îi al. au tori-
É rarem.
al» pene.
L.Coelij Lacïantijy De f H r é ligimz,
miæ;prolGgô;Tei'DiamDelphicam,dé:quaChryfîppüslo'
qu iturineo libro jqu em de diuinatione copofuir : Quar-
cam Cumæam in Italia,quam NæuiusinîibHsbelli'Puni-
nijPifd in anrialibSs nominaft ; Quintam Erythræam,qua
'ïA poll o d orusEïythræusaffirmac fuam fu.iffeciue in: ëàiri -
que Graiis Ilium petentibus vaticinatam,& perituram elle
T roiam',& Ho m e r u m men da eiafcr i p tu mm : Sèxtàm
£>QC£ft,nifimeus felnra'qu®dqm,;&hbera,fegre-
\ gacaabpmiï^cqnct'erio,9e;móïtalJiomniafëncienSj&:mp-;
uéns.3(^nn^iisquoque Si;nèca>qui ex R om an s yel^ccrrfr
mp S Scoi,cy s fu i tq uam f * p e fu mm utjiDeum meritajau-
debroleqsdicui;rbïamcÈim;deimmaturamorce difl^fereT:
' |qnintelligis,incpiit*auclorem,acmaiefi:atem mdicis tui
rX^o,r|s,qrbis\ecra^um^celiq^e^&I^qrum^Q^niuPei: __ I H H
aqüo.iftanumiria, quarlingulaadoramüs,& colimus/u-1 Samiam,de quafcnpfit Erato.fthenes in antiquis annali-
Vpenlafunf.Ireminexho rtati o n i b us Hicciimprima fun- busSamiorumrependeleIcripcum' : SeptimamCuma-
darpenra mobs pulchcn i me ia octet, &: hóe öfdirecur.quo nam,nomine Amalthearo:qu® de ab aliis Dempphile vel
ncqiie maiüsqïïicquailinouit'namrai n e eme lmS,v.to^ • Hecophilenomin'arur r eamquenouem librQsatculifliad
nia lub ducibus fimïrcnc, quamuis iple per tocum fe cot- j RpgemTaiquinium P rilcum, acpro eis ttecentos philip-
pusintenderaf;tanien niiniftrö'sregm lui deosgenuit. Et j pebspoftulalTe, R egemque, afpernatum pretijmagnitu-
quammulta aha d^Deo'/ioftris firoilia locutus eft i qu® dmem,dcrififlè m uheibmfaniam,illam in cpnfpé&u Re-
Imtnc3 ïffero,quódaJns locjs oppp|tuniora fint. Nu n c fa- gis tres combuffiflè |ac pfo reliquis idem plenum* |||||j|
viros^ctigifl^vèrjraf lalïct., Tarquinium mulco'magis mulierem inlanirepii-
tétó,ae^piqpc tênuilfe.niueQsretrorfunvfucataprauis o- fa.lfè. Qu®denuopnb. aliise'Xaftis,cum in eodem pretio
.R/H/ino-iIiac iSpit^nflrafpf iTirthTiTi'p^piniombus ppnluetudo rapmlïècsqua &D e o s alios effe o- R.'POfm at rpfintiAt rrprpnricau_
pinabantur j& e a ,quæ in vfîim horriinisDeusfecit , tan-
quamfetlfu prædùa effent, pro Diis habenda, & to le n d a
ere de bant; > - ' t . ‘ ,
§1 Deießmonm ditti)iisi&de0 >j/llifÿ érearinri
VlV--'- , camimbus
C A P V T S M
pei^èa.eracet.piotum elJeRegphiacrefiduos trecentis apr.
«reis emrlfe.quorarn pofteà numerusjit aifefusiCapitoljo
re re d o q u o d e x o m n i b ris ciuitatibus& Italicis,&Gr®.ois,
&-pnEcipuè4Eiyifhrasiscoa<5l:iallatiquefuntRomam,cii-
iul cu^qiieSibill® bgmine^fuerunt; Oiâauam HelleEpô^
ticàib'iii agrp T roiano natam, vico Mar peflbjcirca
dumGe.rgif nimn, quam,fcri bit HeraclidesPo nticus Sci^'
lônis &GyrifuEflècemporibus.'bJonamEKiygiàm , qîi®
yatlçinitafit Anfcyrs:rpecimam Tiburtem, nominê Al-
bunçan?,'q;Uæ<Tiburi çolitur,vç Deaviuxta ripas am nis A-
nieiris:,euius iïi gurgi.ee fimulachrum eius inuentum éfiè
Idicuur tepesin.manu librum.Cuius lacralenatusipeapi-
■ VN-c-adfdininâ ^ftîmonja tranlêamus, fed prius v-
h um profe ràm jqupd eîl fi mile diuinq & I b rji miam
.| U | __ i, r ■— tphômfranttulerit.HarumomnîuraStbylIarunicafpiina
veturtatem , &quodis,.qucm nominabo,ex hpmmibus & fcruntur, & habenturpiæterquam Cum®æ:cuiushbn
inteiBeosrHatuS eû . apud Ciceionem Cam,*?Cotta àRbmanis^eculuntui , ne'ceosa b vUo^îiîiàqumdècim
pontifex difputans contia SLoicosde religionibus, & de ; viris.infpiciïaseft. Ecfuntfingulamm finguli bbu’.-qui
varietate opinionum quælblenç elle de dus : vt more A - quiaSibyllae nomin,e mlcubuntur,vnius elle ereduntur,
eademicoiiim ômniafacereiincerta, quinquefuifle-Md- finîCq; cpftFulîmecdifcerni.acfuumenique affignati po-
cunosait ; & en umeiai.S perord.nenrquamor,qn.ntum | reil,nili Erythrææ qnæ & nomen fiinmVerum-carmim in-
fuilie eum aquo occilusht Aigiïs:ob earn que caufam m fbmir;&Eryihiæam re^nomjnatum^ri.prçlocutae^cùm
Æ gV ô tum p rd fu ^ a tq u eÆ g y pm s le g « , aclueras tra-^ d fec o ^ feb ylomæ : fed & nos confuse Sibyllamdice-
didilie. H uncÆ gyptjj^ Th offiappellant,aqtiqamideos vm'us> fi.cubircftimoniisearufueritaburëdÛ.Omnesïgiriu
Iprimiisanni fiu nienfis,ide(f ^epternbér nomeajàccepi■
Idem oppidum con didit, quo.d e tkm uunç Græeè vbca-
[tur fSM9v»X!s'-8c (a ) Saitæjçôlu’nt eum re liglo l^Q u i tâmetfe-
fchomo} ■ ftirt camên ànriquifiîmtis Sé ihftruéliffimus-omni
généré do&rinæ : ' àdeobytei niultanim rerum,&: artium
icientia, Trifinegtftp cognomen împôtieret^ Htcfèripfit.
'^rfp^idem .multos; ^>ad c'o'gniriphem diuina«
rirm ;terum pertinentes^,inquibus maieftatemiummi
.ieuOgbilaris' D ei alFejit, iisdémque nominibus appel-
bt,qu ib us nosr, D e pm &. patrem, aç neqüiis nomen eiasf
requireret.'aVy^y, elfe d ixit,eo quod nominisproprieta-
'te non ègeat, ob^plâm fcïlicçt vnitatèm-. Ipfim b® c verba'
flint 1 ® ^ -ïï‘«î)fîç,o j j tl7- àtifyiT&'x ‘ûi&ociiTcif.ïçi yi « ut
Deoigimr iromeà.nbnéft, quia (blits eft:nec ôpnÿeftpro^
rpd^^e^ulo'^ife'catedifcdmèn lè^g^multijtud^irfÿ^
namqnam'^per'lbnam füaùqcaj&appôllatione defîgneSf
Deo aurëm^quia’fempeï vnus elt propriü no m ep*eftDé u§l
Supéreft de relponlls , càrminibu(que facris teftimonia^
quæ funtmüdtb cértibta ,pro fôrfc.^a r^brtoiT^,tofftra
quo^^iiiùsjbëèpoêiisiputab't ëflè efed^ndumjtgnq’uan^
v fn a iï ngèùt^usmec pbïlb (bph is, qliod etarepotuerunt,
f^ia^hihominesfueran'Eftl.Vàfro.qub^nétiiojynqqam
d b â io r ,^e.apudGr®cqs quideibin^ürp âpud Latinos,
în l.brisrerum-diuinacu^, q u o sadU. C®làrcm poritifi-
eem maximum fcripjfir.cùm de qqindeéim wrisioquere-
tur,, Si^lUripsialfnon/uiffevniits SHbylfe, fed appellari
vnonomin'eSibyllinois, qubdomnesfoemipæ vates, Si-
byllçciuntà yêterib.ns hunçüpatiK , vel ab vniusÉ)ëlphi-
dis nomin^ÿel à cofiliis Deorïtm dcnundandis;«wf» enim
p eqSlib'^tSî êon fi b uip no fc pëlîa-
Eant Æplic^genefcÿlèrmonis.ltaqifeSib^lam d iâ am efe
quali 5-«'^ ^ ^ ^ e r u m Sife^’jlas decern mime|b
ealqiïeq,mues ^üm.b^d'it-fub^üi^ribps^miiqcfingulis
l«ipti?ami^^^rtmâin ftiifîc deT^fô ,' c.uiûsmeâîibhem1
^êc^t b>ic|nor|qni'rèsgçftas .A^xatYdri lyiJjt^lonis feri-
'pfir^eciniaam Lil^^tr^clûàus méitïinît Èuripidësin Lah
®S!byll®ynum ^ ^ m pf®dicantvrnaXiiriê tamenBryv;
[thr®a;quxcejebrib^mteftetefas,'acnobiliorhabetu^
fq.ijiaem Fenefteliadijigentilfimusfcnptordeiy.virisdi-
cens, a itj;reftituto Gapitolioretulilïeadlenatum C . Gu-
riohem Cos.vc legati Erythras initterentur qui carmina
,Sibyll®eonq.uifitaRómam deportarent:itaque mirfos.efe
fe, Ê .Gabihi um, >M .Q (5ta ci li u in, :L. ya le r i u m ,q üidefcr;-
ptós a priuatis vferfus^circa!mille Romam dêpoftarunt.
idem fupta oftendimus dixilTe Varronem.In.üsergo ver-
fibusjquos legati Romam attulemnc , dë ynodeoh®c
fiint tcllimonia:
WÊ iqiy '\jzrepj u t f f i s
Hune eflp folunqpeum,fiimmum,qiii cmluipfecetit * lu-
minibufq,uediftinxerit.
’A}&cb ^ o sfïa y@ *eig 7ruvv7iipT76%(^fog ‘>r£'miij)itv
‘j O v&ivitëmMÓv & mm a ^ t ^ g , tehlu ilw , I
KctipTidCOopoy yj>qcl,VTi,t(cyuiïc(,T(@)^ OlSptdTlC TlivTttXj/L
Quiqu oniamlölu s fit®dificaior mundi,&artifex rërum,
v el quibüs con ftat, v el quaeineofunt, folum fo liop br-
tere,teftatur.
Avriv Tftovoüov7x aéQécQ-* H9ampio\y>-
. #e c tjw a - ty j ê £ a }w (& f7y%ip. ■
Item alia S i b y l l a qu®cunque e ft, cüm perferre fe ad lip-
minësDefypcem diceretificait:
Eis fysog, %>s e6^\@o.v •
pqnc^eftimbr^a t®tefanm};nifi& h®c fufficerept,&
illa.op.ort'u:niorib.uslocisrefei-uarem;Sedcumdé-;
fendarnuscatifilmyeritatisapudeos,qiiiaberrantes a veritare,
faHis: religiom^ps |erditunt : quod genus probatio-
ms adiierlbs. ep^ ma gk adibete'debenius , quam v p e o s
peofuinfiïbrumtcftimoniisreuincamus?
a S axpl0.
lft ft itu tio n u fn d ia in a r um , L ib . I . , ■ .» ■ . ' | , . |^|
a Sait®feruant&c©iuriceum 1 8ccv3 erapnltbrisimpreJSdf ItemrutfiisëùiîïprecësinApollfnen?S^myntheumrogatus.
& fematé cblunt eum^eligipf®,*^^ alterëx 'Q o d tcim fdm i exptoiqereEab hocyerfiiexormseft:'
Salùatèrisxx illo autemfem ate feci Pbencuu. bite verb loan)-! ex C i- ’ ipuer/pip Ket) rctfâêtâpiu •
cerone lib. 3. Ù.cjumiï£Deor;m)uinpfifcJÆAntiumcündppiht, Q ü ja Çrg° fi*pçreft, nili vt füàconfelîîone veibcribus veri
d£Mercuriïcnm*loquens.CfceroJicait :.()Mntus, quentcolunt i?bë-.»pcb ac. poenæfùbiaçeat fempitern®?',Nâ^ in àlib relpdpfb
neatA,qui & Argum dicitur mteretmjfe, ob eam que caufam Aegypto ita dixit: ^ ^ ;•, ^ | | ' ■
fràfmff*,, :a tqm ‘Aegyftijsleges: irSüiterMtyadidtffe , hïtnc Aegypfiji
Tk y u p p ella n t, D c y m ^ g m OE C i r i T d S i r e m u s In teumn o b«
p ’? 1-11* ^ F w dâ uÆ W à ' > ? E Æ Æ
nempcPieeatas r e a m . ,, ; g // fitabieâisfeligiohibuspj:aujs^pàrentemfiuum,dpminum-
^ue.eq^nofca.ntrcuius tfe:ç;vir'tus'®(btnari potcfli^neç-maF
gnitüdoperrpiçi,nec,prinéipiuift'cbmprehendi/éù.madii-l
lum,mentisnumànèintentibi-&acumen,&nfembria per-
ueneiit quafiCu'bdfi^is^epniumptiS omnibus vijsîfubfe-
ftit, hæret, deficit : n^c eftaliquio vkeriusj.quo progredi
pp lfit* ? Veriitoquia fie^i non poteft,quin id,q uod fic^ali-
quando ellècoeperit: confeque'ns eft, vt^ quando nihil an^
te illüfn fuitjiple ariteomniaex^fe;ipfo.fitprocreatus.Idèp-
Ique ab Apollinp eùfbs>vèy,l Sybil/a
nolhinatur.; Q u o d Seneca vir açutus in exhortatiombus
v id it..>N p ^ V 'ln q u it,’’'âb'undçpcndemiis,Itaqueadali-
quem re-(|>krmusicui qùod eftpptirtjuiipin nobis^ an imam
Idebeamus;; AJiusbPs ed.idicjjlius inllruxit : Dcüs ipfefe
fecit. >’
Ä
oJ't Deusautem vnm;vnt!s autem nomine non eget. efte-
mm qkteft finenomine.
& t ,i i VmuDeusquifolusefiexcedênsomnemmagtiitü-;
dineniyincreatus. ■
A » «& c .i .Sed Deusfolia vntis.eminentißiiniis, quifeätccelum,
fo lew jj& jlclL is, & Innam, ß tä ife r am b te n aï>i \ & aqu&marii
fiiiätu. - 1 .
)f &c.i.T Ipfum^quifolus eft,coliteprincipem mundi, qui fijns
eflinficulum^atq^afeculofuit.
kif ftó i& S tc .k s o lu s enim Deus fumy & non alius. i
, ( De tefiimbnijs éx-rejpppfis.
C^Ä' p v T V I I .
Pollok-enim qüem'pr®ter csteros diuihurri maxifne-
f ' quèfetidiGuin'ëxiftimantj ColöpKbne re/póndens, *
qubd p élphiscredoemigfauerat' ACix dudfus aintEnitate:
qtt®renctciridam,quis ellèc | aut quidellèt omnino D eüs,
relpondic viginti & 'vn o verfibüs. Quorum hoe p A
pium.eu.: ' <'
doioicy.rct clu’-Wap '2rvQi>.ixToq
\ . Tgu' 3-tic, i j BiS^epis clyytXoiyftiï;.
Nufrquid potëft fiilpicarï de Iouéèllè diótum ,* iqui&mä-.
CLemhabüit,&nomé?Qmd,qubaMéjcuriusilletèrirkxi-
musjcuiüs fupra mentionem fèbijnon modè »ftnra^h
po lio ,fed «wwTft)gj6,qupque.appellarDeum, qubd origoflli
non fit aiiunde?Necënim poteft abvllb elïegeneratüs^qui (
ipfevniuerfa^gèneraiierit;§atis(vtopiiiör)|catgumentis
d<^uiv&teftibus confirmaui, quodpejtyfe^acis;claruin e^,.,
Vnum efte regem mun^i,vnum patrem, vnum Deum.Sed
fortaffdqu®rat aÜquis d nohisidem iijud’, .quodapudCi-
ceronëm qu®nt Hprcenfius.Si Deus ynus eftjqu® eftè bea-
tafob tudo queac’ ? T anq tiamnos,quiynum elfedicimus,
d efemimÄc folitaiium elïe dicamus. ^habec qnim mini-
ftröSj'quos vocamus nuncios. Eceftilludyerurn,quod di-
xfffe in exhortatipnibusSènccati|fupraretuli: genuiflè re7,
gni fiii'mfniftros Deumo^Verum hi neque.pii fu u t, neqqe
D ’eos fevocan,aut Golryolunrrquippe qükiihjljpx®ter mfe
film, acVoluntarem D ei fa cian f' Ne e tarnen il l i& n t ’, qui
vulgo coluntur.-quorum .& exiguus, öc cer^se ft numerus.
Q u ö d ficHltores Deorum,èösipfos fecolere putant,quos
iummi Dei ïiiini'jkos appèl la m us:nih il e ft, q» nobis faciant
tn ui dia m, qui vnum.Deumdicamus j, multos negeinus. S i .
eos m u ltitudedeieftat:nonduodecim dicimus, aucirecet.
t<3sfexagintaqujnque(vt O rpheus) fed innutperabiles el-
fearguitbus eorumverifoïes iii diucrium , >q u i cam.,pau6ps
putant.Sciant tarnen, quo nomine appellari deb c a n t h e
Deum verum viblènt:cuius nomén ,-bxpopunt,düm plu-
ribus tribaunry ' Credant Apollini fuo , qUi éodemillo re-
fponlb v t lou i p nil ci paruin' ,;fic.etiam c®teris Dijs abliulit
no mén. Tertius enim verfus oftendiG p f i nynilhosjnon
Deös,vefuraangèlosappellarioportere^ De fe quidemille
mentitUSeft, q u icum fite^ tn e ro d® m o n um , angelisfe
Dei'laggré^ "* aüit.dë n i " que in iîl lis re Ip r ohfifâ r djemori -^ é
epi-fe
■ .r
cùhfêÀusfft; Nam cùui i r i fe r tô gw s& ^ ÿ ja o ^ io 'f fb f
fupplieari veUeiiicatefppndit:
nMtrotps mi^YiA(yCr' 'v/o^oiT^o<pi aly-KuSt jitlftonic
%-ekriipvifßc (tii.Exfior iMpioneàoffusïfine m'atre concuffus nomen
neveiJ/o^(fii^^cafiendum^migtfiJjàfitiinsihocDèiisefi ; modfia
autern Dei portio angeli nos.
y1 mvratpf&c.i.Ofaniafapienstfmkiadüftetqtity
exqudidamon.
«f/bxe & c d.Gdncentus mundi lucifer &fapiensd<tmó%. ■
*& fi&vtsjkcd, Damones qui ventitantcirca t'erram& circa pon
tum itedefeßiydobiaüturfubffigeuo Dei.
' cwtP<pms,uEx foor tus, vdcxfeingenïófus. ... ^
ai&witj.Exfigenitus. u .. „.
# y g i| Ingemtus.
SWtirtfyiiilofifaclusy'
% Q110Delphis,credo, eiiqgWwtttAfoddftin^oeift
M k b i,L S m ' i* 1 u ,
efedff, # f i f in n u tii4 iiahäiitn ili^diitm^u/ißM.Vÿbuiufmidi
b e am sn bm e n e x p fö dm ta b a bm ä lb qm M tiqm C o iica , qlle
F,
j/qconin'
JGaute Ic-
jfeiiftâ'
nia ad fine
liqÿcâpi-.
iisïriahi ve
hemeneer
bhoirec;
more lorheologo
rum,neq;
niitfDeus
i lèiplb
^niios
:ft,aurpro
ç re à tu s ïîu
iiihil ma
gifimpbC
Rbilc®ua
-liquid 1c-
ipfiim oe-
neraie.auc
tè. Nee vi^
déair ypr?
ba Lü(ftâ-
J)phü
aliqué lèn
fumpollc
reduci,nili
nega t iu e,
M M
A lê ipfo
genitus,id
DéDeoruntmftty&brtUs
; 'G a - V l l i *
' eàüiâyîçjüâ;'
illucjabfui
dum?fiéri
no. poteft
i l^ïHd-'
' quod
1 aliquando
tllc coèpe
H’ “ Is j p i
erum Po f
(tuint in -■
Gilè.Ge-.
nebrarda.
' H 4
vim , maieâàtem^uecah’ta^-çlïc
èamneqiiemèhcecdhcipcrc^h^pévcrpis.eh^rrarè<^lF;:
qÜampdffitoh'nim&m & ipæftiroabjlcmpotcftatem.piibitet
eroo ali<plis,im «juiccpiam difiidlc,aut imppuipile iic
Dfo:quitanca,tanKplcniitiiicaopctapro-.iidcauacxcogi-
S K s a S E K w f c i
cilbteot cam cæ a , tam mei^itabdes , tam t r o t t e , tïm
rtppmidplmàmPtisâpimalioâsdiïFërepte^ïtôutctedant.
S l Ë w Æ a i S l ^ r i ja
th r iad ie a t, _ ■ . ; . ' ;*
Q ù ô d f î eft veruai,fiçpti;ëft:ai?par|r,Hereükm Apolline,;
Lmerum,Mcfchi?iurh, Ibuemq; ipfum
nesfuiftè, ctiionjam fuYic ex‘duobusfexibus nap. Qu»n g