipiakXnuntur,matetia^cipj:ma^&: extm cotmpofîeip-
nem tria p rmd^iam^^^'dtçria.y'pri^at^acq ite'^nu^
perlpi.euumefteius qu o dh t non extantis^riaXiiffe po fît a
principiajexrantUàiftemeiuidem^non tri^fecMu.pliiifîè.,
Ç u r igitur npn Pfft id qóo'd fit*, 'ûüeriçjis 'vjpio^'ptt^ëipij !
pnncipmm^ubanifîinteEjifîcfe nuhq'Hamjdqitûdfitex-
titifletîSi v tfiöm d ab gp quôd mufica prædituip eft,8ga!>J
éo quod eius expers eft,patitiu-,coLpiUque d caloie.Lx: fd-
gore j& v o x a opnèentu/8CS yacuitatc à cpncçntuyfiç .ina.- I
teria^ tpEfnapriùafip^què .i^e^^atci^t^fît(inMeria^.n
effeatijs y v&ho'mq »^tque
anaXpgiaéconfequ^cia^erustùr^piyéranpc.ejïeiitia
. eft materia,nè<ç^ceiXeas^ne„c ig icu rp a tj^ ,
tur &ïaccipu à ^con^!, , ^ ■
. " ’ '„ttatijs. - jkL '
Ex eodm etm libro.^\ »J‘ "
A c r i y d qu id eni <iö,eSimus ,>quót fint quom ód o tqt"
I fintptincipjayppmTp'öögïnis,
j tar-flLacl ei^^pfer^i^aiito'ctt ^altóntd coqtra^s fu^jci
qppri^èii^^üp ê'ffe coftcfaria. Aliö autem m odp rferi*feft
n e % f e C ojntriribruin enim inalteröiatismagn'a vis erit,
f>vt j^iÊÉöïia ablêntiaqüe fua rnutationemfaciat. - Na.tüta
XtDi^uXfi^cftyC^fi^iljtudin-ecógnoiccndaeft^.^üam
I ax^ cubile,
ati afifltiid a’liü d é'Qtfiniq^’^,^>rm a'ni Habent :eaödena
’rn^ te r ia^ q u o d fó rm a ; paréc^^ari't^ri^qfia^ fo rmam -;ac-
cepis^ici^y lïabéhc a'X“ -, <&?ad*i'd qüod'eft m rebfisml'gtlisyXr
qü ödinijs qX ^ un tliY n iu s - ergo princi-
pij hao'viïh n<^'ëftqtie‘3obeinet'^eaqne n o n jra vnum
;p.rincipiüim eft/nécynurn^t'a'Kquid ïeriimfingularurh.
-Vhfifnvéróèï: etiattiforïba ^ r a t io ,,&pijèterea qua; ejqs
dDritrarinm eft , priüatio, Hasc-auteni quernadmodum
’duo finry & q[uoïftib^o pIura?fupra dieftum eft.. Ap illud
qüid^iiTpriniódii-ïutn cjft^ prïncipiaeftb fbla cpntrana :.s
M in d e fië te f feX fe liq u i'i aliiid mbijcj» &&
tm. c flè.E^js autêmqti ae nunc dicimus y perfpicuumeft,
^Qxiït &ntrariorl^h diflïmilitudo Sc diftindtiO j quarfi^f
qü c rationértitneerie pri neipia'habeanci& qu id fitd ub ic-
dtüm;’Vtröm aiitem forma fie&n eii.eirtijSvaut materia,
i^M um planumiadfttm eft^ Si form^praf^tiafua^ina-
teriafn eertigeneris ac fpeCiei efficir^ Sg. abfeiitia^fiianu 1-
'feusfgeneris ft)Cciéiqiiê^faSitV''dc#fiint pripcipia dja©Xfpe-
ciês Sc «^iiodfp^fiê caretj'atque h a c i plaetiampriuatip'ia-
citpfffféntiaabiènflaqtie fua: p^ncipia%lia.ab ?ai^vl-.
xtti^pitTOqueé^g^crabuntury SéincerimentuXnec
ftaeriTncy.‘ Q u d d enini a:te^urr^eft>alicuius prxffenuam,
I ^t aBfentiSm v t fit non requirit. S i (Sc pra3èatia & abiën*
[tft Ijrtncigrqfumy^eqnmïidru^ fibmütaiiOy perfpictiimj
éftièkeo qupdprmcipiafirt^mutatiGnem fieri.-; Qmr.etgo
principi^ ïn anetb ip olftintqü^ ^ fin'C ip ipri^ :yratiqftem
aqdfermfj Si^^prineipiuin.^^qupd>prineipmHmhabecv;n^
[eitptjnci^iumy q u ï f i t , vttnate ria qu a;|otjnam pqX ci-
piuni ftatusfui ba,ber, priuatijpnis autem eiuftiem priua-
tioneih ^principiüm eflë poffit l atutanrappeliate id
quod^ridatiöhifubijcitür , quodquidèmnebineftèntiis
eft ,' ne,c in rcbus’fingtilis , nee in ijs-qu® futtt, quid caufie
*eft,quin fit fupef oacaneurlhf Si
mecaliaéx
'm'l ex^bfentia p riu atibnis, quid afferri pote ft^uin form a
^ p r iu a tio piincipiafiht alterum^x alter # - ,‘V té iu fqu p e-
nim abfentia vltrö & citró vtrumque efficicur. S i quam
ratiên'em «esfitbet ad èairt ftatimr^, qusé ex eo faeieqda
ei^e^m materia ad eflemiam hX>-e>; Sc ad id qq©d eft in
re büs^fingiilis, &'qu P d in i& qnie fiïnt, qüafit^vtïesmifi fi t
;in éfte'ntHs , 6sin r èb u sfin^ is^ a tqu e in iis'qu^ furit, ra-
tibnem''a^ ftatn^m b ab e révnon p^Iic: materia antprnV
^üxn'eeinCflèntiiseftXcG-i:nrebusfinguliXnec.it^isqu«
{un^ratiqnern^d^s habefepoftlt ^ S i pmnia quai iM cPn?N
cteiióne eörnm qii® fl^tura coq ftant, cërnuntur, fenfu
0jf|po(ruin,eur materia cx qusfePnftant;res qukfüb,,fen-
fiii^pa'dunt,fimiUtudinafciri^pogqpl|i, no^,jfen{U','ppr
teft?aut qui fit.dmninc^l t ex eoqüod'fenfu per'cipifpr, ea
fiantöpdrianftir, qüasiub fèn’fiim cadunt ?. j Si ic iq u ad e ft
in rebüs firtguiisjboc etiani ^ b é t y * v t p’r in cip iu m y n urn
fit; qu}fit;%E materiahoe qura.eEn.habcab, y tn rmcïpmm
fit vnuiiif, Vt aütem éa;de.inJ& aliquidrerum nngiilarum,
non babeat# E t,fi id qdo d e lb i nrgbu s fingulis*
in reb tts iX ên '^ n o n e ft^ in e iï^ b t^ e ft,' c'urmdteria ali-
quid efirquod iti rebiis fing|u|i^tiPn e^ t . e ^ n t ia aü^em
noii eft? - QJfö^utempaéto njatetiam vnum eftèmegare
pPrgft ïsq u i dlamiin duo géneratribuit, in id-.q^d'-rab**
iic ititre iq iio d 6t, &-in contratium'ï 'Si riondum perlpi-
cuura é fte^ iisq u * a b e od id ia fu^.t , fitiiè fo^ma’ efièntiai,>
au fid quod'fiibfterniiutypur macbri^X|b^l%^iis eilè n é -v
i t o id q n o d f ubiici,cur eiX,dj^it y £>c aftós neque in pfi.eii^
.tiiS fanrcllè v u 1 c,np'qit'e i nreb qs fingij iisjfn è qü e i n j isqu®
... • r . • - ■ ■ ■ ■ " ' . ’ ..... , funti T
Solid- >■
funt.aliàs iiicertum cftè,fitne in efleritijs, qtiid afferre po-
teft,quin indodtorum fit id quod fatetur 2
E iufdemexeodemlibroi
C ùm éhitti veritatem p rimiphilofophi quærërent ,.hàtu-
ramquererum,àveroaj>errarunt, &c quali in viam quan-
dam aliamimpèrida expülfi funt y confirmahtque. nec o-
riti duicquam eorum quæ irirerum rtaturafint,nec interire,
proptercà q u èd neceftefit oriri id quod fia t , au te x re
quæ fit,aut ex n ih ilo , idque ex vtroque horum fieri non
poflè.Neque enimeamrem quæ.fitoriri, earn enim iam
eftè: nec ex nihilo fieri quicquampoflè : aliquid enim
fubie<ftumeflëoportere,Atquehocmodo id quod dein-
ceps fequitur,addentes, nec multaeftè concedunt, fed id
modo quod eft.J Hæc etiam fatis declarant verum eftè
quod à nobis de Gentium philofophis didtum e ft, eos
non feientia demonftiandi de naturis di(ïcruiftè,fed con-
ie âu ra verifimilique ratione fuam explicauifle fenten*
tiam.
E.v eodem libro.
Kpsautemconfirmamus,eX eo qù od f i t , aut ex nihilo
fieri, aur n ihilum, vel id q u o d e ftfa c e re a liqu id au tp a ti,
V^l hoequiduis fieri, vn o modo aliud nihil e flè , nifi me-
dîcum facere aliqnid aut p a ti, aut à medico eftè quip-
piam v el fieri. Itaque quoniam h o c duobus modis diçi-
tur,perfpicuum e f t& e x to q u o d in r e rum n a tu r a f it , &
id quod eft,vel facere aliquid vel pari to tdic i m odis. Æ-
dificatqùidemmedicusynon tamen ex qua parte medi-
cus eft,{ed;quaarchiteâ:us.* idemque albus f i t , non qua-
tenus eft medicüs,{èd quatenus niger : medetur autenij
rudifque m edieinæefficitur, ho c ipfo quod eft medicüs.
Quoniam autem medicum propriè tum maxime facere
aliq u id dic imu s ,au tà c cipe re& qu a fip a r i,a llt aliquid èx
medico fierficùm ei qua ex parte medicus eft, hæc omnia
conuCriiunt : illud étiàm perfpicuum e f t , ex nihilo fieri
n o d fignificaré, quatenus n ih i l ,eft. Q u o d illi quidem
Cumminimè diftinxiftênt,aberrâruilt,ôcnacipfiiignora*
tio n e impulfi, in easpræterca ignorationis tenebras in-
curreruntj Vt nihil oriri putarent j neque èfleàliarum re*
rum , fedomnemo rtum orig inem qu eto llé rënt. A t nos
qüoque ipfi quicqilam ex éo qu od plane SC omnino nullum
eft, fieri & oriri negamus* Sc tamen ijdem aliquid ex
éo qùod pet (è liihil eft,lèd aliéna vi fieri conccdimus. Ex
priuàtionèenim quæ nihil e ft , eefi non in eft, tamen àli*
quid fitj quod quidem mirum eft , fierique ita noli polïè
videtur, vt aliquid ex nihilo oriatur. Eodemque modo«
hec e x eb q u o d e ft , neque id q u o d eft fieri Vel briri nifi
per aliud aduëntitiaque vi,dicimus. Sicaucètil Sc h o c fieri
eodem modo cenfem us,quo fi ex animali animal oriatur,'
& fi e x qiiodamanimali,animal quoddam, v elu tifi cam's
e xeq iiô nafceretur. fiet enim rionfolùm ex qiiodam animait
eanis,verumetiam ex animali j iè d n o n qua ex pàrcé
àhima left.Hocénimiâtn inéft. Q ü o d fi fdturiim eftjVc
aliquid fiat non per aliud,non eX animait erit i & , fi futu*
rüm eftjVt aliquid id qüod eft fiât,neque ex eo qu od non
eft.bîam ex nihilo fieri ànobiS didtum eft quid fignificet*
nempe quâtenus nihil eft. Præterea illud,ômnià eflè,àüt
non eflë,nontolliülils4) Si neGex eo quodpiaiiè 6c omni*
10 e ft, nec ex eo q u o d rioft éft pmnino & a b fo lu tè , ali*
quid oriri nèriqùe poftè'j.;co.mmune eft & eorum q ili im*
peritia igrtoràtioneque Prtuni ôrigiriëmqué rerum to l-
luntj|&huius, qüi errantes Corréxit: quid âfterri poteftj
quin ortus rerum fublatusfit,vcab ijs qui eftànc, ficab ep
qui eos corréxit,qui irt errbre Vetlanturî Si aliquid ex eo
quod eft , àu t^ u o d non ë ft, fieri au t oriri per acculent
npii poteft , quid ante eiüs qu od per fe fit v el oritu r, or*
tùs intelligatur , v eluti medicus albiis fieri honpoteft,
quirt id qu od nigruni e ft, album fiat i lied medicus ardi*
heare pôteft,quin architecftus aidifieet ^ fi medicus & ni*
gerfit Sc architeClus : o utfit,aliqüid per âccidèhsex éo
quod e f t , & e x eb quod non e ft, fi nihil âtlteapêr le fà*
dura fit ? S i ptirnùm animal éft, deinde animal quod ex
Éibliotb.Vet.Vatr.Konuu
animali ilacUni,db& certum animal fekquodam animali'
S t ortui animaliseX animali leiiien lubijcirur, quod qu idem
animal eft pdteftate, re autem ipla non eft animal,
ortui ailtem animalis quod eft ablolure animal lemen
fubiettum non crat,quid caiifx e ft, quin contranatUram
ex animali animal oriatur? Si antC qu dmo ttlime flctid
q u o d oritur materia quidem era t, quod autem ex ea fit
I v el o ritur, non erat, quidnam materia eft? veluti fi ma-
j teria equi e ra t, ante, quam equus nafeeretur. Si omnia
quseinequi eflentianaturaquecernuntur, gcrierari ori*
I riquepoflunr*quomodQgenerari d onpbterat materia cX
| qua equus faCtuseft ? Si perle n eopriuatioin ijs eft qiufc
j lunt, nec materia, Sc accidehs in id cadit quod per 1c eft,
qui ex priuatione quae heque per fe eft, neque per .aliud,
aliquid fieri aut onri poteft? Q u x difiumfta fu n t, nec eX
| altero corum quicqiiam fieri oririve p o te ft, ex ijs ne fi
cortiunda quidem fint,quicquam poteft fieri i Veluti ex
eo quod ornhinp Sc ablolute eft, n ihil oriri po te ft, item*
que eX eo qu od omnirio nullum e f t , vt Ariftotelis verbis
Vtamur: quonam modo vcrumque fieri potuit,vr & ex eo
qu od e ft,& ex eo qu od nullum eft,aliquid oriretur ? Si id
quod fubijcitur,ex quo id quod fit oritur,tieCefie eft con*
trarijs lubijci, non igitur quicquam fit ex priuatione per
accidens,quae non fubijeitur contrarijs. Q u i omnia neque
e fle , neque noh efle n e g at, fed omnia Sc efle & non efle
1 con cedir>qui materiam non efteneeineflentijs, nec in re*
bus fingutis, nec in ijs qua: funr, verC poteft dicerc ? S i id
qu od fit,oritur illud quidem, noh tamen ex eo quod n on
eftomhino j tiequ e ex eo quod planCe ftjled ex v troque,
oritur ergo eriam ex materia v t ex eoquo.d eft , & ex eo
qu o d non e ft: itemque Vt ex cb quodinfingulis rebus |
e ft, & ex e o quod non eft in rebus fingulis. Acqiii fi h*C
| ita fe ha b eh t, falfum eft quod d id um e ft, materiam neC
in eflentijs efle, neC in rebus fingulis , nec fh ijs qu« funt* j
Vc materia fo rm s eft expers,fic forma materia ca re t. A t * '
J qu i fi materia Sc qubd in ea forma Caret, dudprincipia |
I funt,forma quoque & quod in ea materis expers eft, d uo !
eruntprincipia. CurigitUrcum quatuorlint, tria tantiim I
principiapofita furit ?
Ex eodem libro.
N o se n im aliud materiam j aliud priuatiohem efle dsfci-*
m u s : ac materiam quidem per aliud aduenritiaque vi,pri-
uationem vero pe r le n ih iiefle , & materia propC aequo*
dam modo eflentiam e flejpriuatiohem,nullo modo. Illi
autehi nihilum efle volunt id qu od magnum eft & quod
panium eodem m o d p , aut vtrumque fimulyaut vtfum*
queleparatim.lta fit?vt hie trium princ/piorum, alius file I
fitmodus.) Si aduenritia v i non efle materis Conuenir,
perlpicuum eft materiam aduentitiavi nec materiam d ie ,
necprincipium.Efle enim materiam, & ptincipium efle,
illius eft quod eft in ijs qua: funtl Q h o d fi aduentitia vi
hbh efle quid materia conuehit propter priua tionem,!
no n eft diibium qu in formafa ciat,v tficin ijs q u a funrper j
aliud aduentitiaque vi. Eritigiturmatefia per fe quidem |
nunquam in ijs q u i funt,per aliud autehi a lie n a g e vi in* j
terdum iti ijs q u a no funt,interdum in ijs q tis fuht. Q u id
igitur caufieeft,quamobrehi hon abfurdum fic,propem o*
dum eflentiam e fle , & eflentiam efle quodahimodo id
qu od nunquamper fe eft in ijs q i i i lunt, dicere ? Si aliud
eft materiam eflejaliud alicuius efle materiam, Sc materia
eo caret,vt alicuius materia fit,nec eo piiuatu r, vt fitrha*
teria,eritin ijs q u i furtt, & in ijs q u i nulla funr, materia i
in ijs quidem q u i fu n t , prbpterea quod ipla eft materia,
ih ijs ailtem qU i non filn t, qubd non eft materia c t% f-
quam. Acqui fi m arerianuliiiis materia eft,.nihil ergo pri*
uatiohis form ie ftmateria . Q u od fi materia aliquid eft:
fo rm s priuationis, nunquam igirur materia e ta t , qdate-.'
hus materia d icitur, fedlemper alicuius materia, tnodb
priua tib nis fo rms ,mod 6 ip nu s form s. Efle autem aliquid
priuationem fo rmi.hinC perlpicitur, quod pofica
efteorum q u i fiunt SC oriuntur principium. A t fi h s c ira
feh a b en t, nunquartilgitUr materia in ijs e ft, q u x ntlila
flint,led fi in ijs e ftq u s funt,alias forma caret, alias forma '
^ i * eft