S.Zenonis Vtroncnfis Efijcopii
némo fuàtti Veftemj hfettiôfaàS'inargarkàS äblcondit: he-
mólapidcipretiöföSihfcmoàüîümi ö c ö io argentum: &
tarnen nullus timet nirtUm* >
ponitunqiioduifetenim piâculuftîjfcelus,dedecus,ncfas
lib en ter ad rnîtti t,cuius.p r æco rdia implaeabilis çupiditas
„peftifera flamma replèuérir«*,Sèd hæ cn on ad vo$,fratres,
quorum largitas prouincijs omnibus nota eft,quorum pia
fcraina totius quodammodo orbis per membra ia â a n -
tur.à vobis multi redempti: m ulti ediifcis ferai ibus libera-
ti: multi eouditionibus exuti gràtias agunt: veftræ domus
peregrinis omnibus patent: fu b y obis viuus, mortuufquc
diu nunquam vi fuse ft mid us.Iâm pauperes noftrialimé-
tarogarc non horunt.Iam viduifei atqüç inbpes teftamén-
taconficiunti Pluraad laudem huius beatitudinis veftræ
poflem diceiè,hifi ëflètismëi,Vhum tamen prç gaudio ta-
cérè nop paflum ifoenérando pauperibus omnes copias a-
u aritiæ fubàétas veftrum fine i nuidia transferts incéfum.
Q u id .n.eftë potcft ditius Hpmine, cuius profiterur Deus
fe elle debitoremîqui eft benedi&us in fçcula fæculorum.
.. De auarittd S e rm o ili.
REdte, fratrés,ficut audiftis, Dcusoditauantiam :e f t
enim libido profunda:cupidita;s caeca, tempeftas in-;
fapa: rapacités fine fine : folicitudo fine req u it; àdvfua
nunquam perueniens vota : quia latiari non nouirrfidem
frangit ? charitatem degjigit : iuftitiam negàt : non co-
l.gnolcitaftectus : iura diuina contemnit : hiimana ver-'
I lutisargumentis exclud it,orb em totüm, ffp o flit, v t ra-
piat. Yu ltis fcirc q ualé calâmitatis fit genus ? fane plus*
in eum,qui eànrdilexent,fæuit : quam qu F vicërit, habe-
b itvitam æternam. ...... .... -'V. -
Sermo dèLiuore & Inu'idia*- - ; '
BOnus eft Deus.: & indignis iargicurquæ.hpdafu'nr,
maluseftdiabolus :*8c màfitiam,quam letnel iple cô-
cepit,hanceriam homines docet.Sicut proprium eft boni
I De i liberàlitas, 8clargitio:ira proprium e ftd iab oli liuor,
Sc inuidia.Et ideopblèruemus, fratres , vitij huius inçur-
fum,ne-forte participes operum d iaboli elïiciamurj&pa-
r icùm e o fcntentiâ ço nfiç mne mur^fic nim.fiquis eM tus
e f t& luperbus,in iudicium in cidë t»& laq u eumd iab olï,
quanto magis inùiduspoenàm d iab olr&lententiam non
eüadet ■? Nih il igitur humanæ inuidiæ rha 1 o per n i c i pfi u s
accidcrepo t e ft,qüod m alumlæditpanitn quidem etiarn
eos,in quosintenditur : grauius veiô &perniciofius eos
priuSjà quibits proçèdit,àffligitrficut enim æriigpièrrum,
cp iifumit-'& ficu raiun tvip'e ri^ d ilace ra to& e xd b îllq i-
pfo maternovEcro,quqconccptæfunt,:nafciVita&,in.ui-'
diæ natura-illamipfatp ante omnes, qua con cep ta eft ,v e 1
]éx qua generatürlaniriîairr con fumit, ScperHjt. triftitia
namcju»e.>8c muer o r quidam d eprolperitatibusproximor,
rum eft inuidiæ vitium : 8c ideo nunquam deelïè-pp,tcft
inuido m<çroriSQccafio.Si.agérproxiini;opimisfruètibus
I lætus lit: ûabundet fiicçeflïbus facultatumi fi læteturàni-
mo,&prolperitarib.gaudeac,haec omnia t v $ u t pabulum
quoddamlunti&.nunimentûlauguoris inüidtif, néç difi
fe rtà nirdo homine,eoqUodpotélt tçlîsvndiqiincüdan-
tib.mnsfodij'Si virumfortem.videat 6c robuftum: vnuin
iftàdeftvulnus inuidi,deCorü alium yidit ? d c forma præ-
cipuum:pliüdiftudinuidi fe lum eft. Y irtuteanimiplarus
eftqu isj&p ru dcntia cæteros eminens, lèrmonis quoque
prolatione,acvirtucemagnificüS'ï,lècat hoc quoque maxime
inuidum & interna mente difcruciat. Afius auge-
De auatiM SermoiL
A Varitia quam facile argüitur ab omnibus * vtinatti
i x polfit tam fad lè Uon amatil eftenlm artifex, ac dul-
ce malum>& hominibüs Vniuèrfislemperinfeftum. De-
nique non habehtibus dmirias habendi irtijeit cupidita-
temthabentibus adimit lätietatetn , ita omnes in rab'iem
vna tempeftate pra:cipitat, vt vbinam fit itiaior, ignores*
E ft au teni fi milis igni arida p a b u k depafeenti; q u x nifi
finiant^Uoh finitur« Hane mediocres fraUdibuieXcoluriti
diuites in potentia: iüdides gratia : dilërti mercenaria äc
duplicilingua: reges lüpefbii: negotiatbres aftutia: inani
pauperes v o to : cultorcs De i odio fimidatö: tót® autém
geiitésiVniuucrlaeque natiónesgladid, pét orbem tqturn
vefahäbacchalur nouisiac värijs artibusféruens :nunqUa
quieca,non diem?n nöd):c,n on b ello,noUpacemitnqnam
faturducrofum enormitatc milèrioïi nduüm calämitatis
eftgenus, qUqdfantummodo drëlciti lèncfcere ignorati
Nonitlam pafenciim pittas frangit: nört dulcedo liberö-
rum: non coniugklis affedtusi n o u caragérmanitas^ non
ius amiéitraï: nq ntenerpupillus,hqndura viduiras:-non
milèrandapaüpertas.-non D c i Contemplacio» ecce enim
hisomnibus,prourpoteftyVa«j!sarcibUsäur adulaturjaut
no cet,fi quid ha%ierin^cahtüm Yctqllat.CUi autempar-
c a t ,q u *& mori.momencis oinnibusierit friuólo, ac tiitpi
lucro fêftinat ? Q u id igitur milèrhomo auri,argentiq,ue'
metälli incenfus vana’ cupiditate , vana cura torqueris?
Q u id talentorum rhagnas ftcuis doUgeries ? Q u id hic re-
manfuraperuigil foliciiudine cafta, nee tibi ipii inde »liquid
cöncedendo illibata Cuftodis ? Ihfiiper de inopia
quëi:eriS,qui,qilod habés j nelcis . qüicquid fcccris, nihil
horum tecum ad infernapof tabis; quod enim naturaeéft,
de loco ad locum transferri ppteft: eiautem fiibtrahi non
poteft.Deniqueautum>argèntumq;,pènitus'quod erui-
turmagnó opere terrä vifcetibus »iterum celandura terrs
mandatur: etenimreseft,quam habere falfum eftgaudiö:
certilfimum periculum,publicare.Sed non opus ëftireper
fingula?cum vnoexemplo nolcantur vmuerla eius mala,
prophem'dicentéitdólagentiütfïdrgentuiiij&aurum. Vnde
apparet cum,quidiligitaunlm>& argenéiiminon tantum 5
deos colere, ledéorgni mores, &aC&is imitari> cuius rei-
f«/. qu*. fa cilisprobatioeftillaj cum interim ^ quam tipftra, lunt,
videmnsjAürumjargéritumq-, CHriftraney fi vera dicenda
fiint»execrariis in fimillacris fó I is, nö n in pe ne tra Irb.t ui s :n ä
& illicaiireis* argertteifqüe innuraerabilibus veluti templis
tereti m onetaperculllsineflelïnliiiter regum vultus,
lignaque cognofcisr'nihilquealiud diftat,nili quod iü tua
domo minuta fuht,in templo rnaiora: qua:licrrqgahms,
pecunia cft; fi' lêruaüëris,fimulacta.Ancilla Ghriftrfalfum
idolum tefpuis: mihi crede,in te colis, cuius ornatum,cuius
imaginem non deponis,ad Ëcclcliam De i operc variö
to turn inaurata corpus, exe era bili me tallo procedisonu-
fta,vbique delicata,fub mollib* fords. Deniqué iplo c u ltus
rigore in oratione non flederis: non manustendis.-tU-
midum monilibus pedus profternerc dedignaris , lanè
cerüicein eurüas^ non.religioiie ,1 fed pondere, quando
facies,qtrkplus pró ornatafS,qudm pro k lu te
lolicita? Qüid-autemaDcoimpetrarétcpoire credis,qu^
eüm perid,per qiiöd irafcitur,deprecaris ? Ap en tandem
pculos cordis,inuenies te inlultare po tiu s , quam rogare.
WÊÊ | B | M feentib.diuitijs fuis consultévtifur, & cenfum fîbid Dco
P oftremq.fiatresmori poteftcimeré m aritumiquænon ci- j datum communem cum indigenfib. fa cit, mifericordïa
merChriftum.Indceft} quo'dconiuges. nu pm lilàn& ilfi- f claçus e fficitur,& in pmnium laudehumanitatis bénefi-
morepUgriahtesiugo,profe quifque nitentes ,amore vi- Lcijscelebratur: omniaharccorinuidi fodiun^&ebfæuio r
dclicet nimio hæreditatem captât alEecaicérius ; quod pa-« eft vis dplons,quo eum ne proferre quidem, aut publica-
Ventes fifio^lfilij{jateUrcsddèrüht| qubd amieitiaïilagis j rep ote ft: fèd elt quidem lemperin gemitibus, &m oe ro r
i u facic alludi t, quàm in cordib us commoratur ; q u o d o - I re>àc mente colufus,& tôt us malovit» grafiantis ablum-
m n eg e n u s hunfaiÿïm fuo intérim; luifque câlamimtibus : ptus,rtec interrogans tamen poteftindicarelanguorem :
deledtatur,viliorem habensanimam,quâpecuniam.Inde erubelcit enim enuntiare in publicum , quia tabelcît
eft,quod iuftitia,honeftas,pietas fides, veritas périt 5 quôd inuidia » quia amici bonis , & fuccelïïbus proximi|pfe
Deus ipfempmentiirqmnibus patitur côtumeliam, cuius confutaitur, qui* fratri^bonajfua mala fu n t, hiec enim
præceptaconremnantur:cuiculms,cuiamormundiprae- didturus,elt fine dub io , fi v e lit, quæ vera.funt, dicere.
Verum
Serrho de Liuore &Inuidta.
Yerumqp öniame rub elckh órum aliquidconfireri,recó- uenit e um , cuius beneficijs intra fconlcientiam iiiam lè
dit, 5c ce 1 at intrin 1ccus mórbum-ipla eius incérna yifcera
cdnlurrientem..NeqUeergo medicumlanguods fuiaftu-»
mêremequ® rememi^hqüidinuenirepotéit, cü praecipuè
oróhe^cfiptut$ repletsèfint verbi D ei mëdicamétorum,
quibii^Ófiint ifta eurari;- fed inde quidem remedium nel
tequtrit. V nuni au te m löiuin fibi rc m e d i u in p u t a t, ft, f or tè
èiiCuiinuidetjfnfimftum aliquidac^idat: fi aliquid lapfus
occiirtat. Ho efantummodoadlan guo ris fuiremedium
ducit,(ï euni,qui pauló ante ëiarus, ac beatus. habe b.atur,
infélicem v id ea t,& deicdlamitüciam öcamicus ëfficicur,
nine &.fletus fuos fóciat: ttinc & lachrymasinutuatür, cü
enm,cui inuidëbar,flehtem videdci<5c lu gentem: 6c gau L
dere,quidem cumgauden^e non perijulif •’ riiinc v eto gaudio
Act cum Hence: non euim humanitatis gratia t*quam
com m it nes cafus mortaliurn mi lera t ur, nec abftergitani-
nip prióriS yicij.maeulam , fed yc grauiore laplii fenfum
doloris infligat.Si fórtè accidaf fiiifqtbitas, tune amplius
in d e fu h dilau dib . commoratur - 6c m ille p fxconijs ffla-
gnificat paejum, vt vultu d ecorus, & acêringenio, v ta d
omnia aptus, 5c commodus : ödaudat iple defund um,
cuius.viuentis laudem nè ab alio quidem prolata. ferebat
audire.lêdin ho c ip fo cumlaudatjli v ideatetiam alios y ë l;
finiiliajveietikm ptqftantior* lentire,so qtinuó conuerfus
mörbum demonftrabitinuidjae. 'M iraturjöc laudat diui-
tiasjfed póftruinam,decqrem vultus,Sc eörporisrobur in
langdoris made ,6 c saBc xgritudinis pr^dicat: &.in omni-
biisimiuicum fe praÉÏêntium lemat,amicum verö pereun-
tiiim, Q u id igitur hoe mqrbqtetrius? quid human« vitae
perniciolius ? qq jd tam n a tu n inimiciim? quid tam D eo
ipfi aducrfiim? N e c mirunv.ham öc ipfum maHtiae principe
m diabolum aduerfum humanum genus nihil aliud,
qua inuidia: m orbus accèndit: per hanchamqj ftimulatus
nouit obnoxiumiSi ergo in terrogettir,quife belli eau fa eft,
quida liud relpóndebitj nifiberielicia viri caufamfibi elïè
odior urn? qui et jam eo ipfo tempore,cum ab co quxtërc-
tur ad m ortèm>node.ab eo dormiensdepreliëlus, Sc abf-
qu eylladub itation e expofitusad incericum, ac traditus
in manus inimici,relèmatur tarnen, & imfulgetur, '6c ad
pcenitentiamremittitur. Et eft teftimonio nox dla,iii qua
-commaculare iuftus manus fiias in fanguine proditi,&cx-
pofiti fibi perfecutoris abftinuit; néc tarnen his tantis, ac
talib.beneficijsmensinuidi fleditur r k d rurfum mófiët
.arma: rurfum perfècutipncsexoitat nequiqres. Sed nihilr
óminus in manus traditur; & rurfum infpelunca depre-
hënfus oportunus fieneej: in quo Öc piqtas quidem>& mi^
,feri%ordia Dauid magis clarelcit:&Sauimalitia, vel ctu-
delitasimahifeftiüsdeelaratur. Nihil crgo hisinihiicitijs !
difficilius: q u * e x iniiidi« amatiilïmo,foute defcendunt:
quoni^tn quidem his, qjji.ex al ij s o c cafi o n ibun im icifu n t,
fi altër fortèaggtediaturalterum beneficijs vincere, continuo
ferocitas mitigatiir : Iairtuidum aute.m fi beneficia'
confetanrur,mul to amplius infiammatur: Sc quan to plu-
raiherit cou&cucqs,thntó maiorib. inceiiXijs conflagta-
bitimagis enim irafciqir,&dqlet,quqd ab.eoboni aliquid
con lèquitur, qqem Aolit quiequamboniv elh aberè, v^l
poflè ptfieftare.,<^arri.feram beluam,quos Venenatqs fei-
pentes mores ifti non fuperant?.Canes benefiëif membres
videas:leones, caecet^q; fer«mitefcunt,6ëvincuncur atl
gratiam.Soli inuidi beneficijsgratiiui infl^mmatur. Quid
etiam fortiifimumilium , Sc nobilillimum virum loleph
lèruumfe cit?nónne inuidiafratrum ? in quo.etïam admi-
rationedignaeft vanitas jpia commend: pertimefcentes
enim'ëxirum lbmntorüjfra tremlubijciuntlci'uieutiquo
fcilicetferuus d fe d u s non poflitaliberis adqrari..Sed fi'
etiam Deo aufus eftrëpugnaie.'etenim adueriÜsDeum in- Cj quidem vçra funt fomnia,quid prodentatguipéti geiuis ï
dignanspirö hisdö r iis ,qu x homini concelferat,quoniam
inipfum D eum nihil pqrecat, homin i, quem diligebat,
permäem,mqrtemqv miolitus eft.Eadem ujhilominus et-
iamGain perpecrauit-primus d iabbli d ilcipulus,ab ipfo Sc
inuidi® vitium,SChomieidijrö p q s e d o d u s ,lb c iä libi,Sc
cognata crimina; quae etiam iandus Apbfto|us v elu ta fe
i nuibbm indiflqciata limul,pariterq}, commemoratidicSs:
Pleni inmiia,bomictdijfyj. Q^id ergo e ft,q u o d in hae parte
egit dfabblas? Vidic honbr’emvqui aDeo datus eft homini.
6c continub ineenlus inuidia;elt, vt ijrterimeret-eum, qui
fuerat ho b o f* tüi a DeoUiile’dubio vt ad eum redündaret
iniutia,qui pr^ftirefat gratiam. Verum quia ipfe aifnerfus
Deiim pugnare uönpoterat,äd uerlüs fratre pugnare ho-
minemdocuit.Fugiainüs crgOjfracres,vitij huiüs eaufam :
qü^prima aduerlariDeoidoetiic:qü;?parricidij excitit mater:
quae n*turaeiuraCOnfudit: quäeigiioräntiam con ku-4-
guinitdtisinuexicrquid.n.eöntrütansjb homqi ciun.hihil |
mali petpeflusfis?quid impughaseuni ,q u i tibi videtur iu •
bonis degere,cu te in nullo deftaudauei'i|.? qfii^l fi aliquid
etiäm tibiprofuitMiihiialiud ageue videris: qua cuijiqec-
iplis botiis,& v t i 1 i ta t i b . i n u i tie l e . T alis er a tScSauhqui be-
neficia^Dauid ad ocealionem pcd'ecutiqniseius, Sc mipu-
gnation'is a'ccepi t. pri;mq qui dem per lpiricalem illäm ci-
t hkr am diuinitus mbdulacäjSc pleotro lan<ft\Spii'ituspul-.
(amab incurlioned^inonisliDcratiiSeft* Verahiquihaec
benefidj iilem o n ep en d it} pro lalutifer.0 ple ftto haftaiti
mbitifetam re,cöcquet iij.Da.uid i tumdeinde^belli dilcri?
n iin e flin u l, Sc opprobriq liberatiis pro ft tato G o lia, cui
nullus proiiqcanti au d eb atqe airiere , quoniam pro.hoc,
ltiulierum exulrantiiim cliori in hymnis triumphalibus
adeUm, qui fcjrfiter feceratj, coUat*lalutisgraCiam refe-
rebMit, d iceiites, Perculli.c Dauid in decern nullibus Sc .
SaimivmiUibusiproliacfülare,qu«exi'pfa:veritatepro-iceflerat^
ad iqfidias, 8c interitumeius', qui lalutcjU1 patriae,
cqntuierar, incitatur :'8c curn eum profiigmr»i*atqUe ex-
torrem ffnibuspatrijs fe.ciflet, ac ledibtis ,*illec lie quidc^n |
cefiauit inuidi^: fea8ckrmatqs mirtir po^ipliira • Sc ali- _
qiiandd m illq,aliquandö trijfus 'mil|» b us eum bellatori--
bus in fedatur: led 8cfi ad deferra c o n f i i g i r f i apud
latitat, ne ibi.quidemparcitilemper ih fidia to-1
res m ittttpoftipfum:lemper'dolisScfai£tiohibuScircum-,
li impleri necefle eft,quod prçdi&um eft,lupqfflua eftob-
firtencis inrenrio. S i veto fallitur adolelcens in fömnijSi
fruftrainuidetiserrafib. n o n inui4 ia,.fi:4 mifemtip^c'jdfr.
gnus eft,-qüi illuditur.Sed m u ltoa liter, qudm opjn*ban-
tuçj eallid^eorum comme ntadiuinæprouidentiç di (peh-
fatio cemperauit: percanamq-, ip fap rèd id orü finis (trui-
turjSc impletqrspe rquæp.utabaturarceri: certuelfenim9
quia nili vemindatus fiiilTèr,Iülèph vtiqj in Ægyptü don
veriilïèr,necpudiçitiæ tenax domina: lâfciuientis.jnfidfas
incidiflet, non fuilïet retrufus in Carecrein, nec niin'iftns
Pharaonis fàmiliariorextitilïetineclQmnioiôregisinter-
presfuiflet adfeitüs. Ex quoeciam lu m m a p o te ft a t e m re-
gendæÆgypti,moderandæqj lortitiis eft : Sc profrumen-
tarià dilpcnfatione k fratribus fuis ob hoc iplum illac pro-
perantib. adoratus eft. Veru tranfeamus ad fpeciem illius
in«idi*,qtueomne piaculigenus humanæscpdicipnis ex-
cedir. ludæorum odium>aduerfiirn Saluatorcm non,ex
intiidta4 e lc lp 4 i.E?SC:qu^e^tiniiidiæ-paufa.?mirab.iHa ûgilotuni.
cu’iufmodi yer.o erânt mirabilia? Salus anin\æ,Sc
cofpotum lànitas. Pafctbanturefiiiientess quip^ifcebat,
inipugnabacur: vit*morcuiSieddebajnrï Sc is, qui vicam
tribuebatjinfidiasVitæpërinuidiam fuftinebat: dæmones
fugabantuA Sc imperanti dæmonibus.dôliab^hominibus
tendebanturilëprofi.niundabanturicla,ndi àtqbula'bant*
lurdi audiebant: cæci yidebapr:8c qui huiufmodi grariam
largiebatur,ab bbminib-.fugabacunflagris leruilibus affli-
gebanc eumi-qui morralib. venëcat relbtuere libertatem :
S c iudicabanchomines.iudicemmqndi. Ad vltimü verb
jëo vjque piaculi Furbr p r o r u p i .t v t auëtorem i i x x mprte
mulëfarenc.S je omnia mala ex radice nalcijn tur in uidiæ :
Sc h o c vno tan quam y.alidiflimo m ucrone vfus ab initio
muiidi v%'adcbnluniimatione eius diabolos omnespé-
neahimas ttucidauitiàc perdidu.Deniqj n ihil omittir,qui
pro eo,q uod iplè inqidiæ palfione deieëtusçft, etiain nos
lagfiUlidil.isyltijdëjerefttideat.ldcirco làpienciffimusSa- i
ldmon eum homine inuido nec coenandum quidem fua-
i vel ad conuiuium veniendum, per hoc ofteqdèiiSi
quod tptftis vitae noftr* reiqporeà confortiohominum, !
qui in huiufcemodi vipjs firetiti l'pnt, alieni prorfus,&f J
legrçgaci efiedebeanaus: ficucenimaridam quamquefra- I
gilemque materiam ftudium nobis eftptQcul àb igue Ita- !
l i [ i l l 1 iiii
f i f !
3