
De cauen-
do à falfis
prophcti;
Cap. 41.
Won intta
bunt in re
jnum coe-
lorum qui
tantum
dicunt:
Domine»
Domine.
Cap.42.
B
Computa
tio in his
omnibus
de làpicte
& jnfipien
te zdifi-
catoribus
Cap.43.
qui intrant per eam.Quàm angufta p o r ta ia r p ta v ia , quæ
4ucit ad yitàm, & pauci finit quiinueniunt eam?
Attendrie à falfis Prophetis,,qui veniuntad vps irivefti-
itoentis öuium,intrinfecusautemfiintlupiräpaces , à fru-
&ibüseorâm cbgnqfcetis cos. Nunqu id cblliguntd efpi-
ftisvüas,aut de tribulisficus?Sicomnis arbor bona.frubtus
to n o s fadt,makàutemarbor,fi:u<5his ihalosfacit.Nó pö^
teft arbor b o n a ftu d u s malos facere , necß arbor malarru-
d u sb on o s facere. Boftus homo,de b o n ö thefauro cordis;
fui,profère bona > & malus homo , de m alo thefâriro pro-
fertmala: exabundantiaenimeordis os loquitur. Omnis
arbor quae no facit ftu d u in b onum, èxfcindctur & in ig n é
mittetur. Igitur.&'exftudibüs eorum cognofcetis eqs.
N onom nis qui dicic mihi Dom in e , D om in é , intrabit
inrègnum coelprum, fedqü ifa cit voluntatèm Pàtris rriei,
qui in coelis eft,intrabitinregnum coelorum. M u lti dicent
mihi in ilia die., Domine, Domine, nôtanein noinine tüp
prQphetanimus,& in tuo nominedæmPnia eieeimus,&in
tup nomine vittqtes mùltas fecimus ?,. Et tuncconfitebor
illis,quia nunquam noui vos.-Difcedite à me qui operand-
niiniquitatem.
Omnis érgo qui audit verba hæc, & facit ea, aflîmilabi*-
tur viro üàpicntiqui çdificauit domum fuam filpra petram,
& defçendit pluuia*& venerunt flumina,& flauerunt ven-
ri,&irruëruntindoriram illam,& non cecidit, fundataè-
nimerat fiiprapetram.Et omnis qui audit verba mea,& no
facit ea,fimilis erit viro ftrilro, qui ædificauit domum lùam
fuper arenam,& defcêndit pluu,ia4,& venerunt flumina, &
flauerunt v ëhri,& irruerunt in dömum illam , 8c cecidit,&
fuitruinaeiustpagna.Et fadum eft curb confirai maflèt Ie-
fiis verbahæc, âdmitabaturturbæ fupër d.odrina eius.Erat
enim docenseos, ficutpoteftatem habens-, nonfieutSçri-
hæ eorüm&Pharifafiv
Vidensâutem turbasmilèrtusefteis ,quiaerantvexati>
duodedm! & iacentesfièut ouesnonhabentespaftorem.E ccoriuoca-
difinpulos; tis düodecim difeipulis fuis,dedrieis poteftatem fpirituum
fuosdoce im mundorumjv t-ëjjceren t éos & curarent omnem lan-
re^&curayguorem ifr omnem infirmitatem. E tmifitillo s prædicare
reoesinnro - . , x t l -i 'i • • T
rcgn um D e ii& a ita d illp s ; Nih n tu lentismv ia. Inviam
gçntiurh rie abieritis, ôc in ciuitatesSamâfitanorum ne in-
traùeritis; fed potins ite ad oues,quæ périerunt domus If-
raël.Euntes a.uteiri predicate, dicentes:quiaappropinqua-
bit regnutn coelorûm,infirmes curate ,■ mortuosfiifcitatc,
leprofôs.munaatèjdæmones cijdtergratisaccepiftis, gratis
date.bjolite poflîdere aurum,neque argentum ; nequepe-
ciiniam in zonis veftris, non peram iii via , neque panera,
neque duas tunicas, nequecalceamenta, nequevirgâmî
Dignus effenim operariusmerçede,& cibo fuo. Inquam-
cunque ciuitatem aut caftellum intrauentis, interrogate
quis in ea dignus fit,'& ib i manete donee exeatis, edentes
& bibentes quæ appontintur v o b is ,& curate itifirmoS,quî
in illa fiinr.Et nolite tranfire de domoin domum. In traces
aùtemin domum,lalutâte eam,dicentes;Pax huiccjomui.
E t fiquidemdomus fuerit digna venietpax veftrafiiperea.
S i autem non fuerit digna, pax veftra ad vos reüèrtetun Et
quicunque lion reéeperit v o s , neque aifdiérit lermoties
yeftrosrexeuntesfpras de domo , veld e cïuitâte j excutite
pulueremdepedibusyefttis, in tèftimôn’iumfllis i Amen
diço vpbis:,tolerabiliusêritterræSodômoruni & Gemors
ræorum in d iç iüdicij * quàm illi ciuitati. Ecce egp rnittô
vos^cut o ue siri^edidlù po rum. Eftote érgo prudentes
fi'cutïèrpen'tes,&fimplicesficut columbæ. Cauete autem
vosâbhomihibus. TradentériimYosfllcbnçilijS',&irify-i
nagogis fuisflagéllâbuntyos,&âdpraeûdçs& àd reges du-
ceminrpfoptpr me,in testimonium illis & ge ntibus. Cùm
autem tradèht vos in fynagogas , & ad riiagiftrâtüS * & po-
teftàles , tiôlite ib liciïi;eîïè quâliter quidrelpohdeatis ailt
quid dicatis.: Dabitür énim yobis in ilia hora quid loqua-
mini. N o n en im voSeftis q ililoq u im in i, fedfpiritus Pâ-
tr isv e ilti, qui loquitur in vqbis. T ràdet autem Prater Pa-,
trem in mortem,Se Pater Filium,& iflfurgent filij in paren--
te s , & m orteeos affid en t,& efitis odio omnibus,'proptèt
nomen meum. Q u i autem pétfeuerauerit vïque in finetrt, 1
hic (àluus erit. C ùm autem perièquenfur Vos in ciüitàce i-
fta, fugiteinaUam. Amen dico Vobis,*riônconfi;mmàbitis,
E
Mau.,
Marc. 8,
Matt, ic
F
nutates.
Cap. 4 4 -
C
ciuitates Ifràè'1,donee veniat filiüs hominis. N o n eft difei-
pulus fiiper magiftrum,neq; iêruusfupcrDominumfiium.
Su fKc ita ilcipuloiVtfîtfieütmagiftercius, &iè ruu s ficut
Dorifinus eius. Si patrémfamilias Beelzebub vocauerunt.
quanto magi's domefticos eiusîNe ergo cimueritis éos.Ni-
hil enim opertum quod nonreuelabitur,& ocultum quod
’ non,Icietur.QupH dico vob isjn tenebris,dicite in lumine.
& quod i n dure auditis,prædicâte fiiper rebta. Q icoàutem
vobis amicis meis: No lite timere e osqu i corpus occidunt,
: animam autem nô poflunt occidere, led potius eum time-
! te,quipoteft & animam , & corpus perdereingehennam.
Nónne duo pafleres afle veneunt,&vnus ex illis non cadet
îupér terratn fine pâtre veftro î Veftri autem çapilli capitis
omnes numeratimnt. N o lite ergo timere,:multispaflèfi-
bus melioreseftis vos .Om nisergo qui confitebitU'r me ço-
ram hominibu s, confitebor & ego eum çoram Pâtre meo
quiin'Coelis e ft,& epram Angelis eiu's. Q u i autem negaue-
ritme coram hominibus, &c confufus me fuerit in genera-
tione iftaadultera,&pcccatrice,ncgabo & e g o eum coràm
pâtre meo qui eft iricoelis, & Angelis eiris. Et Filius hominis
cpnfu ndet eum , çumvenerit m gloria Patrisfiiicum
Angelis fuis.Nolitearbitrari, quiàyënerim mitterepacem
in terram,non venj pace m m i c cere, le d g l adium. Erunt e-
nim ex h o t quiriquein domo vn ad iu ifi,tré s in d u o,& d u o
in tres.diuidenrur. Vèni enitnïeparare hpminem àduerfus
patremfuum,& filiamaduerfusmacremfaam, & n u rum
àduerfus focrum fuam, Sèinimici hominisdomeftici eius.
Qui amàtpatrem ôt matrem plufquamme, non eft me dignus.
Et qui amat filium, autfifiam(fiipér me', non eft me
dignus. Etquinqnaccipitcrùcenifüam, &fequiturpiej
non eft me dignus,necpbteft meüsefle dîfcipulus. Qui in-
uenit animam fuam, perdet eam,* & qui perdid'érit anima
fuam propter me, inuenieteam* Et qui reçoit Vós, merè-
cipit:& qui recipifc me,recipit eum qui mille me. Qui réci-
pitProphetam in nomine RrbpHetæ, mçrcedem Prophé-
cæaccipier,&quirccipitiuftumin?tiomineiufti,mércedem
iuftiaccipiet* E t quicunque po tym dederit vni ex minimis
i ftisjcalice m aqu æ frigi dæ f ah t u m in nomine difeipuli,
quia Chrifti eftis, amen dico vobiS non pérdet mercedem
(ualrruEt fabtum eft cum,confuftîmaflètïefus, præcipiens
duôdecim difeipuli? fuis,trarifijc inde v t dOceretj, & præ-
dicaret in ciuitatibus eorum. Exeunte? auteiri difeipuii,
prædicabant, v t poenitefitiam ag e ren t, & dæmoniàmul-
ra eijc ieb an t, & vngebaat o le o multosàegrptos /& fan a -
banrur.
Et die tertio nuptiæ fabtæ funçin Cana Galilææ, 8c eràt
MaterIefij iBi.Vpcàtuseftautem & lê fu s , & d ifcip iîlieïus
ad nuptias.Et déficiente vino,dicit mater Iefu ad euîh : V i-
hum non habent.Et d it it ei Iefus: Q u id riiihi & tibi,eft"mu
lierîNondum eninrvenithora*nea.Qicic mater eiushnini-
ftris:Quipdcunque dixerif'vêbis,fa£eite. E rantaütemibila-
pidéæ hydriæ iexpofitæ fecundum purificationem Iu d èo -
1 rum,caprenresfingulæ m etretasbinasvelténias. Diciteis
Iefus : impiété hydrias aqua. Et impleûerùnt eas vfque ad
fùmmum,& d icit eis Iefus:Ha'urite,rtunc,& ferte Architri-
clin d ,& tulerunt : v t autem guftatiii Atchitriclinüs aqUanl
vinum fa ôta m , 8c non iciébat^ ndè êflet i miniftri autem
(ciebant quihauferaptaquam: Voca t fpônfum Architricli-
fiüs., 8c dicitei,: Ottînis nompprimùm borium vinùm pô-
•nit.> & ç tim inebriatï fueritititiinc id q u o d ’Heterius eft,tu
au tem(èr^(U:ifö'num'Virium^tieadhEc. H o cfe citinl-
tiumfignoruni îéfuwü C a r iiçâ lilæ ^ &m an ife ftau itg io^
riam fuam.
C um autem defcendiüTèt Iefus dé môritè,feciitç funt êü
in Cana
Galilææ '
Iefus aqu
H " fecil
Cap.K
felus muû
dat lepro*
fum- •
Cap-é
turbæ mult^.Et eëcg leprofiisVeniensgeitu flexo adorabat
eum,dîcerr#:Dpmirie,uvisjpoppsmemundare. Étex ten -
derismartùaijtécigit eùm Iefus, dicensi V o lo , mundare, 8c
côfefti#ftlundàta eft l;%ra eips.Etait iïiilefuSrViae nemi-
rii dixefis i Jèrivadeoftchd^ te Sabêrdoti b offer munùs
quodpræcepicMoÿfes in teftimortiumiHis. Atilleeg'rcf-
fus.coepit prçdicare 8C dîffamare fèrmohem,ita v tiàm non
poflèt manifpftè in ciuitatem jntroire .* fèd fôris in defèrtis turionif
Îbçîs e fled k cppueqiebant ad éùm vridique*,
Cùmâu temifitr0ijflètCâFharnaum,acceftîü ad eü Cen* j f f '
tririo,rôgans eum, 8c dicën? : D omine, puer meus iacét in cap- 41‘
d omo _^
P ' Jciuitate
^oemor
'u refill
n . Icnpcu
ïtophi
fcqui,
j’r: »ul-
.foueas
.Digans
perat
.peftati
nsfretu
monia
“«qui,
iDonujûynia.
#J3.
domo paralyticus,& malëtdrc|uetiir. Et ait illi Ieïus:Egto.
veniam 8c curabo eùm. Ët refponderis Genriirio ait : Do -
mine,non fum dignus,vt intres fub te<âu.m|rieum,fed tân-
tùmdie yerbp,&fanabitür.puërmeus. Watn & c g q homo"
fum fobpoteftate haben? füb me milites , 8c dipçvhriic.va:1-
de,d y a d ic ,& alij veni, & ÿ ë n it , & ‘feruo meo M c h o c, $c
facit.Audiens autem Iefus mirâtüs e ft,& fequentibus lêd i-
xit : Amen dibo vpbisi noninueni tàntamfidelnin Ifraël.
Dico auteni quod.raulti ab Öripnte & Öccidente
venient,öc recumbent cum Abraham & Ifaaç iri regno coe-
lorumifilij autemregnieijdëncur in tenebrasexterïores,i-
bieritfletu s& ftridçif dentium, EtdixicdefusCerimtioni:
Vade , & ficut çredidifti hat tibi. Et fanatuseft pue^iri ilia
hora. Êtreuetfus eft Ç enturio in domum fuam, & inu enit
feruum qui langüera t,knum.
Étcum yeniflèt Iefus in domiifn Petri,vidit focrum eins
iacehtemÓAfebricitatem.Et tetigft mariiim é iu s ,& dimifit
eam febris,&fiirte xiti& n^ihiftrab at pis* '
Et fa â um ëft dëmceps ibat m ciuitaçetn quæ vocatur
Naim»& ibät cum è o diftipuli çius,«Sc turba c o p ió k . Cum
autem appropinquaret portæ ciukacis', ecce defunbfcus ef-
ferebatur,filius ynicus matris fuæ:& hæc viduaerat, & tur-
bâ mukaciuitatis cum ilïa. Q iwm cum vidiflet Dominus,
mifericbfdiamptiisfupeream.dixitilli: N o liflere . Etac-
ceflJtj&.feti'ginpculirm.Hi autem qui pprtabant, fteterfit.
Etait:Adolëfcens, tibi dico fnrge, & refêditqiii ératmor-
tdus,& cqspitloqui, & déclic ilium riiatri fuæ. Accepit au- 1
temçranes tipaorj&magnificabahtDeurh dicentes: Q u ia
Prophetamagnus fiirrexit in n o b i s ,& quia Deus yifita,uit|
picbein^uamt É xijtergbhic^rmo.invhiuerkmiuda eam
de e rij&iircapmn em regiqnerq.
Velpëre autem *fa<fto-^ oBtu lefun tei multos dæmonia
haberites,& eijciebâtlpiritus vçrbo „.dcomnes m alêhabë-
res cu ku it, v t à4 impleretur quod d id ü eft per Ifâiam Pro-
phetam,dicenjern ipfëinfirmitates'noftrasaecepir, 8c x r
grôtatioriespprtauif. Videos autem Iefus tu rbaï multas l
circum {e^iuflitiré trahi firetum.” : ÂÎ\ ,
Et accedens ynus lcriba air illi: M agifter,iêquar te,quo-
cunqpeieris.Efdkiteilefiis.Vulpesfouea'i'habenr, & vo-1
lucrë?:cceli n id p s , fijiüs^aufem hbmiriis'ribn h lb e t 'vbi ca-
putreclinet.riri autërn adâlterum.Sèquefe m e.Ille autem
dixit : Domine, perttiitte m ihiprimâm ire,dbfèpelire par I
trem meum.îefiis aüté ait ill(:Sequcre m e, & dimitte trior-J
tuQsfepélité mortuosfijos. T u autem varie, annunria re-
griùfri Dei.EtaïtaJter:Sequatte Dbminç;fed primüm per-
mitte mihi•renuntiafe his'qqi.domi fünc. A it àd ilium Ie-
fus^NemOmittens mâhumfuam ad aratrum, 8c relpiciens
ret roap t use ftregn o D ei.
Etàfcendente e» in na.qicukm,Iêciiti fimt eum difeipu-
li eius.Etecçe rapçus inagnus faiftus eft iivmari, ita vtriaiii-
culà Operireturflubtibus, ipfè vèipera t in puppi fupra cer-
uicaldormiens:& aççeflèturit & fulcitauerdnt eutfî dicén-
tes:Dqmihe kluarips^quia petimüs. Et d iciteis : Q u id ci-
rnidi eftis m odicæfidei ? T u n e lurgens imperauit vénti? &
mari, 6^: ceflaUitvehtus. Et dixit, taçe, ob m utcfcerôëkbta
efttranquillitas magna. Por^o homines m irarifuntâicen-
te? : Qrii? aut qualis eft hic? quia 8c vends imperat & mari,
& o b ed iu n te i.,
Eçcüm veniftèt trans fretum in regioriém Gerafenprum,
quæ eft contra Galilæam. Etcùrp egreflùs eiïèt ad terram,
occiirrerunt e(duçb habenfës démo n ia , ae mQ|iümentis
exeùntës, feui n itpis, ita v t nemo ppflèt tranfire perviam
illam. Vnu?èhim habèbat dæri\ o ni a ia m t c m p o r i b usm u 1-
tiSj&yeftimento no uind u e'batu f 1, oe.qùe i h dbmo mane-
b a t ,. fed i nmqn u m c fltis^ neqpë çatepi« iam quifquain
ciimpoterat ligârc , qno.niam fæpë coiripedibus, Ôç càté-
nis vinbluSjdilrupilIefcat^has, • & cbmpedes corpminuif-
fet, & nemo potefateijm domare , & ftmper nobfcë ac die
10 nïb n u me n ti s-,\& in mon rib us e rarcl a m a us, & co n eide ns
fe lapiriib us .Vid ènsa iriëmalöngp,v;occufriC'&adorai^|
eum,&cl^màns vocëmagna jdixih'Quidhpbis & rifii Ie fu 1
filiDei altiflimi? Venifti ànce.tem^ustprquere nos D i’^ .
b? t verb illi iefus : Êx i fpi ritu? imîn u n'dë ^b hqm i nê. Et i n-
tçfrbgàukeum : (^ p q 'b ]fttib(r iôm ^ )^il].è dixitiLegip,
quiàiimaueruht multa dæmonia iireum. Ét rogàbànr'|l-
F
Curauit
Paralyticu
quëdepo-
fucrupt
per rcôIQ.
Caps 4-
imperaret illis,
yt in abyffumifeiit. Ëra'càuremiion Iphge ab illis-grex
.porcofum^rimltorum pafeens. Dæ'mones -autem rbga-S
bant euraf, dicehïei: ft eijcisrios, mitte nos in gregem ppr-
corum. Et ait iliis,Ite. A itillie ieu n tc s , abierùntïnpor-;}
co s , & magno impetu ’grex præcipitatus eft in mare. A c j
duo millia , 'fufFocati fuijt in mari. Q u i autem pafeebant
eos, fu g e ru n t, &nuntiâueruntih ciuitatem , & ir i agros
omn iâ ,& de his qui dærhônia habuerant.Et epcét;otà ciui^ [
tas ëxijt ob u iam Iefu‘,& videotes hominem fedentem , W ß * * e *\
quo dæmonia exierant, &.veftitum&fanæmcnte^ ad pedes
ei us, timùerunt.Et rogabant vt tratifiret à finibus eo-
rum. Cujnque afeenderet nauim , rogabar feum vird quo
dæmonia exierant,vt cum eo eflèt.Ët non admifît enm,fèd
aitilli ; Vadeiri domum tuam ad ru ois, & narra quanta tibi
Dominus,fecerit, & miitèreus eft tui. Et âbiitprædiçahs in
Decapolim,quantafibifeciflèt Iefus; j - & omnes mirabah-
tur.Êtafcendens in naùiculam transfretauit,& venir in ciuitatem
fuam.
1 Et ecce quatuor viri portantes in lebto hominem qui e-
rat paralyticus,&quærebât eüm inférre,& ponere ante Ie-
i fum: Et non inuenientes qua parte eùm in ferrent pré tur1’
ba,afcendeiunt fupra t e b t u m & per régulas fubmiferùrit
ilium cum lebfco, in medium ante le fum* Quorum fidem
vt vidit,dixit paralytico:confide fili, remittuntur tibi pec-
catatua.Et çoeperunt cogitàre $cnbæ '&lïhànTæjjdicëntéà;
Qm s e fth icq u i loquitur blafphemias ? Q u ispo te ft dimit-
tere peccàtanifî fölus Deus ? Et cùm cognouiflet Iefus co-
i gitationçsborum,refpondens?dixitadilloS: Q u id cogita-
tis mala in eprdibus veftris. Quid eftfaciliusdicerëidimitr,
turiturtibipëccata,an dicerq,lurge & ambula ‘î V ta iitem 1
feiatis quia filius hominis poteftatem habet in terra dirnit-
tere peccata,ait paralytico : T ib i d ico (urge, toile leôtum
tu um , & vade in domum tuam. Et çonfeftim furgehs co-
ram illis , tulitleôfum in qu o ia c e b a t, & a b ijtin domum
fuan\>magnificansDenm.Etftuporapprenendrtomnes,&
magnificabanr Deum,& repletifunt timbre, diëétes: Q uia
'■ vidimus fmrabilia hodie.Etglorificauefunt D eum,qui de-
dit poteftatem talcm hominibus.'
Venitergoirerum in Cana Galilææ vbi fecit aquamyi-
num.Etërac quidam regùlris,cuius filiusinfirmabàtur C a - guli àb'Icn
pharnaum. H iccùm aridiflèt, quialefiisàdueniretaludæa c* cur,uit*
in Galilæamiabijrad eum ,& ro g ab a teùm , vtdefcendeïet
& fan a ret filium eius;incipiebar enidri mori. Dfxic ergo Iefus
ad eum.: Nififigna & prodigia videritiis, non creditis,
Dicitad eum regulu?:/ D eminë defeende priufquam mo1-)
riatur Filius meus. Diçic ei Iefus : Vade,Filius tuusyiuic.
Credidit homo lèrmofii quem dixit ei Iefus, & ib a t. Iam
atïtem defeédente eo lerui occurrerunt èi, & n un tiauerü nt
dicenteslQuia Filius eius viuerer. Interrogabat autëm ho'-
l'am'ab eis in qua melius h abuerit,&dixemnt ci; Q u ia he-
ri horaïèprirria reliquit eum febris. Gognouit ergo pater,
quia ilia bora erat,in qua dixit ei Iefus ; Filius thus v iuit:&
c rediditiplë,& domuseius tpca.
, Et fecit ei çoouiuium magnum Leui in dotnq .fiiaTt fa-
dtum eft difcumbentejeo in domb , ecce friulri Publica- canus COQ
ni & peccatqtes veniërites, difcumbebàrit Cura'Iefu 8c a il- ûîuium ei
cipulis'eiîis. .Eranténim multi qui & lèquebâqtui: eum* -fedu Etdi
Et videntesScri bæ&Phàti{æi, qùia m aridûçafetcu m;pec- [ccbâc-fcrî-
catpribiis&publicanis , dicebantdifcipulisëius : (^ a r e
cum publicânis & peccatoribus m anducat &-Bîbit magi-
ftei'yëftèr?Hoc audito,Iefiis aitillis : Nb r i necefle habent
(ànimedicum,fed qui inalè habent. Euntesaütem difcite,
quid eft,Miierieordiam y o lp ,& n o n la c r if iç ium . N p n e -
nim vocare yenijù ftos , led peccatoresin pteniténriam.
A t illi dixerurit ad eum s Quare dîîcipuli Ibannis ieitinanr
frequ enter,' 8c oblccratipnesfaciunt;, fimiliterÔëPhari-
féoruriKtùfaiitem edunt 8c bibunr,& nohriéiunarit ? Qui-
bus ipfë ait'.; N 11 nquid^pofîùnt fifij nuptiarum quandiu
fponfus eft.cutn illis ieiifriare?Qi^htptempprehabeüt le-
cum fponfutft,non pomintieiunafe. Venient auteln dies
çumaufer^tur ab eis iporifus , 8c tunçieiunaburit in illis
diebusiDiçebat ajitem-fimilitudinem ad illos : Q u ia nemo
aTumentumpànnirudis.aflùitveftitrientp'veteri.-alioquin
aüferc(u^leinentumribù|irn dyeteri, 4^ maior feifluriffit.
^ E t ~
H
leui Publi
bç&Pba-
rilxi dilci-
pulis>c]Ua-
Éecû'Pub-
(icaiiis 8c